1

Araling Panlipunan
Ikaupat Nga Kwarter – Modyul 2
Pinuy-anan Ko, Garbo Ko!
Araling Panlipunan – Una nga Grado
Alternative Delivery Mode
Ikaupatnga Kwarter – Modyul 2: Pinuy-anan Ko, Garbo Ko!
Unang Edisyon, 2020

Batas Republika 8293, Seksiyon 176 naga ingon nga dili mahimong
makaangkon og katungod sa copyright sa bisan unsa nga tagsulat ang gobyerno sa
Pilipinas. Bisan pa man, kinahanglan una ang pagtugot sa ahensya sa gobyerno nga
nagpatuman sa tagsulat kung kini mahimong pagkakitaan. Apil sa mga pwede nga
buhaton sa maong ahensya ang pagtakda sa mahimong bayad.

Ang mga tagsulat sa (istorya, basahon, balak, kanta, hulagway, ngalan sa

produkto o brand name, tatak o trademark, salida sa telebisiyon, pelikula, atbp.) nga
ginamit niini ngamodyul nagpanag-iya sa copyright nianang mga gihisgutan.
Paningkamutan nga matultulan sila para makuha ang ilang pagtugot sa paggamit
sa mao nga mga materyales. Wala giangkon sa mga nagmantala ug sa nagsulat
ang katungod isip tag-iya niini. Ang unsa man nga gamit gawas niining modyul,
kinahanglan ang pagtugot gikan sa orihinal nga pagsulat.

Walay bisan unsa nga bahin o parte niining materyales ang mahimong
kopyahon o ipatik sa unsa man nga pamaagi nga walay pagtugot sa departamento.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim : Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim : Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat : Jazzryl G. Polutan

Tagaguhit (Cover) : Joshua Rey V. Aguinaldo
Tagaguhit (Contents): Gerald B. Daligdig
Editors : Grace L. Laurie and Letecia J. Balais
Tagasuri : Shirley V. Yuro, Cleo F. Eribal and Jouie Lynn B. Aganos

Tagapamahala : Reynaldo E. Manuel Jr., PhD, CESE

Schools Division Superintendent
Roberto D. Napere, Jr.
PSDS, OIC-ASDS
Mga Miyembro : Francis J. Buac
Chief Education Supervisor, CID

Elvira L. Santos
Education Program Supervisor-AP

Vivian D. Echalico
Education Program Supervisor-LRMS

Inilimbag sa Pilipinas ng
Department of Education – Region X - Division of Oroquieta City
Office Address: Osilao St., Poblacion 1, Oroquieta City
Telefax: 088-531-0831
E-mail Address: depedoroquieta@gmail.com
 1

Araling Panlipunan
Ikaupat Nga Kwarter – Modyul 2
Pinuy-anan Ko, Garbo Ko!

Ang modyul na ito ay magkatuwang na inihanda at

sinuri ng mga edukador mula sa mga publikong paaralan.
Hinikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng
edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa
Kagawaran ng Edukasyon Rehiyon X – Dibisyon ng Lungsod
ng Oroquieta sa depedoroquieta@gmail.com.
Mahalaga sa amin ang iyong mga puna at mungkahi.
 TALAAN SA MGA SULOD

Pasiuna Nga Mensahe ………… v

Hibalo-i Kini ………… 1
Sulayi Kini ………… 1
Aralin 1 Pinuy-anan Ko, Garbo Ko!

Subli-a Kini ………… 2

Kat-oni Kini ………… 3
Susiha Kini ………… 4
Pagpauswag ………… 6
Hinumdumi Kini ………… 7
Buhata Kini ………… 8
Ebalwasyon ………… 9
Mga Buluhaton ………… 10
Tubag Sa Mga Pangutana ………… 11
Pakisayran ………… 12

iv
Pasiuna nga Mensahe
Para sa Magtutudlo:
Kumusta, malipayong paggamit niining Araling Panlipunan - Una
nga Grado Alternative Delivery Mode (ADM) Module sa Pinuy-anan
Ko, Garbo Ko!

Kini nga Modyul nadesinyo, naugmad ug nasusi sa pagtinabangay

sa mga magtutudlo nga gikan sa pampublikong institusyon para sa
pagtabang kanimo nga makab-ot ang sumbanan nga gitakda sa
K to 12 Curriculum samtang ilang gibuntog ang mga babag nga
adunay kalabutan sa personal, social, ug economic nga mga
sitwasyon sa ilang pag-eskwela.

Kining kapanguhaan sa pagkat-on o learning resource gilauman

nga makapadasig sa magtutuon o bata nga mobuhat sa mga
giniyahan ug gawasnong buluhaton sa iyang kaugalingon nga
lihok ug panahon. Dugang pa, ang katuyuan usab niini mao ang
pagtabang sa magtutuon o bata nga makakuha sa mga
gikinahanglan nga kahanas niining atong panahon karon sa ika-
21 nga siglo samtang gitagaan usab og konsiderasyon ang ilang
mga panginahanglan og sitwasyon.

Isip magtutudlo, ikaw ang gilauman nga maghatag sa magtutuon

o bata kung unsaon paggamit niini nga Modyul. Gitahasan usab
ikaw sa pagsubay sa pag-uswag sa iyang kahibawo samtang imo
siya gitagaan og higayon nga makatuon sa iyang kaugalingon
nga pagkat-on sa kahibawo. Ug usab, gitahasan ka nga dasigon
ug tabangan ang magtutuon o bata sa iyang pagbuhat sa mga
buluhaton sulod niini nga Modyul.

v
Para sa Magtutuon
Kumusta, maayong paggamit niining Araling Panlipunan sa Una
nga Grado, Alternative Delivery Mode (ADM) Module sa Pinuy-
anan Ko, Garbo Ko!
Kini nga Modyul gihimo para matagaan ka sa makahuluganon nga
higayon para sa mga giniyahan ug gawasnong pagkat-on subay
sa imong kaugalingon nga lihok ug panahon. Isip aktibo nga
magtutuon, mahimo nimo ang pagproseso sa sulod niining modyul.
Kini nga Modyul adunay mga parte kapares sa mga icons:

Hibalo-i Kini Dinhi nga bahin, mahibaloan kung unsa

ang kinahanglan nga matun-an sa modyul.

Sulayi Kini Ang katuyoan niini nga bahin sa buluhaton

mao ang pagsusi sa imong naunang
kahibalo mahitungod sa leksiyon nga
imong pagatun-an. Kung makuha nimo
ang ensakto nga mga tubag (100%),
pwede na nimo dili gamiton kini nga
modyul.

Subli-a Kini Kini ang hamubo nga buluhaton o

paghisgot sa nauna nga kahibalo para
matabangan ka nga makonek ang karon
ug sa una nga leksiyon.

Kat-oni Kini Dinhi nga bahin, ipaila ang bag-o nga

leksiyon sa nagkalain lain nga pamaagi
sama sa usa ka istorya, kanta, balak,
pagpresentar sa problema, sitwasyon, o
mga buluhaton.

Susiha Kini Dinhi nga parte, tagaan ka og hamubo nga

panaghisgot sa leksiyon. Ang katuyuan niini
para matabangan ug masabtan ang bag-
o nga konsepto ug kahanas.
vi
 Pagpauswag Naglangkob kini sa mga buluhaton nga
giniyahan og gawasnon pagbansay para
mapalig-on ang imong pagsabot ug
kahanas leksiyon. Mahimo nimo nga tan-
awon kung husto ba ang imong tubag sa
mga buluhaton sa pagtan-aw sa tubag
nga nahimutang sa susi sa hustong tubag
nga anaa sa katapusan nga parte sa
modyul.
Hinumdumi Kini naglangkob sa nga pangutana o
Kini
pagbutang sa mga tubag diha sa
gibutangan og blanko nga parte sa
kapahayag para mapaproseso kung unsa
ang natun-an nimo gikan sa leksiyon.

Buhata Kini Kini naglangkob sa mga buluhaton nga

makatabang sa imo para mabalhin ang
bag-ong kahibalo o kahanas sa tinuod nga
sitwasyon o ang kamatuoran sa kinabuhi.

Ebalwasyon Kini usa ka buluhaton nga ang katuyuan

masukod ang lebel sa kahibalo nga nakab-
ot sa natun-an nga kompetensi.
Mga Dinhi nga bahin, adunay ihatag nga
Buluhaton
dugang nga mga buluhaton para
mapalambo ang imong kahibawo ug
kahanas sa natun-an nga leksiyon.
Tubag sa Mga Naglangkob kini saensaktong tubag sa
Pangutana
tanan nga mga buluhaton nga anaa sa
modyul
Sa katapusan nga parte niini nga modyul, makita usab ang:

vii
Pakisayran Kini ang listahan sa tanan nga
gikuhaan sa pagbuhat ug pag-ugmad
niini nga modyul.
Ang mosunod mao ang importante nga pahinumdum sa
paggamit niini nga modyul:
1. Ayaw kalimti ang pagtubag sa Sulayi Kini sa dili pa mobalhin
sa laing gihatag nga buluhaton nga naa niini nga modyul.

2. Basaha og maayo ang mga direksiyon sa dili pa buhaton ang

mga buluhaton sa pagbansay.

3. Obserbahe ang pagkamatinud-anon ug ang integridad sa

pagbuhat sa mga buluhaton ug sa pagsusi sa insakto nga
mga tubag.

