You are on page 1of 21

1

Mother Tongue-Based
Multilingual Education
Quarter 2 – Module 5
Problem and Solution
Mother Tongue – Based Multilingual Education – Una nga Grado
Alternative Delivery Mode
Quarter 2– Module 5: Problem and Solution
Unang Edisyon, 2020

Batas Republika 8293, Seksiyon 176 naga ingon nga dili mahimong makaangkon og katungod sa
copyright sa bisan unsa nga tagsulat ang gobyerno sa Pilipinas. Bisan pa man, kinahanglan una ang pagtugot sa
ahensya sa gobyerno nga nagpatuman sa tagsulat kung kini mahimong pagkakitaan. Apil sa mga pwede nga
buhaton sa maong ahensya ang pagtakda sa mahimong bayad.
Ang mga tagsulat sa (istorya, basahon, balak, kanta, hulagway, ngalan sa produkto o brand name, tatak
o trademark, salida sa telebisiyon, pelikula, atbp.) nga ginamit niini nga modyul nagpanag-iya sa copyright
nianang mga gihisgutan. Paningkamutan nga matultulan sila para makuha ang ilang pagtugot sa paggamit sa
mao nga mga materyales. Wala giangkon sa mga nagmantala ug sa nagsulat ang katungod isip tag-iya niini. Ang
unsa man nga gamit gawas niining modyul, kinahanglan ang pagtugot gikan sa orihinal nga pagsulat.
Walay bisan unsa nga bahin o parte niining materyales ang mahimong kopyahon o ipatik sa unsa man
nga pamaagi nga walay pagtugot sa departamento.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon


Kalihim : Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim : Diosdado M. San Antonio

Development Team of the Module


Writer : Mailyn O. Manon-og
Illustrator (Cover) : Joshua Rey V. Aguinaldo
Editor : Regie Y. Dalogaog
Reviewer : Lani F. Tumanda
Management Team
Chairman : Reynaldo E. Manuel Jr., PhD, CESE
Schools Division Superintendent

Vice Chairman : Lorena P. Serrano, CESE


PSDS, OIC-ASDS

Members : Francis J. Buac


Chief Education Supervisor, CID

Maria Joy T. Agot


Education Program Supervisor-English/MTB

Vivian D. Echalico
Education Program Supervisor-LRMS

Printed in the Philippines by


Department of Education – Region X - Division of Oroquieta City
Office Address: Osilao St., Poblacion 1, Oroquieta City
Telefax: 088-531-0831
E-mail Address: depedoroquieta@gmail.com
1
Mother Tongue-Based
Multilingual Education
Quarter 2 – Module 5
Problem and Solution

This instructional material was collaboratively developed and


reviewed by educators from public schools. We encourage teachers and
other education stakeholders to email their feedback, comments and
recommendations to the Department of Education – Region X –
Division of Oroquieta City at depedoroquieta@gmail.com
We value your feedback and recommendations.
TALAAN SA MGA SULOD

Pasiuna Nga Mensahe …………… v

Hibalo-i Kini …………… 1

Sulayi Kini …………… 1

Lesson 1 Problem and Solution

Subli-a Kini …………… 3


Kat-oni Kini …………… 3
Susiha Kini …………… 5
Pagpauswag …………… 7
Hinumdumi Kini …………… 9
Buhata Kini …………… 9
Ebalwasyon …………… 10
Mga Buluhaton …………… 11

Tubag Sa Mga Pangutana …………… 12


Pakisayran …………… 13

Pasiuna nga Mensahe


Para sa Magtutudlo:

iv
Kumusta, malipayong paggamit niining MTB-MLE - Una nga Grado
Alternative Delivery Mode (ADM) Module para sa araling Problem and
Solution.
Kini nga Modyul nadesinyo, naugmad ug nasusi sa pagtinabangay sa mga
magtutudlo nga gikan sa pampublikong institusyon para sa pagtabang kanimo
nga makab-ot ang sumbanan nga gitakda sa K to 12 Curriculum samtang ilang
gibuntog ang mga babag nga adunay kalabutan sa personal, social, ug economic
nga mga sitwasyon sa ilang pag-eskwela.

