1.

Khái niệm
Pin axit chì, hay còn được gọi là ắc quy axit chì, là một loại pin sử dụng công nghệ
axit chì để lưu trữ và cung cấp năng lượng điện. Được phát minh từ lâu và vẫn được sử
dụng rộng rãi cho các thiết bị điện tử, xe máy, ô tô, hệ thống năng lượng dự phòng và
nhiều ứng dụng khác, pin axit chì là một trong những công nghệ pin phổ biến nhất trên
thị trường.
Pin axit chì bao gồm hai điện cực: một điện cực âm là bản chì và một điện cực
dương là bản chì oxit. Bên trong pin, có một dung dịch axit sulfuric hoạt động như chất
dẫn điện và giúp tạo ra dòng điện khi pin hoạt động. Quá trình tạo ra điện năng diễn ra
thông qua các phản ứng hoá học giữa axit sulfuric và các chất hoạt động trên các điện
cực.
Một ưu điểm của pin axit chì là giá thành thấp và khả năng cung cấp điện năng ổn
định trong thời gian dài. Tuy nhiên, nó cũng có nhược điểm là có trọng lượng lớn, tuổi
thọ không cao và yêu cầu bảo dưỡng định kỳ để duy trì hiệu suất tốt.
2. Cấu tạo
Pin axit chì (hay còn được gọi là pin chì-acid hoặc pin chì-axit) có cấu tạo cơ bản
gồm các thành phần chính sau:
 Ống ăn mòn (Container): Đây là thành phần ngoài cùng của pin, thường
được làm bằng nhựa chịu axit hoặc kim loại chống ăn mòn như thép. Ống ăn mòn
giữ chặt các thành phần bên trong và ngăn chặn sự rò rỉ của dung dịch axit.
 Tấm âm điện (Negative plate): Tấm âm điện trong pin axit chì được làm
bằng chì (Pb). Thường có dạng tấm tạo ra các ổ cắm nhỏ để giữ axit sulfuric.
 Tấm dương điện (Positive plate): Tấm dương điện được làm bằng chì ôxít
(PbO2). Tấm này tạo điện áp và phản ứng hóa học trong quá trình sạc và xả pin.
 Giấy bạc (Separator): Giấy bạc được đặt giữa các tấm âm và dương điện
trong pin axit chì. Chức năng của giấy bạc là ngăn cách các tấm, ngăn chặn sự tiếp
xúc trực tiếp và ngăn chặn ngắn mạch trong pin.
 Dung dịch axit sulfuric (Sulfuric acid solution): Dung dịch axit sulfuric nằm
trong ống ăn mòn và là chất mang điện trong quá trình hoạt động của pin. Axit
sulfuric tác động với tấm âm và dương điện, tạo ra phản ứng hóa học để tạo ra dòng
điện.
 Cái nắp (Vent): Một số loại pin axit chì có nắp vặn có thể mở để kiểm tra
mức axit hoặc thay thế dung dịch axit sulfuric. Nắp cũng có chức năng cho phép
thoát khí nếu áp suất bên trong pin tăng cao.

