ướ ả ểạ ờ ữ ơ ậ ậ

LĐ 1: Tr c lúc vĩnh viễn ra đi, Thanh H i vẫn đ l i cho đ i nh ng vần th th t nhân h u và thiết
ợ ổ ơ ả ủ ả ướ
tha, không g i ra cái u buồn, sầu não. Kh th đầu là c m xúc c a tác gi tr c mùa xuân thiên
ư ạ
nhiên nh ng l i rất Huế:
ọ ữ
M c gi a dòng sông xanh
ộ
M t bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
 Bức tranh thiên nhiên: Không gian mở ra thật cao rộng với hình ảnh “dòng sông”, mặt đất và bầu
trời bao la
- TG đã khéo léo chọn cho bức tranh một gam màu ấm áp mà dịu dàng, trang
nhã
- Màu sắc hài hòa tươi thắm của dòng sông xanh, một màu tím biếc của bông hoa tím biếc. cái nền
xanh xanh của dòng sông càng làm cho sắc tim của “bông hoa” trở nên nổi bật – sắc màu nền nã,
đặc trưng của xứ Huế.
- Bằng biện pháp đảo ngữ từ “mọc”, làm nổi bật sức sống của mùa xuân, bông hoa như đang vươn
lên, xòe nở, bật dậy mãnh liệt khi xuân về
- Bức tranh được tô điểm thêm nhờ tiếng chim hót “vang trời” chào đón ngày
mới.
- TG đặt từ ơi vào câu thơ như một lời thốt lên một cách ngạc nhiên, thích thú.
- Câu hỏi “Hót chi mà” là lời bộc lộ trực tiếp của nhà thơ, như lời trò chuyện với thiên nhiên. ->
tiếng chim chiền chiện hát vang trong trẻo, cao vút như nốt thăng rộn rã của mùa xuân.
 Trong dòng cảm xúc ấy, Thanh Hải đón nhận hương vị của mùa xuân một cách trân trọng, tha
thiết:
- Giống như cái cách mà nhà thơ Hữu Thỉnh cảm nhận những tín hiệu báo thu về trong không gian
gần và hẹp bằng tất cả các giác quan, Thanh Hải cũng đón nhận mùa xuân bằng thị giác, thính giác
và xúc giác.
- Hình ảnh “giọt long lanh rơi” mà tác giả đưa tay ra hứng có thể hiểu theo hai
tầng nghĩa
+ Theo nghĩa tả thực, giọt long lanh ở đây là những giọt mưa mùa xuân, giọt sương mùa xuân buổi
sớm rơi xuống từng cành cây kẽ lá.
+ Hiểu theo nghĩa khác, tiếng chim từ chỗ là âm thanh – cảm nhận bằng thính giác rồi lại kết đọng
lại chuyển thành từng giọt có hình và khối, được cảm nhận bằng thị giác. Từng giọt ấy lại lấp lánh
ánh sáng và màu sắc, có thể đưa tay ra hứng, đó là cảm nhân bằng xúc giác.
+ Cả hai cách hiểu đều mang tính gợi hình gợi cảm xúc. Dù hiểu theo nghĩa nào thì hai câu thơ vẫn
thể hiện niềm say sưa ngất ngây của nhà thơ trước vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhân, đất trời lúc
vào xuân
- Đại từ “tôi” được lặp lại 2 lần kết hợp với động từ “hứng” đã làm nổi bật lên sự trân quý, nâng
niu mà nhà thơ dành cho vẻ đẹp đất trời mùa xuân.