Kining kapanguhaan sa pagkat-on o learning resource gilauman nga


makapadasig sa magtutuon o bata nga mobuhat sa mga giniyahan ug gawasnong
buluhaton sa iyang kaugalingon nga lihok ug panahon. Dugang pa, ang
katuyuan usab niini mao ang pagtabang sa magtutuon o bata nga makakuha sa
mga gikinahanglan nga kahanas niining atong panahon karon sa ika- 21 nga
siglo samtang gitagaan usab og konsiderasyon ang ilang mga panginahanglan
og sitwasyon.

Isip magtutudlo, ikaw ang gilauman nga maghatag sa magtutuon o bata kung
unsaon paggamit niini nga Modyul. Gitahasan usab ikaw sa pagsubay sa pag-
uswag sa iyang kahibawo samtang imo siya gitagaan og higayon nga makatuon
sa iyang kaugalingon nga pagkat-on sa kahibawo. Ug usab, gitahasan ka nga
dasigon ug tabangan ang magtutuon o bata sa iyang pagbuhat sa mga buluhaton
sulod niini nga Modyul.

Para sa Magtutuon:
Kumusta, malipayong paggamit niining MTB-MLE - Una nga Grado
Alternative Delivery Mode (ADM) Module para sa araling Problem and
Solution.
Kini nga Modyul gihimo para matagaan ka sa makahuluganon nga higayon para
sa mga giniyahan ug gawasnong pagkat-on subay sa imong kaugalingon nga

v
lihok ug panahon. Isip aktibo nga magtutuon, mahimo nimo ang pagproseso sa
sulod niining modyul.
Kini nga Modyul adunay mga parte kapares sa mga icons:
Dinhi nga bahin, mahibaloan kung unsa ang
Hibalo-i Kini
kinahanglan nga matun-an sa modyul.

Sulayi Kini Ang katuyoan niini nga bahin sa buluhaton mao ang
pagsusi sa imong naunang kahibalo mahitungod sa
leksiyon nga imong pagatun-an. Kung makuha nimo
ang ensakto nga mga tubag (100%), pwede na nimo
dili gamiton kini nga modyul.

Subli-a Kini Kini ang hamubo nga buluhaton o paghisgot sa


nauna nga kahibalo para matabangan ka nga
makonek ang karon ug sa una nga leksiyon.

Kat-oni Kini Dinhi nga bahin, ipaila ang bag-o nga leksiyon sa
nagkalain lain nga pamaagi sama sa usa ka istorya,
kanta, balak, pagpresentar sa problema, sitwasyon,
o mga buluhaton.

Susiha Kini Dinhi nga parte, tagaan ka og hamubo nga


panaghisgot sa leksiyon. Ang katuyuan niini para
matabangan ug masabtan ang bag-o nga konsepto
ug kahanas.

Pagpauswag Naglangkob kini sa mga buluhaton nga giniyahan


og gawasnon pagbansay para mapalig-on ang imong
pagsabot ug kahanas leksiyon. Mahimo nimo nga
tan-awon kung husto ba ang imong tubag sa mga
buluhaton sa pagtan-aw sa tubag nga nahimutang sa
susi sa hustong tubag nga anaa sa katapusan nga
parte sa modyul.

Hinumdumi Kini Kini naglangkob sa nga pangutana o pagbutang sa


mga tubag diha sa gibutangan og blanko nga parte
sa kapahayag para mapaproseso kung unsa ang
natun-an nimo gikan sa leksiyon.

vi
Buhata Kini Kini naglangkob sa mga buluhaton nga makatabang
sa imo para mabalhin ang bag-ong kahibalo o
kahanas sa tinuod nga sitwasyon o ang kamatuoran
sa kinabuhi.

