Chương 2 H P Đ NG

PHÁP LUẬT VỀ
HỢP ĐỒNG VÀ BỒI

THƯỜNG THIỆT HẠI
NGOÀI HỢP ĐỒNG
Khoa Luật Dân sự
7/8/2018 TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

CHƯƠNG 2
HỢP ĐỒNG
9/26/22 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

MỤC TIÊU
Nắm được khái niệm, bản chất và đặc điểm của hợp
đồng
Trình tự và các điều kiện giao kết hợp đồng
Hiệu lực của hợp đồng
Việc thực hiện, sửa đổi và chấm dứt hợp đồng

VĂN BẢN PHÁP LUẬT
- Bộ luật dân sự 2005.
- Bộ luật Dân sự 2015 (Điều 385 - 429).
- Luật Đất đai năm 2013.
- Luật Nhà ở năm 2014.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Giáo trình Hợp đồng và bồi thường
thiệt hại ngoài hợp đồng (2017) - Trường
Đại học Luật thành phố Hồ Chí Minh.
- Giáo trình Luật dân sự (2007) -

Trường Đại học Luật Hà Nội.
- Bình luận những điểm mới trong Bộ

luật dân sự năm 2015 (2016) – Đỗ Văn
Đại (Chủ biên).
- Luật hợp đồng (tập 1, 2) (2018) – Đỗ

Văn Đại.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

NỘI DUNG CHƯƠNG 2
I. Khái quát về hợp đồng

II. Giao kết hợp đồng
III. Hiệu lực hợp đồng, giải thích hợp đồng
IV. Thực hiện, sửa đổi, chấm dứt hợp đồng

I. Khái quát về hợp đồng
1.1. Khái niệm hợp đồng

1.2. Bản chất hợp đồng
1.3. Đặc điểm hợp đồng
1.4. Phân loại hợp đồng
1.5. Nội dung của hợp đồng, phụ lục hợp
đồng

1.1. Khái niệm hợp đồng
HỢP
ĐỒNG?

Hợp đồng
Hợp đồng kinh
kinh tế
tế là
là sự
sự thoả
thoả thuận
thuận bằng
bằng văn
văn bản,
bản, tài
tài liệu
liệu giao
dịch dịch
giao giữa giữa
các bên
các kýbênkết
kývề
kếtviệc
về thực hiện hiện
việc thực công công
việc sản
việcxuất,
traoxuất,
sản đổi hàng hoá,hàng
trao đổi dịchhoá,
vụ, nghiên
dịch vụ,cứu, ứngcứu,
nghiên dụngứng
tiếndụng
bộ khoa
học -bộkỹkhoa
tiến thuật và- các
học thoả thuận
kỹ thuật và cáckhác
thoả có mụckhác
thuận đích có
kinh
mụcdoanh
với sựkinh
đích quydoanh
định rõvớiràng quyền
sự quy và rõ
định nghĩa
ràngvụquyền
của mỗi
và bên
nghĩađể xây
dựng
vụ củavàmỗi
thựcbên
hiệnđểkếxây
hoạch củavàmình.
dựng thực hiện kế hoạch của
mình. (Điều 1 PL HĐKT 1989)
Hợp đồng dân sự là sự thoả thuận giữa các bên về việc xác
Hợp đồng dân sự là sự thoả thuận giữa các bên về việc xác lập,
lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên
thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên trong
trong mua bán, thuê, vay, mượn, tặng cho tài sản; làm
mua bán, thuê, vay, mượn, tặng cho tài sản; làm hoặc không
hoặc không làm một việc, dịch vụ hoặc các thoả thuận
làm một việc, dịch vụ hoặc các thoả thuận khác mà trong đó
khác mà trong đó một hoặc các bên nhằm đáp ứng nhu
một hoặc các bên nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, tiêu dùng.
cầu sinh hoạt, tiêu dùng.
(Điều 1 PL HDDS 1991)

Khái niệm
Điều 385 BLDS 2015

Hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác
lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.

1.2. Bản chất hợp đồng
PHÂN BIỆT HỢP

DẤU HIỆU PHÁP ĐỒNG VỚI CÁC
LÝ ĐẶC TRƯNG GIAO DỊCH VÀ
CƠ BẢN NHÂT THỎA THUẬN
KHÁC
3 yếu tố thể hiện bản

chất hợp đồng

1.2.1. Hợp đồng là sự thỏa thuận giữa
các bên
Bày tỏ Thống nhất

ý chí ý chí
Pháp luật thừa nhận
HỢP ĐỒNG

1.2.2. Hợp đồng là thỏa thuận để tạo
ra sự ràng buộc pháp lý giữa các bên
Được pháp luật công nhận

Tạo ra các
quyền và
nghĩa vụ
Có giá trị bắt buộc thi hành

1.2.3. Thỏa thuận tạo lập hợp đồng chỉ có hiệu
lực nếu tuân thủ các điều kiện luật định
Điều kiện về năng lực chủ thể.

Điều kiện về nội dung và mục đích.
Điều kiện về sự tự nguyện.
Điều kiện về hình thức hợp đồng trong trường hợp
luật có quy định.

