Dispne:

1. Kardiopatite e avancuara dh paralajmeron per insuficence kardiake

2. Crregullim I qarkullimit pulmonar dhe pamjaftueshmeri ventrikulit te majte
3. Tre tipe:
efortit
vazhdueshme
paroksistike
4. Dispneja e efortit:
- Shoqeron efortet e medha por jo te zakonshmet shoqerohet me polipne
- Vazhdon deri sa organizmi te kete paguar borxhin e oksigjenit qe I nevojitet
- Nuk eshte normale nese
zgjat me teper se 5 min dhe shkaktohet nga eforte te vogla
- Dispnete patologjike te efortit karakterizohen nga:
ne eforte te vogla
pas nderprerjes se efortit
shtohet ne eforte gjithnje e me te vogla
- Shfaqet ne:
a. Kardiopatite te majte: stenose mitrale, insuficene e ventrikulit te majte
Shkaktohet nga hypertension veno-kapilar qe sjelle staze pulmonare
b. Kardiopatit e djathta: cor pulmonar kronik, insuficence ventrikulare e djathte
shkaktohet nga: anoksi qelizore+ reduktim ekstrem I debitit kardiak

!!: dispneja e efortit shkaktohet edhe nga: semundje bronco-pulmonare, anemite kronike,
astenine neurocirkulatore

5. Dispneja paroksistike:
- Kriza te shpejta, progressive, te forta, te shkurtera, shfaqen si gjate efortit ashtu edhe gjate
qetesise
- Jane dispne paroksistike te astmes kardiake dhe te edemes pulmonare
a. Te astmes kardiake:
- Mungese e ekspektoratit
- Bllokim ne gjoks
- Respirim te thelle jo te shpejtuar
- Ekspirimi I veshtiresuar
- Fishkellima dhe ne auskultacion degjohen rale sonore dhe sibilante
- Kriza mbaron shpejt me kollitje me sputum te paket, te bardhe dhe ngjites
- Trajtohet me bronkodilatator
- Rritje presionit venokapilar pulmonar
- Dominojne: bronkospazma dhe eksudacioni bronkial
- Mekanizem alergjik dhe qarkullues
b. Edema pulmonare
- Dominon : vazodilatacion venokapilar dhe eksudacion alveolar
- Fishkellima laringeale
- Kolle e vogel dhe e thate
- Nuk mund te rrije shtrire
 - Me kalimin e kohes shtohet sputum I bardhe ne roze dhe I pasur me albumin
- Zbehje +cinaoze+ djerse
- Frymemarrje e zhurmshe dhe e shpejtuar
- Auskutacion : rale krepitante fine ne baze te pulmonit deri ne rale buloze
- Ose kalon vete ose me : vazodilatatore + qetesues + diuretike
- Takohet ne insuficence akute te ventrikulit te majte: grumbullohet gjaku ne pulmon
hypertension veno-kapilar
6. Dispneja e vazhdueshme:
- Insuficence kardiake e theksuar reduktim I debitit kardiak bie furnizim I indeve me
oksigjenanoksi qe demton edhe qendrat respiratore
- Shtohet ne pozicionin shtrire
- Qendron ne pozicion ortopne
- Rale subkrepitante
- Likid peural ne baze te pulmoneve
- Rebel ndaj diuretikeve

Sinkopet:

- Humbje e shkurter dhe e plote e ndergjegjes si pasoje e ishemise tranzitore cerbrale

- Apne
- Nuk degjohet pulsi dhe rrahjet e zemres
- Me shume se 15 sekonda kontraktime te ekstremiteteve
- Me shume se nje minute: cianoze
- Kriza perfundon per dy min
- Urinim te pavullnetshem
- Shkaktohet:
a. Nderprerje e punes se zemres
b. Kriza te fibrilacionit ventricular
c. Pamjaftueshemri e miokardit
d. Mbetet gjaku ne zemer
e. Pakesim I kthimit venoz en zemer

Sinkopet me origjine kardiake:

- Degjohet: zhurme sistolike ejeksioni ne vatren e aortes ose ne bordin e majte te zemres
- Stenoza e aortes:
- Miokardiopatia hipertrofike obstructive
- Tetrada fallot
- Tumore te ventrikulit te djathte
- Miksomen I atriumit te majte
- Konvertimi takikardi  fibrilacion atrial
- Bradikardi ekstreme
- Takikardi fibrilacion ventricular