Ebalwasyon Kini usa ka buluhaton nga ang katuyuan masukod


ang lebel sa kahibalo nga nakab-ot sa natun-an nga
kompetensi.

Dinhi nga bahin, adunay ihatag nga dugang nga


Mga Buluhaton
mga buluhaton para mapalambo ang imong
kahibawo ug kahanas sa natun-an nga leksiyon.

Tubag sa Mga Naglangkob kini sa ensaktong tubag sa tanan nga


Pangutana mga buluhaton nga anaa sa modyul

Sa katapusan ng parte ani nga modyul, makita usab ang:

Pakisayran Kini ang listahan sa tanan nga gikuhaan sa


pagbuhat ug pag-ugmad niini nga modyul.

Ang mosunod mao ang importante nga pahinumdum sa paggamit niini nga
modyul:
1. Ayaw kalimti ang pagtubag sa Sulayi Kini sa dili pa mobalhin sa laing
gihatag nga buluhaton nga naa niini nga modyul.
2. Basaha ug maayo ang mga direksiyon sa dili pa buhaton nga mga
buluhaton sa pagbansay.
3. Obserbahe ang pagkamatinud-anon og ang itegridad sa pagbuhat sa mga
buluhaton ug sa pagsusi sa insakto nga mga tubag.
4. Humana usa ang gibuhat nga buluhaton ayha moadto sa uban pa nga mga
buluhaton sa dili pa moadto sa uban pa nga mga buluhaton.
5. Ibalik ang modyul sa imong maestro o sa facilitator kung mahuman na
ang pagtubag sa tanan nga mga buluhaton.

vii
Kung ugaling naglisod ka sa pagtubag sa mga buluhaton, ayaw pag duha-
duha pagkonsulta sa imong maestra o facilitator. Mahimo ka usab mangayo ug
tabang sa imong nanay ug tatay, sa imong magulang o sa bisan kinsa nga nga
kauban sa balay na mas magulang nimo. Imong huna-hunaon pirmi nga wala ka
nag-inusara.
Maglaum kami nga pinaagi niining modyul makasinati ka sa usa ka
makahuluganon nga kahibalo ug makakuha ka sa lawom nga pagsabot nga may
kalabutan sa kompetensi nga gitun-an.

viii
Hibalo-i Kini

Kini nga Modyul, tun-an ka sa pag-ila sa problema ug solusyon


sa sugilanon nga nabasa.

Pagkahuman niini ikaw makaila sa problema ug


solusyon sa sugilanon nga nabasa.

Learning Competency:
Identify the problem and solution in the story read.
(MT1LC- IIf-g-4.3)

Sulayi Kini
Directions: Basaha ang sugilanon. Lingini ang letra sa
saktong tubag sa mga pangutana.

Ang Paborito ni Coco


Gisulat ni Marilyn O. Manon—og

Walay lami alang kang Coco ang pag-inom og gatas. Sitsirya ug


softdrinlks ang gaanahan niyang pagkaon. Kanunay siyang tambagan
sa iyang mama ug papa pero wala gihapon siya naminaw. Usa ka
adlaw niana, nisakit ang iyang tiyan. Nagsuka siya pag-ayo ug walay
hunong nga pagsakit sa iyang tiyan. Busa gidala si Coco sa doctor.
Gitambagan siya sa doctor nga ang pag—inom sa gatas makaayo sa
lawas. Mahimo kang himsog ug maalamon kon muinom og gatas.
Misaad si Coco sa iyang mama nga dili na siya mokaon og sitsirya.