1.3. Đặc điểm của hợp đồng
4 ĐẶC ĐIỂM

1.3.1. Hợp đồng là một loại giao dịch dân sự được xác lập bởi ý
chí chung của nhiều người, đứng về nhiều bên có quyền và
nghĩa vụ đối ứng nhau
Quyền
Bên có quyền Bên có nghĩa vụ
Nghĩa vụ
Ý chí

1.3.2. Hợp đồng là một sự kiện pháp lý tạo lập sự ràng
buộc pháp lý, làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền
và nghĩa vụ dân sự dựa trên ý chí các bên tham gia
Quyền
Ý chí
Nghĩa vụ tăng cường
“Bổ túc ý chí”
Nghĩa vụ

1.3.3. Hiệu lực của hợp đồng là hiệu lực pháp
lý mang tính tương đối
Pháp luật
Hiệu lực
hợp đồng
Người thứ ba

1.3.4. Mỗi loại hợp đồng thường có
một mục đích chung xác định
Hợp đồng thuê tài sản
Hợp đồng lao động
Hợp đồng thương mại

1.4. Phân loại hợp đồng
Tính chất có đi có lại về lợi ích
Tương quan quyền và nghĩa vụ
Sự phụ thuộc lẫn nhau về hiệu lực

Căn cứ
Thời điểm có hiệu lực
Cách thức thỏa thuận
Căn cứ khác
1.4.1. Căn cứ vào tính chất có đi có lại về
lợi ích giữa các bên tham gia hợp đồng
HỢP ĐỒNG CÓ ĐỀN HỢP ĐỒNG KHÔNG
BÙ CÓ ĐỀN BÙ
• Là hợp đồng mà trong đó • Là hợp đồng mà trong đó
một bên nhận được một một bên nhận được từ bên
lợi ích phải chuyển cho kia một lợi ích nhưng
bên kia một lợi ích khác không phải hoàn trả cho
tương ứng bên kia một lợi ích nào
Ý Có ý nghĩa trong việc xác định trách nhiệm

NGHĨA
của các bên trong quan hệ hợp đồng.

1.4.2. Căn cứ vào tương quan quyền và
nghĩa vụ của chủ thể trong hợp đồng
HỢP ĐỒNG SONG HỢP ĐỒNG ĐƠN VỤ
VỤ
• Là hợp đồng mà mỗi • Là hợp đồng mà chỉ
bên đều có nghĩa vụ một bên có nghĩa vụ.
đối với nhau. • Khoản 2 Điều 402
• Khoản 1 Điều 402 BLDS 2015.
BLDS 2015.
Ý Có ý nghĩa trong việc định ra các quy chế pháp lý

NGHĨA riêng biệt cho từng loại hợp đồng, xác định quyền
và nghĩa vụ tương thích cho từng loại hợp đồng,
1.4.3. Căn cứ vào sự phụ thuộc lẫn nhau
về hiệu lực pháp luật của hợp đồng
HỢP ĐỒNG CHÍNH HỢP ĐỒNG PHỤ
• Là hợp đồng mà hiệu • Là hợp đồng mà hiệu

lực không phụ thuộc lực phụ thuộc vào
vào hợp đồng phụ. hợp đồng chính.
• Khoản 3 Điều 402 • Khoản 4 Điều 402
BLDS 2015. BLDS 2015.

Lưu ý:
Chủ thể trong hợp đồng chính và hợp đồng phụ

có thể giống nhau hoặc khác nhau
Trong các giao dịch có biện pháp bảo đảm, khi

hợp đồng chính vô hiệu thì không làm chấm dứt
các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ
Có ý nghĩa việc phân chia rủi ro giữa các bên trong

Ý hợp đồng, xác định hiệu lực của hợp đồng và quy
NGHĨA định cơ chế, trình tự thực hiện nghĩa vụ, trách
nhiệm phát sinh từ quan hệ hợp đồng giữa các bên.

1.4.4. Căn cứ vào thời điểm có hiệu
lực của hợp đồng
Hợp đồng ưng thuận Hợp đồng trọng thức
Hợp đồng thực tế

1.4.5. Căn cứ vào cách thức thoả thuận
Hợp đồng tương thuận Hợp đồng theo mẫu

Bản án dân sự phúc thẩm số 211/2006/DSPT ngày
08/6/2006 của Tòa phúc thẩm tòa án nhân dân Tối
cao tại TP. Hồ Chí Minh.
• Ngày 20/11/2001 chị Hưng ký hợp đồng bảo hiểm với công ty Manulife có
hiệu lực từ ngày ký tới ngày 20/11/2013. Trong quá trình thực hiện hợp
đồng chị Hưng đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình, hàng quý theo
định kỳ đóng tiền bảo hiểm đầy đủ, đúng quy định. Nhưng khi thực hiện
hợp đồng được 2 năm 9 tháng thì chị Hưng phát hiện phía công ty có văn
bản xác định chị Hưng vay 980.000 đồng nhưng thực tế chị không vay số
tiền trên nên chị cho rằng phía công ty không đàng hoàng nên đã yêu cầu
hủy hợp đồng. mặt khác theo quy định tại khoản 3 Điều 18 của hợp đồng
bảo hiểm ngày 20/11/2001 giữa 2 bên quy định “Hợp đồng bảo hiểm có
thể được hủy ngang để lĩnh giá trị hoàn lại nếu hợp đồng bảo hiểm đã có
hiệu lực ít nhất 2 năm”.
• Tại phiên tòa phía Công ty cho rằng mẫu hợp đồng do Công ty đưa ra là
quy định chung, áp dụng cho mọi người. Khi chưa hết thời gian hợp đồng
thì chưa được rút tiển mua bảo hiểm. Còn thực tế Công ty thu phí bảo
hiểm, không phải là nhận tiền gửi tiết kiệm đơn thuần. Toà án đã cho rằng
án sơ thẩm vận dụng khoản 2 Điều 407 BLDS 2005: “Trong trường hợp
hợp đồng theo mẫu có điều khoản không rõ ràng thì bên đưa ra hợp đồng
theo mẫu phải chịu bất lợi khi giải thích điều khoản đó”, nên án sơ thẩm
đã chấp nhận yêu cầu của chị Hưng là đúng pháp luật.
2. Giao kết hợp đồng
2.1. Khái niệm, nguyên tắc giao kết hợp
đồng
2.2. Trình tự giao kết hợp đồng
2.3. Thời điểm giao kết, địa điểm giao kết
hợp đồng

2.1. Khái niệm, nguyên tắc giao kết
hợp đồng
Bày tỏ Thống nhất

ý chí ý chí
Pháp luật thừa nhận
HỢP ĐỒNG

2.1.1. Khái niệm giao kết hợp đồng
Giao kết hợp đồng là việc các bên chủ thể bày tỏ ý chí
với nhau để cùng xác lập hợp đồng thông qua sự bàn
bạc, trao đổi, thương lượng với nhau theo các nguyên
tắc và trình tự do luật định nhằm xác lập, thay đổi,
chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự.

2.1.2. Nguyên tắc giao kết hợp đồng
ĐIỀU 3
BLDS 2015

2.2. Trình tự giao kết hợp đồng
2.2.1. Đề nghị giao kết hợp đồng
2.2.2. Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng

Khoản 1 Điều 386 BLDS năm 2015:
“Đề nghị giao kết hợp đồng là việc thể hiện rõ ý định
giao kết hợp đồng và chịu sự ràng buộc về đề nghị
này của bên đề nghị đối với bên đã được xác định
hoặc tới công chúng...”.

Yêu cầu?
Người đề nghị giao kết hợp đồng có tư

cách để giao kết, xác lập hợp đồng
Điều 16 – 24 BLDS 2015

Điều 86, 87 BLDS 2015

Trường hợp đặc biệt
(Điều 395 BLDS 2015)
Chết, mất năng lực hành vi Xem xét

dân sự hoặc có khó khăn thời điểm
Bên đề nghị trong nhận thức, làm chủ trả lời chấp
hành vi nhận
Trừ trường hợp nội dung gắn liền với nhân

thân

Yêu cầu?
Ý chí muốn
Rõ ràng
ràng buộc

Sự ràng buộc của đề nghị giao kết hợp đồng
Không được thay đổi, rút lại đề nghị, trừ trường hợp
bên kia chưa nhận được hoặc trong đề nghị có nêu rõ
điều kiện thay đổi hay rút lại mà điều kiện đó xuất hiện
Không được đưa ra cùng lời đề nghị với một người thứ
ba, trong trường hợp đề nghị đó chỉ có thể xác lập được
một hợp đồng duy nhất
Phải chịu trách nhiệm về lời đề nghị: Lời đề nghị tuy

không phải là hợp đồng, nhưng là hành vi pháp lý đơn
phương có giá trị ràng buộc với người đưa ra lời đề nghị

