Professional Documents
Culture Documents
a) b)
c)
Lời giải
Ta có:
b) Không nên khai triển vì biểu thức sẽ làm bài toán phức tạp hơn. Nhận thấy nếu đổi dấu
hạng tử thứ 2 thì đa thức xuất hiện nhân tử chung là:
Ta có:
c) Ở hạng tử thứ hai có nhân tử chung là 2; nên sau khi đưa ra ngoài ngoặc thì ta tiếp tục thấy
nhân tử chung của đa thức là:
Ta có:
*) Chú ý:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 2/42
- Để tìm “nhân tử riêng” là hạng tử bên trong ngoặc ta lấy đa thức chia cho nhân tử chung
- Đôi khi để làm xuất hiện nhân tử chung, ta phải đổi dấu của các hạng tử
Dạng 1: phân tích đa thức thành nhân tử
Cách giải: Phân tích các hạng tử của đa thức để chọn nhân tử chung thích hợp, sau đó áp
dụng tính chất pân phối của phép nhân đối với phép cộng
Bài 1: Phân các đa thức sau tích thành nhân tử
a. b.
c. d.
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 2: Phân các đa thức sau tích thành nhân tử
a. b.
c. d.
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 3: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a. b.
c. d.
Lời giải
a) Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 3/42
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 4: Phân tích thành nhân tử
a. b.
c. d.
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Dạng 2: Tính nhanh
Cách giải: Phân tích các hạng tử của đa thức để chọn nhân tử chung thích hợp, sau đó áp
dụng tính chất phân phối của phép nhân với phép cộng
Bài 1: Tính hợp lý
a. b.
c. d.
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 2: Tính hợp lý
a. b.
c. d.
Lời giải
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 4/42
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Dạng 3: Tính giá trị của biểu thức
Cách giải: Phân tích các hạng tử của đa thức để chọn nhân tử chung thích hợp, sau đó áp
dụng tính chất phân phối của phép nhân đối với phép cộng
Bài 1: Tính giá trị của các biểu thức sau
a. với
b. với
Lời giải
a) Ta có: với
b) Ta có: với
Bài 2: Tính giá trị biểu thức
a. với
b. với
Lời giải
a) Ta có: với
b) Ta có: với
Bài 3: Tính giá trị các biểu thức sau
a. với
b. tại
c. tại
d. tại
Lời giải
a) Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 5/42
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 4: Tính giá trị các biểu thức sau
Tính giá trị của biểu thức , biết
Lời giải
Ta có:
Vậy giá trị của biểu thức bằng
Dạng 4: Tìm x thỏa mãn điều kiện cho trước
Cách giải: Ta thực hiện theo 3 bước sau
- Chuyển tất cả các hạng tử về vế trái, vế phải bằng 0
- Phân tích vế trái thành nhân tử để được dạng tích, chẳng hạn
- Lần lượt tìm từ các đẳng thức và rồi kết luận
Bài 1: Tìm , biết
a) b)
c) d)
e) f)
Lời giải
a) Ta có:
b)
c)
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 6/42
d)
e)
f)
a) b)
c) d)
e)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
e) Ta có:
c) là số nguyên
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có: đpcm
c) Ta có: đpcm
Bài 2: Chứng minh rằng
a)
b)
c) chia hết cho 6 với mọi số nguyên n
Lời giải
a)
Ta có: đpcm
b.
Ta có: đpcm
Ta có: .
Vậy là giá trị cần tìm.
Bài 4: Chứng minh rằng
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 8/42
a) Chứng minh rằng chia hết cho 13
b) Chứng minh rằng hiệu các bình phương hai số lẻ bất kì thì chia hết cho 8.
Lời giải
Ta có:
Ta thấy và đều là tích của hai số nguyên liên tiếp, chúng chia hết cho 2
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 2: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a)
b)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 9/42
Bài 3: Tính giá trị của các biểu thức sau
a) tại
b) tại
Lời giải
a) Ta có: tại
b) Ta có:
Bài 4: Tìm , biết rằng
a) t b)
c) d)
e) f)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
e) Ta có:
f) Ta có:
a) t b)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
Vậy
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 10/42
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 11/42
PHƯƠNG PHÁP DÙNG HẰNG ĐẲNG THỨC
*) Phương pháp: Sử dụng hằng đẳng thức để biến đổi đa thức thành tích các nhân tử hoặc
dưới dạng lũy thừa của một đa thức đơn giản
Ví dụ: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c)
Lời giải
Phân tích định hướng:
Áp dụng ta có:
b) Nhận thấy 3 hạng tử đầu tiên và hạng tử cuối đều có thể đưa về được bình phương, sau đó
Ta có:
c) Ta thấy đa thức có nhân tử chung là , sau đó gặp vế phải hằng đẳng thức
Ta có:
Các hằng đẳng thức đáng nhớ:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
Dạng 1: Phân tích đa thức thành nhân tử
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 12/42
Cách giải: Chuyển đa thức đã cho về đúng dạng của hằng đẳng thức cần sử dụng và phân
tích thành nhân tử
Bài 1: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 2: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 3: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 13/42
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 4: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
e)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
e) Ta có:
Bài 5: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
c) Ta có:
c) d)
e) f)
g) h)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
e) Ta có:
f) Ta có:
g) Ta có:
h) Ta có:
Dạng 2: Phân tích đa thức thành nhân tử bằng kĩ thuật bổ sung hằng đẳng
Cách giải: Tách hạng tử thành sao cho tạo thành bình phương của một
tổng hoặc một hiệu
Bài 1: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 15/42
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 2: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Cách giải: Sử dụng các hằng đẳng thức một cách hợp lý để phân tích các biểu thức đã cho
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 2: Tính nhanh
a) b)
c) d)
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 16/42
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 3:
Xét hằng đẳng thức . Lần lượt cho bằng rồi cộng từng vế
đẳng thức trên để tính của giá trị biểu thức
Lời giải
Từ hằng đẳng thức đã cho ta có:
Do đó:
Vậy
Bài 4:
Xét hằng đẳng thức . Lần lượt cho bằng rồi cộng từng vế
đẳng thức trên để tính của giá trị biểu thức
Lời giải
Ta có:
Từ đó tính được:
Bài 5:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 17/42
Tính
Lời giải
…..