=>Như vậy, chỉ với vài nét vẽ đan xen một chút chất nhạc, Thanh Hải đã phác họa một bức tranh
thiên nhiên có hồn mùa xuân thiên nhiên xứ Huế với đầy đủ màu sắc, hình ảnh, âm thanh. Qua đó
thể hiện một tình yêu thiên nhiên đến đắm say, một tâm hồn lạc quan, một niềm khát khao được
sống vô bờ của nhà thơ
LĐ2 Khổ 2 + Khổ 3: Cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của đất nước Từ vẻ đẹp của mùa xuân
đất trời, nhà thơ đã đưa ra hai hình ảnh cụ thể, tiêu biểu của đất nước, đó là người lính và người
nông dân
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
 ả ư ả
Tất c nh hối h
ướ ượ ả ậ ữ
 Mùa xuân đất n c đ c c m nh n qua nh ng hình nh ả
ứ ợ ớ ả ụ ườ ườ
- Hình th c sóng đôi hài hòa kết h p v i hình nh hoán d “ng i cầm súng, ng i ra đồng” đã
ể ư ữ ườ ự ệ ữ ệ ụớ ườ ả
bi u tr ng cho nh ng con ng i đang th c hi n nh ng nhi m v l n lao: ng i lính chiến đấu b o
ệổ ườ ộ ự
v T quốc, ng i nông dân lao đ ng, xây d ng đất n c ướ
ả ể ữ ườ ứ ộ ậ ự
Hình nh tiêu bi u cho nh ng con ng i đóng góp, cống hiến hết s c mình cho đ c l p, t do,
ạ ủ ộ
h nh phúc c a dân t c
ả ộ ể ượ ứ ớ ươ ợ ự
- Hình nh “l c” là bi u t ng cho s c sống m i v n lên, là chồi non, lá non; g i s may mắn,
ạ ẩ ụ ứ ể ớ ữ ị ả ẹ
niềm h nh phúc, n d cho s c phát tri n m i, là nh ng giá tr và thành qu tốt đ p.
ớ ườ ộ ư ụ ả ữ
+ V i ng i lính, “l c giắt đầy trên l ng” là cành lá ng y trang. Khi đến mùa xuân, chúng n y nh ng
ộ ớ ụ ủ ộộ ớ ướ
chồi non, l c biếc, vì thế mà l p ng y trang c a các anh b đ i cũng thay màu xanh m i khi b c
sang xuân.
ớ ườ ộ ả ươ ạ ữ ỡ ươ ượ
+ V i ng i nông dân, “l c tr i dài n ng m ” là nh ng cánh đồng màu m , xanh t i, đ c gieo
ở ữ
trồng và chăm sóc b i nh ng bàn tay khéo léo, cần mẫn.
ộ ả ườ ọ ườ ứ
L c mà c hai con ng i mang đến đều đáng trân tr ng biết bao. Ng i chiến sĩ mang công s c,
ươ ủ ểả ệ ủ ộ ộ ườ
x ng máu c a mình ra đ b o v cho mùa xuân hòa bìnhc a dân t c. Còn l c mà ng i nông dân
ả ứ ộ ơ ạ ơ
“tr i dài” cánh đồng đó là mồ hôi, s c lao đ ng, là bát c m g o, là c m no áo ấm
ệ ừ ộ ộ ừ ả ợ ả ươ ẹ
- Đi p t “mùa xuân, l c” cùng các đ ng t “giắt đầy, tr i dài” g i quang c nh mùa xuân t i đ p
ươ ữ ứ ủ ậ ẻ ườ
đang m nh ng mầm non, s c sống c a mùa xuân đang tràn ng p khắp các n o đ ng đất n c,ướ
ạ ự
đang r o r c trong lòng ng i ườ
ướ ượ ả ậ ị ệ ả ữ ộ ị
- Mùa xuân đất n c còn đ c c m nh n qua nh p đi u hối h cùng nh ng âm thanh nh n nh p,
ứ ọ ổ ả ư ả ả ư ệ ừ ả ớ
náo n c trên m i miền T Quốc: “Tất c nh hối h / Tất c nh xôn xao”. Đi p t “tất c ” cùng v i
ừ ả ả ượ ị ẩ ươ ộ ứ
các t láy “hối h , xôn xao” diễn t đ c nh p sống kh n tr ng, r n ràng, náo n c niềm vui trong
ữ ự ả ệổ ủ ướ
nh ng năm tháng xây d ng và b o v T Quốc hào hùng c a đất n c
ả ủ ướ ộ ừ ượ ể ệ ữ
Hình nh mùa xuân c a đất n c, dân t c cũng t đó đ c th hi n qua nh ng suy ngẫm c a ủ
ả ị ử ủ ệ ư
Thanh H i về bề dày l ch s dài đằng đẵng c a Vi t Nam. Tuy có nhiều thăng trầm nh ng cũng rất
ự
đáng t hào
ướ
“Đất n c bốn ngàn năm
ả
Vất v và gian lao
ướ ư
Đất n c nh vì sao
ứ
C đi lên phía tr cướ
ủ ả ướ
 Suy ngẫm c a tác gi về đất n c
ữ ơ ư ạ ướ ứ ị ửớ ộ
- Nh ng câu th nh phát l i th c phim về quá kh bốn nghìn năm l ch s v i biết bao biến đ ng,
ứ ướ ơ ượ ủ ẻ ư ớ
thăng trầm. Dù đã bao lần đ ng tr c nguy c xâm l c c a k thù nh ng v i tinh thần bất khuất,
ủ ộ ữ ẻ ượ ỉ ị
đoàn kết, anh dũng c a dân t c ta, nh ng k xâm l c ch biết cúi đầu ch u thua, xin đầu hàng.
ệ ừ ả ỉộ ộ ơ ặ ườ ổ
- H thống tính t “vất v và gian lao” giúp Thanh H b c l rõ nét h n về ch ng đ ng gian kh ấy.
ả ứ ả ệổ ứ ạ ả ủ ộ
Tr i qua biết bao lần đ ng lên b o v T quốc, s c m nh, ý chí chiến đấu, b n lĩnh c a dân t c,
ủ ượ ẳ ị
c a cha ông ta đã đ c kh ng đ nh
ướ ườ ử ụ ờ ộ
- Đất n c mãi tr ng tồn, vĩnh c u cùng vũ tr , không bao gi mất đi và cũng không có m t thế
ự ể ả ượ ướ ỏ ư ữ
l c nào có th ngăn c n đ c. Đất n c ta sẽ mãi t a sáng nh nh ng “vì sao” trong hành trình “đi
ướ ươ ự ỡ ứ ẹ
lên phía tr c”, đi đến t ng lai r c r , h a h n.
ổ ơ ể ệ ự ướ ủ ả
=>Hai kh th đã th hi n s gắn bó và tình yêu đất n c sâu sắc c a tác gi
ổ ờ ướ ệ ủ
Lđ2 Kh 4 + 5: L i c nguy n chân thành c a nhà th ơ
ổ ừả ủ ướ ạ ơ ể ộ ự
Kh 4: T c m xúc c a thiên nhiên, đất n c, m ch th đã chuy n m t cách t nhiên sang bày t ỏ
ệ ủ ơ ướ ủ ướ
suy ngẫm và tâm ni m chân thành c a nhà th tr c mùa xuân c a đất n c:
Ta làm con chim hót
ộ
Ta làm m t cành hoa
ậ
Ta nh p vào hòa ca
ộ
M t nốt trầm xao xuyến
ọ ượ ậ ộ ờ
 Khát v ng cống hiến, đ c hòa nh p vào cu c đ i chung
 ạư ư ừ ổ ơ ể ộ ự ứ
- Đ i t nhân x ng “tôi” t kh th đầu đã chuy n m t cách t nhiên sang “ta”, minh ch ng rằng
ữ ả ướ ệ ủ ơ ở ả ướ ệ ủ
nh ng c m xúc, c nguy n riêng c a nhà th đã tr thành c m xúc, c nguy n chung c a nhiều
ườ
ng i
ệ ể ạừư ạ ượ ọ ổ ơ
Vi c chuy n đ i t x ng hô còn t o đ c sắc thái trang tr ng, thiêng liêng cho kh th . Cái “tôi”
ủ ả
c a Thanh H i đã nói thay cho nhiều cái “tôi” khác và hóa thành cái tôi chung
ệ ữ ảộ ọ ẳ ị ữ ờ ệ
- BPTT đi p ng “ta làm” giúp tác gi b c l , kh ng đ nh nh ng l i tâm ni m
thiết tha, chân thành.
ữ ọ ượ ơ ể ệ ự ả ẹ ả ị ự
- Nh ng khát v ng đ c nhà th th hi n sâu sắc, chân th c qua các hình nh đ p mà gi n d , t
nhiên, giàu ý nghĩa, đó là “con chim, cành hoa”.
ơ ượ ữ ờ
+ Nhà th muốn đ c làm con chim hót gi a bầu tr i trong xanh, công hiến tiếng hát ngân vang
ờ
cho đ i
ơ ượ ộ ỏ ữ ườ ự ỡ ộ ẻ
+ Nhà th cũng muốn đ c làm m t cành hoa nh gi a v n hoa xuân r c r , góp m t phần cái v
ẹ ươ ơ ờ
đ p, cái h ng th m cho đ i
ả ả ộ
+ Thanh H i còn muốn hòa mình vào b n “hòa ca” chung, hóa thân thành làm m t nốt trầm
ữ ả ả ị ể ệ ượ ờ ư ộ
Nh ng hình nh gi n d th hi n niềm mong muốn đ c sống có ích, cống hiến cho đ i nh m t
ự
lẽ t nhiên
ổ ơ ườ ả ộ ờ ộ
=>Kh th mang ý nghĩa: Mỗi ng i ph i mang đến cho cu c đ i chung m t nét riêng, cái phần
ủ ậ ộ ư ữ ượ ả
tinh túy nhất c a mình; dâng hiến, hòa nh p m t cách chân thành nh ng vẫn gi đ c b n sắc
riêng.
