You are on page 1of 21

1

Health
Quarter 4 – Module 1
Asking for Assistance from
Strangers
Heatlh – Una nga Grado
Alternative Delivery Mode
Ikaupat nga Kwarter – Modyul 1: Asking For Assistance From Strangers
Unang Edisyon, 2020

Batas Republika 8293, Seksiyon 176 naga ingon nga dili mahimong
makaangkon og katungod sa copyright sa bisan unsa nga tagsulat ang gobyerno sa
Pilipinas. Bisan pa man, kinahanglan una ang pagtugot sa ahensya sa gobyerno nga
nagpatuman sa tagsulat kung kini mahimong pagkakitaan. Apil sa mga pwede nga
buhaton sa maong ahensya ang pagtakda sa mahimong bayad.

Ang mga tagsulat sa (istorya, basahon, balak, kanta, hulagway, ngalan sa


produkto o brand name, tatak o trademark, salida sa telebisiyon, pelikula, atbp.) nga
ginamit niini ngamodyul nagpanag-iya sa copyright nianang mga gihisgutan.
Paningkamutan nga matultulan sila para makuha ang ilang pagtugot sa paggamit
sa mao nga mga materyales. Wala giangkon sa mga nagmantala ug sa nagsulat
ang katungod isip tag-iya niini. Ang unsa man nga gamit gawas niining modyul,
kinahanglan ang pagtugot gikan sa orihinal nga pagsulat.

Walay bisan unsa nga bahin o parte niining materyales ang mahimong
kopyahon o ipatik sa unsa man nga pamaagi nga walay pagtugot sa departamento.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim : Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim : Diosdado M. San Antonio

Development Team of the Module


Writer : Joy Christy P. Hofileña
Illustrator (Cover) : Joshua Rey V. Aguinaldo
Illustrator (Content) : Resaldo F. Quilicot
Editors : Zenia M. Zaballero and Alberta M. Quilab
Reviewers : Karyn Shahani A. Lumasag, Gloria H. Caliao, Helen L. Gania
and Aileen M. Balios

Management Team : Reynaldo E. Manuel Jr., PhD, CESE


Schools Division Superintendent
Roberto D. Napere, Jr.
PSDS, OIC-ASDS
Members : Francis J. Buac
Chief Education Supervisor, CID

Jay B. Roferos
Education Program Supervisor-MAPEH

Vivian D. Echalico
Education Program Supervisor-LRMS

Printed in the Philippines by


Department of Education – Region X - Division of Oroquieta City
Office Address: Osilao St., Poblacion 1, Oroquieta City
Telefax: 088-531-0831
E-mail Address: depedoroquieta@gmail.com
1

Health
Quarter 4 – Module 1
Asking for Assistance from
Strangers

This instructional material was collaboratively


developed and reviewed by educators from public schools.
We encourage teachers and other education stakeholders
to email their feedback, comments and recommendations
to the Department of Education – Region X – Division of
Oroquieta City at depedoroquieta@gmail.com
We value your feedback and recommendations.
TALAAN SA MGA SULOD

Pasiuna Nga Mensahe ………… v


Hibalo-i Kini ………… 1
Sulayi Kini ………… 1
Aralin 1 Asking For Assistance From Strangers

Subli-a Kini ………… 2


Kat-oni Kini ………… 3
Susiha Kini ………… 4
Pagpauswag ………… 5
Hinumdumi Kini ………… 6
Buhata Kini ………… 7
Ebalwasyon ………… 9
Mga Buluhaton ………… 10
Tubag Sa Mga Pangutana ………… 11
Pakisayran ………… 12

iv
Pasiuna nga Mensahe
Para sa Magtutudlo:
Kumusta, malipayong paggamit niining Heatlh - Una nga Grado
Alternative Delivery Mode (ADM) Module sa Asking for Assistance
from Strangers.

Kini nga Modyul nadesinyo, naugmad ug nasusi sa pagtinabangay


sa mga magtutudlo nga gikan sa pampublikong institusyon para sa
pagtabang kanimo nga makab-ot ang sumbanan nga gitakda sa
K to 12 Curriculum samtang ilang gibuntog ang mga babag nga
adunay kalabutan sa personal, social, ug economic nga mga
sitwasyon sa ilang pag-eskwela.

