Khutbah Jumat Bahasa Jawa: Tiga Kunci Kangge Buka Lawang Swarga

‫ َأْش َه ُد َأْن‬، ‫ َو َأْف َهَم َن ا ِبَش ِر ْي َع ِة الَّن ِبّي الَك ريِم‬، ‫اْلَح ْم ُد ِهلل ْالَح ْم ُد ِهلل اّلذي َه َد اَن ا ُسُبَل الّس َالِم‬
‫ َو َأْش َه ُد َأّن َس ِّيَد َن ا َو َن ِبَّي َن ا‬،‫ ُذ و ْالَج الِل َو اإلْك رام‬،‫اَل ِاَلَه ِإاَّل هللا َو ْح َدُه ال َش ِر يك َله‬
‫ الّلُهَّم َص ِّل و َس ِّلْم َو باِر ْك َع َلى َس ِّيِدنا ُم َح ّمٍد َو َع َلى اِله‬،‫ُم َح َّم ًد ا َع ْب ُد ُه َو َر سوُله‬
‫ َأَّما َب ْع ُد‬،‫َو أْص حاِبِه َو الَّت اِبعيَن ِبإْح ساِن إَلى َي ْو ِم الِّد ين‬
‫ َقاَل ُهللا َت َع الَى‬، ‫ أْو ُصْي ُك ْم َو َن ْف ِس ْي ِبَت ْق َو ى ِهللا َو َط اَعِتِه َلَع َّلُك ْم ُتْف ِلُحْو ْن‬،‫َي اأُّي َه ا اِإلْخ َو ان‬
‫ َي ا‬: ‫ ِبْس ِم ِهللا الَّر ْح َم اِن الَّر ِح ْي ْم‬،‫ َأُعْو ُذ ِباِهلل ِمَن اَّلشْي َط اِن الَّر ِج ْيم‬: ‫ِفي ْالُقْر اِن ْالَك ِر يْم‬
‫ ُيْص ِلْح َلُك ْم َأْع َم اَلُك ْم َو َي ْغ ِفْر َلُك ْم ُذ ُنوَب ُك ْم‬،‫َأُّي َه ا اَّلِذيَن َآَم ُنوا اَّتُقوا هللا َو ُقوُلوا َقْو اًل َس ِديًد ا‬
‫ َي ا َاُّي َه ا اَّلِذ ْي َن آَم ُنْو ا اَّت ُقْو ا‬:‫َو َم ْن ُيِط ِع هللا َو َر ُس وَلُه َفَق ْد َفاَز َف ْو ًز ا َع ِظ يًما َو َقاَل َت َع اَلى‬
‫ َص َد َق ُهللا الَع ِظ يْم‬. ‫َو َأْنُتْم ُمْس ِلُمْو َن‬. ‫َهللا َح َّق ُتَقاِتِه َو َال َت ُمْو ُتَّن ِإَّال‬

Jamaah Jumat hafidhakumullah Wonten ing pambuka sidang khutbah ingkang

minulya punika, kepareng khatib ngaturaken pepeling kagem kita sedaya.
Manggaha kita tansah ningkataken takwa kita, kelawan nindaake perintahe Gusti
saha nebihi sedaya awisane. Mugi-mugi kita kalebet golongan ingkang angsal
Ridha saking Gusti Allah ta’ala. Para jamaah ingkang minulya Saben-saben
tiyang mukmin mesti gadhah kepénginan mlebet Swarga. Ananging swarga
ingkang kathah lawange, namung saget dibuka kalian tiyang ingkang gadhahi
kuncine. Ingkang sampun kasebat wonten ing pinten-pinten matan hadis, paling
mboten wonten tiga kunci utama kangge buka lawang swarga. Kaping pisan,
nyekseni bilih mboten wonten Pangeran kejaba namung Gusti Allah. Kanjeng Nabi
Muhammad saw sampun dhawuh: Artosipun: “Kunci swarga yaiku nyekseni
bilih mboten wonten Pangeran kejaba namung Gusti Allah” (HR. Ahmad). Dr.
Muhammad Taqiyuddin Al-Hilali As-Subki ana ing kitab kang judule Hukmu
Tarikis Shalati ‘Amadan Hatta Yakhruja Waktuha (1982:15) maringi keterangan
hadits ingkang wis kasebat mau.