Ta đã biết
.
Dạng 4: Tìm thỏa mãn điều kiện cho trước
a) b)
c)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 18/42
c) Ta có:
Bài 2: Tìm , biết rằng:
a) b)
c)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
Bài 3: Tìm , biết rằng:
a) b)
c)
Lời giải
a) Ta có:
Vậy
c) Ta có:
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 2: Chứng minh rằng
a) với mọi là số tự nhiên
b) với là số tự nhiên lẻ bất kỳ
c) Hiệu các bình phương của hai số lẻ liên tiếp chia hết cho 8
d)
e)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
d)
e)
BÀI TẬP TỰ LUYỆN
Bài 1: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 20/42
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 2: Tính nhanh
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 3: Tìm , biết rằng:
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 4: Chứng minh rằng
a) b)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 21/42
Bài 5: Chứng minh với mọi số nguyên n ta có:
a) b)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 22/42
PHƯƠNG PHÁP NHÓM CÁC HẠNG TỬ
1. Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp nhóm hạng tử là cách nhóm các hạng
tử phù hợp nhằm xuất hiện nhân tử chung hoặc sử dụng các hằng đẳng thức
2. Ôn tập tính chất phân phối của phép nhân đối với phép cộng
3. Lưu ý: Đối với một đa thức có nhiều cách nhóm những hạng tử thích hợp
*) Ta có thể tổng quát phương pháp này như sau:
“Cho đa thức ( là các biểu thức)
Nếu không có nhân tử chung nào thì hãy thử với và hoặc các phép
giao hoán khác. Tức là nhóm các hạng tử có nhân tử chung lại với nhau hoặc tạo thành một
hằng đẳng thức để làm xuất hiện nhân tử chung của đa thức”.
*) Phương pháp:
- Quan sát trong đa thức xem những hạng tử nào có nhân tử chung
- Nhóm các hạng tử và đặt nhân tử chung cho mỗi nhóm
- Đa thức hiện tại đã xuất hiện nhân tử chung chưa? Nếu chưa phải nhóm lại. Đôi khi, ta phải
sắp xếp lại vị trí các hạng tử mới xuất hiện nhân tử chung.
Dạng 1: Phân tích đa thức thành nhân tử
Cách giải: nhóm các hạng tử phù hợp nhằm xuất hiện nhân tử chung hoặc sử dụng các hằng
đẳng thức
Bài 1:Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a. b.
c. d.
Lời giải
a)
b)
c)
d)
Bài 2: Phân tích đa thức sau thành nhân tử
a. b.
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 23/42
c. d.
Lời giải
a)
b)
c)
d)
Bài 3:Phân tích đa thức sau thành nhân tử
a. b.
c. d.
Lời giải
a)
b)
c)
d)
Bài 4: Phân tích đa thức sau thành nhân tử
a. b.
c. d.
Lời giải
a.
b.
c.
d.
Bài 5: Phân tích đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c)
Lời giải
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 24/42
a)
b)
c)
Bài 6:
a. Ta có :
Từ đó nếu x + y + z = 0 thì
a.