Mga pangutana:

1
1. Kinsa ang bata nga dili ganahan moinom og gatas?
A. Coco C. Miko
B. B. Joco D. Kiko

2. Unsa ang paborito nga pagkaon ni Coco?


A. Utan ug gatas
B. Burger ug spaghetti
C. Sitsirya ug softdrinks
D. Prutas ug gulay

3. Unsa ang problema ni Coco?


A. Wala siya paliti og dulaan
B. Misakit ang tiyan ni Coco
C. Gibunalan siya sa iyang mama
D. Gigutom si Coco

4. Nganong misakit ang tiyan ni Coco?


A. Tungod sa pagkaon og utan.
B. Tungod sa pag-inom og gatas
C. Tungod sa pagkaon og sitsirya ug pag-inom ug softdrinks
D. Tungod sa dili pagkaon og pamahaw

5. Unsa ang gibuhat sa mama ni Coco?


A. Gidala si Coco sa doktor.
B. Gipasagdan si Coco.
C. Gikasab-an si Coco sa iyang mama.
D. Gipainom si Coco og tambal

Lesson

1 Problem and Solution

Learning Competency:
Identify the problem and solution in the story read.
MT1LC- IIf-g-4.3

2
Subli-a Kini

Nakasulay na ba ka nga nagka problema?


Unsa man ang imong gihimo nga solusyon para masulbad ang
imong problema niini?

Kinahanglan natong kat-unan nga makaila kita sa problema ug


solusyon sa sugilanon aron mahunahunaan nato ang sakto nga
pamaagi sa pagsulbad sa problema ug magamit nato sa matag-adlaw
nga sitwasyon.

Kat-oni Kini

Ilha ang problema ug solusyon nga naa sa sugilanon nga gibasa


ni Mama/Guardian.

A. Gusto isuot ni Rica ang paborito niyang pula nga


bestida. Gipangita niya kini sa aparador. Pero pagtan-
aw niya sa sanina, aduna kini gamay nga mantsa. Busa nagkuha si
Rica og planggana ug iya kining gilabhan.

3
1.Unsa man ang problema sa sugilanon?
A. Nawala ang bestida ni Rica.
B. Gipangita ni Rica ang bestida sa aparadaor.
C. Adunay mantsa ang bestida ni Rica.
D. Gilabhan ni Rica ang iyang bestida.

2. Unsa ang solusyon nga gibuhat ni Rica?


A. Nawala ang bestida ni Rica.
B. Gipangita ni Rica ang bestida sa aparador.
C.Adunay mantsa ang bestida ni Rica.
D. Gilabhan ni Rica ang iyang bestida.

B. Kada adto ni Jun sa eskwelahan, kanunay siyang


maulahi. Pag-abot niya, humana ang flag ceremony.
Busa sa adlaw nga Lunes hangtod sa Biyernes, sayo
momata si Jun para makabuhat siya sa sugo sa iyang
mama aron makaligo siya og sayo.

3. Unsa man ang problema nga naa sa sugilanon?


A. Kanunay maulahi si Jun sa flag ceremony.
B. Sayo momata si Jun.
C. Dugay makatulog si Jun.
D. Maligo og sayo si Jun.

4. Unsa man ang solusyon nga naa sa sugilanon?

4
A. Sayo momata si Jun aron makabuhat siya sa sugo sa
iyang mama.
B. Kanunay maulahi si Jun sa flag ceremony.
C. Dugay matulog si Jun.
D. Dugay momata si Jun sayo sa buntag.

Susiha Kini

Karon, ilha ang problema ug solusyon sa sugilanon nga nabasa


ni Mama/Guardian.

Unsa ang problema?

Ang problema mao ang sitwasyon sa usa ka


tawo ug butang nga nagkinahanglan og kasulbaran.
Mao kini ang sitwasyon nga naghatag og kalisod
nga kasinatian.

Pananglitan:

1. Mibati og kahadlok si Cardo tungod sa balita sa ilang lugar


nga adunay nagpositibo sa COVID-19. Busa nagpapalit si
Cardo og face mask sa iyang mama. Kanunay siyang
manghugas sa kamot gamit ang sabon ug alcohol.