Yêu cầu?
Đến một bên xác định hoặc

tới công chúng

Phương thức đề nghị giao kết hợp đồng
Trực tiếp
Gíán tiếp

Tình huống
• Ngày 10/02/2020, A gọi điện thoại đến tổng đài của Công ty taxi X
đề nghị một chiếc xe taxi của công ty này chở A từ TpHCM đi
Đồng Nai. Vì vào đúng dịp gần ngày lễ, người thuê xe taxi rất
đông, nhân viên tổng đài trả lời có thể khoảng 15 phút sau mới có
xe, nếu có xe sẽ đón tại địa chỉ nhà của A. A đồng ý . Đợi được
khoảng 5 phút, A nhìn thấy một chiếc taxi khác cùng hãng X chạy
ngang qua, A ra hiệu tài xế và được tài xế chấp nhận vận chuyển
đến địa điểm thỏa thuận. Khoảng 10 phút sau, xe taxi X do tổng đài
điều phối đến địa điểm để đón A theo thỏa thuận nhưng A đã đi
trước. Hãy cho biết:
1. Trong trường hợp này A có vi phạm đề nghị giao kết hợp đồng với
công ty X hay không? Giải thích.
2. Giả sử trong thời gian chờ đợi xe taxi X theo thỏa thuận với tổng đài
của hãng này, A lại gọi điện đến tổng đài Taxi Y và đi xe của hãng này.
10 phút sau, xe taxi X do tổng đài điều phối đến địa điểm để đón A
theo thỏa thuận nhưng A đã đi trước. Nếu là luật sư của Công ty CP X,
anh (chị) sẽ tư vấn như thế nào để bảo vệ quyền lợi cho công ty của
mình?

Nghĩa vụ cung cấp thông tin

Thời điểm bắt đầu và chấm dứt hiệu lực
của đề nghị giao kết hợp đồng
Bắt đầu Điều 388 BLDS 2015
Chấm dứt Điều 391 BLDS 2015

Thời điểm bắt đầu hiệu lực của đề nghị
• Các bên ấn định.
• Đề nghị được chuyển đến nơi cư trú của cá nhân, hoặc

trụ sở của pháp nhân.
• Đề nghị được đưa vào hệ thống thông tin chính thức của
bên được đề nghị. (Điều 18, 28, 38 Luật GDĐT 2005).
• Khi bên được đề nghị biết được đề nghị giao kết giao kết
hợp đồng thông qua phương thức khác.

Thay đổi, rút lại, huỷ bỏ đề nghị giao
kết hợp đồng (Điều 389 – 390)
Bên được đề nghị nhận được thông
báo trước hoặc cùng thời điểm
Khi nào?
Có nêu rõ trong đề nghị
Thay đổi Đề nghị mới
Hệ quả? Rút lại

Chấm dứt đề nghị
9/26/22 Huỷ ĐẠI
bỏHỌC LUẬT TP.HCM
Chấm dứt đề nghị giao kết hợp đồng

2.2.2. Chấp nhận đề nghị giao kết
hợp đồng
Điều 393. Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng

1. Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng là sự trả lời của
bên được đề nghị về việc chấp nhận toàn bộ nội dung
của đề nghị.

Yêu cầu?
Người trả lời chấp nhận phải có năng lực chủ thể để
tham gia xác lập hợp đồng

Trường hợp đặc biệt
(Điều 396 BLDS 2015)
Xem xét
Chết, mất năng lực hành vi
thời điểm
Bên được đề dân sự hoặc có khó khăn
trả lời chấp
nghị trong nhận thức, làm chủ
nhận
hành vi
Trừ trường hợp nội dung gắn liền với nhân

thân

Yêu cầu?
Trả lời chấp nhận phải là sự đồng ý toàn bộ nội dung

của đề nghị

Yêu cầu?
Thời hạn Điều 394

trả lời BLDS 2015

Yêu cầu?
Ấn định Chậm =>
đề nghị
Không ấn mới
Thời hạn hợp lý
Thời hạn định
trả lời Lý do khách quan
Trả lời ngay nếu không có

Giao kết trực tiếp thoả thuận

Yêu cầu?
Cách thức trả lời
• Khoản 2 Điều 393 BLDS 2015:

Sự im lặng của bên được đề nghị không được coi là
chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng, trừ trường hợp có
thỏa thuận hoặc theo thói quen đã được xác lập giữa các
bên.

Khi nào nên xem im lặng là đồng ý?

Tình huống:
Anh A ký kết hợp đồng xây nhà cho ông B, theo đó ông
B phải trả tiền cho anh A tiền công xây dựng sau khi
hoàn thành. Anh A đang thực hiện việc xây nhà thì yêu
con gái của ông B và kết quả là đã kết hôn với con gái
ông B. Sau đó, anh A gửi cho ông B một bức thư với
nội dung: ông B không cần phải trả tiền công xây dựng
nữa. Một thời gian sau, anh A và con gái ông B ly hôn,
anh A lại quay sang đòi tiền công từ ông B. Các bên xảy
ra tranh chấp.
Theo anh/chị ông B có phải trả tiền công cho anh A
không? Vì sao?

Tình huống
Năm 2001, bà Chu và ông Bùi chuyển nhượng quyền sử dụng đất
của hộ (gồm 7 nhân khẩu) cho ông Văn. Năm 2004, ông Văn đã
xây dựng chuồng trại trên đất chuyển nhượng, các bên làm thủ
tục chuyển nhượng để ông Văn được cấp giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất và gia đình bà Chu, ông Bùi không ai có ý kiến gì.
Tuy nhiên, nay các con bà Chu và ông Bùi yêu cầu Tòa án tuyên
bố giao dịch chuyển nhượng vô hiệu vì chưa có sự đồng ý của họ
và Tòa án đã áp dụng Án lệ số 04/2016/AL.
Trong trường hợp này, việc Toà án áp dụng Án lệ số 04/2016/AL
để giải quyết vụ việc có hợp lý không? Vì sao?
Nội dung Án lệ
Khái quát nội dung của án lệ:
Trường hợp nhà đất là tài sản chung của vợ chồng mà chỉ có một
người đứng tên ký hợp đồng chuyển nhượng nhà đất đó cho
người khác, người còn lại không ký tên trong hợp đồng; nếu có
đủ căn cứ xác định bên chuyển nhượng đã nhận đủ số tiền theo
thỏa thuận, người không ký tên trong hợp đồng biết và cùng sử
dụng tiền chuyển nhượng nhà đất; bên nhận chuyển nhượng nhà
đất đã nhận và quản lý, sử dụng nhà đất đó công khai; người
không ký tên trong hợp đồng biết mà không có ý kiến phản đối gì
thì phải xác định là người đó đồng ý với việc chuyển nhượng nhà
đất.
• A viết thư mời B mua 10 hộp mỹ phẩm loại X với giá 10 triệu đồng. Sau
khi tìm hiểu giá cả thị trường trên, B viết thư trả lời đồng ý mua 10 hộp
mỹ phẩm đó của A nhưng yêu cầu A giảm giá 10% giá trị lô hàng trên. A
trả lời đồng ý bán nhưng chỉ chấp nhận giảm 5% giá trị lô hàng. B gửi thư
cho A đồng ý mua nhưng vẫn tiếp tục trả giá l lô hàng trên là 8 triệu đồng.
Vài ngày sau, không thấy A trả lời, B viết một thư khác với nội dung đồng
ý mua lô hàng trên của A với mức giá giảm 5%. Hỏi:
1. Hợp đồng giữa A và B đã được giao kết chưa? Giải thích và nêu cơ sở pháp
lý
2. Nếu B viết thư đồng ý mua lô hàng trên của A với giá 8 triệu đồng và A trả
lời đồng ý nhưng sau đó A chết thì B có được nhận hàng và thanh toán theo giá
đã giảm hay không? Tại sao?
3. Nếu B viết thư đồng ý mua lô hàng trên của A với giá 8 triệu đồng và A trả
lời đồng ý nhưng sau đó bất ngờ xảy ra hỏa hoạn làm cửa hàng bị cháy, toàn
bộ lô hàng bị hư hỏng nên A không có hàng để giao cho B. A có phải chịu
trách nhiệm dân sự do vi phạm hợp đồng không? Giải thích và nêu cơ sở pháp
lý.

2.3. Thời điểm giao kết, địa điểm
giao kết hợp đồng
2.3.1. Thời điểm giao kết hợp đồng

-Trả lời chấp nhận giao kết
- Im lặng
- Đạt thỏa thuận về nội dung hợp đồng
- Ký vào văn bản

Hình thức giao kết
Xác định thời

điểm giao kết Loại hợp đồng thực tế
hợp đồng
Thoả thuận

2.3.2. Địa điểm giao kết hợp đồng

3. Hiệu lực hợp đồng, giải thích hợp đồng
3.1. Hiệu lực hợp đồng

3.2. Giải thích hợp đồng

3.1. Hiệu lực của hợp đồng
3.1.1. Khái niệm hiệu lực của hợp đồng
PHÁT SINH, THAY ĐỔI,

CHẤM DỨT QUYỀN VÀ
NGHĨA VỤ
GIÁ TRỊ PHÁP
LÝ CỦA HỢP
ĐỒNG
RÀNG BUỘC CÁC BÊN

3.1.2. Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng
3 ĐIỀU KIỆN
BẮT BUỘC
ĐIỀU 117 BLDS 2015