a) b)
Lời giải
a)
b)
Dạng 2: Tính nhanh
Cách giải: Nhóm các hạng tử một cách thích hợp sau đó áp dụng các quy tắc tính nhanh
Bài 1: Tính nhanh
a) b)
c)
Lời giải
a)
b)
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 25/42
c)
Bài 2: Tính nhanh
a) b)
c)
Lời giải
a)
b)
c)
Dạng 3: Tính giá trị của biểu thức khi biết giá trị của biến
Cách giải: Phân tích các biểu thức đã cho thành nhân tử bằng cách nhóm các hạng tử, sau đó
thay giá trị cụ thể của biến vào biểu thức và tính toán
Bài 1: Tính nhanh giá trị của các biểu thức sau
a) khi
b) khi
c) khi
d) khi
Lời giải
a) Ta có:
Khi thì
b) Ta có:
Khi thì
c) Ta có:
Khi thì
d) Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 26/42
Khi thì
Bài 2: Tính giá trị của các biểu thức sau
a) với
b) với
c) với
d) với
Lời giải
a) Ta có:
Vậy
b. với x = 101 ; y = 100 ; z = 98
c) Ta có:
Vậy
d)
Vậy
Bài 3: Tính giá trị của các biểu thức sau
a) với
b) với
c) với
Lời giải
a) Ta có:
Vậy
b) Ta có:
Vậy
c) Thay vào ta được
Bài 4: Tính giá trị của các biểu thức sau
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 27/42
a) với
b) với
c) với
d) với
Lời giải
a)
b)
c)
d) Ta có:
Với
Bài 5: Tính giá trị của các biểu thức sau
a) với
b) với
Lời giải
a) Ta có:
Với ta có:
b) Ta có:
Vậy
Dạng 4: Tìm thỏa mãn điều kiện cho trước
Cách giải: Thực hiện theo 3 bước
a) b)
Lời giải
a) Ta có:
Vậy
b) Ta có:
Vậy
Bài 2: Tìm biết
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 3: Tìm biết
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
Vậy
b) Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 29/42
Vậy
c) Ta có:
Vậy
d) Ta có:
Vậy
Bài 4: Tìm các cặp số nguyên thỏa mãn đẳng thức cho trước
a) b)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
Dạng 5: Tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của biểu thức dạng
Cách giải: Tách hạng tử c thành sao cho tạo thành bình phương của một
tổng hoặc một hiệu
Bài 1: Tìm GTNN của các biểu thức sau
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 2: Tìm GTLN của các biểu thức sau
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 30/42
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
BÀI TẬP TỰ LUYỆN
Bài 1: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c)
d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 2: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
e)
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 31/42
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
e) Ta có:
a) Ta có:
b) Ta có:
Bài 4: Tính giá trị của các biểu thức sau
a) tại
b) tại
Lời giải
a) Ta có: tại
b) Ta có: tại
Bài 5: Tìm biết
a) b)
Lời giải
a) Ta có:
b)
a) Ta có:
Đặt (n lẻ)
b) Ta có:
Đặt
Bài 7:
Tìm các số tự nhiên n để giá trị của biểu thức sau là số nguyên tố
Lời giải
a) b)
Hướng giải:
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 2: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 3: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
Bài 4: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c)
Lời giải
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 35/42
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
Bài 5: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
Lời giải
a) Ta có:
Với
b) Ta có:
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c.
Vậy
d.
Vậy
Bài 7: Tìm , biết
a) b)
a)
Lời giải
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 36/42
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
Bài 8:
Ta có:
Bài 9:
Cho ba số thỏa mãn và . Chứng minh rằng
Lời giải
Từ:
+) Tách
Dùng phương pháp nhóm hạng tử
e) f)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
e) Ta có:
f) Ta có:
Bài 2: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
e) f)
g)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
e) Ta có:
f) Ta có:
g) Ta có:
Bài 3: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
e) f)
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 38/42
Lời giải
a) Ta có: và
Vậy:
c)
f)
Bài 4: Tìm , biết
a) b)
c) d)
Lời giải
d) Ta có:
Vậy
Bài 5: Tìm , biết
Ta có:
(đpcm).
Dạng 3: Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp thêm, bớt hạng tử
Cách giải: Thêm, bớt cùng một hạng tử, sau đó dử dụng phương pháp nhóm hạng tử để phân
tích
Bài 1: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử bằng phương pháp thêm, bớt hạng tử
a) b)
c) d)
e)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 39/42
Bài 2: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử bằng phương pháp thêm, bớt hạng tử
a) b)
c)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
Bài 3: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử bằng phương pháp thêm, bớt hạng tử
a) b)
c)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
Bài 4: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử bằng phương pháp thêm, bớt hạng tử
a) b)
c)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
Bài 5:
Ta có:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 40/42
(đpcm).
Dạng 3: Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp đặt biến phụ
Cách giải: Đặt các hạng tử giống nhau thành biến mới để đưa đa thức đã cho về một đa thức
với biến vừa đặt. Áp dụng các phương pháp phân tích đã có ở trên để phân tích
Bài 1: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
e)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
e) Ta có:
Bài 2: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
a) b)
c) d)
e) f)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
e) Ta có:
f) Ta có:
Bài 2: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
d) Ta có:
Bài 3: Tính giá trị của biểu thức
a) b)
c) d)
Lời giải
a) Ta có:
b) Ta có:
c) Ta có:
Bài 4:
PHIẾU BÀI TẬP TOÁN 8 Trang 42/42
Chứng minh rằng với mọi số nguyên thì
Lời giải
Tính , biết và và
Lời giải
Ta tính được a = 4; b = 5
Bài 6:
a) Ta có:
b) Áp dụng ta được: