QUY TẮC HÀNH NGHỀ PHIÊN DỊCH

Một số yêu cầu khi làm việc với khách hàng

(Dựa trên Đạo đức nghề nghiệp và Quy tắc hành nghề biên phiên dịch của Hiệp hội Biên
Phiên dịch Australia – AUSIT)

1. Đảm bảo quy tắc nghề nghiệp

1.1. Phiên dịch cần đảm bảo tính liêm chính, độc lập trong bất kỳ tình huống nào.

1.2. Phiên dịch cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng đối với công việc đã nhận.

1.3. Phiên dịch cần phải hoàn thành nhiệm vụ đã nhận, ngoại trừ một số trường hợp vì lý do đạo
đức (xem thêm mục 3 và 4).

1.4. Phiên dịch phải tuân thủ đúng thời gian làm việc, các lịch hẹn giao sản phẩm hoặc nhanh
chống thông báo tới khách hàng trong bất kỳ trường hợp cấm kỵ nào.

1.5. Phiên dịch không được phép gây ảnh hưởng đến khách hàng.

1.6. Phiên dịch không được gơi ý hay chấp nhận các tặng phẩm, quà biếu của khách hàng. Tuy
nhiên, phiên dịch vẫn có thể chấp nhận những món quà nhỏ theo truyền thống hoặc văn hóa của
một số quốc gia.

2. Bảo mật

2.1. Phiên dịch buộc phải tuân thủ những nguyên tắc bảo mật của khách hàng.

2.2. Trong trường hợp làm việc theo nhóm, quy tắc bảo mật có thể áp dụng đối với tất cả các
thành viên của nhóm.

2.3. Người dịch không được phép lợi dụng để lấy thông tin trong quá trình hoặc sau khi hoàn
thành công việc.

2.4. Trong trường hợp có sự cho phép của khách hàng hoặc luật pháp yêu cầu, phiên dịch có thể
tiết lộ những thông tin cần thiết.
3. Năng lực

3.1. Chấp nhận thỏa thuận với khách hàng cũng có nghĩa là phiên dịch khẳng định năng lực của
bản thân – có thể thực hiện công việc đó.

3.2. Phiên dịch cần làm quen với nhiều bối cảnh khác nhau, các cơ cấu tổ chức, thuật ngữ và
nhiều lĩnh vực đa dạng.

3.3. Trong trường hợp khách hàng yêu cầu, phiên dịch cần cung cấp đầy đủ thông tin minh
chứng về năng lực ngoại ngữ của bản thân.

3.4. Trong quá trình thực hiện công việc, nếu phiên dịch gặp phải trường hợp nội dung dịch quá
xa so với năng lực bản thân, phiên dịch cần lập tức thông báo cho khách hàng và cố gắng giải
quyết tình huống, có thể xin rút hoặc thực hiện theo đề xuất nào đó phù hợp hơn.

3.5. Nếu khách hàng yêu cầu thay đổi ngôn ngữ dịch, phiên dịch chỉ chấp nhận khi có đủ khả
năng thực hiện công việc bằng ngôn ngữ đó.

4. Đảm bảo công bằng

4.1. Trong mọi trường hợp, phiên dịch không được phép để công việc bị chi phối bởi tình cảm cá
nhân.

4.2. Trong trường hợp khó có thể đảm bảo tính công bằng do suy nghĩ chủ quan của mình, phiên
dịch không nên chấp nhận công việc hoặc có thể rút khỏi công việc đang thực hiện.

4.3. Phiên dịch không phải chịu trách nhiệm đối với những phát ngôn (kể cả dưới dạng văn bản
viết) của khách hàng.

4.4. Phiên dịch không được phép đưa ra quan điểm của mình đối với bất kì vấn đề hoặc cá nhân
nào trong quá trình làm việc.

4.5. Phiên dịch cần thẳng thắn nêu rõ tất cả các xung đột về lợi ích (ví dụ: trường hợp khách
hàng là bạn bè, người thân hoặc là những người có ảnh hưởng đến khách hàng).

4.6. Phiên dịch không được phép gạ gẫm khách hàng bất kỳ mối làm ăn hoặc vấn đề tài chính cá
nhân nào khi chưa cấp đầy đủ thông tin về lợi ích đối với khách hàng.
5. Đảm bảo độ chính xác

5.1. Phiên dịch cần đảm bảo độ chính xác của bản đích so với bản gốc. “Chính xác” trong trường
hợp này nghĩa là bản dịch tối ưu, hoàn chỉnh, không sai lệch hoặc bớt thông tin và phải giữ
nguyên được nội dung và hàm ý của văn bản gốc.

5.2. Phiên dịch không được phép thay đổi, thêm bớt bất kỳ thông tin nào từ nội dung và hàm ý
của bản gốc.

5.3. Phiên dịch cần thừa nhận và nhanh chóng sửa đổi những lỗi sai đã mắc phải.

5.4. Trong trường hợp cho phép, phiên dịch có thể yêu cầu diễn giả nhắc lại, diễn đạt lại hoặc
giải thích cụ thể những điểm chưa rõ.

6. Đảm bảo sự rõ ràng về vai trò

6.1. Trong quá trình làm việc, ngoài nhiệm vụ chuyển ngữ, phiên dịch không được phép thực
hiện các vai trò khác như quảng cáo, hướng dẫn, tư vấn. Trong trường hợp có người yêu cầu,
phiên dịch cũng cần nêu rõ rằng các bên tham gia đều hiểu ranh giới giữa nhiệm vụ dịch và các
nhiệm vụ khác.

6.2. Phiên dịch cần tông trọng sự khác biệt của những cá nhân khác có liên quan.

6.3. Phiên dịch cần lưu ý đén các trường hợp những người tham gia hiểu sai vai trò phiên dịch
hoặc có những yêu cầu không phù hợp.

6.4. Phiên dịch cần hiểu và giúp khách hàng hiểu được sự khác nhau giữa những tương tác cá
nhân và trong nghề. Phiên dịch phải có trách nhiệm xác định và duy trì ranh giới phù hợp giữa
mình và những cá nhân khác tham gia công việc.

7. Giữ vững các mối quan hệ trong nghề

7.1. Khi hành nghề tự do, phiên dịch cần làm việc với khách hàng một cách trung thực và minh
bạch.

7.2. Khi làm việc thông qua công ty trung gian, phiên dịch cũng vẫn phải đảm bảo tiêu chuẩn
nghề nghiệp như khi làm việc trực tiếp với khách hàng.
7.3. Phiên dịch nên yêu cầu khách hàng cung cấp tài liệu tham khảo và các thông tin liên quan
đến vấn đề dịch trước khi khách hàng trình bày.

7.4. Trong quá trình làm việc, phiên dịch cần đảm bảo môi trường phù hợp nhất để có được bản
dịch tối ưu, ví dụ, yêu cầu sử dụng bất kỳ thiết bị công nghệ hoặc hỗ trợ nào để phục vụ cho việc
nghe, nói thuận tiện nhất (các bốt phiên dịch tại hội thảo phải đảm bảo chất lượng hoặc bối cảnh
phù hợp đảm bảo tính bảo mật hoặc các biện pháp an toàn hạn chế rủi ro khi tác nghiệp). Ngoài
ra, cũng cần có những yêu cầu khác như chỗ ngồi, nghỉ giải lao để đảm bảo sức khỏe cho phiên
dịch.

8. Nâng cao trình độ chuyên môn

8.1. Phiên dịch cần nâng cao kỹ năng và kiến thức nền thông qua rèn luyện trong suốt quá trình
hành nghề.

8.2. Phiên dịch cần đảm bảo năng lực ngôn ngữ và làm quen với nhiều nền văn hóa.

8.3. Phiên dịch cần hỗ trợ và khuyến khích nâng cao trình độ chuyên môn cá nhân cũng như
đồng nghiệp.

8.4. Phiên dịch cần cố gắng cập nhật các xu thế hiện đại cũng như kết quả nghiên cứu trong các
lĩnh vực để nâng cao chuyên môn và kỹ năng.

9. Ứng xử với đồng nghiệp

9.1. Các phiên dịch trong cộng đồng cần khuyến khích phát triển công việc và hỗ trợ lẫn nhau.

9.2. Phiên dịch cần giải quyết các tranh chấp với đồng nghiệp một cách dung hòa, có tinh thần
xây dựng và chuyên nghiệp.