Infarkti I miokardit

Infarkti I miokardit


Infarkti I miokardit ndodh nga iskemia e zgjatur
miokardiale qe con ne demtime te parikthyeshme dhe
nekroze te miokardit per shkak te furnizimit te
pamjaftueshem me gjak.

Ne shumicen e rasteve ndodh per shkak te ruptures se
nje pllake ateromatoze dhe formimit te nje trombi ne
qarkullimin koronar.

Nje infarkt miokardi ndodh kur nje ose disa arterie
koronare bllokohen plotesisht dhe pjesa e muskulit te
furnizuar nga kjo arterie privohet plotesisht nga
oksigjeni.

Nese fluksi I gjakut rikthehet brenda 6 oreve te para
(me ane te proceduarve te rivaskularizimit) demtimet ne
qeliza mund te jene te rikthyeshme.
 IAM

Pasojat e nje infarkti te
miokardit varen nga
lokalizimi I bllokimit, nga
fakti nese ritmi I zemres
eshte crregulluar ose jo, apo
nese ne zonen e prekur ka
ose jo qarkullim kolateral.

Bllokimi ne arterien koronare
te majte eshte me I
rrezikshem sesa ai ne
arterien koronare te djathte.

Bllokimet qe shkaktojne
aritmi jane shpesh arsye e
vdekjeve te menjehershme.
Faktoret e riskut


Faktoret e riskut jane ata faktore qe rrisin shanset qe te
ndodhe nje infarkt miokardi. Ka faktore qe nuk mund ti
ndryshojme (eleminojme), qe quhen ndryshe te pa
modifikueshem. Ne keta faktore perfshihen:

Trashegimia- personat qe kane histori familjare te
infarktit te miokardit, kane me shume shanse te
zhvillojne infarkt, sidomos ne moshe te re. Gjithashtu
afro- amerikanet kane risk te rritur per shkak te
prevalences me te larte per hypertension.

Gjinia- meshkujt nen moshen 60 vjec kane predispozite
me te larte per te bere infarct miokardi sesa femrat e te
njejtes moshe.

Mosha- meshkujt mbi moshen 45 vjec dhe femrat mbi
moshen 55 konsiderohen ne risk per infarct miokardi.
IAM faktoret e riskut

Faktore te tjere mbi te cilet ne mund te influencojme
jane at ate ashtuquajtur te modifikueshem:

Duhanpirja- duhanpiresit kane 2-4 here me shume rrezik
per te zhvilluar vdekje nga shkaqe kardiake. Eshe
duhanpirja pasive mund ta rrise kete risk.

Dislipidemite, sidomos rritja e cholesterolit- rrit riskun
per infarkt duke konribuar ne formimin e pllakave
aterosklerotike.

Hipertensioni- hipertensioni e ben zemren te punoje me
shpejt dhe ne gjendje te sforcuar, dhe me kalimin e
kohes e dobeson ate. Gjithashtu rrit riskun per infark te
miokardit, goditje te trurit, dhe insuficience kardiake.
Presionet e gjakut mbi 140-90 konsiderohen te larta.

Diabeti mellitus- kjo semundje demton si arteriet e
medha edhe ato te vogla, dhe pervec kesaj luan rol ne
crregullimin e metabolizmit te yndyrnave (dislipidemi).

Obeziteti, jeta sedentare, stresi.
IAM Klinika


Simptoma me te shpeshte me te cilen prezantohet
infarkti I miokardit eshte dhimbja.

Dhimbja eshte nje dhimbje e forte retrosternale me
natyre renduese, shtrenguese ose djegese.

Ajo perhapet ne shpine, ne nofullen e poshtme dhe ne
pjese e brendshme te krahut te majte (perceptuar
shpesh nga pacienti si nje mpirje e krahut).

Dhimbja zgjat me teper se 20 min dhe

Nuk qetesohet nga dhenia e nitrateve sublingual, por
mund te qetesohet vetem nga morfina.

Dhimbja mund te shkaktoje ankth dhe stres
IAM klinika


Duhet patur parasysh qe shkalla e dhimbjes nuk
korrelon me shkallen e demtimit. Mund te kemi demtime
te medha dhe ndjesi te paket dhimbje, sic mund te
ndodhe edhe ne rastin e diabetikeve apo te moshuarve,
ku ka humbje te ndjeshmerise se dhimbjes.

Ne 5% te rasteve infarkti mund te jete asimptomatik. Ne
disa raste ai mund te shfaqet si vdekje e papritur dhe
diagnoza te vendoset pas vdekjes.