Sinkopet me origjine jokardiake:

 - Sink. Sino-karotidiene
- Vazodepresive ose vazovagale
- Akceset e kolles
- Hypotension ortostatik
- Pamjaftueshmeri cirkulatore cerebrale

Lipotimia :

- Paraprihet: zbehje djersitje, turbullime te pamjes

- Aksident beninj
- Neurotiket
- Krize vazovagale me bradikardi
- Pakesim arritjes se gjakut ne zemer
- Ulje te tensionit arteria

Kolla:

- Haset ne edemen pulmonare dhe ne rastet e astmes kardiake

- Stenozen mitrale: dilatimi I atriumit te majte shtyp bronkun e majte ose pershkak te
mbingarkese pulmonare gjate nje eforte
- Kardiopati bronkit akut shoqerues

Hemoptizia:

- E edemes pulmonare:
a. Origjine alveolare
b. Ekspektorati: shkume me ngjyre roze deri ne gjak te paster
c. Shoqerohet me kolle dhe rale krepitante
d. Ph bazik per ekspektoratin
- E infaktit pulmonar:
a. Kafe e erret
b. Sasi min
c. Temp
d. Likid pleural unilateral
e. Tromboemboli pulmonare
- E izoluar:
a. Ves mitral
b. Ekonsiderueshme
c. Hypertension pulmonar
d. Teleaniektazi te mukozes bronkiale
- Nga rupture e aneurizmave te aortes

Fenomene dispeptidike:

- Nauze te vjella: infrakt miokardi , hipertensioni arterial, digitalis dhe kinidina

- Hemoragji: infrakte intenstinale dhe insuficence kardiake
 - Lemza: infrakt miokardi, perikardite akute, insuficence kardiake
- Disfagia: aneurizem

INSPEKSIONI:

- Pozicioni ortopnik :
- Perkulet para: perikardit eksudativ
- Pamjaftueshmeri vaskulare shtrihen horizontalisht me koken me poshte se trupi

Cianoza:

- Ulje e hb te paoksigjenuar ne me shume se 5 g/100 ml

- Hipoksemike:
a. Ulje e ngopjes me oksigjen e gjakut arterial
b. Poliglobuli reactive/ kompensatore
c. Cianoza difuze e shprehur ne ektremitete dhe ne mukoza
d. Shkaktohet nga :
- Shunt djathtas-majtas
- Tetralogjine fallot
- Crregullimet e qarkullimit pulmonar

- Origjine qarkulluese:
a. Pakesim I debitit kardiak
b. Rritje e ekstraksionit indoor te oksigjenit
c. Kufizuar
!! ne rastin e kor pulmonar kronik : cinazor qarkulluese+ me origjine hipoksemike

Zbehja e lekures:

- Veset aortale te zemres

- Endokarditin infektiv: kolaps, krizen e takikardise paroksizmale
- Endokardit septikalenta

zverdhja :

- Dekompensim kardiak te djathte

- Demtim cirrotik te melcise

Shenja kussmaul : rritje paradoksale e presionit jugular ne inspirim dhe renie ne ekspirim demtim I
mbushjes se VD

Ne:

1. Insuficence kardiake te djathte

2. Stenose e valvules trikuspide
3. Hypertension pulmonar
4. Perikardit konstruktiv
5. Tamponade
6. Kardiomiopati resptiktive
7. Obstruksion I venes kava superior
AUSKULTACIONI I ZEMRES:

Dispne paroksistike nocturne shkaktohen nga: stenoza mitrale

Regurgitacioni mitral degjohet me mire ne poz. Shtrire

stenoza mitrale degjohet me mire ne poz. Decubitus lateral te majte
regurgitacioni I aortesdegjohet me mire ne poz ndenjur ose ne kembe
zhurme sistolike e regurgitacionit trikuspidal degjohet me mire ne poz. Ndenjur apo ne kembe
per te rinj-te mund te degjohet nje shpeshtim I rrahjeve te zemres ne inspirim dhe dobesim I tyre ne
ekspirimi qe eshte normale dhe qe prodhon ARITMI RESPIRATORE

Rregullat e auskultimit:

1. Auskultimi behet ne nje dhome te qete, pa zhurma dhe mjeku vendoset ne te djathte te
pacientit.
2. Pozicionimi I pacientit: shtrire ne shtrat, me koke 30-40 grade te ngritur mbi nivelin e kraherorit.
I ctendosur  sepse kontraktimi I pareteve te gjoksit mund te jape zhurma parazitare.
3. Poz. Shtriredekubitus lateral te majte( shtrire ne ante te majte)/ ulur/ kembe etj.
4. Eshte mire qe zemra te auskultohet gjate ekspirimit sepse keshtu pakesohen zhumat auskultore
te apraratit respirator// megjithate zemra duhet te degjohet ne ted y fazat e frymemarrjes.
5. Disa zhurma te lehta degjohen me mire gjate ngacmimit simpatik.
6. Zemra mund te degjohet: direct me vesh, fendoskop, stetoskop.

Vendet e auskultimit:

Valvula mitrale: degjohet me mire ne

majen e zemres.

Valvula trikuspide: degjohet me mire ne

pjesen ku sternumi bashkohet me proc-

esin ksifoid ne hapsiren inter-costale te
v-te te majte.

Valvula e aortes:
degjohet ne dy vende:
ne piken erb
ose ne HI2 djathtas sternumit
Valvula pulmonare:
HII-te interkostale ne te majte

Rradha e auskultimi:
V. MITRALE AORTES A. PULMONAR
TRIKUSPIDEPIKA ERB
PIKA ERB: HAPSIREN E II-TE-II-TE interkostale te majte.

Tonet e zemres:

Jane kater: por ne steotskop degjohen vetem dy.

Mes tonit te pare dhe te dyte: sistola ventrikulare

Mes tonit te dyte dhe te pare: diastole ventrikulare

TONI pare:

1. Perkon ne kohe me ictus cordis

2. Degjohet me mire ne majen e zemres
3. Rregjistrimi me fonokardiograme tregon qe toni I pare ka pese component:
 I: I dobet, I padegjueshem TENSIONIMI I MIOKARDIT TE DY VENTRIKUJVE
II: I degjueshme MBYLLJA E VALVULES MITRALE DHE ASAJ TRIKUSPIDALE
III: I degjueshme me pak se I dyte: HAPJA E KLLAPAVE TE AORTES DEH A. PULMONARE
IV: I padegjueshme, dobet: HEDHJA E GJAKUT NE AORTE DHE NE ARTERIEN PULMONARE
V:I PADEGJUESHEM: sistola atriale
4. Intensiteti I tonit te pare varet:
- Aftesia e valvulave atrioventrikulare per t’u mbyllur
- Levizshmeria e aortes
- Poz I valvulave atrioventrikulare ne fillim te kontraksionit ventricular dhe amp e eskursionit
te tyre
- Shpejtesia e ngritjes se presionit ventricular
5. Dobesimi I tonit te pare:
- Regurgitacion nga ventrikujt ne aorte per shkak te humbjes se aftesise se valvulave per t’u
mbyllur.
- Amplitude e eskursionit te valvulave mitrale dhe trikuspide bie per shkak se ato jane
fibronitizuar ose kalcifikuar
- Ne regurgitacionin e aortes valvulat mitrale kthehen siper duke I lene gjysme-te hapura qe
ben qe gjate sistoles pasuese ventrikulare zhurma e mbylljes se valvulave mitrale te jete me
e vogel
- ULJE E DEBITIT KARDIAK
- BLLOK A-V I GRADES I
- REGURGITIM MITRAL
 - REGURGITIM AORTE
- REGURGITIM PULMONAR
6. Forcim I tonit te pare:
- Rritje te debitit kardiak: anemi, ethe , hipertiroze
- Stenose mitrale
- Miksome AM
- Stenose trikuspide
- Blloku I plote A-V : toni I topit: tkurrje te njekohshme te atriumeve dhe ventrikujve
- PR I shkurter: koha e kalimit te impulsit nga atrium ne ventrikuj eshte e shkurter qe ben qe
fletet mitrale akoma te hapura nga kontraksioni atrial paraprak te mbyllen me me shume
force nga sistola ventrikulare
- Aritmi, FA, ESV, Tsv
7. Dyfishimi I tonit te pare:
- Mbyllja e valvules mitrale dhe asaj trikuspide ndahen nga nj-tj me nje interval prej 0,02-0,03
sekonda
- Degjohet dyfishim I tonit te pare ne rast se zgjatet koha e mbylljes se valvules mitrale dhe
asaj trikuspide
- Ne rast se VM ngacmohet para te djathtit: Blloku I deges se djathte, Ekstrasistola ose ritme
idioventrikulare
origjine: ventriculi I majte, sindromi I parangacmimit
- Ritmet ektiopike te ventrikulit te djathte
- Stenoza mitrale, miksoma e atriumit te majte
- Anomaly Ebstein