Kining kapanguhaan sa pagkat-on o learning resource gilauman


nga makapadasig sa magtutuon o bata nga mobuhat sa mga
giniyahan ug gawasnong buluhaton sa iyang kaugalingon nga
lihok ug panahon. Dugang pa, ang katuyuan usab niini mao ang
pagtabang sa magtutuon o bata nga makakuha sa mga
gikinahanglan nga kahanas niining atong panahon karon sa ika-
21 nga siglo samtang gitagaan usab og konsiderasyon ang ilang
mga panginahanglan og sitwasyon.

Isip magtutudlo, ikaw ang gilauman nga maghatag sa magtutuon


o bata kung unsaon paggamit niini nga Modyul. Gitahasan usab
ikaw sa pagsubay sa pag-uswag sa iyang kahibawo samtang imo
siya gitagaan og higayon nga makatuon sa iyang kaugalingon
nga pagkat-on sa kahibawo. Ug usab, gitahasan ka nga dasigon
ug tabangan ang magtutuon o bata sa iyang pagbuhat sa mga
buluhaton sulod niini nga Modyul.

v
Para sa Magtutuon
Kumusta, maayong paggamit niining Heatlh sa Una nga Grado,
Alternative Delivery Mode (ADM) Module sa Asking for Assistance
from Strangers.
Kini nga Modyul gihimo para matagaan ka sa makahuluganon
nga higayon para sa mga giniyahan ug gawasnong pagkat-on
subay sa imong kaugalingon nga lihok ug panahon. Isip aktibo nga
magtutuon, mahimo nimo ang pagproseso sa sulod niining modyul.
Kini nga Modyul adunay mga parte kapares sa mga icons:

Dinhi nga bahin, mahibaloan kung unsa


Hibalo-i Kini
ang kinahanglan nga matun-an sa modyul.

Ang katuyoan niini nga bahin sa buluhaton


Sulayi Kini
mao ang pagsusi sa imong naunang
kahibalo mahitungod sa leksiyon nga
imong pagatun-an. Kung makuha nimo
ang ensakto nga mga tubag (100%),
pwede na nimo dili gamiton kini nga
modyul.
Kini ang hamubo nga buluhaton o
Subli-a Kini
paghisgot sa nauna nga kahibalo para
matabangan ka nga makonek ang karon
ug sa una nga leksiyon.

Dinhi nga bahin, ipaila ang bag-o nga


Kat-oni Kini
leksiyon sa nagkalain lain nga pamaagi
sama sa usa ka istorya, kanta, balak,
pagpresentar sa problema, sitwasyon, o
mga buluhaton.

Dinhi nga parte, tagaan ka og hamubo nga


Susiha Kini
panaghisgot sa leksiyon. Ang katuyuan niini
para matabangan ug masabtan ang bag-
o nga konsepto ug kahanas.

vi
Naglangkob kini sa mga buluhaton nga
Pagpauswag giniyahan og gawasnon pagbansay para
mapalig-on ang imong pagsabot ug
kahanas leksiyon. Mahimo nimo nga tan-
awon kung husto ba ang imong tubag sa
mga buluhaton sa pagtan-aw sa tubag
nga nahimutang sa susi sa hustong tubag
nga anaa sa katapusan nga parte sa
modyul.

Hinumdumi Kini naglangkob sa nga pangutana o


Kini pagbutang sa mga tubag diha sa
gibutangan og blanko nga parte sa
kapahayag para mapaproseso kung unsa
ang natun-an nimo gikan sa leksiyon.
Kini naglangkob sa mga buluhaton nga
Buhata Kini
makatabang sa imo para mabalhin ang
bag-ong kahibalo o kahanas sa tinuod nga
sitwasyon o ang kamatuoran sa kinabuhi.
Kini usa ka buluhaton nga ang katuyuan
Ebalwasyon
masukod ang lebel sa kahibalo nga nakab-
ot sa natun-an nga kompetensi.

Mga Dinhi nga bahin, adunay ihatag nga


Buluhaton dugang nga mga buluhaton para
mapalambo ang imong kahibawo ug
kahanas sa natun-an nga leksiyon.

