sociedades. Constitución Española aprobada en referendo o 6 de decembro de 1978.
1-O Estado Español e as súas institucións.
O Reino de España réxese pola Constitución aprobada en 1978 polos cidadáns: dereito a vida, igualdade ante a lei, liberdade de expresión, de reunión, dereito a propiedade, etc. deber de pagar impostos e de defender a España, Regulamenta a organización política do Estado e o funcionamento das súas institucións. O presidente do goberno Adolfo Suárez e a súa dona, votan o 6 de decembro de 1978 a Constitución Española en referendo.
O Estado Español é social, democrático e de dereito.
Social porque recoñece dereitos sociais como o dereito ao traballo, a unha vivenda digna, á sanidade e á educación. Democrático porque garante o dereito ao voto en eleccións plurais e periódicas. De dereito porque a intervención do Estado debe suxeitarse ao que dispoñen as leis. Proclamación de Filipe VI como Rei de España o 19 de xuño de 2014.
A soberanía reside no pobo, e os deputados e
senadores son os delegados do pobo que os elixiu por un tempo limitado a catro anos. A forma do Estado é a monarquía parlamentaria. O Xefe do Estado é o Rei, pero só pode intervir na política como árbitro e moderador. O Rei representa a España no exterior, e ten o mando supremo das Forzas Armadas. Palacio do Congreso dos Deputados, Madrid.
As institucións españolas son as Cortes Xerais, o
Goberno e os tribunais de xustiza. As Cortes Xerais están divididas nun Congreso dos Deputados e un Senado, a súa función e aprobar as leis, o orzamento e os tratados internacionais e controlar a acción do Goberno, desempeñando o poder lexislativo. Goberno de España, ano 2020.
O Goberno desempeña o poder executivo, componse
dun presidente, vicepresidentes e ministros. Propoñen as leis que deben aprobarse ás Cortes, fan cumprir a lei, dirixen a política e a defensa de España. Nos tribunais de xustiza reside o poder xudicial, os xuíces deben ser imparciais e independentes do Goberno, castigan o incumprimento da lei. Mapa das Comunidades Autónomas de España.
2-A administración territorial de España:
España está dividida en 17 autonomías, e dúas cidades autónomas (Ceuta e Melilla). As comunidades autónomas constitúen a administración rexional e teñen competencias de autogoberno en asuntos da súa competencia. Algunhas bandeiras das Comunidades Autónomas de España.
Tres das comunidades teñen rango de comunidades
históricas porque aprobaron o seu Estatuto na II República (1931-1939), son Cataluña, País Vasco e Galicia. A lei que regula o funcionamento das autonomías e o seu Estatuto. Teñen un Goberno propio (Xunta de Galicia, Generalitat de Catalunya, Junta de Andalucía, etc.) un parlamento propio e un Tribunal Superior de Xustiza. O representante do Goberno na Comunidade Autónoma e o Delegado do Goberno. Mapa das provincias de España.
Os concellos e provincias son a administración local. As
provincias son agrupamentos de concellos e son gobernadas polas deputacións, que complementan os medios dos que non dispoñen os municipios para crear servizos e obras en beneficio da cidadanía. Os deputados provinciais son elixidos polos concelleiros dos municipios, e os deputados provinciais elixen ao seu presidente. Casa do Concello de Narón.
Os municipios son gobernados polo seu concello, os
concelleiros son votados polos veciños, e os concelleiros elixen ao alcalde que os preside. As súas funcións son prestar aos veciños os servizos máis básicos como a pavimentación das rúas, recollida de lixo, subministro de auga potable, coidado de parques e xardíns, bombeiros, policía municipal, bibliotecas, centros sociais, etc. Pazo de Raxoi. Sé da presidencia da Xunta de Galicia en Santiago de Compostela.
Galicia é unha autonomía histórica porque aprobou
en referendo o seu primeiro Estatuto de Autonomía en xullo de 1936, (pero debido a Guerra Civil non chegou a entrar en vigor). Galicia ten lingua propia e unha personalidade histórica de seu. O actual Estatuto de Autonomía foi aprobado en 1981, despois de recuperada a democracia en España. Escudo e bandeira de Galicia.
A Comunidade abrangue os territorios das provincias
da Coruña, Lugo, Ourense e Pontevedra, os seus símbolos son a bandeira o escudo e o himno de Galicia, Os Pinos, escrito por Eduardo Pondal e con música de Pascual Veiga. As institucións da Comunidade Autónoma son o Parlamento, a Xunta de Galicia e o Tribunal Superior de Xustiza. O parlamento reune a 75 deputados, elixidos cada catro anos por sufraxio universal, aproba as leis, o orzamento e elixe ao presidente da Xunta, e controla a súa labor política. A Xunta de Galicia está composta por un presidente, vicepresidente e conselleiros. O presidente de Galicia é o máximo representante do Estado na Comunidade Autónoma, fai cumprir as leis, e propón as novas leis ao parlamento. Os conselleiros ocúpanse de diferentes materias: economía, educación, sanidade, agricultura, pesca, industria, etc. O Parlamento e a Xunta teñen a súa sé en Santiago de Compostela, capital da Autonomía. Tribunal Superior de Xustiza de Galicia na Coruña.
Na Coruña teñen a súa sé o Tribunal Superior de
Xustiza de Galicia e a Delegación do Goberno de España en Galicia. A administración local é exercida polas deputacións e os concellos. Ademais en Galicia existe a organización en parroquias, que non ten carácter administrativo, pero que teñen unha forte tradición na Galicia rural como lugares de asociación dos veciños. 3-A Unión Europea. As súas institucións. A Unión Europea está formada na actualidade por 28 países. Estas son as súas institucións:
-O parlamento europeo: está formado por 751
membros, incluído o seu presidente, que representan aos cidadáns dos 28 países membros, sendo elixidos mediante o voto cada cinco anos. Exerce a labor lexislativa e orzamentaria. Ten a súa sé en Estrasburgo (Francia). Parlamento Europeo en Estrasburgo, Francia. -O Consello Europeo: o conforman os xefes de Estado ou de Goberno dos países membros da Unión Europea. Define as orientacións e prioridades políticas xerais. Ten a súa sé en Bruselas.
-O Consello: reune aos ministros europeos
competentes nunha determinada materia a tratar. Nomea ao Alto Representante da Unión para Asuntos Exteriores. Reúnese en Bruselas ou en Luxemburgo. -A Comisión Europea: está composta por un nacional de cada Estado, ten un mandato de cinco anos, entre as súas funcións está promover o interese xeral da Unión Europea, velar polo cumprimento dos tratados, supervisar a aplicación do Dereito da Unión, executar o orzamento e xestionar os programas. Ten a súa sé en Bruselas. -O Tribunal de Xustiza da Unión Europea. Componse dun xuíz por cada Estado membro e 11 avogados xerais. Ten a súa sé en Luxemburgo. -O Banco Central Europeo: ten a competencia exclusiva sobre a moeda, o euro. No seu Comité Executivo se sentan os gobernadores de todos os bancos centrais da Unión. Ten a súa sé en Frankfurt (Alemaña). Edificio da Comisión Europea en Bruxelas. O Tribunal de Contas Europeo: organo independente, formado por un membro de cada Estado, ten un mandato de seis anos. Entre as súas funcións está velar polos intereses dos contribuíntes europeos, controlando as contas da Unión e a execución do seu orzamento. Ten a súa sé en Luxemburgo. Edificio da Comisión Europea en Bruxelas.