The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 1

Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

The New Pāli Course

SỬA BÀI TẬP 14
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

Viết Tắt:
Vat = vattamānā (Hiện tại); Aj = ajjattanī (Bất định khứ); Bhav = bhavissantī (Tương lai); Pañ =
pañcamī (Mệnh lệnh); Sat = sattamī (Khả năng); A-a = avyaya-atītakitakapada (bất biến quá khứ
phân từ); Tum = tum-paccayanta (nguyên thể).
Dịch sang tiếng Việt:
1. Dhanavanto bhātarānaṃ dhanaṃ dātuṃ na icchanti. à Những phú gia không muốn cho
tài sản đến những người anh trai. = The rich ones do not wish to give wealth to the brothers.
lTum: dātuṃ [dātave, dadituṃ] = √dā+tuṃ à Pañ & Vat: dadantu [dajjantu, dentu –
Pada.507] & dadanti [dajjanti, denti] = √dā>√dādā(Kac.458)+a+ntu & nti (ā>a); Sat:
dadeyyuṃ [dajjuṃ, dajjeyyuṃ, deyyuṃ] = √dā>√dādā+a+eyyuṃ (ā>a); Aj: (a)daduṃ
[(a)dadiṃsu, (a)dajjiṃsu, (a)daṃsu] = (a)√dā>√dādā+a+uṃ (ā>a); Bhav: dadissanti
[dajjissanti, dassanti] = dā>√dādā+a+(i)ssanti (ā>a); A-a: datvā/tvāna [daditvā/itvāna,
dadiya/iyāna, dadātuna, dajjā, dāya] = √dā+tvā (ā>a).
lVat & Pañ: icchanti & icchantu = √is+a+nti & ntu (s>cch –Kac.522) à Sat: iccheyyuṃ
= √is+a+eyyuṃ (s>cch); Aj: icchiṃsu/uṃ = √is+a+iṃsu (s>cch); Bhav: icchissanti =
√is+a+(i)ssanti (s>cch); A-a: icchitvā = √is+a+(i)tvā (s>cch); Tum: icchituṃ [icchitave] =
√is+a+(i)tuṃ (s>cch).
lKattu: dhanavanto; kamma: dhanaṃ; ākhyāta: dātuṃ, icchanti; avyayapada: na;
vitthāritapada: bhātarānaṃ (dātuṃ).

2. Dānaṃ datvā sīlaṃ rakkhitvā sagge1 nibbattituṃ2 sakkonti3. à (Họ) có thể sanh về Thiên
giới sau khi bố thí và giữ giới. = Having given alms and observed precepts (they) are able
to be born in heaven.
lA-a: datvā/tvāna [daditvā/itvāna, dadiya/iyāna, dadātuna, dajjā, dāya] = √dā+tvā (ā>a)
à Pañ & Vat: dadantu [dajjantu, dentu –Pada.507] & dadanti [dajjanti, denti] =
√dā>√dādā(Kac.458)+a+ntu & nti (ā>a); Sat: dadeyyuṃ [dajjuṃ, dajjeyyuṃ, deyyuṃ] =
√dā>√dādā+a+eyyuṃ (ā>a); Aj: (a)daduṃ [(a)dadiṃsu, (a)dajjiṃsu, (a)daṃsu] =
(a)√dā>√dādā+a+uṃ (ā>a); Bhav: dadissanti [dajjissanti, dassanti] =
dā>√dādā+a+(i)ssanti (ā>a); Tum: dātuṃ [dātave, dadituṃ] = √dā+tuṃ.
lA-a: rakkhivā = √rakkh+a+(i)tvā à Pañ & Vat: rakkhantu & rakkhanti = √rakkh+a+ntu
& nti; Sat: rakkheyyuṃ = √rakkh+a+eyyuṃ; Aj: rakkhiṃsu = √rakkh+a+(i)ṃsu; Tum:
rakkhituṃ = √rakkh+a+(i)tuṃ.
lTum: nibbattituṃ = nis+√vat(Sk.vṛt)+a+(i)tuṃ (sv>sb>bb, t>tt) à Pañ & Vat:
nibbattantu & nibbattanti = nis+√vat+a+ntu & nti (sv>sb>bb, t>tt); Sat: nibbatteyyuṃ =
nis+√vat+a+eyyuṃ (sv>sb>bb, t>tt); Aj: nibbattiṃsu = nis+√vat+a+(i)ṃsu (sv>sb>bb,

1
Sagga = thiên giới, cõi trời.
2
Nibbattati = nis+√vat+a+ti (khởi sanh, được tạo nên, bị tái sanh).
3
Sakkoti = √sak+o+ti (có thể).
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 2
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

t>tt); Bhav: nibbattissanti = nis+√vat+a+(i)ssanti (sv>sb>bb, t>tt); A-a: nibbattitvā =

nis+√vat+a+(i)tvā (sv>sb>bb, t>tt).
lVat: sakkonti = √sak(Sk. śaky)+o+nti (k>kk) à Pañ: sakkontu = √sak+o+ntu (k>kk);
Sat: sakkeyyuṃ = √sak+o+eyyuṃ (k>kk); Aj: asakkhiṃsu = (a)√sak+o+(i)ṃsu (k>kkk –
Pada.512); Bhav: sakkhissanti [sakkhanti –Mog.69] = √sak+o+(i)ssanti (k>kk); A-a:
sakkitvā = √sak+o+(i)tvā (k>kk); Tum: sakkituṃ = √sak+o+(i)tuṃ (k>kk).
lKattu: (te); kamma: dānaṃ, sīlaṃ; ākhyāta: datvā, rakkhitvā, nibbattituṃ, sakkonti;
vitthāritapada: sagge (nibbattituṃ).

3. Kumārī alātaṃ ānetvā bhattaṃ pacituṃ aggiṃ jālessati. à Bé gái sẽ mang khúc củi đang
cháy dở về và nhóm lửa để nấu cơm. = Having brought the fire-brand, the girl will light
the fire to cook the rice.
lA-a: ānetvā/tvāna [ānayitvā/tvāna] = ā+√nī+tvā (ī>e) à Pañ & Vat: ānetu [ānayatu] &
āneti [ānayati] = ā+√nī+a+tu & ti (ī>e); Sat: āneyya [ānaye, ānayeyya] = ā+√nī+a+eyya
(ī>e); Aj: ānesi [ānayi] = ā+√nī+a+(s)i (ī>e); Bhav: ānessati [ānayissati] = ā+√nī+a+ssati
(ī>e); Tum: ānetuṃ [ānetave, ānayituṃ] = ā+√nī+a+tuṃ (ī>e).
lTum: pacituṃ = √pac+a+(i)tuṃ à Pañ & Vat: pacatu & pacati = √pac+a+tu & ti (ī>e);
Sat: paceyya = √pac+a+eyya; Aj: apaci = (a)√pac+a+i; Bhav: pacissati = √pac+a+(i)ssati;
A-a: pacitvā [pacitvāna] = √pac+a+(i)tvā.
lBhav: jālessati [jālayissati] = √jal+ṇe+ssati (a>ā) à Pañ & Vat: jāletu [jālayatu] & jāleti
[jālayati] = √jal+ṇe+tu & ti (a>ā); Sat: jāleyya [jālayeyya] = √jal+ṇe+eyya (a>ā); Aj: jālesi
[jālayi = √jal+ṇe+(s)i (a>ā); A-a: jāletvā [jālayitvā] = √jal+ṇe+tvā (a>ā); Tum: jāletuṃ
[jālayituṃ] = √jal+ṇe+tuṃ (a>ā).
lKattu: kumārī; kamma: alātaṃ, bhattaṃ, aggiṃ; ākhyāta: ānetvā, pacituṃ, jālessati.]

4. Nāriyo nagarā nikkhamma udakaṃ pātuṃ vāpiyā kūlaṃ gacchiṃsu. à Các nữ nhân đã rời
thành phố và đi đến bờ ao để uống nước. = Having come out from the city, the women
went to the bank of the tank to drink water.
lA-a: nikkhamma [nikkhamitvā/itvāna, nikkhamitūna] = nis+√kam(Sk. kram)+ya
(sk>kkh, my>mm) à Pañ & Vat: nikkhamantu & nikkhamanti = nis+√kam+a+ntu & nti
(sk>kkh); Sat: nikkhameyyuṃ = nis+√kam+a+eyyuṃ (sk>kkh); Aj: nikkhamiṃsu/uṃ =
nis+√kam+a+(i)ṃsu (sk>kkh); Bhav: nikkhamissanti = nis+√kam+a+(i)ssanti (sk>kkh);
Tum: nikkhamituṃ [nikkhantuṃ] = nis+√kam+a+(i)tuṃ (sk>kkh).
lTum: pātuṃ [pivituṃ] = √pā+tuṃ à Pañ & Vat: pivantu & pivanti =
√pā>√pib>√piv(Pada.494)+a+ntu & nti; Sat: piveyyuṃ = √pā>√pib>√piv+a+eyyuṃ; Aj:
(a)piviṃsu/uṃ = (a)√pā>√pib>√piv+a+(i)ṃsu; Bhav: pivissanti =
√pā>√pib>√piv+a+(i)ssanti; A-a: pivitvā/tvāna [pītvā/tvāna, pitvā/tvāna] =
√pā>√pib>√piv+a+(i)tvā.
lAj: (a)gacchiṃsu/uṃ [(a)gamiṃsu/uṃ, (a)gamaṃsu] = √gam+a+iṃsu (m>cch –
Kac.476) à Pañ & Vat: gacchantu [gamantu] & gacchanti [gamanti] = √gam+a+ntu & nti
(m>cch); Sat: gameyyuṃ [gaccheyyuṃ] = √gam+eyyuṃ; Bhav: gamissanti [gacchissanti]
= √gam+(i)ssanti; A-a: gantvā/tvāna [gamitvā,/tvāna, gamiya/yāna, gacchitvā/tvāna,
gamma, gantuna] = √gam+tvā (mt>nt); Tum: gantuṃ [gantave, gamituṃ, gamituna,
gamitave, gacchituṃ] = √gam+tuṃ (mt>nt).
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 3
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

lKattu: nāriyo; kamma: udakaṃ, kūlaṃ; ākhyāta: nikkhamma, pātuṃ, gacchiṃsu;

vitthāritapada: nagarā (nikkhamma), vāpiyā (kūlaṃ).