Tubag sa Mga Naglangkob kini saensaktong tubag sa


Pangutana tanan nga mga buluhaton nga anaa sa
modyul
Sa katapusan ng parte ani nga modyul, makita usab ang:

Pakisayran Kini ang listahan sa tanan nga


gikuhaan sa pagbuhat ug pag-ugmad
niini nga modyul.

vii
Ang mosunod mao ang importante nga pahinumdum sa
paggamit niini nga modyul:
1. Ayaw kalimti ang pagtubag sa Sulayi Kini sa dili pa mobalhin
sa laing gihatag nga buluhaton nga naa niini nga modyul.
2. Basaha ug maayo ang mga direksiyon sa dili pa buhaton nga
mga buluhaton sa pagbansay.
3. Obserbahe ang pagkamatinud-anon og ang itegridad sa
pagbuhat sa mga buluhaton ug sa pagsusi sa insakto nga
mga tubag.
4. Humana usa ang gibuhat nga buluhaton ayha moadto sa
uban pa nga mga buluhaton.
5. Ibalik ang modyul sa imong maestro o sa facilitator kung
mahuman na ang pagtubag sa tanan nga mga buluhaton.

Kung ugaling naglisod ka sa pagtubag sa mga buluhaton, ayaw


pag duha-duha pagkonsulta sa imong maestra o facilitator.
Mahimo ka usab mangayo ug tabang sa imong nanay ug tatay,
sa imong magulang o sa bisan kinsa nga nga kauban sa balay na
mas magulang nimo. Imong huna-hunaon pirmi nga wala ka nag-
inusara.
Maglaum kami nga pinaagi niining modyul makasinati ka sa usa
ka makahuluganon nga kahibalo ug makakuha ka sa lawom nga
pagsabot nga may kalabutan sa kompetensi nga gitun-an.

viii
Hibalo-i Kini

Karon imong bansayon ang pamaagi kon unsaon


pag-ila sa mga sitwasyon sa panahon nga ikaw
magkinahanglan ug tabang sa mga wala nimu nailhan
nga mga mga tawo.

Importante nga pagatun-an nimu kini aron diri nimo


makita kon andam kaba sa pagsulbad sa sitwasyon nga
imong maagian kung ikaw nag inusara.

Sulayi Kini

Panuto: Asa ani nga mga hulagway ang puwede


makasakit o mamahimong hinungdan sa kadaot?
Butangi ug tsek (/) ang sulod sa kahon.

1.

2.

3.

1
Lesson Asking for Assistance from
1 Strangers

Learning Competency:
Identifies situations when it is appropriate to ask
for assistance from strangers (H1IS-Iva-1)
Demonstarte ways to ask for help (H1IS-Iva-4)

Subli-a Kini

Tan-awa ang mga hulagway. Asa ang luwas nga


buhaton? Isulat tapad sa kahon ang check (√) kon ang
hulagway nagpakita og luwas nga buhaton ug ekis (X) kon
dili.

1. 3.

2.

2
Kat-oni Kini

Tan-awa ang hulagway.

Unsay imong ikasulti bahin sa litrato?


Asa kaha kini nahitabo?
Nakasulay na ba ka og kuyog sa imong mama sa
pagpangumpra og mga pagkaon sa merkado? Unsay
inyong gipalit? Unsay imong gibati samtang nagkuyog mo
sa imong mama?

Basaha ang balak:


Hala!
Kagahapon, nangadto kami sa merkado.

3
Nagpamalit kami ni
Mama og utan ug isda;
Samtang naglakaw kami
Nakigdula ko ug midagan palayo.
Dili na nako makit-an si mama.
Hala! Nawala ko! Mama, asa ka?
By: Joy Christy P. Hofileña

Adunay mga sitwasyon sa imong adlaw-adlaw nga


bulohaton ug sa mga adlaw-adlaw nga paga-adtoan
nga mapahiagom ikaw sa alanganin. Wala kay laing
mahimo kon dili mangayo ug tabang o modangop sa
wala mailhing mga tawo.

Susiha Kini

Mga Pangutana: Itomi ang lingin sa insaktong tubag.

1. Kinsa ang kuyog sa bata sa pag-adto sa merkado?


Papa Mama Kuya
2. Unsa ang ilang gipalit?

utan ug isda bugas ug karne pan

3. Nganong nawala man ang bata?


Kay nakigdula siya ug midagan palayo

4
Kay mipalit siya og dulaan
Kay nipalit siya og pan

Mao kini ang mga sitwasyon sa imong kinabuhi nga


ikaw magkinahanglan og tabang sa mga wala nimo
nailhan nga mga mga tawo:
1. Nawala ka sa pampublikong lugar nga daghang
tawo.
2. Nadisgrasya ka samtang nanglaag mo sa imong
higala.
3. Bag-o pa ka sa usa ka lugar ug dili pa ka suheto niini.
4. Nag-inusara ka sa paglakaw sa dalan ug
namatikdan nimo nga adunay nagsunod nimo nga
makatahap nga tawo.
5. Gibully ka sa imong mga higala.