Toni I dyte:

1. Komponentet:
I: lekundje e PADEGJUESHME nga dobesimi I mureve te ventrikujve ne fillim te diastoles.
II:Mbyllja e kllapave semilunare te aortes dhe a. pulmonare( mbyllja e kllapavae aortale vonon
0,02 para atyre pulmonare)
III:lekundjet e pjeses fillestare te aortes dhe te a. pulmonare
IV: hapje e kllapave mitrale dhe atyre trikuspidale
2. Dobesimi I T2:
- Regurgitimi AO dhe
- regurgitimi pulmonar
- Stenose e aortes dhe stenose pulmonare
3. Forcimi I tonit te dyte:
- Mund te jete me I forte ne femijet 10-14 vjec kompnenti pulmonar p2 me I forte sepse aorta
pulmonare eshte me ne siperfaqe
- Hypertension pulmonar
- Stenose dhe regurgitim mitral, DIV, DIA
- Patologji pulmoare
 - Hypertension arterial
- Skleroze e Ao ne vatren e Ao
4. Dyfishim I T2 ne vatren e A. pulmonare:
- Ne inspirim te thelle
- Zhduket ne ekspirim
- Stenose pulmonare
ZHURMAT KARDIAKE

Zhurmat ose rrokullisjet jane dukuri akustike te rrjedhjes jo-normale te gjakut.

1. Nr. Reynolds= Cx VD/u ku Cdensiteti; V shpejtesia mesater; D diametric; u viskoziteti

2. Per rrjedhen e qete te gjakut nr. Reynold eshte 2000, ndersa per rrjedhje turbulente te gjakut
nr. Reynold eshte 2500-4000.
3. Nr. Reynolds ndryshon nga 2000 ne 2500> ne rastet:
 Ndryshimi I diametrit te rruges se rrjedhejs se gjakut
 Komunikime jo-normale mes dy kaviteteve qe shoqerohet me renie te menjehershme te
presionit te gjakut.
 Rritja e debitit kardiak
 Ulja e viskozitetit te gjakut
4. Zhurmat kardiake jo-organike//fiziologjike :
 Nuk kerkojne gjithmone ekzistencen e nje modifikimi patologjik te struktures se zemres dhe
vazave.
 Mund te lindin edhe ne nje zemer te shendoshe.
 Jane zhurma sistolike, te shkurta, jo-te forta, pa trill.
 Degjohen ne ndryshim te respirimit, ndryshim te pozicionit te njeriut.
5. Zhurma kadriake organike// patologjike:
 Pasoje e nje kardiopatie
 Lokalizimi ne pauzen e vogel (systole), diastole.
 Mund te mbulojne tonet kryesore te zemres.
 ZHURME HOLOSISTOLIKE: ze gjithe sistolen || ZHURME HOLODIASTOLIKE: ze gjithe diastole
 ZHURME PROTOSITOLIKE: pjesen e pare te sistoles|| ZHURME PROTODIASTOLIKE: ze pjesen
e pare te diastoles
 ZHURME MEZOSISTOLIKE: pjesen e mesme te sistoles ||ZHURME MEZODIASTOLIKE: ze
pjesen e mesme te diastoles
 ZHURME TELESISTOLIKE: pjese e fundit te sistoles|| ZHURME TELEDAISTOLIKE: ze pjesen e
fundit te diastoles
6. Sipas intensitetit zhurmat kardiake klasifikohen ne:
 Zhurma te embla: || te grades se pare: mund te kapen vetem nga nje vesh I stervitur mire
 Zhurma te ashpra ose zhurma te grades se trete mund te kapen me palpacion ne formen e
fremitus
 Zhurma qe kapen ne largesi ose zhurma te grades se gjashte : degjohen ne largesi nga
toraksi.
7. Ne baze te timbrit zhurmat ndahen ne:
 zhurma aspirative: si zhurma e klaimit te ajrit neper buzet gjysme te mbyllura gjate inspirimit.
 zhurma muzikale ose fishkellyese: degjohen ne vibracionet e kordave tendine, sklerozen
valvulare, prolapsing e valvules mitrale.
8. Zhurmat kardiake degjohen me mire ne ate pozicion te trupit qe favorizon rrjedhjen e gjakut
dhe per rrjedhoje ka v me te larte.
9. Vendi me I mire per degjim eshte aty ku projektohet valvular qe ka shkatuar zhurmen|| ose ne
dretjim te perhapjes se zhurmes .
 10. Zhurma diastolike e insuficences se aortes degjohet me mire ne piken Erb sesa ne vendin ku
projektohet valvula e aortes.
11. Sipas vendit te degjimit te maksimumit te tyre zhurmat ndahen ne:
zhurma mitrale
zhurma trikuspide
zhurma aortale
zhurma pulmonare

Zhurma sistolike:  mes tonit pare dhe te dyte, fillon me rrahjen e

pulsit.
degjohen me mire ne pozicionin shtrire||sepse
gjaku kalon nga poshte lart
Klasifikimi sipas Leatham:
1. Zhurma te ejeksionit:
nga kalimi I gjakut nga ventriculi I majte ne aorte
dhe nga ventriculi I djathte ne arterien
pulmonare.
KRIJOHEN NE TRE KUSHTE:
a. stenozat valvulare/ subvalvulare
b. pllakat jane te prekura nga nje process valvular
po pa ngushtim
c.pjesa fillestare mbi kllapat e aortes ose arteries
pulmonare eshte e zgjeruar
2. Zhurma te regurgitacionit:
shkaktohen nga:
a. nga kthimi I gjakut nga ventriculi ne atrium si
pasoje e kllapave insuficente
b. kalimi I gjakut nga ventriculi I majte ne
ventrikulin e djathte si pasoje e defektit
interventricular
c. kalimi I gjakut nga aorta ne arterien pulmonare
nepermjet kanalit arterial persistent.
Zhurma diastolike:  mes tonit te dyte dhe te pare, ndiqet nga
rrahja e pulsit.

 degjohet me mire ne pozicionin vertical duke

qene se gjaku kalon nga larte poshte

Klasifikimi sipas Leatham:

1. Zhurma te regurgitacionit:
insuficence e aorte
2. Zhurma te mbushjes ventrikulare:
zhurma diastolike ne stenozen mitrale
12. Zhurma mitrale:
Zhurma sistolike mitrale:
a. Shkaktar kryesor : INSUFICENCEA MITRALE
 rruga e gjakut eshte retrograde sepse gjate sistoles gjaku nga ventriculi shtyhet ne
atrium
intensiteti I zhurmes eshte I ndryshueshem sipas shkalles se demtimit dhe gjendjes
anatomike te valvules mitrale:
|| ne rastin e endokarditit te valvules mitrale zhurma mund te jete e bute dhe me pas
me intensitet te ulet duke qene se regurgitacioni eshte I bute
** nese valvulat behen shume rigide atehere zhurma do te behet me e ashper 
FREMITUS SISTOLIK NE PALPACIONIN E MAJES SE ZEMRES
ZHURMA eshte: holosistolike me forcim protomezosistolik
lokalizimi : majen e zemres me perhapje drejt vatres pulmonare ose aksiles se majte
 tonet e zemres: toni I dyte I zemres mund te forcohet ose dyfishohet per shkak te
hipertensionit pulmonar ne qarkullimin e vogel.
b. Shaktar: Infrakti akut I miokardit
 disfunksion I muskulit papilar ose rupture e nje korde tendine
 ndryshime hemodinamike shpesh te padominueshme
** nese degjohet zhurme e re sistolike ne regjionin mezokardial || duhet DYSHUAR per
perforacion te septumit interventrikular
c. Shkaktar: prolapse i valvules mitrale
 zhurma: telesistolike me karakter muzikal
d. Shkaktar: defekti Interventrikular
 lokalizimi: max ne interkostalen e kater majtas ose ne regjionin mezokardiak
zhurma: defekti I vogel zhurma e forte, e ashper, me fremitus
defekti I madh zhurma me e bute
e. Shkaktar: fiziologjik ose zhurma sistolike jo-organike:
 lokalizimi: ne majen e zemres || nuk degjohen vetem ne vatren mitrale po edhe ne
vatra te tjera
shkaktohet:
1. Anemi ulje e viskoziteti I gjakut
2. Gjendje febrile ose ne semundjen Basedow rritje e shpejtesise se fluksit te gjakut
 Zhurma diastolike mitrale:
a. Shkaktar: stenozen e unazes mitrale
rrjedhje e veshtiresuar rrokullises e gjakut nga atrium I majte ne ventrikulin e majte
gjate mbushjes ne diastole
 zhurma: rralle e ashper dhe shoqerohet me fremitus diastolic te palpushem
 karakter: aspirativ
holodiastolike, por mund te jete edeh proto, mezzo ose telo diastolike
* fillon gjithmone pas kercitjes se valvulave mitrale qe ndodhin ne fillim te diastoles
* telediastolike ndryshe quhet forcim presistolik ne formen e rrokullisjes presistolike,
sepse gjate fazes telediastolike kontrasioni atrial eshte me eficent
forcimi proto dhe telediastolik I stenozes mitrale  fluksi I gjakut nga atriumet ne
ventrikuj eshte max gjate ketyre fazve
 * mund te degjojme edeh kercitjen e valvules mitrale ne fillim te diastoles
tonet e zemres: forcim I tonit te pare
* shkaktohet nga kontraksioni I fuqishem ne fund te diastoles
forcohet:
kur pacienti ekzaminohet nga poz shtrire ne poz ndenjur menjehere
ngritja passive e ekstremiteteve inferior
||rritje e menjehershme e kthit venoz
b. Shkaktar:insuficenca e valvules se aortes||zhurma diastolike e Flintit
stenoze funksionale e orificiumit mitral e
shkaktuar nga ngritja lart e fletes se perparme te valvules mitrale nen efektin e fluksit
regurgitues aortal ose rritje e presionit telediastolik te ventrikulit te majte
 zhurme PROTODIASTOLIKE dhe nuk shoqerohet me ton hapjeje te mitrales
c. Shkaktar: miksomen e atriumit te majte
 tumor ne orficiumin e valvules mitrale stenose te ndryshueshme te mitrales
zhurma e ndryshueshme nga nje degjim ne tjetrin dhe intermitente
d. Shkaktar: ductus botalli apertus ose defekti interventricular
 zhurma shkaktohet nga stenoza relative mitrale si rezultat I shtimit te sasise se gjakut
qe kalon

13. ZHURMAT E AORTES:

 Zhurmat sistolike te aortes:
a. Shkaktar: kalimi I gjakut nga orficiumi demtuar ventrikulo-arterial
 zhurme: ejeksionit
fillojne: ne largesi nga toni I pare me hapjen e valvules semilunare
* zhurma mezosistolike
karakteristikat e zhurmes
intensitet: I rritur; me thrill; timber te ashper;
*intensiteti rritet ne rastet e efortit ose pas diastoles se gjate
* forcohet ne rastet e inhalacionit tea mil-nitritit ulje te rezistences periferike
zhurma: mezosistolike

b. Shkaktar: stenose e valvules aortale

lokalizimi: interkostale e dyte djathtas sternumit dhe perhapet drejt arterieve
karotide, majes se zemres
* duhet diferencuar nga zhurma e insuf. Mitrale intesisteti I zhurmes sistolike aortale
eshte me I larte, timbre me I ashper se sa ai I zhurmes mitrale
*duhet diferencuar nga zhurma sistolike e insif aortaleeshte me e forte ne arterien
karotide se sa ne vatren e aortes
 tonet e zemres: zhduket toni I dyte aortal
pulsi: I vonshem kapet me palpitacion ne formen e mbushjes se vonshme

c. Shkaktar: miokardiopatia obstructive

stenoze subaortale  ngushtim I rrugeve te ejeksionit te ventrikulit te majte
 hipertrofi asimetrike te septumit interventrikular
zhurma: mezzo dhe telesistolike
 lokalizimi max: rajonin parasternal te majte ne interkostalen e tret dhe perhapet ne
majen e zemres.
*forcohet: injeksion I izuprelit qe shton shkallen e obstruksionit
d. Shkaktar: dilatacioni I pjeses fillestare te aortes ascendente
zhurma sistolike karakteristikat: e dobet, mesatare, ze gjithe sistolen, dobesohet duke
shkuar drejt vazave medha
tonet e zemres: forcim I tonit te dyte
* vjen si shkak I mbylljes se zhurmshme te semilunareve sklerotike
e. Shkaktar: koarktacionin e aortes|| ngushtim I lindur I nje pjese te aortes
 zhurma: sistolike obv lot
 degjohet: interkostalen e majtedhe perhapet ne shpine, aksilene majte dhe ne vazat
e qafes
f. Zhurmat nga shkaktar fiziologjike ose zhurma jo-organike
 shpejtimi I kalimit te fluksit te gjakut ne valvulen e aortes
 Zhurma diastolike aortale
zhurme qe shkon e vjen: zhurme sistolike e ashper dhe zhurme diastolike e bute aspirative
a. Shkaktar: insuficenca e valvules se aortes
 kthim mbrapsht I nje sasie te gjakut nga aorta ne ventrikulin e majte gjate diastoles
per shkak te mos mbyllje plotesisht te valvulave semilunare te aortes te deformuara
nga nje process patologjik
 karakteristikat:
intensitet: mesatar
nuk palpohet
karakter: apsirativ
timber:te bute
 degjohet / lokalizimi:
vatren klinike: interkostalja e dyte djathtas
vatren anatomike: interkostalja e trete majtas
perhapet: poshte ne drejtim te majes se zemres dhe drejt procesit ksifoid
 fillon: ne fund te tonit te dyte
 max: ne protodiastol dhe zhduket ne presistol
** kjo sepse refluksi aortoventrikular eshte max kur presioni intraventricular eshte 0
dhe presioni aortal ka vlera me te larta
 * shoqerohet me zhurme sistolik dhe dobesim te toneve per shak te demtimeve
intrinseke te valvulave semiluanre

ZHURMA PULMONARE

 ZHURME SISTOLIKE PULMONARE

a. Shkaktar: stenoze valvulare pulmonare
lokalizmi max: interkostalen e dyte majtas sternumit
perhapet: drejt klavikules se majte dhe hpasirave interskapulo-vertebrale
 intensitet et larte, fremisante, timber te ashper
  tonet: toni I dyte pulmonar mund te ruhet, dobesohet ose zhduket ne rastet e
stenozave te theksuara pulmonare
b. Shkaktar: zgjerim I arteries pulmonare
degjohet ne : hypertension arterial pulmonar primitv ose te shkaktuar nga demtimi I
valvules mitrale
hiperfluksin pulmonar
defekti inter-arterial qe jep shunt majtas-djathtas
tonet e zemres: forcim I tonit te dyte
toni I dyte dyfishohet ne rastet hiperfluksionit pulmonar dhe te defektit interarterial
* shoqerohet me dilatacion te konusit pulmonar dhe hipertrofi ventrikulare te djathte
c. Shkaktar: stenoze infundibulare pulmonare
 shkaktohet nga ngushtim kongenital I rruges se ejeksionit te ventrikulit te djathte ne
kuadrin e nje sindromi fallot
 karakteristikat e zhurmes:
e ashper; grada 5,6; intensitet te forte;
tonet jane te dobeta
perhapet: fosa subklavikulare te majte
 shoqerohet me cianoze; hipertrofi ventrikulare te djathte; hipoplazi te konusit te
arteries pulmonare; pakesim te vizatimit vascular pulmonar radiologji
d. Shkaktar: rritje e debitit kardiak
 eforti
emocioni
temperatura
hipertireoza
anemia
 gravidanca
e. Shkaktar: fiziologjik ose sitolike e jeksinit
 degjohet tek te rinjte
degjohet mire: poz shtrire, ekspiracion
 dobesohet ose zhduket: poz ortostatik, inspiracion
 nuk eshte thrill, nuk perhapet, nuk eshte me intensitet te larte
 ndiqet nga ton I dyte pulmonar normal
 ZHURMAT DIASTOLIKE PULMONARE
Shkaktar:
1. Insuficenca valvulare pulmonare.
2. Mbingarkesa e qarkullimit te vogel me dilatacion te orficiumit pulmonar
* zhurma e Graham-Steell|| degjohet sidomos tek personat me stenoze mitrale
degjohet: interkostalen e dyte-trete majtas
shoqerohet: kercitje te tonit te dyte pulmonar
degjohet: insuf. Pulmonare kongenitale ashtu dhe ne insuf. Pulmonare postoperatore
3. Zhurmat e dyfishte pulmonare
degjohet: vatren e arteries pulmonare
karakteristike per: ductus botalli apertus
karakteristikat e zhurmes: e vazhdueshme; intensitet te forte; mbulon teresisht si
 sistolen ashtu edhe diastole
tonet: forcim I tonit te dyte
degjohet ne: vatren e arteries pulmonare dhe ne grpen subklavikulare te majte
lind: ne kanalin arterial
perhapet: nga aorta ne arterien pulmonare ne regjionin interskapulo vertebral te majte

ZHURMAT TRIKUSPIDALE

 Zhurma sistolike trikuspidale

a. Shkaktar: insuficenca valvulare trikuspidale
max: procesin ksifoid
intesistet: te ulet
shtohet: inspirim te thelle
pakesohet: ekspiracion
dallohet: pulsacion I theksuar sistolik I venes jugulare
 Zhurma diastolike trikuspidale
a. Shkaktar: stenoza valvulare trikuspidale
max: procesin ksifoid + pjesen e poshtme te buzes se majte te sternumit
degjohet: mezzo, telo dhe rrale holodiastolike
b. Shkaktare te tjere:
 defekti interarterial
 kthimi venoz pulmonar jo-normal

Ferkimet e perikardit:

 Karakteristikat:
 Zgjatje te shkurter
 Intensitet te ndryshueshem
 ne poz ulur: shtohen
 forcohen kur shtypet toraksi
zhduket kur shtohet sasia e likidit ne perikarditin eksudativ dhe rishfaqet ne
absorbim te ketij likidi
 Nuk perhapen
 Degjohen gjate sistoles dhe diastoles
 Degjohen ne: zonen prekordiale, mezokardiake dhe parasternale te majte
 Jane si ferkime te lekures ose mendafshit varesisht
 Nuk zhduken ne apne
 Shkaktohen:
 depozitimi I fibrines ne kavitetin perikardial
 perikardit reumatik
 tuberkular
 bakterial
 akut beninj
 uremik ne rast te insuficences renale kronike
 epistenokardik: ne rast te infraktit akut te miokardit
 kur frekuenca kardiake eshte e shpejte ferkimet dallohen me veshtiresi nga galopi dhe nga
zhurmat kardiake
 ferkimet e perikardit mund te jene:
 presistolike: fibrina depozitohet ne epikardin atrial || shkaktohen nga: levizje
gjate kontraksionit atrial
 mezo ose telesistolike: depozitim te fibrines ne epikardin ventrikular
 protodiastolike: levizje e pareteve ventrikulare ne fazen e mbushjes se shpejte
 ritmi I lokomotives: nga ferkimet sistolike dhe diastolike|| protodiastolike dhe
presistolike
+ dy tonet e para realizojne nje zhurme me kater kohe

ZHURMAT KARDIO-PULMONARE:

 degjohet max: ne rajonin e skajti te perparshem te pulmoneve ne vendet ku mushkerite

takohen me zemren
 shkaktohet nga futja e ajrit me force ne alveolat e asaj pjese te pulmonit qe futet ne
hapsiren me presion negativ te krijuar nga pakesimi I vellimit te zemres ne kohen e sistoles