5. Nattāro araññā phalāni āharitvā khādituṃ ārabhiṃsu4. à Các cháu trai đã đem những
trái cây từ rừng về và bắt đầu ăn (chúng). = Having brought fruits from the forest, the
grandsons began to eat (them).
lA-a: āharitvā/tvāna [āhātuna] = ā+√har+a+(i)tvā à Pañ & Vat: āharantu & āharanti =
ā+√har+a+ntu & nti; Sat: āhareyyuṃ = ā+√har+a+eyyuṃ; Aj: āhariṃsu = ā+√har+a+iṃsu;
Bhav: āharissanti = ā+√har+a+(i)ssanti; Tum: āharituṃ [āhāthuṃ, āhātave, āhattuṃ,
āhattave] = ā+√har+a+(i)tuṃ.
lTum: khādituṃ = √khād+a+(i)tuṃ à Pañ & Vat: khādantu & khādanti = √khād+a+ntu
& nti; Sat: khādeyyuṃ = √khād+a+eyyuṃ; Aj: (a)khādiṃsu/uṃ = (a)√khād+a+iṃsu;
Bhav: khādissanti = √khād+a+(i)ssanti; A-a: khāditvā/tvāna [khādituna, khādiya/yāna] =
√khād+a+(i)tvā.
lAj: ārabhiṃsu/uṃ = ā+√rabh+a+iṃsu à Pañ & Vat: ārabhantu & ārabhanti =
ā+√rabh+a+ntu & nti; Sat: ārabheyyuṃ = ā+√rabh+a+eyyuṃ; Bhav: ārabhissanti =
ā+√rabh+a+(i)ssanti; A-a: ārabhitvā/tvāna [ārabbha] = ā+√rabh+a+(i)tvā; Tum: ārabhituṃ
= ā+√rabh+a+(i)tuṃ.
lKattu: nattāro; kamma: phalāni; ākhyāta: āharitvā, khādituṃ, ārabhiṃsu; vitthāritapada:
araññā (āharitvā).

6. Sīlavā isi dhammaṃ desetuṃ pīṭhe nisīdi. à Vị ẩn sĩ có giới đã ngồi trên ghế để gỉảng
Pháp. = The virtuous sage sat down on the chair to preach the Dhamma.
lTum: desetuṃ [desayituṃ] = √dis+ṇe+tuṃ (i>e) à Pañ & Vat: desetu [desayatu] &
deseti [desayati] = √dis+ṇe+tu & ti (i>e); Sat: deseyya [desayeyya] = √dis+ṇe+eyya (i>e);
Aj: (a)desesi [(a)desayi] = (a)√dis+ṇe+(s)i (i>e); Bhav: desessati [desayissati] =
√dis+ṇe+ssati (i>e); A-a: desetvā [desayitvā] = √dis+ṇe+tvā (i>e).
lAj: nisīdi = ni+√sad+a+i (a>ī) à Pañ & Vat: nisīdatu & nisīdati = ni+√sad+a+tu & ti
(a>ī); Sat: nisīdeyya = ni+√sad+a+eyya (a>ī); Bhav: nisīdissati = ni+√sad+a+(i)ssati (a>ī);
A-a: nisajja [nisīditvā/tvāna, nisīdiya/yāna, nisīdituna] = ni+√sad+ya (a>ī, dy>jj); Tum:
nisīdituṃ = ni+√sad+a+(i)tuṃ (a>ī).
lKattu: isi; kamma: dhammaṃ; ākhyāta: desetuṃ, nisīdi; vitthāritapada: sīlavā (isi), pīṭhe
(nisīdi).

7. Coro āyudhena paharitvā mama pituno aṅguliṃ chindi. à Tên trộm đã tấn công bằng vũ
khí và chặt ngón tay của cha tôi. = Having struck with the weapon, the thief cut my father's
finger.
lA-a: paharitvā/tvāna = pa+√har+a+(i)tvā à Pañ & Vat: paharatu & paharati =
pa+√har+a+tu & ti; Sat: pahareyya = pa+√har+a+eyya; Aj: (a)pahari = pa+√har+a+i;
Bhav: paharissati = pa+√har+a+(i)ssati; Tum: paharituṃ [pahāthuṃ, pahātave, pahātuna,
pahattuṃ, pahattave] = pa+√har+a+(i)tuṃ.
lAj: (a)chindi [acchindi, acchecchi] = √chid+ṃ-a+i (dṃ>dn>nd) à Pañ & Vat: chindatu
& chindati = √chid+ṃ-a+tu & ti (dṃ>dn>nd); Sat: chindeyya = √chid+ṃ-a+eyya
(dṃ>dn>nd); Bhav: chindissati [checchati] = √chid+ṃ-a+(i)ssati (dṃ>dn>nd); A-a:

4
Ārabhati = ā+√rabh+a+ti (bắt đầu, thực hiện)
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 4
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

chinditvā/tvāna [chindituna, chetvā/tvāna, chettuna] = √chid+ṃ-a+(i)tvā (dṃ>dn>nd);

Tuṃ: chindituṃ [chetuṃ, chetave, chettuṃ, chettave] = √chid+ṃ-a+(i)tuṃ (dṃ>dn>nd).
lKattu: coro; kamma: aṅguliṃ; ākhyāta: paharitvā, chindi; vitthāritapada: āyudhena
(paharitvā), mama (pituno), pituno (aṅguliṃ).

8. Yuvatiyo padumāni ocinituṃ5 nadiṃ gantvā kūle nisīdiṃsu. à Các thiếu nữ đã đến dòng
sông để hái các hoa sen và ngồi trên bờ. = The maidens went to the river to gather lotuses
and sat down on the bank.
lTum: ocinituṃ = ava+√ci+nā+(i)tuṃ (ava>o) à Pañ & Vat: ocinantu & ocinanti =
ava+√ci+nā+ntu & nti (ava>o); Sat: ocineyyuṃ = ava+√ci+nā+eyyuṃ (ava>o); Aj:
ociniṃsu/uṃ = ava+√ci+nā+(i)ṃsu (ava>o); Bhav: ocinissanti = ava+√ci+nā+(i)ssanti
(ava>o); A-a: ocinitvā/tvāna = ava+√ci+nā+(i)tvā (ava>o).
lA-a: gantvā/tvāna [gamitvā,/tvāna, gamiya/yāna, gacchitvā/tvāna, gamma, gantuna] =
√gam+tvā (mt>nt) à Pañ & Vat: gacchantu [gamantu] & gacchanti [gamanti] =
√gam+a+ntu & nti (m>cch –Kac.476); Sat: gameyyuṃ [gaccheyyuṃ] = √gam+eyyuṃ;
Bhav: gamissanti [gacchissanti] = √gam+(i)ssanti; Aj: (a)gamiṃsu/uṃ [(a)gacchiṃsu/uṃ,
(a)gamaṃsu] = (a)√gam+iṃsu; Tum: gantuṃ [gantave, gamituṃ, gamituna, gamitave,
gacchituṃ] = √gam+tuṃ (mt>nt).
lAj: nisīdiṃsu/uṃ = ni+√sad+a+iṃsu (a>ī) à Pañ & Vat: nisīdantu & nisīdanti =
ni+√sad+a+ntu & nti (a>ī); Sat: nisīdeyyuṃ = ni+√sad+a+eyyuṃ (a>ī); Bhav: nisīdissanti
= ni+√sad+a+(i)ssanti (a>ī); A-a: nisajja [nisīditvā/tvāna, nisīdiya/yāna, nisīdituna] =
ni+√sad+ya (a>ī, dy>jj); Tum: nisīdituṃ = ni+√sad+a+(i)tuṃ (a>ī).
lKattu: yuvatino; kamma: padumāni, nadiṃ; ākhyāta: ocinituṃ, gantvā, nisīdiṃsu;
vitthāritapada: kūle (nisīdiṃsu).

9. Mayaṃ chattāni ādāya susānaṃ gantvā pupphāni ocinissāma. à Chúng tôi sẽ lấy những
cây dù, đi đến nghĩa trang và hái các bông hoa. = Having taken the umbrellas and gone to
the cemetery we will gather the flowers.
lA-a: ādāya [ādaditvā] = ā+√dā+ya à Pañ & Vat: ādadāma [ādajjāma, ādema] =
ā+√dā>√dādā+a+ma (ā>a); Sat: ādadeyyāma [ādeyyāma, ādajjāma] =
ā+√dā>√dādā+a+eyyāma (ā>a); Bhav: ādadissāma [ādassāma, ādajjissāma] =
ā+√dā>√dādā+a+(i)ssāma; Aj: ādadimha = ā+√dā+a+(i)ṃha; Tum: ādātuṃ [ādadituṃ] =
ā+√dā+tuṃ.
lA-a: gantvā/tvāna [gamitvā,/tvāna, gamiya/yāna, gacchitvā/tvāna, gamma, gantuna] =
√gam+tvā (mt>nt) à Pañ & Vat: gacchāma (gamāma) = √gam+a+ma (m>cch –Kac.476,
a>ā); Sat: gameyyāma [gaccheyyāma] = √gam+eyyāma; Bhav: gamissāma [gacchissāma]
= √gam+(i)ssāma; Aj: (a)gamimha/mhā [(a)gacchimha/mhā] = (a)√gam+(i)mha; Tum:
gantuṃ [gantave, gamituṃ, gamituna, gamitave, gacchituṃ] = √gam+tuṃ (mt>nt).
lBhav: ocinissāma = ava+√ci+nā+(i)ssāma (ava>o) à Pañ & Vat: ocināma =
ava+√ci+nā+ma (ava>o); Sat: ocineyyāma = ava+√ci+nā+eyyāma (ava>o); Aj: ocinimha
= ava+√ci+nā+(i)mha (ava>o); Tum: ocinituṃ = ava+√ci+nā+(i)tuṃ (ava>o); A-a:
ocinitvā/tvāna = ava+√ci+nā+(i)tvā (ava>o).
lKattu: mayaṃ; kamma: chattāni, susānaṃ, pupphāni; ākhyāta: ādāya, gantvā,
ocinissāma.

