MAKRO EKONOMİ I

Dr. Öğr. Üyesi Gökhan ÖZKUL

1. Hafta: Makroekonomi ile İlgili Temel Kavramlar ve Yaklaşımlar
Temel Ders Kitapları
 Ders Hakkında Genel Bilgiler

Derse Devam Derse devam eden (en az %70) öğrencilerin vize ve final sınavlarına en az 5
puan verilecektir.

Quiz (küçük Sınav) 1 - (6. Hafta) İlk 5 haftanın konularını kapsayan çevrimiçi (online) quiz yapılacaktır. Vize
sınavına en az 5 puan katkı sağlayacaktır.

Quiz (küçük Sınav) 2 - (13. Hafta) 6-12 arası haftaların konularını kapsayan çevrimiçi (online) quiz
yapılacaktır. Final sınavına en az 5 puan katkı sağlayacaktır.

Forum Tartışması – (14. Hafta) Makroekonomik değişkenlerin yorumlanmasına ilişkin bir forum tartışması
yapılacaktır.
 Hafta Hedefleri
• Ekonomi bilimi ve özelliklerini öğrenmek
• Makroekonomi ile mikroekonomi ayrımını öğrenmek.
• Makroekonominin araştırma alanını öğrenmek.
• Makroekonominin doğuşu ve Büyük Buhranı incelemek.
• Makroekonominin gelişimini öğrenmek
 1. Ekonomi Bilimi ve Özellikleri
• Ekonomi bilimi 2 konudan kaynaklanır:
– İnsan gereksinimleri sonsuzdur
– İnsan kaynakları kıttır

• İktisat (ekonomi), insanların sınırlı kaynakları sınırsız gereksinimlerini nasıl

karşılayacaklarını açıklamaya çalışan bir bilim dalıdır.

• Her toplum 3 temel soru ile karşı karşıyadır:

– Hangi mallar ne kadar üretilecek
– Nasıl üretilecek
– Kimler için üretilecek

• Ne-nasıl-kimler için üretilecek sorularına kısaca «iktisadi mesele» deriz.

 1. Ekonomi Bilimi ve Özellikleri
• Ekonomi bir bilim dalıdır.

• Bilimin amacı gerçek hayatta gözlenen olayları ve davranışları açıklamaktır.

• Ekonomi biliminin amacı;

– Gerçek hayatta gözlenen iktisadi olayları ve davranışları açıklamak ve öngörmektir

• Gerçek hayatta gözlenen olaylar ve davranışlar bilimsel yöntem izlenerek

açıklanır.

Sorun – Gözlem – Varsayımlar – Hipotezler – Test – Kuram (Teori)

 1. Ekonomi Bilimi ve Özellikleri
Ekonomi
bilimi

Pozitif Normatif
iktisat iktisat

• Pozitif iktisatta iktisadi olaylar ve davranışlar nedir, ne olmaktadır, nasıl

olmaktadır bakış açsısıyla incelenir.

• Normatif iktisatta iktisadi olaylar ve davranışlar ne olmalıdır, ne olması daha

iyidir bakış açısından incelenir. Değer yargılarına önem verilir.

• Ekonomi bilimi bir varsayımlar bilimidir.

– Oyuncak ekonomi
 2. Makroekonomi – Mikroekonomi Ayırımı
Ekonomi

Mikro Makro
ekonomi ekonomi

• Mikro ekonomi,
– Ne üretilecek, nasıl üretilecek, kimler için üretilecek, dağılımda-üretimde-bölüşümde etkinlik
var mı sorularının nasıl cevaplandırıldığını inceler

• Makro ekonomi,
– İktisadi büyümenin ve dalgalanmaların nasıl ortaya çıktığını, işsizlik hadlerindeki, enflasyon
hadlerindeki değişimi vb. inceler.
2. Makroekonomi – Mikroekonomi Ayırımı
• Tek tek ağaçlar mikrodur.