4. Humanon una ang pagbuhat sa unang buluhaton ayha

moadto sa uban pa nga mga buluhaton.

5. Ibalik ang modyul sa imong maestro o sa facilitator kung

mahuman na ang pagtubag sa tanan nga mga buluhaton.

Kung ugaling naglisod ka sa pagtubag sa mga buluhaton, ayaw

pag duha-duha pagkonsulta sa imong maestra o facilitator.
Mahimo ka usab mangayo og tabang sa imong nanay ug tatay,
sa imong magulang o sa bisan kinsa nga kauban sa balay nga mas
magulang nimo. Imong huna-hunaon pirmi nga wala ka nag-
inusara.
Maglaum kami nga pinaagi niining modyul makasinati ka sa usa
ka makahuluganon nga kahibalo ug makakuha ka sa lawom nga
pagsabot nga may kalabutan sa kompetensi nga gitun-an.

viii
 Hibalo-i Kini
Niini nga modyul, imong tun-an ang paghulagway sa
kinatibuk-an ug mga lawak o parte sa imong
kaugalingong pinuy-anan ug ang nahimutangan niini.

Mahinungdanon kini aron ikaw makahibalo sa mga

lawak o parte sa imong kaugalingong pinuy-anan ug ang
nahimutangan niini.

Sulayi Kini
Direksiyon: Ilha ug nganli ang mga lawak sa pinuy-
anan nga makita sa hulagway.

1. 3.

1
 Aralin

1 Pinuy-anan Ko, Garbo Ko!

Learning Competency:
Nailalarawan ang kabuuan at mga bahagi ng
sariling tahanan at mga lokasyon nito. AP1KAP-IVb-3

Subli-a Kini

Direksiyon: Ilha ang mga parte sa balay nga makita

sa hulagway. Pili-a ang tubag nga anaa sulod sa kahon
ug isulat kini sa linya sa matag numero.

Pultahan, atop, bintana,

pantawan o balkon, hagdanan

2
 Kat-oni Kini
Direksiyon: Ilha ang mga lawak sa pinuy-anan nga
makita sa hulagway. Lingini ang letra sa imong tubag.

1.
a. kusina
b. kwarto
c. kasilyas ug banyo

2.
a. kwarto/lawak katulgan
b. lawak kan-anan
c. kasilyas ug banyo

3.
a. Kusina
b. Kwarto
c. lawak kan-anan

3
 Susiha Kini
Direksiyon: Tan-awa ang nagkalain-laing bahin sulod
sa pinuy-anan ug ang nahimutangan niini. Susiha ug tun-i
pag-ayo ang hulagway aron imo kining masabtan.

Kasilyas ug
banyo
Kusina Lawak-kan-anan

Lawak-katulgan
sala

Susama ba niini ang mga nahimutangan sa mga

lawak sa imong pinuy-anan? Imo ba nga manganlan kini?
Ang matag pamilya adunay nagkalain-lain nga
porma sa balay. Nagkalain-lain usab ang nahimutangan
sa mga lawak o parte niini. Ang gidaghanon sa lawak
sulod sa balay nagdepende sa gidak-on niini. May mga
balay nga usa lamang ang lawak. Samtang may mga
balay usab nga daghan ang mga lawak sulod niini.
Nagkalain-lain man ang porma ug gidak-on sa mga
pinuy-anan, apan susama lamang ang mga lawak nga
makita sulod niini.

4
 Sala- Mao kini ang parte sa balay
diin dawaton ug atubangon ang
mga bisita, busa kinahanglan nga
limpyo ug hapsay kini. Dinhi usab
magtapok ang pamilya aron mag-
estorya, maglingaw-lingaw sama sa
pagtan-aw sa TV, pagpaminaw sa
radyo, pagbasa og uban pa nga
buluhaton. Kini nga bahin sa balay pwede makita duol sa
kwarto.

Lawak kan-anan- Kini ang lawak o parte

sa balay diin magkahiusa sa
pagpangaon ang pamilya. Kasagaran,
duol kini sa kusina diin giandam ang
mga pagkaon o sumpay sa sala.
Kinahanglan limpyo kini kanunay aron hapsay, luwas sa
sakit, ug ganahan sa pagpangaon ang pamilya.
Kusina- Dinhi nga bahin sa balay
giandam ang pagkaon para sa
pamilya ug ang paglimpyo sa mga
gamit sa pag kaon. Lakip niini nga
lawak ang lugar nga gitawag og
abuhan. Importante kaayo nga kini nga bahin sa balay
hinlo kanunay aron luwas sa kontaminasyon ang pagkaon
sa pamilya. Kasagaran, kini nga bahin sa balay duol sa
kan-anan.

