SANHI AT BUNGA NG CLIMATE CHANGE SA SYUDAD

NG BORONGAN

Fuentes, Yvette Allaison G.

Bandoy, Denise Ember M.

Aserios, Florence Lucylen

Amboy, Gwen Estefanny A.

Coles, Balian Elijah A.

Balbin, Joreen Virgencita Mae P.

Tiu Sonco, Jacob Christian B.

Abunales, Arianna Marie E.

Ma. Angelica Abobo

OKTUBRE 2023
Layunin

 Pagunawa sa epekto ng climate change.

 Pagtukoy sa mga lokal na sanhi at bunga.

 Pagpapalaganap ng kamalayan ukol sa climate change sa lokal na komunidad.

Introduksyon

Ang Climate Change ay isa sa mga malulubhang isyu sa kasalukuyan, ang epekto nito ay
patuloy na lumalaganap sa buong daigdig. Isa sa mga mga lugar na naaapektuhan ng pagbabago ng klima ay
ang lungsod ng Borongan, na matatagpuan sa Silangang Samar ng Pilipinas. Ang lungsod na ito ay
nakararanas ng malalang pagbabago sa klima, at ito ay nagdudulot ng mga problema sa kalusugan,
ekonomiya, at kalikasan. Sa paksang ito tatalakayin ang mga pangunahing sanhi at bunga ng pagbabago ng
klima at ang mga di kanais-nais na epekto. Makakatulong ang pag-aaral na ito na maimulat ang ating mga
mata’t kaisipan at maisatatama ang mga maling gawain.

Kahalagahan

Sa pamamagitan ng pananaliksik na ito, maipahahayag ang mga epekto ng climate change sa lokal na
komunidad. Malalaman natin kung paano ito nakaaapekto sa kalusugan at kalikasan ng mga residente.
Bukod dito, matutukoy rin ang mga pangunahing sanhi ng climate change sa naturang lugar, na
makakatulong sa atin upang malaman kung ano ang dapat iwas. Ang impormasyong makuha mula sa
pananaliksik ay maaaring gamitin para sa mas mahusay na risk management upang mapanatili ang
kaligtasan ng mga tao at kalagayan ng lungsod. Isa itong hakbang para sa mas malalim na pang-unawa at
pagkilos laban sa climate change sa lokal na antas, na maaaring magdulot ng malawakang epekto.

Revyu ng Kaugnay na Literatura/Pag-aaral

Ang Borongan ay patuloy na naaapektuhan ng climate change dulot ng mga pagbabagong klimatiko
sa mundo sa paglipas ng mga dekada. Ang mga ito ay sanhi ng pagkakalikha ng mga greenhouse gases,
tulad ng carbon dioxide, mula sa industriyalisasyon at pagsusunog ng mga fossil fuels, na nagdudulot ng
pagtaas ng temperatura sa buong planeta. Dahil dito, nadarama natin ang mas maraming pagbabago sa
klima, kabilang ang mas matinding pag-ulan, mas matinding init, at mas malalakas na bagyo.

Sa Borongan, ang pagmimina sa pamamagitan ng pagbubukal ng lupa ay nagdudulot ng pinsala sa

kalikasan. Ang madalas at malalakas na pag-ulan ay nagreresulta sa mga pagbaha sa lugar, at ito ay pinalala
ng pagkawala ng mga puno at kalupaan.
 Ang hindi wastong pagtatapon ng basura, lalo na ang mga plastik, ay nagpapalala sa problema. Ang
mga basurang plastik ay nagdudulot ng mas maraming mapaminsalang emisyon at nagdaragdag sa mga
greenhouse gases habang ito ay nauuwi sa pagkabulok. Ang patuloy na pagputol ng mga puno ay
nagreresulta sa pagbaba ng bilang ng mga puno sa kagubatan, kahit na mayroong pagsusumikap na palakihin
ang tree coverage rate, hindi ito sapat upang mapantayan ang pagkawala ng mga puno.

Sa mga kapaligiran ng mga paaralan, mga kabahayaan, at iba't ibang bahagi ng kalikasan, makikita
natin ang hindi tamang pamamahala ng basura. Naaapektuhan ang mga hayop na umaasa sa kalikasan bilang
pinagkukunan ng kanilang kabuhayan. Dapat tayong maging responsable sa pamamahala ng kalikasan
upang maiwasan ang mas malubhang epekto ng climate change.

Konklusyon

Sa kabuuan, ang Borongan ay nakararanas ng malalim na epekto ng climate change, na nagmumula

sa pagbabago ng klima sa buong mundo. Ito ay nagpapakita ng pagtaas ng temperatura, mas malakas na pag-
ulan, at mas malalakas na bagyo sa rehiyon. Ang mga pag-aaksayang pang-ekolohiya, tulad ng pagmimina
sa pamamagitan ng pagbubukal ng lupa, pati na rin ang hindi tamang pamamahala ng basura, lalo na ng mga
plastik, ay nagpapalala sa problema. Ang resulta nito ay nagdudulot ng pagbaha, pagkawala ng mga puno, at
mas masamang kalidad ng hangin. Kailangan nating maging mas malalim na mapanagot sa pangangalaga ng
kalikasan at sa pagtugon sa climate change. Ang pagtutok sa pagkakaroon ng wastong pag-aari ng lupa at
kagubatan, kasama na ang pagpapalaganap ng kaalaman sa tamang pamamahala ng basura, ay makakatulong
sa pagpapabawas ng epekto ng climate change. Mahalaga na tayo ay maging mahinahon at magkaisa sa
pagsusulong ng mga hakbang upang mapanatili ang kalusugan ng ating kalikasan at kinabukasan ng mga
susunod na henerasyon.

Bibliyograpiya

https://www.facebook.com/p/Coast-Guard-Station-Eastern-Sulu-100072166670875/?locale=es_LA

https://en.climate-data.org/asia/philippines/eastern-samar-1910/.

https://www.globalforestwatch.org/dashboards/country/PHL/31/20/?category=forest-change