Unsa ang problema sa sugilanon?

Tubag: Mibati og kahadlok si Card kay adunay nagpositibo


sa COVID-19.

5
Mao kini ang problema sa sugilanon tungod kay
nagsulti kini og kalisod nga kasinatian nga
nagkinahanglan og sulbad.

Unsa man ang solusyon sa problema ni Cardo?

Tubag: Magsuot og face mask si Cardo ug kanunayn


manghugas sa kamot gamit ang sabon ug alcohol.

Mao kini ang solusyon tungod kay mao kini ang pamaagi nga
malikayan ang pagkalat sa coronavirus.

2. Ganahan kaayo mokaon si Aeron og tsokolate.Usa ka adlaw


niana, gisakitan siya og ngipon. Busa gidala si Aeron sa
iyang mama ngadto sa dentist.

Unsa man ang problema sa sugilanon?


Tubag: Gisakitan og ngipon si Aeron.

Unsa man ang solusyon sa problema ni Aeron?


Tubag: Gidala si Aeron sa iyang mama ngadto sa
dentist.

3. Si Daya ang gibinlan nga magbantay sa iyang


manghud nga natulog sa duyan. Nagpalit og bugas ang
iyang mama sa merkado. Kalit lang nadunggan ni Daya nga
naghilak ang iyang manghud. Busa iya kining gitabyog ang
duyan pero wala gihapon mihunong sa paghilak ang iyang
manghud.Gipainom kini niya og gatas.

Unsa man ang problema sa sugilanon?


Tubag: Walay hunong sa paghilak ang manghud
ni Daya.

Unsa man ang solusyon sa sugilanon?


Tubag: Gipainom og gatas ni Daya.

6
Pagpauswag

A. Directions: Ilha ang problema ug solusyon sa sugilanon nga


nabasa.

A.Mahinamon si Roy nga mobalik sa pagsimba. Sa


pag-adto niya sa simbahan, nakit-an niya ang usa
ka tigulang na lalaki nga gigutom ug giuhaw nga
naglingkod sa kilid sa simbahan. Gihatagan kini ni
Roy og pagkaon ug tubig. Nagpasalamat ang
tigulang na lalaki sa gibuhat ni Roy.

1.Unsa man ang problema nga naa sa sugilanon?

A. Mahinamon mosimba si Roy.


B. Nakakita si Roy og tigulang na lalaki.
C. Gigutom ug giuhaw ang tigulang na lalaki.
D. Miadto sa simbahan si Roy.

2. Unsa man ang solusyon nga naa sa sugilanon?

A. Gihatagan ni Roy ang tigulang og pagkaon ug


Tubig.
B.Nakakita si Roy og tigulang na lalaki.
C.Miadto sa simbahan si Roy.
D.Mahinamon mosimba si Roy.

B. Directions: Basaha ug ilha ang mga problema sa kolum


A og ikonek kini sa insaaktong solusyon sa kolum B.

A B

Ang trak ni Mangayo sa mama ug


1. Pedro dili a. papa og kwarta ipalit
modagan. og bang-ong lapis.
7
2. Ang lapis ni Maria b. Buboan ang mga
nabali. bulak.

3. c.
Nangalayos ang mga Butangan og gasoline
bulak ni Karla. ang trak.

Hinumdumi Kini

Ang _____________ mao ang panghitabo sa sugilanon nga


kinahanglan mahatagan og kasulbaran.
Ang ___________ mao ang buluhaton nga naghatag og sulbad
sa problema.
Kinahanglan natong kat-unan nga makaila kita sa problema ug
solusyon sa sugilanon aron mahunahunaan nato ang sakto nga sa
pagsulbad sa problema ug magamit nato sa matag-adlaw nga
sitwasyon.

Buhata Kini

Directions: Ilha ang problema ug solusyon sa


sugilanon nga gibasa ni Mama/Guardian.