5
 Lawak katulgan o kwarto- kini ang
bahin sa balay diin ang pamilya
magpahulay o mangatulog.

Kasilyas ug Banyo- Kini ang bahin sa

balay diin ang pamilya maligo,
manghimasa, mangihi ug
magpagawas sa hugaw o malibang.

Pagpauswag
Direksiyon: Ihulagway ang mga lawak o parte nga
anaa sa imong pinuy-anan pinaagi sa pag-drawing ug
kolori kini aron manindot ang imong gibuhat.

6
 Hinumdumi Kini
Mahinungdanon nga imong matun-an ang mga lawak
o parte sa(p)pinuy-anan aron makahibalo ka sa insaktong
lugar diin nimo himuon ang mga nagkalain-laing mga
buluhaton sulod niini sama sa pagpangaon, pagkatulog,
pagpreparar sa pagkaon, pagdawat sa bisita ug
paglingaw-lingaw uban sa tibuok pamilya.

Kinahanglang buhaton kanunay ang pagpanglimpyo

sa pinuy-anan aron magpabilin ang kahapsay sa pagpuyo
sa pamilya ug aron usab malikayan ang nagkalain-laing
sakit.

7
 Buhata Kini
Direksiyon: Ihulagway ang mga lawak o parte sa
balay nga makita sa litrato pinaagi sa pagtubag sa mga
pangutana nga anaa sa ubos niini. Lingini ang letra sa
imong tubag.
1.
a. Lawak nga katulgan
b. Lawak sa pagpangluto
c. Lawak nga dawatanan sa mga
bisita

2.

a. Lawak sa pagpahulay
b. Lawak sa pagpangluto
c. Lawak sa pagpanghinlo sa lawas

3.
a. Lawak sa pagpangluto
b. Lawak sa pagpangatulog
c. Lawak sa paglingaw-lingaw

8
 Ebalwasyon

Direksiyon: Isumpay ang mga hulagway gamit ang

linya sa lain-laing lawak sa pinuy-anan nga anaa sa Ling-
on/Hanay A ngadto sa mga pulong nga naghulagway
niini nga anaa sa Ling-on /Hanay B.
Ling-on A/Hanay A Ling-on B/Hanay B

Lawak kan-anan diin

mangaon ang tibook
pamilya

Lawak katulgan o
pahulayan

Lawak diin
manghinlo sa lawas

9
 Mga Buluhaton
Direksiyon: Ihulagway ang mga lawak o parte sa
balay nga makita sa litrato pinaagi sa pagtubag sa mga
pangutana nga anaa sa ubos niini. Lingini ang letra sa
imong tubag.

Kasilyas ug
banyo
Lawak kan-anan kusina

Lawak katulgan/
kwarto sala

Mga Pangutana:
1. Ang lawak kan-anan mao ang lawak sa balay diin…
a. mangaon ang tanang miyembro sa pamilya
b. matulog ang pamilya
c. mag-andam sa pagkaon ang pamilya
2. Ang pag-andam sa pagkaon para sa pamilya kasagaran
nga himuon sa kusina. Kini makita duol sa…
a. lawak kan-anan c. lawak katulgan
b. balkon o pantawan

3. Ang balay kinahanglan nga adunay lawak nga gitawag

og banyo o kasilyas aron…
a. makapahulay o makatulog ang pamilya.
b. makaluto sa pagkaon para sa pamilya.
c.makapanghinlo sa lawas sama sa pagkalibang o
pagkaligo.
10
 11
Mga Buluhaton
1. A
2. A
3. C
Pagpauswag:
Buhata Note: Dawaton
Kini: ang bisan unsa nga
hulagway nga madibuho sa
1. A bata kay magdepende kini
2. C sa mga lawak nga anaa sa
3. A ilang panimalay.
Kat uni Sulayi:
Subli-a Kini:
Kini 1. Sala
1. Hagdanan 2. Kasilya
1. C
2. Pultahan s/bany
2. A 3. Atop o
3. A 3. Kwarto
Tubag Sa Mga Pangutana
 Pakisayran

DepEd Order No.12, s. 2020. Adoption of the Basic Education

Learning Continuity Plan for School Year 2021 in the
Light of the Covid-19 Public Health Emergency. on June
19, 2020. Retrieved from https://deped.gov.ph on
August 12, 2020.

Araling Panlipunan 1 Kagamitan ng Mag-aaral.

Sinugbuanong Bisaya. Retrieved on May 12,2020.

K to 12 Grade 1 AP Teachers’ Guide. Final Edition. Retrieved

on May 12, 2020.

12
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education –Region X – Division of Oroquieta City

Osilao St., Poblacion 1, Oroquieta City

Telephone Number: (088) – 531 - 0831

Email Address: depedoroquieta@gmail.com

13