3.1.2.1. Điều kiện về năng lực chủ thể
NĂNG LỰC PHÁP LUẬT

DÂN SỰ
CÁ NHÂN
NĂNG LỰC PHÁP NHÂN
CHỦ THỂ NHÀ NƯỚC

(ĐẶC BIỆT)
NĂNG LỰC HÀNH VI
DÂN SỰ

NĂNG LỰC
PHÁP LUẬT DÂN SỰ
CÁ NHÂN PHÁP NHÂN

(ĐIỀU 16 BLDS 2015) (ĐIỀU 86 BLDS 2015)

Đủ 18 tuổi
Đầy đủ trở lên
Cá nhân Dưới 18 tuổi

(điều 19
Năng BLDS
2015) Hạn chế
lực Không NLHVDS
hành vi đầy đủ
dân sự Pháp nhân Mất NLHVDS
(điều 86
BLDS Khó khăn
2015) trong nhận
thức, làm
chủ hành vi

Người dưới 6 tuổi Người từ đủ 6 tuổi à chưa Người từ đủ 15 tuổi à chưa Người thành niên từ đủ 18
đủ 15 tuổi đủ 18 tuổi tuổi trở lên
(Khoản 2 Điều 21) (Khoản 3 Điều 21) (Khoản 4 Điều 21) (Điều 20 BLDS 2015):
GDDS do người đại diện - Tự mình xác lập, thực - Tự mình xác lập, thực Tham gia vào tất cả các
theo pháp luật của người hiện giao dịch phục vụ hiện GDDS; GDDS theo quy định của
đó xác lập, thực hiện. nhu cầu sinh hoạt hàng - Xác lập GDDS liên quan pháp luật.
ngày phù hợp với lứa đến bất động sản, động
tuổi; sản phải đăng ký và
- GDDS khác phải được GDDS khác theo quy
người đại diện theo pháp định của luật phải được
luật đồng ý. người đại diện theo pháp
luật đồng ý.
• Các trường hợp sau có vi phạm điều kiện về chủ
thể không?
1. Công ty A do ông B là người đại diện theo pháp luật
có đứng ra ký kết mua hàng của anh C, sau đó Công
ty A tiến hành thay đổi người đại diện theo pháp luật
thành bà D. Các bên xảy ra tranh chấp về tiền mua
hàng.
2. Chi nhánh X của Công ty Y đứng ra ký kết hợp
đồng mua bán với Công ty A.
3. Công ty A lập giấy uỷ quyền cho ông B để ký kết
hợp đồng mua bán với Công ty C.

3.2.1.2. Nội dung, mục đích của hợp đồng không vi
phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội
NỘI DUNG?
MỤC ĐÍCH?

Điều cấm của luật
ĐIỀU 123
BLDS
2015
Đạo đức xã hội

3.2.1.3. Việc giao kết, xác lập hợp đồng là hoàn toàn
do ý chí tự nguyện của các chủ thể tham gia
Giả tạo
Vi phạm?
Nhầm lẫn
Lừa dối
Đe dọa, cưỡng ép

3.2.1.3. Hình thức của hợp đồng đúng quy định của
luật, nếu luật có quy định hình thức bắt buộc
Lời nói Văn bản Hành vi cụ thể
Viết tay Công chứng Đăng ký Thông điệp dữ liệu

• Tình huống:
• Ông A có 4 người con và trong phần di sản của ông
A có để lại 1 mảnh đất. Khi ông A còn sống, trong
buổi họp gia đình đã thống nhất chia cho người con
là anh B diện tích đất này và lập Giấy phân chia đất
đai được viết tay. Anh B sau đó cũng đã xây một căn
nhà 3 tầng trên đất.
• Năm 2016, ông A chết không để lại di chúc. Các
đồng thừa kế lúc này không đồng ý với việc tặng cho
và khởi kiện ra Toà án yêu cầu huỷ bỏ Giấy phân
chia trên.
• Trong trường hợp này, anh B có phải trả lại mảnh
đất đó không? Vì sao?
Lưu ý
Điều 408
BLDS 2015
Hợp đồng có đối tượng không thể
thực hiện được

Thời hiệu yêu cầu tuyên bố hợp đồng vô hiệu
do có đối tượng không thể thực hiện được?
Tình huống:
Ông B vay của ông P 100 triệu đồng, các bên có thoả thuận ông B
sẽ chuyển nhượng cho ông P các thửa đất do ông B đứng tên để
đảm bảo cho khoản vay này. Cụ thể trong ”Giấy cam kết”, các
bên thoả thuận rằng trong thời hạn 05 năm thì ông B có thể chuộc
lại phần đất chuyển nhượng với số tiền là 160 triệu đồng.
Sau đó, do bận việc làm ăn nên ông P đã nhờ ông L ký kết hợp
đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất với ông B (hợp đồng đã
được công chứng). Ông L lại chuyển nhượng tiếp phần đất này
cho bà H theo một hợp đồng được công chứng khác.
Bà H lại tiếp tục chuyển nhượng 1 phần thừa đất cho ông N và
đem thế chấp một phần quyền sử dụng đất cho Ngân hàng để vay
tiền. Tuy nhiên, trên các thửa đất này đang tồn tại một số công
trình xây dựng khác như nhà ở và mồ mả của bên thứ ba nhưng
các bên đều không hỏi ý kiến của những người này.
Hậu quả pháp lý của hợp đồng vô hiệu
Khoản 1 Điều 131: GDDS vô hiệu không
Điều 407 làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền,
BLDS 2015 nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời
điểm xác lập
- Khôi phục lại tình trạng ban
Xử lý tài sản khi hợp đồng đầu
vô hiệu (Khoản 2 Điều 131)
- Hoàn trả cho nhau những gì đã
nhận
Bảo vệ người thứ ba ngay
tình khi hợp đồng bị vô hiệu - Hoa lợi, lợi tức
(Điều 133)
- Bên có lỗi gây thiệt hại phải
bồi thường

3.2. Giải thích hợp đồng

4. Thực hiện, sửa đổi, chấm dứt hợp đồng
4.1. Thực hiện hợp đồng
4.1.1. Khái niệm thực hiện hợp đồng
• Là việc người có nghĩa vụ phải làm hoặc không
được làm một công việc nhất định theo đúng nội
dung của hợp đồng, qua đó thỏa mãn các quyền dân
sự tương ứng của bên kia.

4.1.2. Nguyên tắc thực hiện hợp đồng
• Điều 412 BLDS 2005
Việc thực hiện hợp đồng phải tuân theo các nguyên tắc
sau đây:
1. Thực hiện đúng hợp đồng, đúng đối tượng, chất
lượng, số lượng, chủng loại, thời hạn, phương thức và
các thoả thuận khác;
2. Thực hiện một cách trung thực, theo tinh thần hợp tác
và có lợi nhất cho các bên, bảo đảm tin cậy lẫn nhau;
3. Không được xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, lợi
ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.

4.1.3. Thực hiện hợp đồng trong một số
trường hợp cụ thể
Hợp đồng đơn vụ Hợp đồng song vụ

Điều 409 BLDS 2015 Điều 410 BLDS 2015

Khả năng thực hiện bị
giảm sút nghiêm trọng
Hoãn thực
hiện hợp
đồng Đến hạn mà bên thực
hiện nghĩa vụ trước chưa
thực hiện

4.2. Sửa đổi, bổ sung hợp đồng
• Sửa đổi hợp đồng là sự thỏa thuận
của các bên để điều chỉnh một phần
nội dung hợp đồng đã được giao kết,
bằng cách đưa ra một số điều khoản
mới phù hợp với lợi ích của các bên,
để thay cho các điều khoản cũ đã bị
bãi bỏ.
• Bổ sung hợp đồng là sự thỏa thuận
giữa các bên nhằm đưa thêm vào hợp
đồng đã được giao kết một số điều
khoản mới nhằm làm cho hợp đồng trở
nên rõ ràng, cụ thể, đầy đủ, hoặc trở
nên phù hợp hơn với nguyện vọng và
lợi ích của các bên.
Hậu quả pháp lý
Phần đã bị sửa đổi thì không còn giá trị pháp lý
=> Điều khoản mới vẫn có hiệu lực như các điều
khoản trong hợp đồng và ràng buộc các bên
Khi hình thức là bắt buộc thì sửa đổi phải tuân theo
hình thức đó
Việc sửa đổi không được ảnh hưởng đến người thứ ba

4.3. Thực hiện hợp đồng khi hoàn
cảnh thay đổi cơ bản
Sự thay đổi do nguyên nhân khách quan
Điều 420
Tại thời điểm giao kết hợp đồng, các bên không thể
BLDS 2015 lường trước được về sự thay đổi hoàn cảnh
Hoàn cảnh thay đổi lớn đến mức nếu như các bên
Điều kiện biết trước thì hợp đồng đã không được giao kết hoặc
áp dụng được giao kết nhưng với nội dung hoàn toàn khác
Việc tiếp tục thực hiện hợp đồng mà không có sự
thay đổi nội dung sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng cho
một bên
Bên có lợi ích bị ảnh hưởng đã áp dụng mọi biện
pháp cần thiết trong khả năng cho phép để ngăn
chặn, giảm thiểu mức độ ảnh hưởng

Hệ quả
Đàm phán
Bên bị ảnh
hưởng
Thi
ệt h
Khoản 2, 3, 4 ại
Điều 420 BLDS 2015 Sửa đổi hợp đồng
Toà án
Chấm dứt hợp đồng
Vẫn tiếp tục thực hiện nghĩa vụ trong hợp đồng

• Tình huống: Tháng 1/2020, ông A ký kết hợp đồng
thuê mặt bằng của anh B, với giá là 20 triệu/tháng,
thời hạn là 3 năm. Mục đích ông A thuê là để mở
trung tâm dạy tiếng Anh. Nhưng đến tháng 3/2020,
do dịch Covid-19, Nhà nước đã ban hành lệnh cấm
nhập cảnh và ông A không thể mời giáo viên người
nước ngoài về giảng dạy được. Ông A yêu cầu chấm
dứt hợp đồng do sự kiện bất khả kháng.
• Anh/chị hãy giải quyết tình huống trên.

4.4 Chấm dứt hợp đồng
4.4.1. Các căn cứ chấm dứt hợp đồng

4.4.2. Huỷ bỏ hợp đồng
• Căn cứ yêu cầu
Thoả thuận
Khoản 1
Điều 423
BLDS 2015 Vi phạm nghiêm trọng
(khoản 2 Điều 423 BLDS 2015)
Trường hợp luật định

• Căn cứ cụ thể
Huỷ bỏ hợp đồng do chậm thực hiện nghĩa vụ

Huỷ bỏ hợp đồng do không có khả năng thực hiện

Huỷ bỏ hợp đồng do tài sản bị hư hỏng, mất mát


Hệ quả

4.4.3 Đơn phương chấm dứt hợp đồng
• Căn cứ yêu cầu
Khoản 1 Thoả thuận
Điều 428
BLDS 2015
Vi phạm nghiêm trọng
Trường hợp pháp luật quy

định

Hệ quả
Khoản 2, 3, 4 Điều 428 BLDS 2015

Phân biệt huỷ bỏ hợp đồng, hợp đồng vô
hiệu và đơn phương chấm dứt hợp đồng?

• Tình huống: Ông A ký kết hợp đồng chuyển nhượng
nhà đất cho ông B với giá là 3 tỷ đồng. Ông A đã
giao nhà đất cho ông B, nhưng đến hạn thì ông B
không trả được phần tiền còn lại là 1 tỷ đồng. Sau
nhiều lần đòi ông B trả tiền, ông A đã khởi kiện yêu
cầu Toà án huỷ bỏ hợp đồng trên.
• Anh/chị hãy cho biết ông A có quyền hủy bỏ hợp
đồng nêu trên không? Vì sao?

Chương 2 H P Đ NG

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chương 2 H P Đ NG

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PHÁP LUẬT VỀ

HỢP ĐỒNG VÀ BỒI

7/8/2018 TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

9/26/22 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Trình tự và các điều kiện giao kết hợp đồng

Hiệu lực của hợp đồng

Việc thực hiện, sửa đổi và chấm dứt hợp đồng

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

- Bộ luật Dân sự 2015 (Điều 385 - 429).

- Luật Đất đai năm 2013.

- Luật Nhà ở năm 2014.

9/26/22 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

- Giáo trình Luật dân sự (2007) -

- Bình luận những điểm mới trong Bộ

- Luật hợp đồng (tập 1, 2) (2018) – Đỗ

9/26/22 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

9/26/22 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

I. Khái quát về hợp đồng

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

1.1. Khái niệm hợp đồng

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Điều 385 BLDS 2015

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

PHÂN BIỆT HỢP

3 yếu tố thể hiện bản

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Bày tỏ Thống nhất

Pháp luật thừa nhận

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Được pháp luật công nhận

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Điều kiện về năng lực chủ thể.

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Bên có quyền Bên có nghĩa vụ

9/26/22 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

9/26/22 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

9/26/22 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Hợp đồng thuê tài sản

Hợp đồng lao động

Hợp đồng thương mại

9/26/22 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Tương quan quyền và nghĩa vụ

Sự phụ thuộc lẫn nhau về hiệu lực

Cách thức thỏa thuận

Ý Có ý nghĩa trong việc xác định trách nhiệm

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Ý Có ý nghĩa trong việc định ra các quy chế pháp lý

• Là hợp đồng mà hiệu • Là hợp đồng mà hiệu

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Chủ thể trong hợp đồng chính và hợp đồng phụ

Trong các giao dịch có biện pháp bảo đảm, khi

Có ý nghĩa việc phân chia rủi ro giữa các bên trong

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Hợp đồng ưng thuận Hợp đồng trọng thức

Hợp đồng thực tế

9/26/22 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Hợp đồng tương thuận Hợp đồng theo mẫu

9/26/22 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

2/26/21 ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

Bày tỏ Thống nhất