5
Ocināti = ava+√ci+nā+ti (hái, bứt, thu gom)
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 5
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

10. Kaññā vatthaṃ ānetuṃ āpaṇaṃ gamissati. à Cô gái sẽ đi đến chợ để đem vải về. = The
girl will go to the market to bring the cloth.
lTum: ānetuṃ [ānetave, ānayituṃ] = ā+√nī+tuṃ (ī>e) à Pañ & Vat: ānetu [ānayatu] &
āneti [ānayati] = ā+√nī+a+tu & ti (ī>e); Sat: āneyya [ānaye, ānayeyya] = ā+√nī+a+eyya
(ī>e); Aj: ānesi [ānayi] = ā+√nī+a+(s)i (ī>e); Bhav: ānessati [ānayissati] = ā+√nī+a+ssati
(ī>e); A-a: ānetvā/tvāna [ānayitvā/tvāna] = ā+√nī+tvā (ī>e).
lBhav: gamissati [gacchissati] = √gam+(i)ssati à Pañ & Vat: gacchatu [gamatu] &
gacchati [gamati] = √gam+a+tu & ti (m>cch –Kac.476); Sat: gameyya [gaccheyya] =
√gam+eyya; Aj: (a)gacchi [(a)gami] = √gam+a+i (m>cch); Tum: gantuṃ [gantave,
gamituṃ, gamituna, gamitave, gacchituṃ] = √gam+tuṃ (mt>nt); A-a: gantvā/tvāna
[gamitvā/tvāna, gamiya/yāna, gacchitvā/tvāna, gamma, gantuna] = √gam+tvā (mt>nt).
lKattu: kaññā; kamma: vatthaṃ, āpaṇaṃ; ākhyāta: ānetuṃ, gamissati.

11. Tumhe vanaṃ gantvā gāvīnaṃ dātuṃ paṇṇāni āharatha. à Các ngươi (hãy) đi vào rừng
và đem về các lá cây để cho các con bò cái. = Having gone to the forest, you bring leaves
to give to the cows.
lA-a: gantvā/tvāna [gamitvā/tvāna, gamiya/yāna, gacchitvā/tvāna, gamma, gantuna] à
Pañ & Vat: gacchatha [gamatha] = √gam>√gacch+a+tha; Sat: gameyyātha [gaccheyyātha]
= √gam+eyyātha; Aj: (a)gacchittha [(a)gamittha] = √gam>√gacch+a+ittha; Bhav:
gamissatha [gacchissatha] = √gam+(i)ssatha; Tum: gantuṃ [gantave, gamituṃ, gamituna,
gamitave, gacchituṃ] = √gam+tuṃ (mt>nt).
lTum: dātuṃ [dātave, dadituṃ] = √dā+tuṃ à Pañ & Vat: dadatha [dajjatha, detha –
Pada.507] = √dā>√dādā(Kac.458)+a+tha (ā>a); Sat: dadeyyātha [dajjātha, dajjeyyātha,
deyyātha] = √dā>√dādā+a+eyyātha (ā>a); Aj: (a)dadittha [(a)dajjittha, (a)dittha] =
(a)√dā>√dādā+a+ittha (ā>a); Bhav: dadissatha [dajjissatha, dassatha] =
dā>√dādā+a+(i)ssatha (ā>a); A-a: datvā/tvāna [daditvā/itvāna, dadiya/iyāna, dadātuna,
dajjā, dāya] = √dā+tvā (ā>a).
lPañ & Vat: āharatha = ā+√har+a+tha à Sat: āhareyyātha = ā+√har+a+eyyātha; Aj:
āharittha = ā+√har+a+ittha; Bhav: āharissatha = ā+√har+a+(i)ssatha; Tum: āharituṃ
[āhāthuṃ, āhātave, āhattuṃ, āhattave] = ā+√har+a+(i)tuṃ; A-a: āharitvā/tvāna [āhātuna]
= ā+√har+a+(i)tvā.
lKattu: tumhe; kamma: vanaṃ, paṇṇāni; ākhyāta: gantvā, dātuṃ, āharatha; vitthāritapada:
gāvīnaṃ (dātuṃ).

12. Mayaṃ locanehi rūpāni passitvā sukhaṃ dukkhaṃ ca labhāma. à Chúng ta có được sự
an lạc và sự khổ đau sau khi thấy các sắc với các mắt. = Having seen the images with the
eyes, we get comfort and pain.
lA-a: passitvā/tvāna [passituna, passiya, disvā/vāna, daṭṭhā/āna, daṭṭhuna, dakkhitvā] =
√dis>√pass(Kac.471)+a+(i)tvā à Pañ & Vat: passāma [dakkhāma] = √dis>√pass+a+ma
(a>ā); Sat: passeyyāma [dakkheyyāma] = √dis>√pass+a+eyyāma; Aj: (a)passimha/imhā
[(a)dakkhimha/imhā] = (a)√dis>√pass+a+(i)mha; Bhav: passissāma [dakkhissāma] =
√dis>√pass+a+(i)ssāma; Tum: passituṃ [daṭṭhuṃ, daṭṭhave, dakkhituṃ, dakkhitave] =
√dis>√pass+a+(i)tuṃ.
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 6
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

lVat & Pañ: labhāma = √labh+a+ma (a>ā) à Sat: labheyyāma = √labh+a+eyyāma; Aj:
(a)labhimha = (a)√labh+a+(i)mha; Bhav: labhissāma [lacchāma –Pada.477] =
√labh+a+(i)ssāma; A-a: laddhā/āna [labhitvā/tvāna] = √labh+tvā (bht>ddh); Tum:
laddhuṃ [laddhave, labhituṃ] = √labh+tuṃ (bht>ddh).
lKattu: mayaṃ; kamma: rūpāni, sukhaṃ, dukkhaṃ; ākhyāta: passitvā, labhāma;
avyayapada: ca; vitthāritapada: locanehi (passitvā).]

13. Tvaṃ sotena suṇituṃ ghānena ghāyituṃ6 ca sakkosi. à Bạn có thể nghe bằng tai và ngửi
bằng mũi. = You are able to hear with the ear and smell with the nose.
lTum: suṇituṃ [sotuṃ] = √su+ṇā+(i)tuṃ à Pañ & Vat: suṇāhi [suṇohi] & suṇāsi
[suṇosi] = √su+ṇā+hi & si; Sat: suṇeyyāsi = √su+ṇā+eyyāsi; Aj: (a)suṇi [assosi] =
(a)√su+ṇā+i; Bhav: suṇissasi [sossasi –Pada.512] = √su+ṇā+(i)ssasi; A-a: sutvā/tvāna
[suṇitvā/tvāna, suṇiya/yāna] = √su+tvā.
lTum: ghāyituṃ = √ghā+ya+(i)tuṃ à Pañ & Vat: ghāyāhi & ghāyasi = √ghā+ya+hi
(a>ā) & si; Sat: ghāyeyyāsi = √ghā+ya+eyyāsi; Aj: (a)ghāyi = (a)√ghā+ya+i; Bhav:
ghāyissasi = √ghā+ya+(i)ssasi; A-a: ghāyitvā/tvāna [ghatvā/tvāna] = √ghā+ya+(i)tvā.
lVat & Pañ: sakkosi [sakkuṇāsi] & sakkohi [sakkuṇāhi] = √sak(Sk. śaky)+ṇo+si & hi
(k>kk) à Sat: sakkuṇeyyāsi = √sak+uṇā+eyyāsi (k>kk); Aj: (a)sakkhi [(a)sakkuṇi] =
(a)√sak+ṇo+i (k>kkh –Pada.512); Bhav: sakkhissasi [sakkhasi, sakkuṇissasi] =
√sak+ṇo+(i)ssasi (k>kkh); A-a: sakkuṇitvā = √sak+uṇā+(i)tvā (k>kk); Tum: sakkuṇituṃ
= √sak+uṇā+(i)tuṃ (k>kk).
lKattu: tvaṃ; ākhyāta: suṇituṃ, ghāyituṃ, sakkosi; avyayapada: ca; vitthāritapada: sotena
(suṇituṃ).

14. Kukkuṭiyā aṇḍāni rukkhassa mūle santi. à Có các trứng của con gà mái ở dưới gốc cây. =
There are hen’s eggs at the root of the tree.
lVat & Pañ: santi & santu = √as>√sa+a+nti & ntu à Sat: siyuṃ (assu, siyaṃsu,
=bhaveyyuṃ) = √as>√sa+a+eyyuṃ>iyuṃ(Pada.500); Aj: āsiṃsu/uṃ = (a)√as+a+(i)ṃsu
(aa>ā); Bhav: bhavissanti = √bhū+a+(i)ssanti (ū>o>av –Kac.513); A-a: bhavitvā/tvāna
[bhaviya/yāna, bhutvā/tvāna, bhavituna, hutvā/tvāna] = √bhū+a+(i)tvā (ū>o>av).
lKattu: aṇḍāni; ākhyāta: santi; vitthāritapada: kukkuṭiyā (aṇḍāni), rukkhassa (mūle), mūle
(santi).