‫َأ‬
‫َفِاَّن الَّش َه اَد َة ْص ُل ْالِم ْف َت اِح‬
Artosipun: “Saktemene nyekseni (mboten wonten Pangeran kejaba namung Gusti
Allah) niku dados kunci kang utama," Nyekseni ketauhidane Gusti Allah, dados
dasar kang utama kita sedaya, bakal mlebu swarga napa mboten. Kanjeng Nabi
Muhammad saw ugi paring dhawuh wonten ing hadist sanese:

‫َم ْن َم اَت َو ُه َو َي ْع َلُم َأْن اَل ِإلَه إاَّل هللا َد َخ َل ْالَج َّنَة‬
Artosipun: “Sapa wonge kang mati, kanthi ngerteni (nyekseni) bilih mboten
wonten Pangeran kejaba namung Gusti Allah, mangka wonge iku bakal mlebu
swarga” (HR. Muslim) Awit saking pentinge kalimat tahlil menika, mangka kita
dipun anjurake supaya ngathah-ngathahi maos dzikir tahlil.

Para jamaah ingkang minulya Amalan ingkang kaping kalih, yaiku ngadegaké
shalat. Kanjeng Nabi saw paring dhawuh:

‫ِم ْف َت اُح ْالَج َّن ِة َالّص اَل ُة‬

Artosipun: ”Kuncine (mlebet) surga yaiku ngadegaké shalat” (saking Jabir bin
Abdillah ra). Shalat iku dadi kunci kang utama sakbibare maos syahadat.

Dr. Muhammad Taqiyuddin Al-Hilali As-Subki maringi keterangan kaitanipun

hubungan shalat kalian syahadat kados mekaten:

‫َو الَّص اَل ُة َو َب ِقَّي ُة ْاَالْر َك اِن َاْس َن اُنُه اَّلِتْي َال َي ْح ُصُل ْالَفْت ُح ِااَّل ِبَه ا‬
Artosipun: ”Shalat dan saben-saben rukune, kaya dene 'gigi kunci', kang dadi
jalaran kebuka (lawang surga).” Kanjeng Nabi saw ugi sampun maringi
keterangan, kaitanipun shalat kalian keselametane manungsa nalika ana ing dina
Kiamat. Sebab shalat, bakal dadi amalan pertama kang dihisab.

‫ َفِإْن َص َلَح ْت َص َلَح َس اِئُر َعَمِلِه‬،‫َأَّو ُل َم ا ُيَح اَس ُب َع َلْي ِه ْالَع ْب ُد َي ْو َم ْالِقَياَمِة َالَّص اَل ُة‬
‫َو إْن َف َس َد ْت َف َس َد َس اِئُر َع َمِلِه‬
Artosipun: “Amal pertama kang bakal dihisab ing dina Kiamat yaiku shalat.
Lamun shalate apik, mangka bakal apik kabeh amale. Lan lamun shalate rusak,
mangka bakal rusak kabeh amale.” (HR. at-Thabrani).

Jamaah Jumat hafidhakumullah, Kaping tiga, amalan kang dadi kunci swarga
yaiku tresna marang tiyang fakir lan miskin. Kanjeng Nabi Muhammad saw,
paring dhawuh:

‫َو ِم ْف َت اُح ْالَج َّن ِة ُحُّب ْالَمَساِك ْي ِن َو ْالُفَقَر اِء‬

Artosipun: “Utawi kunci swarga yaiku tresna marang tiyang fakir-miskin.”
(Riwayat saking Ibnu Umar ra). Tresna marang tiyang fakir lan miskin, dados
perintah saking Gusti Allah swt. Gusti Allah bakal bendhu marang wong kang ora
gelem aweh mangan marang wong kang miskin. Dhawuhipun Gusti Allah wonten
ing Surat Al-Ma'un.

‫َط‬ ‫ْل‬ ‫َذ‬ ‫ِّذ‬ ‫َأ‬

‫) َو اَل َي ُحُّض َع َلى َع اِم‬٢( ‫) َف ِلَك اَّلِذي َي ُد ُّع ا َي ِتيَم‬١( ‫َر ْي َت اَّلِذي ُيَك ُب ِبالِّد يِن‬
‫اْلِم ْس ِكيِن‬
Artosipun: "Apa sira weruh wongng kang anggorohake agama? Yaiku wong kang
nolak kanthi kasar marang anak yatim kang jaluk bandane dhéwé. Lan ora gelem
nganjurake aweh mangan wong miskin (Surat Al-Ma'un ayat 1-3).
‫‪Tresna marang tiyang fakir lan miskin, ugi dados akhlake Kanjeng Nabi saw.‬‬
‫‪Kasebat ana ing kitab Maulid Al-Barzanji:‬‬

‫َو ُيِحُّب الُفَق َر اَء َو الَمَساِك ْي َن َو َي ْج ِلُس َمَع ُهْم َو َي ُعْو ُد َم ْر َض اُه ْم َو ُيَش ِّيُع َج َن اِئَز ُه ْم َو اَل‬
‫َي ْح ِقُر َفِقْيًر ا‬
‫‪Artosipun: "Kanjeng Nabi Muhammad saw tresnani marang tiyang fakir miskin,‬‬
‫‪kersa lenggah sareng, nuweni menawa ana sing lara, tumut ngeter jenazahe, lan‬‬
‫")‪mboten nate ngênyék wong fakir (miskin‬‬

‫‪Para jamaah ingkang minulya Saking sedaya keterangan kala wau, mugi-mugi‬‬
‫‪kita sedaya saget ngamalke, supaya kita angsal kuncine swarga. Amin ya‬‬
‫‪Rabbal 'Alamin.‬‬

‫َج َع َلنا ُهللا َو إَّياكم ِمَن الَفاِئِز ين اآلِمِنين‪َ ،‬و أْد َخ َلَن ا وِإَّياكم ِفي ُز ْم َر ِة ِع َباِدِه‬
‫الُمْؤ ِم ِنْي َن ‪ :‬أُعوُذ ِباِهلل ِمَن الَّش ْيطاِن الَّر ِج يْم ‪ِ ،‬بْس ِم ِهللا الَّر ْح ماِن الَّر ِحيْم ‪َ :‬ي ا َأُّي َه ا اَّلِذيَن‬
‫آَم ُنوا اَّتُقوا َهللا َو ُقوُلوا َق ْو اًل َس ِديًد ا بَاَر َك ُهللا ِلْي َو لكْم ِفي الُقْر آِن الَع ِظ ْي ِم ‪َ ،‬و َنَفَع ِنْي‬
‫َو ِإّياُك ْم ِباآلياِت وِذ ْك ِر الَح ِك ْي ِم ‪ .‬إّن ُه َت عَاَلى َج ّو اٌد َك ِر ْي ٌم َمِلٌك َب ٌّر َر ُؤ ْو ٌف َر ِح ْي ٌم‬

‫‪Khutbah II‬‬

‫َاْلَح ْم ُد ِهلل َع لَى ِإْح َساِنِه َو الُّشْك ُر َلُه َع لَى َت ْو ِفْي ِقِه َو ِاْم ِتَن اِنِه‪َ .‬و َأْش َه ُد َأْن َال ِاَلَه ِإَّال ُهللا‬
‫َو ُهللا َو ْح َد ُه َال َش ِر ْي َك َلُه َو َأْش َه ُد أَّن َس ِّيَد َن ا ُم َح َّم ًد ا َع ْب ُد ُه َو َر ُسْو ُلُه الَّد اِع ى إلَى‬
‫ِر ْض َو اِنِه‪ .‬اللُهَّم َص ِّل َع َلى َسِّيِد َن ا ُم َح َّمٍد ِو َع َلى َاِلِه َو َأْص َح اِبِه َو َس ِّلْم َت ْس ِلْيًما ِك ثْيًر ا َأَّما‬
‫َب ْع ُد‬
‫َفيَا َاُّي َه ا الَّن اُس ِاَّتُقواَهللا ِفْي َم ا َأَمَر َو اْن َت ُهْو ا َع َّما َن َه ى َو اْع َلُمْو ا َأَّن َهللا َأَمَر ُك ْم ِبَأْم ٍر َب َد َأ‬
‫ِفْي ِه ِبَن ْف ِس ِه َو َث ـَن ى ِبَم آل ِئَك ِتِه ِبُقْد ِس ِه َو َقاَل َت عَاَلى ِإَّن َهللا َو َمآلِئَكَت ُه ُيَص ُّلْو َن َع لَى الَّن ِبى‬
‫يآ َاُّي َه ا اَّلِذ ْي َن آَم ُنْو ا َص ُّلْو ا َع َلْي ِه َو َس ِّلُمْو ا َت ْس ِلْيًما‪ .‬اللُهَّم َص ِّل َع َلى َسِّيِد َن ا ُم َح َّمٍد َص َّلى‬
‫ُهللا َع َلْي ِه َو َس ِّلْم َو َع َلى آِل َس ِّيِدنَا ُم َح َّمٍد َو َع َلى َاْن ِبيآِئَك َو ُرُس ِلَك َو َمآلِئَك ِة ْالُم َقَّر ِبْي َن‬
‫َو اْر َض الّلُهَّم َع ِن ْالُخَلَفاِء الَّر اِش ِد ْي َن َأِبى َب ْك ٍر َو ُع َم ر َو ُع ْث َم ان َو َع ِلى َو َع ْن َب ِقَّيِة‬
‫الَّص َح اَبِة َو الَّت اِبِع ْي َن َو َت اِبِعي الَّت اِبِع ْي َن َلُهْم ِبِاْح َس اٍن ِاَلىَي ْو ِم الِّد ْي ِن َو اْر َض َع َّن ا َمَع ُهْم‬
‫ِبَر ْح َمِتَك َي ا َأْر َح َم الَّر اِحِم ْي َن َاللُهَّم اْغ ِفْر ِلْلُمْؤ ِم ِنْي َن َو ْالُمْؤ ِم َن اِت َو ْالُمْس ِلِم ْي َن َو ْالُمْس ِلَماِت‬
‫َاَالْح يآُء ِم ْن ُهْم َو ْاَالْم َو اِت اللُهَّم َأِع َّز ْاِإلْس َالَم َو ْالُمْس ِلِم ْي َن َو َأِذَّل الِّش ْر َك َو ْالُم ْش ِر ِك ْي َن‬
‫َو اْن ُصْر ِع َب اَد َك ْالُم َو ِّح ِدَّي َة َو اْن ُصْر َم ْن َن َص َر الِّد ْي َن َو اْخ ُذ ْل َم ْن َخ َذ َل ْالُمْس ِلِم ْي َن َو‬
‫َد ِّمْر َأْع َداَء الِّد ْي ِن َو اْع ِل َك ِلَم اِتَك ِإَلى َي ْو َم الِّد ْي ِن ‪ .‬اللُهَّم اْد َفْع َع َّن ا ْالَب َالَء َو ْالَو َب اَء‬
‫َو الَّز َالِز َل َو ْالِمَح َن َو ُسْو َء ْالِفْت َن ِة َو ْالِمَح َن َم ا َظ َهَر ِم ْن َه ا َو َم ا َب َط َن َع ْن َب َلِد َن ا ِاْن ُد وِنْي ِس َّيا‬
 ‫خآَّص ًة َو َساِئِر ْالُبْلَداِن ْالُمْس ِلِم ْي َن عآَّم ًة َي ا َر َّب ْالَع اَلِم ْي َن ‪َ .‬ر َّب َن ا آِتنَا ِفى الُّد ْن َي ا َح َس َن ًة‬
‫َو ِفى ْاآلِخَر ِة َح َس َن ًة َو ِقَن ا َع َذ اَب الَّن اِر ‪َ .‬ر َّب َن ا َظ َلْم َن ا َاْنُفَس َن ا َو اإْن َلْم َتْغ ِفْر َلَن ا َو َت ْر َح ْم َن ا‬
‫َلَن ُك ْو َن َّن ِمَن ْالَخ اِس ِر ْي َن ِع َب اَد ِهللا ! ِإَّن َهللا َي ْأُمُر ِبْالَع ْد ِل َو ْاِإلْح َس اِن َو ِإْيتآِء ِذي ْالُقْر بَى‬
‫َو َي ْن َه ى َع ِن ْالَفْح شآِء َو ْالُم ْن َك ِر َو ْالَب ْغ ي َيِع ُظ ُك ْم َلَع َّلُك ْم َت َذ َّك ُرْو َن َو اْذ ُك ُروا َهللا ْالَع ِظ ْي َم‬
‫َي ْذ ُك ْر ُك ْم َو اْشُك ُرْو ُه َع لَى ِنَع ِمِه َي ِز ْد ُك ْم َو َلِذ ْك ُر ِهللا َأْك َب ْر‬