Pagpauswag

Panuto: Itomi ang SAKTO kon ang sitwasyon


nagapakita nga ikaw manginahanglan ug tabang sa mga
tawo nga dili nimu kaila ug DILI-SAKTO kon kini dili angay
nga manginahanglan og tabang.
1. Pagpanglimpyo sa inyong balay.

5
SAKTO DILI-SAKTO

2. Hapit ka nalumos sa pagkaligo sa dagat.

SAKTO DILI-SAKTO

3. Mutabang sa maestra sa eskwelahan.

SAKTO DILI-SAKTO

Hinumdumi Kini

Ang mosunod naghatag og mga giya alang sa mga


kabataan nga pareha nimo kung unsa ang mga buhaton
kung anaa ka sa alanganin/apike nga sitwasyon.

6
1. Pangayo og tabang sa mga tawo nga nailhan nimo.
2. Ayaw pakig-istorya sa tawo nga wala ka makaila.
3. Moduol ka sa mga kasaligang tawo lamang.
4. Ayaw kaulaw sa pagpangayo’g tabang sa mga
kasaligang tawo sama sa security guard, pulis,
maestra, mga opisyalis sa barangay ug barangay
tanod.
5. Kon adunay tawo nga gikatahapan nimo nga
makapasakit o makapahiagom sa kadaot likayi sila.

Buhata Kini

Panuto: Lingini ang letra sa hustong tubag kung unsay


imong buhaton sa panahon nga ikaw nahimutang sa
alanganin/apikeng sitwasyon.
1. Naglakaw ka gikan sa eskwelahan pauli sa inyong
balay. Adunay nagsunod nimo nga makatahap
nga tawo ug wala ka makaila.

A. Magpalayo sa tawo ug mosumbog sa pulis.


B. Moduol ka sa tawo.

7
C. Mohilak og kusog

2. Nanuroy mo sa parke kauban imong mama ug


papa. Nakigdula ka sa mga bata ug wala na nimo
nakita imong mama ug papa. Nawala ka.

A. Mohilak ug mosinggit og kusog kayo.

B. Mangayo ug tabang sa security guard.


C. Molingkod sa lingkuran dayon mohilak.

3. Naligo ka sa suba, naanod ka sa lalom nga parte


sa suba ug gibati nimo nga hapit 8 aka nalumos. Dili
ka kabalo molangoy.

A. Maningkamot ug tawag sa tawo nga naa


sa duol kanimo.

8
B. Mohilak na lang dayon magpuyo.

C. Dili molihok ug magpadala sa sulog sa


suba.

Ebalwasyon

Panuto: Ilha ang mga sitwasyon. Isulat ang


kung kini usa ba ka sitwasyon nga ikaw nagkinahanglan
ug tabang gikan sa wala nimo nailhi nga mga tawo ug

kung sitwasyon nga ikaw dili na nanginahanglan og


tabang.

___________1. Malipayon ka nga mikuyog sa imong


pamilya sa pagpangaon sa Jollibee.

____________2. Naglakaw sa dalan og naay miduol kanimo


nga sakyanan. Gitagaan ka og dulaan aron mosugot ka
nga pasakyon sa iyang sakyanan.
____________3. Nanuroy mo sa parke kauban imong mama
ug papa. Nakigdula ka sa mga bata ug wala na nimo
nakita imong mama ug papa. Nawala ka.

9
Mga Buluhaton

Panuto: Tun-i ang mga hulagway. Ilha kung kini usa ba


ka sitwasyon nga ikaw nagkinahanglan og tabang gikan
sa wala nimo nailhi nga mga tawo. Butangi og
ang badlis.

_____ 1. _____ 3.

_____ 2.

10
Tubag Sa Mga Pangutana

5.

4.

4. 3.
3. 2.
2. X
1. 1.

11
Pakisayran

Book

Callo, C.F., Conde, D. C Ph.D., Camiling, MK.S, De Guzman, J.E., Flormento,


R.L., Manalo, F.O., Quinto, J.E. (2013). Physical Education and
Health-Unang Baitang Kagamitang ng Mag-aaral sa Sinugbuanong
Binisaya Unang Edisyon. Pasig City, Philippines. Department of
Education-Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)

Link

Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/.

12
For inquiries or feedback, please write or call:

Department of Education – Region X – Division of Oroquieta City

Osilao St., Poblacion 1, Oroquieta City

Telephone Number: (088) – 531 - 0831

Email Address: depedoroquieta@gmail.com

You might also like