15. Viduno amataṃ labhitvā maraṇaṃ na bhāyanti. à Chư trí giả đạt được sự bất tử và không
còn sợ chết. = Having gotten the ambrosia, the wise men don't fear death.
lA-a: laddhā/āna [labhitvā/tvāna] = √labh+tvā (bht>ddh –Kac.576) à Vat & Pañ:
labhantu & labhanti = √labh+a+ntu & nti; Sat: labheyyuṃ = √labh+a+eyyuṃ; Aj:
(a)labhiṃsu/uṃ = (a)√labh+a+(i)ṃsu; Bhav: labhissanti [lacchanti –Pada.477] =
√labh+a+(i)ssanti; Tum: laddhuṃ [laddhave, labhituṃ] = √labh+tuṃ (bht>ddh).
lVat & Pañ: bhāyanti & bhāyantu = √bhī+a+nti & ntu (ī>e>ay, a>ā) à Sat: bhāyeyyuṃ
= √bhī+a+eyyuṃ (ī>e>ay, a>ā); Aj: (a)bhāyiṃsu/uṃ = (a)√bhī+a+(i)ṃsu (ī>e>ay, a>ā);
Bhav: bhāyissanti = √bhī+a+(i)ssanti (ī>e>ay, a>ā); A-a: bhāyitvā [bhītvā, bhitvā/tvāna]
= √bhī+a+(i)tvā (ī>e>ay, a>ā).
lKattu: viduno; kamma: amataṃ, maraṇaṃ; ākhyāta: labhitvā, bhāyanti; avyayapada: na.

6
Ghāyati = √ghā+ya+ti (ngửi, ngửi thấy)
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 7
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

16. Manussā cittena cintetvā7 puññāni karissanti. à Nhân loại sẽ tạo các phước báu sau khi
suy xét với tâm. = Having thought with the mind, human beings will do merits.
lA-a: ucintetvā [cintayitvā, cintiya] = √cint+ṇe+tvā; vcetetvā [cetayitvā] = √cit+ṇe+tvā
(i>e) à Vat & Pañ: ucintentu [cintayantu] & cintenti [cintayanti] = √cint+ṇe+ntu & nti;
vcetentu [cetayantu] & cetenti [cetayanti] = √cit+ṇe+ntu & nti (i>e); Sat: ucinteyyuṃ
[cintayeyyuṃ] = √cint+ṇe+yyuṃ; vceteyyuṃ [cetayeyyuṃ] = √cit+ṇe+yyuṃ (i>e); Aj:
ucintesuṃ [cintayuṃ, cinteyuṃ] = √cint+ṇe+(s)suṃ; vcetesuṃ [cetayuṃ] =
√cit+ṇe+(s)uṃ (i>e); Bhav: ucintessanti [cintayissanti] = √cint+ṇe+ssanti; vcetessanti
[cetayissanti] = √cit+ṇe+ssanti (i>e); Tum: ucintetuṃ [cintayituṃ, cintituṃ] =
√cint+ṇe+tuṃ; vcetayituṃ [cetetuṃ] = √cit+ṇaya+(i)tuṃ (i>e).
lBhav: karissanti [kāhanti –Nirut.688] = √kar+o+(i)ssanti à Pañ & Vat: karontu &
karonti = √kar+o+ntu & nti; Sat: kareyyuṃ = √kar+o+eyyuṃ; Aj: (a)kariṃsu/uṃ =
(a)√kar+o+(i)ṃsu; A-a: katvā/tvāna [karitvā/tvāna, kātuna, kattuna] = √kar+tvā; Tum:
kattuṃ [karituṃ, kātuṃ, kātave].
lKattu: manussā; kamma: puññāni; ākhyāta: cintetvā, karissanti; vitthāritapada: cittena
(cintetvā).]

17. Tumhe dhammaṃ sotuṃ ārāmaṃ gantvā puline nisīdatha. à Các bạn (hãy) đi đến chùa
và ngồi trên cát để nghe Pháp. = Having gone to the monastery, you sit down on the sand
to listen to the Dhamma.
[lTuṃ: sotuṃ [sotave, suṇituṃ] = √su+tuṃ (u>o) à Vat & Pañ: suṇātha (suṇotha) =
√su+ṇā+tha; Sat: suṇeyyātha = √su+ṇā+eyyātha; Aj: (a)suṇittha [assositttha –Pada.512] =
(a)√su+ṇā+(i)ttha; Bhav: suṇissatha [sossati –Pada.512] = √su+ṇā+(i)ssatha; A-a:
sutvā/tvāna [suṇitvā/tvāna, suṇiya/yāna] = √su+tvā.
lA-a: gantvā/tvāna [gamitvā/itvāna, gantuna, gamiya/iyāna, gamma, gacchitvā/itvāna] =
√gam+tvā (mt>nt) à Pañ & Vat: gacchatha [gamatha] = √gam>√gacch+a+tha; Sat:
gameyyātha [gaccheyyātha] = √gam+eyyātha; Aj: (a)gacchittha [(a)gamittha] =
√gam>√gacch+a+ittha; Bhav: gamissatha [gacchissatha] = √gam+(i)ssatha; Tum: gantuṃ
[gantave, gamituṃ, gamituna, gamitave, gacchituṃ] = √gam+tuṃ (mt>nt).
lVat & Pañ: nisīdatha = ni+√sad+a+tha (a>ī) à Sat: nisīdeyyātha = ni+√sad+a+eyyātha
(a>ī); Aj: nisīdittha = ni+√sad+a+(i)ttha (a>ī); Bhav: nisīdissatha = ni+√sad+a+(i)ssatha
(a>ī); A-a: nisajja [nisīditvā/tvāna, nisīdiya/yāna, nisīdituna] = ni+√sad+ya (a>ī, dy>jj);
Tuṃ: nisīdituṃ = ni+√sad+a+(i)tuṃ (a>ī).
lKattu: tumhe; kamma: dhammaṃ, ārāmaṃ; ākhyāta: sotuṃ, gantvā, nisīdatha;
vitthāritapada: puline (nisīdatha).]

18. Dhanavanto suvaṇṇaṃ datvā ñāṇaṃ laddhuṃ na sakkonti. à Các nam phú gia không thể
có được trí tuệ sau khi bố thí vàng. = Having given gold, the rich men are not able to get
wisdom.
[lA-a: datvā/tvāna [daditvā/itvāna, dadiya/iyāna, dadātuna, dajjā, dāya] = √dā+tvā (ā>a)
à Pañ & Vat: dadantu [dajjantu, dentu –Pada.507] & dadanti [dajjanti, denti] =
√dā>√dādā(Kac.458)+a+ntu & nti (ā>a); Sat: dadeyyuṃ [dajjuṃ, dajjeyyuṃ, deyyuṃ] =
√dā>√dādā+a+eyyuṃ (ā>a); Aj: (a)dadiṃsu [(a)daduṃ, (a)dajjiṃsu, (a)daṃsu] =

7
Cinteti = √cint+e+ti (suy/ngẫm nghĩ)
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 8
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

(a)√dā>√dādā+a+iṃsu (ā>a); Bhav: dadissanti [dajjissanti, dassanti] =

dā>√dādā+a+(i)ssanti (ā>a); Tum: dātuṃ [dātave, dadituṃ] = √dā+tuṃ.
lA-a: gantvā/tvāna [gamitvā/itvāna, gantuna, gamiya/iyāna, gamma, gacchitvā/itvāna] =
√gam+tvā (mt>nt) à Pañ & Vat: gacchantu [gamantu] & gacchanti [gamanti] =
√gam>√gacch+a+ntu & nti; Sat: gameyyuṃ [gaccheyyuṃ] = √gam+eyyuṃ; Aj:
(a)gamiṃsu [(a)gamuṃ, (a)gacchiṃsu, (a)gacchuṃ] = √gam+a+iṃsu; Bhav: gamissanti
[gacchissanti] = √gam+(i)ssanti; Tum: gantuṃ [gantave, gamituṃ, gamituna, gamitave,
gacchituṃ] = √gam+tuṃ (mt>nt).
lVat & Pañ: sakkonti [sakkuṇanti] & sakkontu [sakkuṇantu] = √sak(Sk. śaky)+ṇo+nti &
ntu (k>kk) à Sat: sakkuṇeyyuṃ = √sak+uṇā+eyyuṃ (k>kk); Aj: (a)sakkhiṃsu
[(a)sakkuṇiṃsu] = (a)√sak+o+iṃsu (k>kkh –Pada.512); Bhav: sakkhissanti [sakkhanti,
sakkuṇissanti] = √sak+o+(i)ssanti (k>kkh); A-a: sakkuṇitvā = √sak+uṇā+(i)tvā (k>kk);
Tum: sakkuṇituṃ = √sak+uṇā+(i)tuṃ (k>kk).
lKattu: dhanavanto; kamma: suvaṇṇaṃ, ñāṇaṃ; ākhyāta: datvā, laddhuṃ, sakkonti;
avyayapada: na.]

19. Dārako chattaṃ gaṇhituṃ8 sopānaṃ āruhi. à Cậu bé đã leo lên cầu thang để lấy dù. =
The boy ascended the stair to take the umbrella.
[lTum: gaṇhituṃ (gahetuṃ) = √gah+ṇhā+(i)tuṃ (hṇ>ṇh) à Pañ & Vat: gaṇhātu &
gaṇhāti (gaṇhati) = √gah+ṇhā+tu (hṇ>ṇh); Sat: gaṇheyya (gaṇhe) = √gah+ṇhā+eyya
(hṇ>ṇh); Aj: aggahi (aggahesi) = (a)√gah+ṇhā+i (g>gg, hṇ>ṇh); Bhav: gaṇhissati
(gahessati) = √gah+ṇhā+(i)ssati (hṇ>ṇh); A-a: gaṇhitvā (gahetvā) = √gah+ṇhā+(i)tvā
(hṇ>ṇh).
lAj: āruhi = ā+√ruh+a+i à Pañ & Vat: āruhatu & āruhati = ā+√ruh+a+tu & ti; Sat:
āruheyya = ā+√ruh+a+eyya; Bhav: āruhissati = ā+√ruh+a+(i)ssati; A-a: āruyha [āruhitvā]
= ā+√ruh+ya (hy>yh); Tum: āruhituṃ = ā+√ruh+a+(i)tuṃ.
lKattu: dārako; kamma: chattaṃ, sopānaṃ; ākhyāta: gaṇhituṃ, āruhi.]

20. Mama bhaginī puññaṃ labhituṃ sīlaṃ rakkhissati. à Chị gái của tôi sẽ giữ giới để có
được phước báu. = My sister will observe the precept to get merit.
[lTum: labhituṃ [laddhave, laddhuṃ] = √labh+a+(i)tuṃ à Vat & Pañ: labhatu & labhati
= √labh+a+tu & ti; Sat: labheyya = √labh+a+eyya; Aj: (a)labhi = (a)√labh+a+i; Bhav:
labhissati [lacchati –Pada.477] = √labh+a+(i)ssati; A-a: laddhā/āna [labhitvā/tvāna] =
√labh+tvā (bht>ddh).
lBhav: rakkhissati = √rakkh+a+(i)ssati à Pañ & Vat: rakkhatu & rakkhati =
√rakkh+a+tu & ti; Sat: rakkheyya = √rakkh+a+eyya; Aj: rakkhi = √rakkh+a+i; A-a:
rakkhitvā = √rakkh+a+(i)tvā; Tum: rakkhituṃ = √rakkh+a+(i)tuṃ.
lKattu: bhaginī; kamma: puññaṃ, sīlaṃ; ākhyāta: labhituṃ, rakkhissati; vitthāritapada:
mama (bhaginī).]

Dịch sang tiếng Pāḷi:

1. The boys went to the foot of the tree to eat fruit. à Dārakā phalāni khādituṃ rukkhassa
mūlaṃ gacchiṃsu. = Các cậu bé đã đi đến gốc cây để ăn trái cây.

8
Gaṇhāti = √gah+ṇhā+ti (lấy, nhận, đạt được)
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 9
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

[lTum: khādituṃ = √khād+a+(i)tuṃ à Pañ & Vat: khādantu & khādanti = √khād+a+ntu
& nti; Sat: khādeyyuṃ = √khād+a+eyyuṃ; Aj: (a)khādiṃsu/uṃ = (a)√khād+a+iṃsu;
Bhav: khādissanti = √khād+a+(i)ssanti; A-a: khāditvā/tvāna [khādituna, khādiya/yāna] =
√khād+a+(i)tvā.
lAj: (a)gamiṃsu [(a)gamuṃ, (a)gacchiṃsu, (a)gacchuṃ] = √gam+a+iṃsu à Pañ & Vat:
gacchantu [gamantu] & gacchanti [gamanti] = √gam>√gacch+a+ntu & nti; Sat: gameyyuṃ
[gaccheyyuṃ] = √gam+eyyuṃ; Bhav: gamissanti [gacchissanti] = √gam+(i)ssanti; A-a:
gantvā/tvāna [gamitvā/itvāna, gantuna, gamiya/iyāna, gamma, gacchitvā/itvāna] =
√gam+tvā (mt>nt) Tum: gantuṃ [gantave, gamituṃ, gamituna, gamitave, gacchituṃ] =
√gam+tuṃ (mt>nt).
lKattu: dārakā; kamma: phalāni, mūlaṃ; ākhyāta: khādituṃ, gacchiṃsu; vitthāritapada:
rukkhassa (mūlaṃ).]

2. The maiden climbed the tree to gather flowers. à Kumārī pupphāni ocinituṃ rukkhaṃ
āruhi. = Cô gái/thiếu nữ đã leo lên cây để hái các hoa.
[lTum: ocinituṃ = ava+√ci+nā+(i)tuṃ (ava>o) à Pañ & Vat: ocināti (ocinati) & ociṇātu
= ava+√ci+nā+tu & ti (ava>o); Sat: ocineyya = ava+√ci+nā+eyya (ava>o); Aj: ocini =
ava+√ci+nā+i (ava>o); Bhav: ocinissati = ava+√ci+nā+(i)ssati (ava>o); A-a: ocinitvā
(ocinitvāna) = ava+√ci+nā+(i)tvā (ava>o).
lAj: āruhi = ā+√ruh+a+i à Pañ & Vat: āruhatu & āruhati = ā+√ruh+a+tu & ti; Sat:
āruheyya = ā+√ruh+a+eyya; Bhav: āruhissati = ā+√ruh+a+(i)ssati; A-a: āruyha [āruhitvā]
= ā+√ruh+ya (hy>yh); Tum: āruhituṃ = ā+√ruh+a+(i)tuṃ.
lKattu: dārakā; kamma: phalāni, mūlaṃ; ākhyāta: khādituṃ, gacchiṃsu; vitthāritapada:
rukkhassa (mūlaṃ).]

3. I went into the house to bring an umbrella and a cloth. à Ahaṃ chatthaṃ ca vatthaṃ ca
āharituṃ gehaṃ pavisiṃ. = Tôi đã đi vào nhà để lấy dù và y ra.
[lTum: āharituṃ [āhāthuṃ, āhātave, āhattuṃ, āhattave] = ā+√har+a+(i)tuṃ à Pañ &
Vat: āharāmi = ā+√har+a+mi (a>ā) Sat: āhareyyāmi = ā+√har+a+eyyāmi; Aj: āhariṃ =
ā+√har+a+imha; Bhav: āharissāmi (= ā+√har+a+(i)ssāmi; A-a: āharitvā/tvāna [āhātuna] =
ā+√har+a+(i)tvā.
lAj: pavisiṃsu/uṃ = pa+√vis+a+iṃsu à Pañ & Vat: pavisāmi = pa+√vis+a+mi (a>ā);
Sat: paviseyyāmi = pa+√vis+a+eyyāmi; Bhav: pavisissāmi = pa+√vis+a+(i)ssāmi; A-a:
pavisitvā/itvāna [pavissa, pavisiya] = pa+√vis+a+(i)tvā; Tum: pavisituṃ =
pa+√vis+a+(i)tuṃ.
lKattu: ahaṃ; kamma: chatthaṃ, vatthaṃ, gehaṃ; ākhyāta: āharituṃ, pavisiṃ;
avyayapada: ca.]

4. The girl asked for a fire-brand to make a fire. à Kaññā/kumārī aggiṃ jāletuṃ ālātaṃ yāci.
= Cô gái đã xin khúc củi đang cháy dở để nhóm lửa
[lTum: jāletuṃ [jālayituṃ] = √jal+ṇe+tuṃ (a>ā) à Pañ & Vat: jāletu [jālayatu] & jāleti
[jālayati] = √jal+ṇe+tu & ti (a>ā); Sat: jāleyya [jālayeyya] = √jal+ṇe+eyya (a>ā); Aj: jālesi
[jālayi] = √jal+ṇe+(s)i (a>ā); Bhav: jālessati [jālayissati] = √jal+ṇe+ssati (a>ā); A-a:
jāletvā [jālayitvā] = √jal+ṇe+tvā (a>ā).
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 10
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

lAj: ayāci = (a)√yāc+a+i à Pañ & Vat: yācatu & yācati = √yāc+a+tu & ti; Sat: yāceyya
= √yāc+a+eyya; Bhav: yācissati = √yāc+a+(i)ssati; A-a: yācitvā [yācitvāna, yācituna,
yāciya, yāciyāna] = √yāc+a+(i)tvā; Tum: yācituṃ [yācitave] = √yāc+a+(i)tuṃ.
lKattu: kaññā; kamma: aggiṃ, ālātaṃ; ākhyāta: jāletuṃ, yāci.]

5. We are able to see objects (= forms) with our eyes. à Mayaṃ no cakkhūhi/locanehi rūpāni
daṭṭhuṃ sakkoma. = Chúng tôi có thể thấy các đối tượng/cảnh sắc với các mắt của mình.
[lTum: passituṃ [daṭṭhuṃ, daṭṭhave, dakkhituṃ, dakkhitave] = √dis>√pass+a+(i)tuṃ à
Pañ & Vat: passāma [dakkhāma] = √dis>√pass+a+ma (a>ā); Sat: passeyyāma
[dakkheyyāma] = √dis>√pass+a+eyyāma; Aj: (a)passimha/imhā [(a)dakkhimha/imhā] =
(a)√dis>√pass+a+(i)mha; Bhav: passissāma [dakkhissāma] = √dis>√pass+a+(i)ssāma; A-
a: passitvā/tvāna [passituna, passiya, disvā/vāna, daṭṭhā/āna, daṭṭhuna, dakkhitvā] =
√dis>√pass(Kac.471)+a+(i)tvā.
lVat & Pañ: sakkoma [sakkuṇāma] = √sak(Sk. śaky)+ṇo+ma (k>kk) à Sat:
sakkuṇeyyāma = √sak+uṇā+eyyāma (k>kk); Aj: (a)sakkhimha [(a)sakkuṇimha] =
(a)√sak+o+imha (k>kkh –Pada.512); Bhav: sakkhissāma [sakkhāma, sakkuṇissāma] =
√sak+o+(i)ssāma (k>kkh); A-a: sakkuṇitvā = √sak+uṇā+(i)tvā (k>kk); Tum: sakkuṇituṃ
= √sak+uṇā+(i)tuṃ (k>kk).
lKattu: mayaṃ; kamma: rūpāni; ākhyāta: daṭṭhuṃ, sakkoma; vitthāritapada: no
(cakkhūhi), cakkhūhi (daṭṭhuṃ).]