3. Nguyên lý làm việc

 Nguyên lý hoạt động của pin axit chì dựa trên các quá trình oxi-hóa và khử xảy ra
tại hai điện cực chính của pin, điện cực dương (anode) và điện cực âm (cathode), trong
dung dịch elektrolyt.
Khi pin được kết nối vào một mạch điện, quá trình oxi-hóa diễn ra tại điện cực
dương và quá trình khử xảy ra tại điện cực âm. Cụ thể:
 Quá trình Oxi-hóa tại Điện Cực Dương (Anode):
Tại điện cực dương, chì oxit (PbO2) được oxi-hóa để tạo ra ion chì dương (Pb2+)
và electron.
Phản ứng hóa học: PbO2 + H2SO4 + 2e- -> PbSO4 + 2H2O + 2e-
Trong đó, PbO2 chuyển thành PbSO4 và nước (H2O) được tạo ra trong quá trình
này.
 Quá trình Khử tại Điện Cực Âm (Cathode):
Tại điện cực âm, chì sạch (Pb) nhận electron để tạo ra ion chì âm (Pb-) và nước.
Phản ứng hóa học: Pb + SO4(2-) -> PbSO4 + 2e-
Trong đó, PbSO4 được tạo ra từ ion chì âm và ion sulfate (SO4(2-)) có trong dung
dịch elektrolyt.
 Dòng Điện và Dòng Ion:
Các electron được tạo ra từ quá trình oxi-hóa tại điện cực dương chuyển qua mạch
điện ngoài để cung cấp năng lượng.
Ion chì dương (Pb2+) và ion sulfate (SO4(2-)) được tạo ra từ quá trình oxi-hóa và
khử di chuyển trong dung dịch elektrolyt từ điện cực dương đến điện cực âm.
 Tạo Dòng Điện Liên Tục:
Quá trình oxi-hóa và khử xảy ra liên tục, tạo ra một dòng điện liên tục trong mạch
điện ngoài.
Điện tích được chuyển đổi thành năng lượng điện khi dòng điện chạy qua mạch,
cung cấp nguồn năng lượng cho các thiết bị hoạt động bên ngoài.
Tóm lại, nguyên lý hoạt động của pin axit chì dựa trên các quá trình oxi-hóa và khử
xảy ra tại hai điện cực chính của pin, tạo ra dòng điện liên tục để cung cấp năng lượng
cho các thiết bị điện tử và ứng dụng khác.

4. Quy trình sản xuất

Quy trình sản xuất pin: quy trình sản xuất pin bao gồm các bước từ nguyên liệu đầu
vào, quá trình chế biến và lắp ráp cho đến sản phẩm cuối cùng. Để sản xuất pin axit-chì,
nguyên liệu đầu vào chủ yếu là axit sulfuric, chì và các chất hóa học khác để tạo thành
cực âm và cực dương của pin. Quy trình sản xuất pin axit chì bao gồm các bước chính
sau:
 - Chuẩn bị nguyên liệu: Nguyên liệu chính để sản xuất pin axit chì là chì và axit
sunfuric. Chì được cô lập từ khai thác khoáng sản và được tinh chế thành dạng nguyên
chất. Axit sulfuric cũng được sử dụng để tạo ra dung dịch elektrolyt cho pin.
- Tiền xử lý chì: Chì được đưa qua quá trình tiền xử lý để loại bỏ tạp chất và tinh
chế. Quá trình này bao gồm nung chảy chì tinh chế và kiểm tra chất lượng của chì.
- Sản xuất điện cực: Chì được chế biến thành điện cực cho pin. Chì được đúc thành
hình trụ hoặc phôi và sau đó được mạ một lớp oxit chì để tăng khả năng dẫn điện.
- Lắp ráp: Các bộ phận của pin bao gồm điện cực âm, điện cực dương và dung dịch
elektrolyt được lắp ráp cẩn thận để tạo thành pin hoàn chỉnh.
- Kiểm tra chất lượng: Pin axit chì sau khi sản xuất sẽ được kiểm tra chất lượng
bằng cách thử nghiệm và kiểm tra hiệu suất cũng như tuổi thọ của pin.
- Đóng gói và xuất xưởng: Sau khi pin đã qua kiểm tra chất lượng, chúng sẽ được
đóng gói và chuẩn bị cho việc xuất khẩu hoặc tiêu thụ trên thị trường.
Quy trình sản xuất pin axit chì đòi hỏi sự chính xác và kỹ thuật cao để đảm bảo
chất lượng và hiệu suất sản phẩm cuối cùng.- Công nghệ sản xuất pin axit-chì: công
nghệ sản xuất pin axit-chì được phát triển và cải tiến liên tục để tăng hiệu suất sản xuất
và chất lượng sản phẩm. Các phương pháp sản xuất bao gồm phương pháp dẫn điện,
phương pháp hấp thụ và phương pháp hóa học.
5. Ưu – nhược điểm
- Ưu điểm:
 Giá thành thấp: Pin axit chì có giá thành thấp hơn so với nhiều công nghệ
pin khác, là một lợi thế đáng kể đối với nhiều người tiêu dùng.
 Khả năng cung cấp công suất lớn: Pin axit chì có khả năng cung cấp công
suất cao, đặc biệt trong khoảng thời gian ngắn. Điều này làm cho pin axit chì phù hợp
với các thiết bị yêu cầu năng lượng lớn như ô tô, xe máy và hệ thống dự phòng.
 Hiệu suất tốt ở nhiệt độ thấp: Pin axit-chì thường hoạt động tốt ở nhiệt độ
thấp hơn so với một số loại pin khác, làm cho chúng phù hợp cho các ứng dụng ngoài
trời và trong môi trường lạnh.
 Dễ sử dụng và bảo dưỡng: Pin axit chì không đòi hỏi quy trình sạc phức tạp
và dễ dàng bảo dưỡng. Việc kiểm tra và thay thế dung dịch axit sulfuric cũng khá đơn
giản.
- Nhược điểm:
 Trọng lượng lớn: Pin axit chì có trọng lượng nặng so với nhiều công nghệ
pin khác. Điều này tạo ra hạn chế trong việc di chuyển và lắp đặt, đặc biệt đối với các
thiết bị di động như điện thoại di động.
  Tuổi thọ hạn chế: Pin axit chì có tuổi thọ không cao so với các công nghệ
pin tiên tiến khác như pin lithium-ion. Điều này yêu cầu việc thay thế pin thường xuyên
và làm tăng chi phí dài hạn.
 Yêu cầu bảo dưỡng định kỳ: Pin axit chì cần được bảo dưỡng định kỳ để
đảm bảo hiệu suất và tuổi thọ tối ưu. Việc kiểm tra dung dịch axit, kiểm tra và thay thế
các thành phần bị hỏng là cần thiết.

