ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳು

ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು
UPSC CSE ಪ್ಯಾನೆಲ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಅನ್ವೇಷಣೆ

02-04-2023 GS-I ಉಪ-ವರ್ಗಗಳು: GS-I: ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು 23 ನಿಮಿಷ ಓದಿದೆ

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಸ್ಥಿತಿ ಏನು?

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಯಾವುವು?

ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ನಿಬಂಧನೆಗಳು

ಯಾವುವು?
 ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಕಾನೂನುಗಳು ಯಾವುವು?

ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಯಾವುವು?

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಸುಧಾರಿಸಲು ಏನು

ಮಾಡಬಹುದು?

ವೀಡಿಯೊ

ಪ್ರಿಲಿಮ್ಸ್: ಭಾರತೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ-ಸಂವಿಧಾನ, ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್,

ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನೀತಿ, ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು: ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣಗಳು, ಭಾರತದ ವೈವಿಧ್ಯತೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಸ್ಥಿತಿ ಏನು?

ಸೂಚಕ ಡೇಟಾ

ಬುಡಕಟ್ಟು 2011 ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ , ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 104

ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮಿಲಿಯನ್ ಆಗಿತ್ತು, ಇದು ದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಶೇಕಡಾ 8.6 ರಷ್ಟಿದೆ .

ಲಿಂಗ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಲಿಂಗ ಅನುಪಾತವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ

ಅನುಪಾತ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದು, 1,000 ಪುರುಷರಿಗೆ 990 ಮಹಿಳೆಯರು.

ಮಕ್ಕಳ ಲಿಂಗ ಅನುಪಾತವು 2001 ರಲ್ಲಿ 972 ರಿಂದ 2011 ರಲ್ಲಿ 957 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ
ಎಂದು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೊದಲ ವರದಿ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದೆ.
 ತಲಾ
ಯೋಜನಾ ಆಯೋಗದ ಬಡತನ ಅನುಪಾತದ ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ , ಬಡತನ
ಆದಾಯ ರೇಖೆಗಿಂತ ಕೆಳಗಿರುವ ಎಸ್‌ಟಿಗಳ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣವು 2004-05ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮೀಣ
ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 62.3% ರಿಂದ 2011-12ರಲ್ಲಿ 45.3% ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ.

ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಬಡತನ ರೇಖೆಗಿಂತ ಕೆಳಗಿರುವ ಎಸ್ಟಿಗಳ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣವು

2004-05 ರಲ್ಲಿ 35.5% ರಿಂದ 2011-12 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 24.1% ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ.

ಸಾಕ್ಷರತೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡದ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗೆ

ಪ್ರಮಾಣ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 58.96 ಪ್ರತಿಶತ ಅಂದರೆ 72.99 ಪ್ರತಿಶತ.

ಆರೋಗ್ಯ 15-49 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ 65% ಬುಡಕಟ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರು ರಕ್ತಹೀನತೆಯಿಂದ

ಸೂಚಕ
ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಹೆರಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣವು ಬುಡಕಟ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ (70.1%) ಅತ್ಯಂತ

ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.

ಎಸ್ಟಿಗಳಿಗೆ ಒಟ್ಟು ಫಲವತ್ತತೆ ದರವು 2.5 ಆಗಿದೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ

ಪ್ರಮುಖ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಯಾವುವು?
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು:

ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ವಿವರಣೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳು

 ಭೂಮಿಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳು,
ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ
ಸ್ಥಳಾಂತರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಅನೇಕ
ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳು ತಮ್ಮ
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಭೂಮಿಯಿಂದ
ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.
ಇದು ಅವರ ಜೀವನೋಪಾಯ,
ಮನೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ
ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು
ಕಾರಣವಾಗಿದೆ .
ಶೋಷಣೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸರ್ಕಾರಿ
ಕಡೆಗಣಿಸುವಿಕೆ
ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಭೂಮಾಲೀಕರು
ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥರಂತಹ ಪ್ರಬಲ
ಗುಂಪುಗಳಿಂದ ಶೋಷಣೆಗೆ
ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು
ಅಂಚಿನಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.
ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅವರು ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ
ಆರೋಗ್ಯದ ಸೀಮಿತ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು
ಕೊರತೆ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಅವರ ಒಟ್ಟಾರೆ
ಯೋಗಕ್ಷೇಮ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ
ಮೇಲೆ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ
ಬೀರುತ್ತದೆ.
ಅಪೌಷ್ಟಿಕತೆ , ಸರಿಯಾದ
ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಯ ಕೊರತೆ
ಮತ್ತು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗಗಳ
ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಭವದಂತಹ ಬಹಳಷ್ಟು
ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು .
ಗುಜರಾತ್‌ನ ಸರ್ದಾರ್
ಸರೋವರ್ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಸಾವಿರಾರು
ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರನ್ನು ಅವರ
ಪೂರ್ವಜರ ಭೂಮಿಯಿಂದ
ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದೆ.
ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯದ ಆದಿವಾಸಿ
ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಅವರ ಭೂಮಿ
ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು
ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಗಣಿ
ಕಂಪನಿಗಳಿಂದ ಶೋಷಣೆಯನ್ನು
ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ
ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
ಸರಾಸರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ
ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಬುಡಕಟ್ಟು
ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ
ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಅಸಮರ್ಪಕವಾಗಿವೆ.
2011 ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ
ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು 59%
ಆಗಿತ್ತು.
ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು
ಆಧುನೀಕರಣ ಮತ್ತು ಜಾಗತೀಕರಣ ಮತ್ತು
ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಜೀವನ ಆಧುನೀಕರಣದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದಾಗಿ
ನಷ್ಟ ವಿಧಾನದ ಸವೆತದಿಂದಾಗಿ ತಮ್ಮ ಗ್ರೇಟ್ ಅಂಡಮಾನೀಸ್
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪದ್ಧತಿಗಳು, ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದ
ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಲೆಗಳನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು
ಕಳೆದುಕೊಂಡರು . ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳು ಅಳಿವಿನ
ಅಂಚಿನಲ್ಲಿವೆ.