6. You smell with your nose and hear with your ears. à Tvaṃ te ghāṇena ghāyasi te sotehi
suṇāsi ca. = Bạn ngửi bằng mũi của mình và nghe bằng tai của mình.
[lVat & Pañ: ghāyasi & ghāyāhi = √ghā+ya+si & hi (a>ā) à Sat: ghāyeyyāsi =
√ghā+ya+eyyāsi; Aj: (a)ghāyi = (a)√ghā+ya+i; Bhav: ghāyissasi = √ghā+ya+(i)ssasi;
Tum: ghāyituṃ = √ghā+ya+(i)tuṃ A-a: ghāyitvā/tvāna [ghatvā/tvāna] = √ghā+ya+(i)tvā.
lVat & Pañ: suṇāsi (suṇosi) & suṇāhi (suṇohi) = √su+nā+si & hi à Sat: suṇeyyāsi =
√su+ṇā+eyyāsi; Aj: (a)suṇi [assosi –Pada.512] = (a)√su+ṇā+i; Bhav: suṇissasi [sossasi –
Pada.512] = √su+ṇā+(i)ssasi; A-a: sutvā/tvāna [suṇitvā/tvāna, suṇiya/yāna] = √su+tvā;
Tuṃ: sotuṃ [sotave, suṇituṃ] = √su+tuṃ (u>o).
lKattu: tvaṃ; ākhyāta: ghāyasi, suṇāsi; vitthāritapada: te (ghāṇena, sotehi), ghāṇena
(ghāyasi), sotehi (suṇāsi).]

7. Having gone to hear the doctrine, they sat on the sand. à Te dhammaṃ sotuṃ gantvā
puline nisīdiṃsu. = Họ đã đến và ngồi trên cát để nghe Pháp.
lTuṃ: sotuṃ [sotave, suṇituṃ] = √su+tuṃ (u>o) à Pañ & Vat: suṇantu [suṇontu] &
suṇanti [suṇonti] = √su+ṇā+ntu & nti (ā>a); Sat: suṇeyyuṃ = √su+ṇā+eyyuṃ; Aj:
(a)suṇiṃsu/uṃ [assosiṃsu –Pada.512] = (a)√su+ṇā+(i)ṃsu; Bhav: suṇissanti [sossanti –
Pada.512) = √su+ṇā+(i)ssanti; A-a: sutvā/tvāna [suṇitvā/tvāna, suṇiya/yāna] = √su+tvā.
lA-a: gantvā/tvāna [gamitvā/itvāna, gantuna, gamiya/iyāna, gamma, gacchitvā/itvāna] =
√gam+tvā (mt>nt) à Pañ & Vat: gacchantu [gamantu] & gacchanti [gamanti] =
√gam+a+ntu & nti (m>cch –Kac.476); Sat: gameyyuṃ [gaccheyyuṃ] = √gam+eyyuṃ; Aj:
(a)gamiṃsu (agamuṃ, (a)gacchiṃsu, (a)gacchuṃ] = √gam+a+iṃsu; Bhav: gamissanti
(gacchissanti) = √gam+(i)ssanti; Tum: gantuṃ [gantave, gamituṃ, gamituna, gamitave,
gacchituṃ] = √gam+tuṃ (mt>nt).
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 11
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

lAj: nisīdiṃsu = ni+√sad+a+(i)ṃsu (a>ī) à Vat & Pañ: nisīdantu & nisīdanti =
ni+√sad+a+ntu & nti (a>ī) Sat: nisīdeyyuṃ = ni+√sad+a+eyyuṃ (a>ī); Bhav: nisīdissanti
= ni+√sad+a+(i)ssanti (a>ī); A-a: nisajja [nisīditvā/tvāna, nisīdituna, nisīdiya/yāna] =
ni+√sad+ya (a>ī, dy>jj); Tuṃ: nisīdituṃ = ni+√sad+a+(i)tuṃ (a>ī).
lKattu: te; kamma: dhammaṃ; ākhyāta: sotuṃ, gantvā, nisīdiṃsu; vitthāritapada: puline
(nisīdiṃsu).]

8. People are not able to purchase wisdom with (their) gold. à Manussā (tesaṃ) suvaṇṇena
ñāṇaṃ kiṇituṃ na sakkonti. = Người ta không thể mua trí tuệ bằng vàng (của họ) được.
[lTum: kiṇituṃ [ketuṃ, ketave] = √kī+ṇā+(i)tuṃ (ī>i) à Pañ & Vat: kiṇantu & kiṇanti
= √kī+ṇā+ntu & nti (ī>i, ā>a); Sat: kiṇeyyuṃ = √kī+ṇā+eyyuṃ (ī>i); Aj: (a)kiṇiṃsu/uṃ =
(a)√kī+ṇā+(i)ṃsu (ī>i); Bhav: kiṇissanti = √kī+ṇā+(i)ssanti (ī>i); A-a: kiṇitvā/tvāna
[ketvā/tvāna] = √kī+ṇā+(i)tvā (ī>i).
lVat & Pañ: sakkontu [sakkuṇantu] & sakkonti [sakkhuṇanti] = √sak(Sk. śaky)+ṇo+ntu
& nti (k>kk) à Sat: sakkuṇeyyuṃ = √sak+uṇā+eyyuṃ (k>kk); Aj: (a)sakkhiṃsu
[(a)sakkuṇiṃsu] = (a)√sak+o+iṃsu (k>kkh –Pada.512); Bhav: sakkhissanti [sakkhanti,
sakkuṇissanti] = √sak+o+(i)ssanti (k>kkh); A-a: sakkuṇitvā = √sak+uṇā+(i)tvā (k>kk);
Tum: sakkuṇituṃ = √sak+uṇā+(i)tuṃ (k>kk).
lKattu: manussā; kamma: ñāṇaṃ; ākhyāta: kiṇituṃ, sakkonti; vitthāritapada: tesaṃ
(suvaṇṇena), suvaṇṇena (kiṇituṃ).]

9. Having divided9 his wealth, the rich man gave (them) to his sons and daughters. à
Dhanavā tassa dhanaṃ bhājetvā tassa puttānaṃ dhītūnaṃ ca (te) adadi. = Vị phú gia đã
chia tài sản của mình và cho (chúng) đến các con trai và các con gái của người ấy.
lA-a: bhājetvā/tvāna [bhājayitvā] = √bhāj+ṇe+tvā à Pañ & Vat: bhājetu [bhājayatu] &
bhājeti [bhājayati] = √bhāj+ṇe+tu & ti; Sat: bhājeyya [bhājayeyya] = √bhāj+ṇe+yya; Aj:
(a)bhājesi [(a)bhājayi] = (a)√bhāj+ṇe+(s)i; Bhav: bhājessati [bhājayissati] =
√bhāj+ṇe+ssati; Tum: bhājetuṃ [bhājayituṃ] = √bhāj+ṇe+tuṃ.
lAj: (a)dadi [(a)dajji, (a)dāsi] = (a)√dā>√dādā(Kac.458)+a+i (ā>a) à Pañ & Vat: dadati
[dajjatu, detu –Pada.507) & dadati [dajjati, deti] = √dā>√dādā+a+tu & ti (ā>a); Sat:
dadeyya [dade, dajjā, deyya] = √dā>√dādā+a+eyya (ā>a); Bhav: dadissati [dajjissati,
dassati] = dā>√dādā+a+(i)ssati (ā>a); Tum: dātuṃ [dātave, dadituṃ] = √dā+tuṃ; A-a:
datvā/tvāna [daditvā/itvāna, dadiya/iyāna, dadātuna, dajjā, dāya] = √dā+tvā (ā>a).
lKattu: dhanavā; kamma: dhanaṃ, te; ākhyāta: bhājetvā, adadi; vitthāritapada: tasa
(dhanaṃ, puttānaṃ, dhītūnaṃ); avyayapada: ca.

10. The maidens went out of the city (in order) to bathe in the river. à Yuvatiyo nadiyaṃ
nahāyituṃ nagarā nikkhiṃsu. = Các thiếu nữ đã rời khỏi thành phố để tắm trên sông.
lTum: nahāyituṃ = √nhā+>√nahā+ya+(i)tuṃ à Pañ & Vat: nahāyantu & nahāyanti =
√nhā+>√nahā+ya+ntu & nti; Sat: nahāyeyyuṃ = √nhā+>√nahā+ya+eyyuṃ; Aj: nahāyi =
√nhā+>√nahā+ya+i; Bhav: nahāyissanti = √nhā+>√nahā+ya+(i)ssanti; A-a: nahāyitvā =
√nhā+>√nahā+ya+(i)tvā.
lAj: nikkhamiṃsu/uṃ = nis+√kam+a+(i)ṃsu (sk>kkh) à Pañ & Vat: nikkhamantu &
nikkhamanti = nis+√kam+a+ntu & nti (sk>kkh); Sat: nikkhameyyuṃ =

9
Bhājeti = √bhaj>√bhāj+e+ti (chia, phân phát/loại)
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 12
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

nis+√kam+a+eyyuṃ (sk>kkh); Bhav: nikkhamissanti = nis+√kam+a+(i)ssanti (sk>kkh);

Tum: nikkhamituṃ [nikkhantuṃ] = nis+√kam+a+(i)tuṃ (sk>kkh); A-a: nikkhamma
[nikkhamitvā/itvāna, nikkhamitūna] = nis+√kam(Sk. kram)+ya (sk>kkh, my>mm).
lKattu: yuvatiyo; ākhyāta: nahāyituṃ, nikkhiṃsu; vitthāritapada: nadiyaṃ (nahāyituṃ),
nagarā (nikkhiṃsu).

11. There were umbrellas in the hands of the women on the road. à Magge gacchantānaṃ
vaṇitānaṃ pāṇisu/hatthesu chattāni āsiṃsu. = Đã có những cây dù trong các bàn tay của
những nữ nhân đang đi trên đường.
[lP-k: gacchantānaṃ = √gam>√gacch+a+ntānaṃ à Pañ & Vat: gacchantu [gamantu] &
gacchanti [gamanti] = √gam>√gacch+a+ntu & nti; Sat: gameyyuṃ [gaccheyyuṃ] =
√gam+eyyuṃ; Aj: (a)gamiṃsu [(a)gamuṃ, (a)gacchiṃsu, (a)gacchuṃ] = √gam+a+iṃsu;
Bhav: gamissanti [gacchissanti] = √gam+(i)ssanti; Tum: gantuṃ [gantave, gamituṃ,
gamituna, gamitave, gacchituṃ] = √gam+tuṃ (mt>nt); A-a: gantvā/tvāna [gamitvā/itvāna,
gantuna, gamiya/iyāna, gamma, gacchitvā/itvāna]= √gam+tvā (mt>nt).
lAj: āsiṃsu/uṃ = (a)√as+a+(i)ṃsu (aa>ā) à Pañ & Vat: santu & santi = √as>√sa+a+ntu
& nti; Sat: siyuṃ (assu, siyaṃsu, =bhaveyyuṃ) = √as>√sa+a+eyyuṃ>iyuṃ(Pada.500);
Bhav: bhavissanti = √bhū+a+(i)ssanti (ū>o>av –Kac.513); A-a: bhavitvā/tvāna
[bhaviya/yāna, bhutvā/tvāna, bhavituna, hutvā/tvāna] = √bhū+a+(i)tvā (ū>o>av); Tum:
bhavituṃ (bhotuṃ, hotuṃ, hotuye, hetuye) = √bhū+a+(i)tuṃ (ū>o>av)
lKattu: chattāni; ākhyāta: āsiṃsu; vitthāritapada: magge (gacchantānaṃ), gacchantānaṃ
(vaṇitānaṃ), vaṇitānaṃ (hathesu), hatthesu (āsuṃ).]

12. Having struck her with a weapon, the enemy wounded10 the hand of the my mother-in-law.
à Ari āyudhena taṃ paharitvā me sassuyā hatthaṃ vaṇitaṃ akāsi. = Kẻ thù đã làm tay
của mẹ vợ của tôi bị thương sau khi tấn công bà với vũ khí.
[lA-a: paharitvā/tvāna = pa+√har+a+(i)tvā à Pañ & Vat: paharatu & paharati =
pa+√har+a+tu & ti; Sat: pahareyya = pa+√har+a+eyya; Aj: (a)pahari = pa+√har+a+i;
Bhav: paharissati = pa+√har+a+(i)ssati; Tum: paharituṃ [pahāthuṃ, pahātave, pahātuna,
pahattuṃ, pahattave] = pa+√har+a+(i)tuṃ.
lA-k: vaṇitaṃ = √vaṇ+ṇe+(i)taṃ à Pañ & Vat: vaṇetu & vaṇeti = √vaṇ+ṇe+tu & ti; Sat:
vaṇeyya = √vaṇ+ṇe+yya; Aj: avaṇesi = (a)√vaṇ+ṇe+(s)i; Bhav: vaṇessati =
√vaṇ+ṇe+ssati; A-a: vaṇitvā = √vaṇ+ṇe+(i)tvā; Tum: √vaṇ+ṇe+(i)tuṃ.
lAj: (a)kāsi [(a)kari] = (a)√kar>√kā(Pada.523)+(s)i à Pañ & Vat: karotu & karonti =
√kar+o+ntu & nti; Sat: kareyyuṃ = √kar+o+eyyuṃ; Bhav: karissanti [kāhanti –Nirut.688]
= √kar+o+(i)ssanti; A-a: katvā/tvāna [karitvā/tvāna, kātuna, kattuna] = √kar+tvā; Tum:
kattuṃ [karituṃ, kātuṃ, kātave].
lKattu: ari; kamma: taṃ, hatthaṃ, ākhyāta: paharitvā, akāsi; vitthāritapada: āyudhena
(paharitvā), me (sassuyā), sassuyā (hatthaṃ).]

13. Having gone to the garden, they brought flowers and fruits for the boys. à Te ārāmaṃ
gantvā kumārānaṃ pupphāni phalāni ca āhariṃsu. = Họ đã mang các hoa và các trái cây
về cho các bé trai sau đi đến khu vườn.

10
Vaṇitaṃ akāsi.
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 13
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

lA-a: gantvā/tvāna [gamitvā/itvāna, gantuna, gamiya/iyāna, gamma, gacchitvā/itvāna] =

√gam+tvā (mt>nt) à Pañ & Vat: gacchantu [gamantu] & gacchanti [gamanti] =
√gam>√gacch+a+ntu & nti; Sat: gameyyuṃ [gaccheyyuṃ] = √gam+eyyuṃ; Aj:
(a)gamiṃsu [(a)gamuṃ, (a)gacchiṃsu, (a)gacchuṃ] = √gam+a+iṃsu; Bhav: gamissanti
[gacchissanti] = √gam+(i)ssanti; Tum: gantuṃ [gantave, gamituṃ, gamituna, gamitave,
gacchituṃ] = √gam+tuṃ (mt>nt).
lAj: āhariṃsu/uṃ = ā+√har+a+(i)ṃsu à Pañ & Vat: āharantu & āharanti =
ā+√har+a+ntu & nti (a>ā); Sat: āhareyyuṃ = ā+√har+a+eyyuṃ; Bhav: āharissanti =
ā+√har+a+(i)ssanti; Tum: āharituṃ [āhāthuṃ, āhātave, āhattuṃ, āhattave] =
ā+√har+a+(i)tuṃ; A-a: āharitvā/tvāna [āhātuna] = ā+√har+a+(i)tvā.
lKattu: te; kamma: ārāmaṃ, pupphāni, phalāni; ākhyāta: gantvā, āhariṃsu; vitthāritapada:
kumārānaṃ (āhariṃsu); avyayapada: ca.

14. He will go to the forest in order to bring leaves and grass for the cows. à So gāvīnaṃ
paṇṇāni ca tiṇaṃ ca āharituṃ āraññaṃ/vanaṃ gacchissati. = Hắn sẽ đi đến rừng để mang
các lá và cỏ về về cho các con bò cái.
lTum: āharituṃ [āhāthuṃ, āhātave, āhattuṃ, āhattave] = ā+√har+a+(i)tuṃ à Pañ & Vat:
āharatu & āharati = ā+√har+a+tu & ti (a>ā); Sat: āhareyya = ā+√har+a+eyya; Aj: āhari =
ā+√har+a+i; Bhav: āharissati = ā+√har+a+(i)ssati; A-a: āharitvā/tvāna [āhātuna] =
ā+√har+a+(i)tvā.
lBhav: gamissati [gacchissati] = √gam+(i)ssati à Pañ & Vat: gacchatu [gamatu] &
gacchati [gamati] = √gam>√gacch+a+tu & ti; Sat: gameyya [gaccheyya] = √gam+eyya;
Aj: (a)gami [(a)gacchi] = √gam+a+i; A-a: gantvā/tvāna [gamitvā/itvāna, gantuna,
gamiya/iyāna, gamma, gacchitvā/itvāna] = √gam+tvā (mt>nt); Tum: gantuṃ [gantave,
gamituṃ, gamituna, gamitave, gacchituṃ] = √gam+tuṃ (mt>nt).
lKattu: so; kamma: paṇṇāni, tiṇaṃ, āraññaṃ/vanaṃ; ākhyāta: āharituṃ, gacchissati;
vitthāritapada: gāvīnaṃ (āharituṃ), gcchissati; avyayapada: ca.

15. The girls and boys brought lotues from the pond (in order) to offer to the shrine. à
Kumāriyo kumārā ca cetiyassa pūjetuṃ pokkharaṇiyā padumāni āhariṃsu. = Các bé gái
và các bé trai đã mang các hoa sen từ hồ nước về để cúng dường đến bảo tháp.
lTum: pūjetuṃ [pūjayituṃ] = √pūj+ṇe+tuṃ à Pañ & Vat: pūjentu [pūjayantu] & pūjenti
[pūjayanti] = √pūj+ṇe+ntu & nti; Sat: pūjeyyuṃ [pūjayeyyuṃ] = √pūj+ṇe+yyuṃ; Aj:
(a)pūjesiṃsu/uṃ [(a)pūjayiṃsu/uṃ] = (a)√pūj+ṇe+(s)iṃsu; Bhav: pūjessanti
[pūjayissanti] = √pūj+ṇe+ssanti; A-a: pūjetvā/tvāna [pūjayitvā/tvāna] = √pūj+ṇe+tvā.
lAj: āhariṃsu/uṃ = ā+√har+a+(i)ṃsu à Pañ & Vat: āharantu & āharanti =
ā+√har+a+ntu & nti (a>ā); Sat: āhareyyuṃ = ā+√har+a+eyyuṃ; Bhav: āharissanti =
ā+√har+a+(i)ssanti; Tum: āharituṃ [āhāthuṃ, āhātave, āhattuṃ, āhattave] =
ā+√har+a+(i)tuṃ; A-a: āharitvā/tvāna [āhātuna] = ā+√har+a+(i)tvā.
lKattu: kumāriyo, kumārā; kamma: padumāni; ākhyāta: pūjetuṃ, āhariṃsu;
vitthāritapada: cetiyassa (pūjetuṃ), pokkharaṇiyā (āhariṃsu).