Shenja te tjera mund te jene nauzeja dhe te vjellat, qe
mund te shkaktohen nga dhimbja e forte. Nese infarkti
eshte i gjere pacienti shfaq cianoze dhe zbehje te
lekures, djerse profuze.
Diagnoza


Nje diagnose perfundimtare bazohet ne tre komponente:

klinika,

ndryshimet ne EKG

rritja ne gjak e enzimave specifike qe tregojne ishemi
dhe nekroze te muskulit kardiak.

Prania e dy nga keto tre komponente ve diagnozen e
infarktit akut te miokardit.
IAM diagnoza


EKG eshte mjeti me I shpejte dhe jo invaziv ne
vendosjen e diagnoses.

Ajo regjistron ne pamje te ndryshme aktivitetin elektrik
te zemres dhe jep informacion duke e pare kete aktivitet
ne pjese te ndryshme te muskulit kardiak.

Ndryshimet ne EKG shfaqen 20 min (deri ne 2 ore) pas
nisjes se dhimbjes.

Ne varesi te shtreses se muskulit te zemres qe preket
nga infarkti dhe shkalles se prekjes, shfaqen e dhe
ndryshimet ne EKG, si ngritje te segmentit ST, shfaqja e
vales Q, negativizimi i vales T etj
IAM diagnoza


Pas instalimit te nje infarkti te miokardit ndodh rritja ne
gjak e enzimave te caktuara, sic jane kreatine-kinaza
(CK-MB) dhe troponina.

Keto enzima nisin te rriten ne oren e dyte pasi ka nisur
infarkti, dhe niveli I tyre korrelon me shkallen e
demtimit.

 si mjet tjeter diagnostik mund te sherbeje edhe echo
kardiake e cila do tregoje hipokinezi dhe akonezi te
murit te prekur
 IAM trajtimi

- antiagregant trombocitar aspirine (per te frenuar rritjen e
trombit apo formimin e trombeve te tjera),

- antikoagulante si heparine me peshe te vogel molekulare ,
si fraxiparina apo enoxaparina te administruara S/C.

-betabllokues per te kontrolluar crregullimet e ritmit dhe per
te ulur takikardine e shkaktuar nga stresi.

-oksigjenoterapi, per te rritur saturimet e oksigjenit ne gjak

-morfine per qetesimin e dhimbjes (kujdes, morfina ne doza
te medha mund te jape arrest respirator)

- ne pacientet qe kane crregullime te ritmit apo probleme te
hipertensionit duhet patur kujdes te trajtohen edhe keto, me
dhenien e antiaritmikeve apo te antihipertensiveve si
enalapril, ramipril etj.

Ne faza te mevonshme domosdoshmeri eshte edhe dhenia e
nje statine (atorvastatina, simvastatina), per te mos lejuar
rritjen e pllakave aterosklerotike arteriale.
IAM trajtimi


Brenda 6 oreve te para (per disa autore deri 12 ore)
pacienti mund te perfitoje nga revaskularizimi (rikthimi i
fluksit ne arterien koronare). Kjo arrihet nepermjet
angioplastikes ( lloj i koronarografise) se urgjences dhe
vendosjes se stentit, apo nepermjet by-pass –it te
arterieve coronare.
IAM trajtimi


Angioplastika koronare eshte nje procedure invazive
jokirurgjikale, ne te cilen nje kateter, me nje ballon ne
maje, inserohet nepermjet arteries femorale deri ne
arterien koronare te bllokuar. Balloni fryhet dhe shtyp
pllaken aterosklerotike, duke hapur arterien e bllokuar.
Ne kete moment mund te vendoset edhe nje stent per te
siguruar mbajtjen hapur te arteries. Kjo procedure eshte
me e thjeshte, me e lire dhe me pak ekushtueshme se
by-pass.

Ne by-pass-in e arterieve koronare, nje vene merret nga
kemba e pacientit, ose arteria mamare e brendshme,
dhe perdoret per te rivendosur fluksin e gjakur pas
nivelit ku eshte bllokuar arteria. By-passi eshte me i
keshilluar ne paciente qe kane bllokim te dy ose tre
eneve kryesore te zemres ose kane arterien koronare te
majte te bllokuar ne menure severe. Normalisht si
procedure kryhet nen anestezi te pergjithshme, me
kraharor te hapur dhe qarkullim ekstrakorporal te