ổ ổ ơ ả ể ơ ủ ơ
Kh 5: Đến kh th tiếp theo, tác gi đã giúp ta hi u rõ h n nhan đề c a bài th – Mùa xuân nho
ỏ ộ ộ ọ ỏ ọ ờ
nh . Qua đó b c l khát v ng dâng hiến cháy b ng đến tr n đ i:
ộ
M t mùa xuân nho nh ỏ
ặ ờ
L ng lẽ dâng cho đ i
ổ ươ
Dù là tu i hai m i
ạ
Dù là khi tóc b c
ả ẩ ụ ỏ ể ệ ộ ịặ ặ
- Hình nh n d “mùa xuân nho nh ” th hi n m t tâm hồn bình b , l ng lẽ cống hiến. L ng lẽ,
ườ ẹ
khiêm nh ng thôi mà đ p đẽ, ý nghĩa biết bao
ởộ ự ặ ỏủ ả ưở ữ
- M r ng: S cống hiến thầm l ng, nho nh c a Thanh H i làm chúng ta liên t ng đến nh ng con
ườ ẩ ặ ủ ểở ậ
ng i trong tác ph m “L ng lẽ Sa Pa” c a Nguyễn Thành Long. Mà tiêu bi u đây là nhân v t anh
ả ệ ự ủ ể ệ ẩ
thanh niên: (GT hoàn c nh sống và công vi c, s cống hiến c a anh th hi n qua ph m chất yêu
ệ ệ ự ặ ủ
nghề và có trách nhi m cao trong công vi c) -> s đóng góp thầm l ng c a anh thanh niên đã giúp
ự ờ ụ ụ ụ ụ
d báo th i tiết hằng ngày, ph c v sx, ph c v chiến
ờ ợ ươ ướ ệ ứ
LĐ 4: L i ng i ca quê h ng đất n c qua làn đi u dân ca x Huế.
ơ ộ ệ ứ
Kết thúc bài th là m t âm đi u x Huế:
Mùa xuân: Ta xin hát
Câu Nam Ai, Nam Bình
ướ ặ
N c non ngàn d m mình
ướ ặ
N c non ngàn d m tình
ị
Nh p phách tiền đất Huế
ệ ờ ợ ướ ể ệ
- đi u Nam Ai, Nam Bình mênh mang tha thiết, là l i ng i ca đất n c, bi u hi n niềm tin yêu và
ặ ủ ảớ ươ ướ ộ
gắn bó sâu n ng c a tác gi v i quê h ng, đất n c, m t câu chân tình thắm thiết
ệ ữ ướ ặ ợ ạ ưở
- Bằng đi p ng “n c non ngàn d m” kết h p gieo vần bằng “bình, mình, tình” đã t o âm h ng
ơ ẹ ư ứ ứ ọ ạ
bài th nh nhàng nh câu hò x Huế c ngân dài mãi ra rồi lắng đ ng l i trong lòng chúng ta
ữ ả ườ ọ ứ ả ẹ ươ
nh ng c m xúc chân thành, ru hồn ng i đ c trên con đò x Huế êm trôi nh trên sông H ng
ạ ưở ộ ộ ủ ị
rồi khép l i trong ân h ng r n ràng, xao đ ng c a “nh p phách tiền” đầy xao xuyến.
ữ ờ ủ ườ ờ ỏ ữ ờ ự ự ứ
=> Nh ng l i tâm tình c a ng i sắp r i kh i thế gian luôn là nh ng l i th c s , luôn ch a chan
ả ướ ệ ơ ữ ả ộ ờ ủ
tình c m, c nguy n sâu lắng nhất; và bài th này cũng là nh ng điều đúc kết c cu c đ i c a
ả ữ
ông. Thanh H i đã giãi bày hết tâm tình, nh ng điều sâu kín nhất trong lòng, và chính lúc đó, thi sĩ
ả ơ ộ ị ậ ớ ơể ơ ượ ể
đã th hồn vào th , cùng chung m t nh p đ p v i th đ ông và th luôn đ c cùng nhau, hi u
nhau và giãi bày cho nhau