6. Ứng dụng Pin axit chì trong xe ô tô

Ứng dụng pin axit-chì trong xe ô tô: pin axit-chì được sử dụng rộng rãi trong xe ô tô
để cung cấp năng lượng cho hệ thống điện, khởi động xe và duy trì điện áp cho các thiết
bị điện khác. Việc nghiên cứu và phát triển pin axit-chì trong xe ô tô giúp cải thiện hiệu
suất vận hành và giảm tác động tiêu thụ nhiên liệu và khí thải động cơ.
- Khởi động động cơ: Pin axit chì cung cấp điện cho động cơ để khởi động xe. Khi
người lái đẩy nút khởi động, pin sẽ cung cấp điện cho động cơ để nổ và bắt đầu hoạt
động.
- Cung cấp điện cho hệ thống đèn, máy nghe nhạc và các thiết bị điện khác: Pin axit
chì còn cung cấp điện cho các thiết bị điện trong xe như hệ thống đèn, máy nghe nhạc,
máy lạnh, quạt gió và các thiết bị điện khác.
- Duy trì năng lượng: Pin axit chì cũng giúp duy trì năng lượng cho hệ thống điện
của xe khi động cơ đang hoạt động, đồng thời tránh tình trạng mất điện khi động cơ tắt.
Vì vậy, pin axit chì đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động của hệ thống
điện trong xe ô tô và nâng cao hiệu suất hoạt động của xe.
Tóm lại, cơ sở lí thuyết trong đề tài này giúp hiểu rõ quy trình sản xuất và ứng dụng
pin axit-chì trong xe ô tô, từ đó có thể áp dụng và phát triển công nghệ sản xuất pin
axit-chì hiệu quả trong ngành công nghiệp ô tô.
Giải pháp sử dụng pin axit-chì trong xe ô tô hiệu quả
- Đề xuất lịch trình bảo dưỡng pin định kỳ và thay thế pin cũ bằng pin mới khi cần
thiết.
- Tránh để pin bị rò rỉ dung dịch elektrolyt hoặc bị tiếp xúc với chất lỏng để tránh
gây chập điện.
- Sử dụng bộ sạc pin chuyên dụng và không sử dụng cùng một bộ sạc cho cả pin
axit chì và pin lithium.
- Thực hiện kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống sạc của ô tô định kỳ để đảm bảo hoạt
động hiệu quả của pin.