• Orman makrodur

Makro ekonomi, • Makro ekonomi ekonomiyi bir bütün

olarak ele alır.
• Devlet
• Mikro Ekonomi
• Birey
• Firma
3. Makroekonominin Araştırma Alanı
Gelir ve
istihdam
düzeyi

Fiyat
düzeyinin
istikrarı

Ekonomik
büyüme

Bütçe
açıkları ve
kamu
borçları

Dış açıklar
 4. Makroekonominin Doğuşu ve Büyük Buhran
• 1) Ekonomi istatistikçilerinin makroekonomik
araştırmaların bilimsel temelini oluşturan verileri
toplamaya ve sistematikleştirmeye başlamaları,

• 2) Ekonomik dalgalanmaların tekrarlanan

ekonomik olgular biçiminde tespit edilmiş
Makroekonominin olması,
gelişmesinde özellikle
• 3) 1929 Büyük Ekonomik Buhranı
3 olay önemlidir Great Depression
 4. Makroekonominin Doğuşu ve Büyük Buhran
• 1929 Buhranı
– “Görünmez el”e duyulan güven sarsılmıştır.
– 1929-1933 arası ABD’de :
• GSMH yaklaşık % 30 düşmüştür.
• İşsizlik oranı % 3,2’lerden %24,9’lara artmıştır. (Her 4 kişiden biri işsiz
durumuna düşmüştür)
• Yatırımların GSMH’a oranı azalmıştır (1929’da bu oran % 17,8 iken
1932’de %3,5 olmuştur).
– 1929- 1932 yılları arasında Endüstriyel Üretim:
• Almanya’da % 44.7 ; Fransa’da 25,6 ; Avusturya’da % 34,3 ; İtalya’da %
22 ; Polonya’da % 37 ; İngiltere’de % 10
düşmüştür.
– Fiyatlar: İngiltere’de % 25 ,Almanya’da % 30 ve Fransa’da % 40’dan fazla
düşmüştür.
– Büyük Buhran gelişmiş ülkelerde başlayıp gelişmekte olan ülkelere de yayılan
global bir olaydır.
4. Makroekonominin Doğuşu ve Büyük Buhran

• Keynes: Yatırımların yetersizliği.

• Friedman ve Schwartz: ABD’de
1929 uygulanan daraltıcı para
politikaları.
Buhranının • Kindleberger: Dünya ölçeğinde
Nedenleri bir ekonomik liderliğin olmaması.
• Temin: I. Dünya Savaşının
ertelenmiş bir sonucudur.
 4. Makroekonominin Gelişimi
• Keynes ve Keynesyen okul
• Monetarizm (Paracı okul)
• Yeni Klasik okul
• Yeni Keynesyen okul
• Post-Keynesyenler
• Arz Yanlı İktisat
• Anayasal iktisat
• Reel konjonktür teorisi
4. Makroekonominin Gelişimi
 Hafta Özeti
Bu bölümde makro ekonomi ile ilgili temel kavramlar ve
yaklaşımlar incelenmiştir.
 Çalışma Soruları
• Soru 1: İktisadın bölümlerinden hangisi değer yargıları, sosyal adalet ve en üst
düzeydeki refaha ulaşılması gibi test edilemeyen konularla ilgilidir?
a) Makro iktisat b) Mikro iktisat
c) Normatif iktisat d) Pozitif iktisat e) Sosyal iktisat

• Soru 2: Gelişmiş ülkelerde başlayıp gelişmekte olan ülkelere de yayılan büyük buhranın
en büyük maliyeti aşağıdakilerden hangisidir?
a) Enflasyon b) Bütçe Açığı
c) Dış Borç d) Karlılık e) İşsizlik
 Kaynaklar
• Erdal Ünsal, Makro İktisat, Murat Yayınları, Ankara, 2017.
• Kemal Yıldırım, Makro Ekonomi, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2019.
• M. Merih Paya, Makro İktisat, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2013.
• N. Gregory Mankiw, Makroekonomi, Çev. Ömer Faruk Çolak, Efil Yayınevi,
Ankara, 2010.
• Rudiger Dornbusch ve Stanley Fischer, Makroekonomi, Akademi Yayınevi,
Ankara, 1998.
• Olivier Blanchard, Macroeconomics, Macroeconomics, Printice Hall, 2009.
TEŞEKKÜRLER