16. Having bathed in the tank, our sisters and brothers came home to eat and sleep. à
Amhākaṃ bhaginiyo bhātaro ca vāpiyaṃ nhatvā bhottuṃ sayituṃ ca gehaṃ āgamiṃsu. =
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 14
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

Những chị gái và những anh trai của chúng tôi đã tắm ở ao nước và trở về nhà để ăn và
ngủ.
lA-a: nahātvā [nahatvā, nhatvā, nhātvā, nahāyitvā] = √nhā+tvā (ā>a) à Pañ & Vat:
nahāyantu [nhāyantu] & nahāyanti [nhāyanti] = √nhā>√nahā+ya+ntu & nti; Sat:
nhāyeyyuṃ [nahāyeyyuṃ] = √nhā+ya+eyyuṃ; Bhav: nhāyissanti [nahāyissanti] =
√nhā+ya+(i)ssanti; Aj: nhāyiṃsu/uṃ [nahāyiṃsu/uṃ] = √nhā+ya+iṃsu; Tum: nhāyituṃ
[nahāyituṃ] = √nhā+ya+(i)tuṃ.
lTum: bhottuṃ [bhuñjituṃ, bhuñjitave, bhottave] = √bhuj+tuṃ (u>o, jt>tt) à Pañ &
Vat: bhuñjantu & bhuñjanti = √bhuj+ṃ-a+ntu & nti (jṃ>jñ>ñj); Sat: bhuñjeyyuṃ =
√bhuj+ṃ-a+eyyuṃ (jṃ>jñ>ñj); Aj: (a)bhuñjiṃsu/uṃ = √bhuj+ṃ-a+iṃsu (jṃ>jñ>ñj);
Bhav: bhuñjissanti = √bhuj+ṃ-a+(i)ssanti (jṃ>jñ>ñj); A-a: bhuñjitvā/tvāna [bhutvā/tvāna,
bhotvā/tvāna, bhuñjiya/iyāna] = √bhuj+tvā.
lTum: sayituṃ = √sī+a+(i)tuṃ (ī>ay –Pada.491) à Pañ & Vat: sayantu & sayanti =
√sī+a+ntu & nti (ī>ay); Sat: sayeyyuṃ = √sī+a+eyyuṃ (ī>ay); Aj: (a)sayiṃsu/uṃ =
(a)√sī+a+(i)ṃsu (ī>ay); Bhav: sayissanti = √sī+a+(i)ssanti (ī>ay); A-a: sayitvā/tvāna
[sitvā] = √sī+a+(i)tvā (ī>ay).
lAj: āgamiṃsu/uṃ [āgacchiṃsu/uṃ] = ā+√gam+i à Pañ & Vat: āgacchantu [āgamantu]
& āgacchanti [āgamanti] = ā+√gam+a+ntu & nti (m>cch –Kac.476); Sat: āgameyyuṃ
[āgaccheyyuṃ] = ā+√gam+eyyuṃ; Bhav: āgamissanti [āgacchissanti] =
ā+√gam+(i)ssanti; A-a: āgantvā/tvāna [āgamitvā/itvāna, āgantuna, āgamma,
āgamiya/iyāna, āgacchitvā/itvāna] = ā+√gam+tvā (mt>nt); Tum: āgantuṃ [āgantave,
āgamituṃ, āgamituna, āgamitave, āgacchituṃ] = ā+√gam+tuṃ (mt>nt).
lKattu: bhaginiyo, bhātaro; kamma: gehaṃ; ākhyāta: nhatvā, bhottuṃ, sayituṃ,
āgacchiṃsu; vitthāritapada: amhākaṃ (bhaginiyo bhātaro), vāpiyaṃ (nhatvā); avyayapada:
ca.

17. Having seen a leopard, the boy ran across the garden and crossed11 the river. à Kumāro
(ekaṃ) dīpiṃ disvā ārāme tiriyaṃ dhāvitvā nadiṃ atari. = Sau khi nhìn thấy (một) con
báo, cậu bé đã chạy băng qua khu vườn và lội qua sông.
lA-a: disvā/vāna [passitvā/itvāna, passituna, passiya, daṭṭhā/āna, daṭṭhuna, dakkhitvā] =
√dis+tvā à Pañ & Vat: passatu [dakkhatu] & passati [dakkhati] =
√dis>√pass(Kac.471)+a+tu & ti; Sat: passe/eyya [dakkhe/eyya] = √dis>√pass+a+e; Aj:
(a)passi [(a)dakkhi] = (a)√dis>√pass+a+i; Bhav: passissati [dakkhissati] =
√dis>√pass+a+(i)ssati; Tum: passituṃ [daṭṭhuṃ, daṭṭhave, dakkhituṃ, dakkhitave] =
√dis>√pass+a+(i)tuṃ.
lA-a: dhāvitvā = √dhāv+a+(i)tvā à Pañ & Vat: dhāvatu & dhāvati = √dhāv+a+tu & ti;
Sat: dhāveyya = √dhāv+a+eyya; Aj: (a)dhāvi = (a)√dhāv+a+i; Bhav: dhāvissati =
√dhāv+a+(i)ssati; Tum: daṭṭhuṃ [passituṃ] = √dis+tuṃ (st>ṭṭh, i>a).
lAj: (a)tari = (a)√tar+a+i à Pañ & Vat: taratu & tarati = √tar+a+tu & ti; Sat: tareyya =
√tar+a+eyya; Bhav: tarissati = √tar+a+(i)ssati; A-a: taritvā/tvāna = √tar+a+(i)tvā; Tum:
tarituṃ = √tar+a+(i)tuṃ.
lKattu: kumāro; kamma: dīpiṃ, nadiṃ; ākhyāta: disvā, dhavitvā, atari; vitthāritapada:
ekaṃ (dīpiṃ), ārāme (dhāvitvā); avyayapada: tiriyaṃ.

11
Tari.
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 15
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

18. You get merit through charity and virtue. à Tvaṃ dānena sīlena ca puññaṃ labhasi. =
Bạn có được phước báu nhờ vào sự bố thí và giới hạnh.
lVat & Pañ: labhasi & labhāhi = √labh+a+si & hi (a>ā) à Sat: labheyyāsi =
√labh+a+eyyāsi; Aj: (a)labhi = (a)√labh+a+i; Bhav: labhissasi [lacchasi –Pada.477] =
√labh+a+(i)ssasi; A-a: laddhā/āna [labhitvā/tvāna] = √labh+tvā (bht>ddh); Tum: laddhuṃ
[labhituṃ, laddhave] = √labh+tuṃ (bht>ddh).
lKattu: tvaṃ; kamma: puññaṃ; ākhyāta: labhasi; vitthāritapada: dānena sīlena (labhasi).]

19. Having grazed (eaten grass) in the cemetery, my aunt’s cows went to the tank in order to
drink water. à Mayaṃ mātulāniyā gāviyo susāne tiṇaṃ khāditvā udakaṃ pātuṃ vāpiṃ
gamiṃsu. = Các con bò cái của người dì của tôi đã ăn cỏ trong nghĩa trang và đi đến cái ao
để uống nước.
lTum: khādituṃ = √khād+a+(i)tuṃ à Pañ & Vat: khādantu & khādanti = √khād+a+ntu
& nti; Sat: khādeyyuṃ = √khād+a+eyyuṃ; Aj: (a)khādiṃsu/uṃ = (a)√khād+a+iṃsu;
Bhav: khādissanti = √khād+a+(i)ssanti; A-a: khāditvā/tvāna [khādituna, khādiya/yāna] =
√khād+a+(i)tvā.
lTum: pātuṃ [pivituṃ] = √pā+tuṃ à Pañ & Vat: pivantu & pivanti =
√pā>√pib>√piv(Pada.494)+a+ntu & nti; Sat: piveyyuṃ = √pā>√pib>√piv+a+eyyuṃ; Aj:
(a)piviṃsu/uṃ = (a)√pā>√pib>√piv+a+(i)ṃsu; Bhav: pivissanti =
√pā>√pib>√piv+a+(i)ssanti; A-a: pivitvā/tvāna [pītvā/tvāna, pitvā/tvāna] =
√pā>√pib>√piv+a+(i)tvā.
lAj: (a)gamiṃsu [(a)gamuṃ, (a)gacchiṃsu, (a)gacchuṃ] = √gam+a+iṃsu à Pañ & Vat:
gacchantu [gamantu] & gacchanti [gamanti] = √gam>√gacch+a+ntu & nti; Sat: gameyyuṃ
[gaccheyyuṃ] = √gam+eyyuṃ; Bhav: gamissanti [gacchissanti] = √gam+(i)ssanti; A-a:
gantvā/tvāna [gamitvā/itvāna, gantuna, gamiya/iyāna, gamma, gacchitvā/itvāna] =
√gam+tvā (mt>nt); Tum: gantuṃ [gantave, gamituṃ, gamituna, gamitave, gacchituṃ] =
√gam+tuṃ (mt>nt).
lKattu: gāviyo; kamma: tiṇaṃ, udakaṃ, vāpiṃ; ākhyāta: khāditvā, pātuṃ, gamiṃsu;
vitthāritapada: mayaṃ (mātulāniyā), mātulāniyā (gāviyo), susāne (khāditvā).]

20. The maidens bought flowers in order to make12 garlands for (their) sisters. à Yuvatiyo
(tāsaṃ) bhaginīnaṃ mālāyo kātuṃ pupphāni kiṇiṃsu. = Các thiếu nữ đã mua những bông
hoa để làm các vòng hoa cho những chị gái (của họ).
lTum: kātuṃ [kattuṃ, karituṃ, kātave] = √kar>√kā(Pada.523)+tuṃ à Pañ & Vat:
karontu & karonti = √kar+o+ntu & nti; Sat: kareyyuṃ = √kar+o+eyyuṃ; Aj:
(a)kariṃsu/uṃ = (a)√kar+o+(i)ṃsu; A-a: katvā/tvāna [karitvā/tvāna, kātuna, kattuna] =
√kar+tvā; Bhav: karissanti [kāhanti –Nirut.688] = √kar+o+(i)ssanti.
lAj: (a)kiṇiṃsu/uṃ = = (a)√kī+ṇā+(i)ṃsu (ī>i) à Pañ & Vat: kiṇantu & kiṇanti =
√kī+ṇā+ntu & nti (ī>i, ā>a); Sat: kiṇeyyuṃ = √kī+ṇā+eyyuṃ (ī>i); Bhav: kiṇissanti =
√kī+ṇā+(i)ssanti (ī>i); A-a: kiṇitvā/tvāna [ketvā/tvāna] = √kī+ṇā+(i)tvā (ī>i); Tum:
kiṇituṃ [ketuṃ, ketave] = √kī+ṇā+(i)tuṃ (ī>i).
lKattu: yuvatiyo; kamma: mālāyo, pupphāni; ākhyāta: kātuṃ, kiṇiṃsu; vitthāritapada:
tāsaṃ (bhaginīnaṃ), bhaginīnaṃ (kātuṃ).

12
Kātuṃ; paṭiyādetuṃ (paṭi+√yat+ṇe+ti – chuẩn bị).
The New Pāli Course – Sửa bài tập 14 16
Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma)

-ooOoo-