8
A. Si Rose kanunay magkutkot sa iyang ulo. Dili makatulog og
insakto si Rose tungod sa pagkakatol sa iyang ulo. Busa
pagkaugma, pagkaligo ni Rose nagkuha ang iyang mama og
sulod ug puti nga tela. Daghan nga kuto ang nakuha sa mama
ni Rose. Pagkasunod gabie, nakatulog na ug maayo si Rose.

1.Unsa man ang problema sa sugilanon?


A. Dili makatulog og insakto si Rose.
B. Nagkuha og sulod ang mama ni Rose.
C. Sayo naligo si Rose.
D. Nagpadayon sa pagkutkot sa ulo si Rose.

2. Unsa man ang solusyon sa problema ni Rose?


A. Sayo naligo si Rose.
B. Sayo mimata si Rose.
C. Nagkuha og sulod ug puti nga tela ang mama Ni Rose.
D.Dili makatulog og insakto si Rose.

Ebalwasyon
Directions: Ilha ang problema ug solusyon sa sugilanon nga
gibasa ni Mama / Guardian.

A. Kada gabii, magtuon si Darren sa iyang leksyon. Matulog


siya kada alas nuwebe sa gabii. Pero usa ka gabii niana, wala
siya nakatulog og maayo tungod sa paghot sa iro nga bag-
ong nanganak. Busa sayo sa buntag, nagkuha siya og foam
para higdaan sa iro nga bag-ong nanganak.

1. Unsa man ang problema sa sugilanon?


A. Magtuon si Darren kada gabii.
B. Wala nakatulog og maayo si Darren tungod sa

9
paghot sa iro.
C. Nagkuha si Darren og foam para higdaan sa iro.
D. Gilabay ni Darren ang mga iro.
2. Unsa man ang solusyon sa sugilanon?
A. Magtuon si Darren kada gabii.
B.Wala nakatulog og maayo si Darren tungod sa
paghot sa iro.
C.Nagkuha si Darren og foam para higdaan sa
Iro.
D.Gilabay ni Darren ang mga iro.

Mga Buluhaton

Directions: Ilha ang problema ug solusyon sa sugilanon


nga gibasa ni Mama/Guardian.

A. Sayo sa buntag, miadto si Purdula sa merkado para mopalit og


bugas ug sud-an. Sa pag-uli niya, dili na siya makalabang sa
tulay kay kusog ang baha. Busa nangayo siya og tabang sa
Barangay Tanod para magkuha og pisi aron makatabok siya sa
tulay.Nalipay kaayo si Purdula kay nakatabok na siya sa tulay.

1. Unsa man ang problema ni Purdula?


A. Miadto siya sa merkado.
B. Nalipay si Purdula kay nakatabok.
C. Dili makatabok si Purdula sa tulay kay kusog ang baha.
D. Nangayo og tabang si Purdula sa tanod.

10
2. Unsa man ang solusyon ni Purdula?
A. Nangayo og tabang si Purdula sa Barangay Tanod.
B. Miadto si Purdula sa merkado.
C. Nalipay si Purdula ka nakatabok sa tulay.
D. Nagpalit si Purdula og pagkaon.

Tubag Sa Mga Pangutana

Pagpauswag Kat-oni Kini Sulayi Kini


A. 1. C 1. A 5.C
1. C 2. D
2. A 3. A
2. C
B. 4. A 3. B
1. C 4. A
2. A
5.
3. B

Mga Ebalwasyon Buhata Kini


Buluhaton 1.B 1. A
1.C 2. C
2.C
2.A

11
Pakisayran
K to 12 MTB-MLE Curriculum Guide 2016 Edition.
MTB-MLE Teachers Guide

12
For inquiries or feedback, please write or call:

Department of Education – Region X – Division of Oroquieta City

Osilao St., Poblacion 1, Oroquieta City

Telephone Number: (088) – 531 - 0831

Email Address: depedoroquieta@gmail.com

You might also like