ಆರ್ಥಿಕ ಅಂಚು ಆಧುನೀಕರಣ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಮುಂಡಾ

ಜಾಗತೀಕರಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರ
ಕಡಿಮೆ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ
ಕೃಷಿ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬೇಟೆಯಂತಹ ಜೀವನೋಪಾಯವು ಅರಣ್ಯ
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಲಭ್ಯತೆಯ ಕುಸಿತ
ಜೀವನೋಪಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ
ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅಪಾಯದಲ್ಲಿದೆ.

ರಾಜಕೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಭಾರತದ ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ

ಅಂಚಿನಲ್ಲಿಡುವಿಕೆ ಉತ್ತಮ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು
ನೀತಿ ರಚನೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಅವರ
ಧ್ವನಿಗಳು ಕೇಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳು
ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ
ನ್ಯಾಯಯುತ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವನ್ನು
ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರ
ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರವು
ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ

ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಯಾವುವು?

ಲೇಖನ ನಿಬಂಧನೆಗಳು

ಲೇಖನ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳಿಗೆ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು

15(4) ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಸೀಟುಗಳ ಮೀಸಲಾತಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅನಾನುಕೂಲಗಳನ್ನು
16(4) ನಿವಾರಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ
ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಲೇಖನ 46 ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ
ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ
ಶೋಷಣೆಯಿಂದ ಅವರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ರಾಜ್ಯ ನೀತಿಯ ನಿರ್ದೇಶನ
ತತ್ವಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ .

ಲೇಖನ 244 ಸಂವಿಧಾನದ ಐದನೇ ಮತ್ತು ಆರನೇ ಶೆಡ್ಯೂಲ್‌ಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಸ್ಸಾಂ,

ಮೇಘಾಲಯ, ತ್ರಿಪುರಾ ಮತ್ತು ಮಿಜೋರಾಂನಂತಹ ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು
ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು .

ಲೇಖನ 275 ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ
ನೆರವು.

ಲೇಖನ 330 ಅನುಸೂಚಿತ ಜಾತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳಿಗೆ ಜನರ ಹೌಸ್ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ
ವಿಧಾನಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಮೀಸಲಿಡುವುದು .

ಲೇಖನ 332 ಅಂತಹ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಶಿಷ್ಟ

ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಾನಗಳ ಮೀಸಲಾತಿ .

ಲೇಖನ 338 ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ

ಕಾನೂನುಗಳು ಮತ್ತು ನೀತಿಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ
ಮಾಡಲು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಯೋಗದ
ಸಂವಿಧಾನ .

ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಕಾನೂನುಗಳು

ಯಾವುವು?

ಪಂಚಾಯತ್‌ಗಳು (ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಣೆ) ಕಾಯಿದೆ, 1996 (PESA) :

ಈ ಕಾಯಿದೆಯು ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬಹುಪಾಲು ಇರುವ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ

ಗ್ರಾಮ ಸಭೆಗಳಿಗೆ (ಗ್ರಾಮ ಸಭೆಗಳಿಗೆ) ಅಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣವನ್ನು
ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
 ಇದು ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು
ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಅವರಿಗೆ
ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.

ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಯೋಗ ಕಾಯಿದೆ, 2004:

ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾನೂನುಗಳು ಮತ್ತು ನೀತಿಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು

ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
ಆಯೋಗವನ್ನು (NCST) ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಈ ಕಾಯಿದೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ .

ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕು ಕಾಯಿದೆ, 2006:

ಈ ಕಾಯಿದೆಯು ಆದಿವಾಸಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅರಣ್ಯವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಭೂಮಿ
ಸೇರಿದಂತೆ ಅರಣ್ಯ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮತ್ತು ಬಳಸುವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು
ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಸಮುದಾಯಗಳು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅನ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವುದು

ಮತ್ತು ಅವರ ಜೀವನೋಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದನ್ನು
ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಇದರ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ .

ಭೂ ಸ್ವಾಧೀನ ಕಾಯಿದೆ, 2013:

ಈ ಕಾಯಿದೆಯು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು
ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಈ ಕಾಯಿದೆಯು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡ ಜನರ
ಪುನರ್ವಸತಿ ಮತ್ತು ಪುನರ್ವಸತಿಗೆ ಸಹ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ.

ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ

ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಯಾವುವು?

ಏಕಲವ್ಯ ಮಾದರಿ ವಸತಿ ಶಾಲೆಗಳು (EMRS) : ವಸತಿ ಶಾಲಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ದೂರದ
ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ST ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ (ವರ್ಗ VI-XII) ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು
ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವನಬಂಧು ವಿಕಾಸ ಯೋಜನೆ: ಎಸ್ಟಿ ಯುವಜನರಿಂದ ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆ/ಪ್ರಾರಂಭಿಕ

ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸಾಹಸೋದ್ಯಮ ಬಂಡವಾಳ ನಿಧಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜನಜಾತಿಯ ವಿಕಾಸ್ ಮಿಷನ್: ಬುಡಕಟ್ಟು ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಅರಣ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನ
ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಂಬಲಕ್ಕಾಗಿ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ (MSP) ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ .

ಭಾರತದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ನಡುವೆ ಜೀವನೋಪಾಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಟ್ರೈಬಲ್

ಕೋಆಪರೇಟಿವ್ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಫೆಡರೇಶನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (TRIFED)
 ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ದೇಶಾದ್ಯಂತ 340 ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು
ಫಲಾನುಭವಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವನ್ ಧನ್ ಯೋಜನೆ (ವಿಡಿವೈ) ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ .

ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಆದಿ ಆದರ್ಶ ಗ್ರಾಮ ಯೋಜನೆ (PMAAGY): ಇದು ಗಮನಾರ್ಹ ಬುಡಕಟ್ಟು
ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಲಭೂತ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ
ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ .

ಬುಡಕಟ್ಟು ಉಪ ಯೋಜನೆ:
ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ವಿಶೇಷ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಯಾದ
ಬುಡಕಟ್ಟು ಉಪ ಯೋಜನೆ (TSP) ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.

ಈ ಯೋಜನೆಯು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ವಿಶೇಷ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವರ

ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ವಿಶೇಷ ಕೇಂದ್ರ ನೆರವು:

ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಕೇಂದ್ರ
ಸಹಾಯವನ್ನು (SCA) ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು

ಇನ್ನಷ್ಟು ಸುಧಾರಿಸಲು ಏನು ಮಾಡಬಹುದು?
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ವರ್ಧಿಸಲು ಅವರು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಬಹು ಮತ್ತು
ಅಂತರ್ಸಂಪರ್ಕಿತ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರ ವಿಧಾನದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.
ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಕೆಲವು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕ್ರಮಗಳು ಸೇರಿವೆ

ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ: ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಲೋಚಿಸಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು

ಯೋಜಿಸಿ ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಅವರ ಅಗತ್ಯತೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಳಜಿಗಳಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಬೇಕು.

ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶ : ಬುಡಕಟ್ಟು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ, ಪ್ರೌಢ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಪರ ಶಿಕ್ಷಣ ಸೇರಿದಂತೆ
ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಿಕ್ಷಣದ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು .

ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ: ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಬೇಕು.

ಇದು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು , ತಾಯಿಯ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಆರೋಗ್ಯ
ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ಔಷಧಿಗಳ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು.

ಬುಡಕಟ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರ ಸಬಲೀಕರಣ : ಬುಡಕಟ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರ ಸಬಲೀಕರಣವು ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳ

ಒಟ್ಟಾರೆ ಉನ್ನತಿಗಾಗಿ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಇದು ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಅವರ
ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವುದು , ಅವರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
 ಜೀವನೋಪಾಯಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ: ಆದಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಸುಸ್ಥಿರ ಜೀವನೋಪಾಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು
ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಸಾಲದ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ,
ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ
.

ಭೂಮಿಯ ಹಕ್ಕು: ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ರಕ್ಷಿಸಬೇಕು. ಇದು

ಅವರಿಗೆ ಅವರ ಭೂಮಿಗೆ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅವರು ತಮ್ಮ
ಭೂಮಿಯಿಂದ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ವೀಡಿಯೊ

Perspective : Protecting the Tribe…

Tribe…

ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು (PYQ ಗಳು)

ಮೇನ್ಸ್

ಪ್ರಶ್ನೆ) ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ (ಎಸ್‌ಟಿ) ವಿರುದ್ಧದ ತಾರತಮ್ಯವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ

ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಕಾನೂನು ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಯಾವುವು? (2017)

ಪ್ರ) ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿನ ಲಿಂಗ ಅನುಪಾತವು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿನ ಲಿಂಗ

ಅನುಪಾತಕ್ಕಿಂತ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸುವ
ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ನೀವು ಹೇಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತೀರಿ? (2015)

ಪ್ರಿಲಿಮ್ಸ್
ಪ್ರಶ್ನೆ) ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ಐದನೇ ಶೆಡ್ಯೂಲ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತಂದರೆ,
ಈ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವ ಹೇಳಿಕೆಯು ಅದರ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ? (2022)

1. ಇದು ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಬುಡಕಟ್ಟು ಅಲ್ಲದ ಜನರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದನ್ನು

ತಡೆಯುತ್ತದೆ.

2. ಇದು ಆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವಯಂ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತದೆ.

3. ಇದು ಆ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ.

4. ಅಂತಹ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ವಿಶೇಷ ವರ್ಗದ ರಾಜ್ಯವೆಂದು

ಘೋಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಶ್ನೆ) ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅರಣ್ಯವಾಸಿಗಳ

(ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ) ಕಾಯಿದೆ, 2006 ರ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು
ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಯಾವ ಸಚಿವಾಲಯವು ನೋಡಲ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯಾಗಿದೆ? (2021)

1. ಪರಿಸರ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ ಸಚಿವಾಲಯ.

2. ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ಸಚಿವಾಲಯ

3. ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯ

4. ಬುಡಕಟ್ಟು ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ

Q) ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಶೆಡ್ಯೂಲ್ ಮತ್ತು ಆರನೇ ಶೆಡ್ಯೂಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು

(2015)

1. ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿ

2. ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವಿನ ಗಡಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿ

3. ಪಂಚಾಯತ್‌ಗಳ ಅಧಿಕಾರ, ಅಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ

4. ಎಲ್ಲಾ ಗಡಿ ರಾಜ್ಯಗಳ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿ

ಪದೇ ಪದೇ ಕೇಳಲಾಗುವ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು (FAQs)

 ಪ್ರಶ್ನೆ) ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಕಲೆಯ ಪಾತ್ರವೇನು?

ಭಾರತದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಕಲೆ

ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಲೆಗಳಾದ ಚಿತ್ರಕಲೆ, ಶಿಲ್ಪಕಲೆ,
ಕುಂಬಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ನೇಯ್ಗೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಇವುಗಳನ್ನು ಪೀಳಿಗೆಯಿಂದ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ರವಾನಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಶ್ನೆ) ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಯಾವುದೇ

ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿವೆಯೇ?

ಹೌದು, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಹಲವಾರು ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು (ಎನ್‌ಜಿಒ) ಕೆಲಸ

ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಜೀವನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು, ಅವರ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು
ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತವೆ. NGO ಗಳು: ಮೃದಾ
ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ ಸಂಘ, ನೀಲಗಿರಿ ವೈನಾಡ್ ಬುಡಕಟ್ಟು ಕಲ್ಯಾಣ ಸಂಘ, ಇತ್ಯಾದಿ.
FoS ಪರೀಕ್ಷೆ 2023 ಗಾಗಿ ತ್ವರಿತ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು - "ಒಂದು ಪೇಜರ್‌ಗಳು" UPSC ಮೇನ್ಸ್ 2023

080-6220-6330

ವಾಜಿರಾಮ್ ಮತ್ತು ರವಿ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ

ನಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ UPSC 2024

ಹಕ್ಕು ನಿರಾಕರಣೆ UPSC ಪಠ್ಯಕ್ರಮ

ನಮ್ಮನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ UPSC ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದ ಪೇಪರ್ಸ್

ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಷರತ್ತುಗಳು UPSC ಪುಸ್ತಕಗಳು

ಗೌಪ್ಯತಾ ನೀತಿ UPSC ಮೇನ್ಸ್ 2023 ಪ್ರಶ್ನೆ ಪತ್ರಿಕೆ

ವೃತ್ತಿಗಳು UPSC ಕಟ್ ಆಫ್

FAQ ಗಳು UPSC ಪ್ರಿಲಿಮ್ಸ್

UPSC ಮೇನ್ಸ್

IAS ಸಂದರ್ಶನ

ಐಎಎಸ್ ಸಂಬಳ

UPSC ಅರ್ಹತೆ

UPSC ಗಾಗಿ ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು