Misja Europejskiego Rzecznika Praw

Obywatelskich
Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich to niezależny, bezstronny urząd mogący
pociągać do odpowiedzialności instytucje i agencje EU, zajmujący się przy tym także
promowaniem dobrej administracji. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich pomaga
osobom fizycznym, przedsiębiorcom i organizacjom rozwiązywać problemy z
administracją UE poprzez badanie skarg związanych z niewłaściwym administrowaniem
prowadzonym przez instytucje i organy UE, ale także poprzez proaktywną analizę
szerszych problemów systemowych.

Nasza strategia
W 2020 r. Urząd opracował nową strategię: „W stronę 2024 roku”, którą będzie kierować
się Europejski Rzecznik Praw Europejskich w ramach swojego obecnego mandatu. Jej
podstawą jest pomyślnie zrealizowana strategia „W stronę 2019 roku”, której celem było
zwiększenie wpływu, widoczności i znaczenia Urzędu.

Strategia określa misję Rzecznika Praw Obywatelskich jako współpracę z instytucjami UE

w celu stworzenia bardziej przejrzystej, etycznej i skutecznej administracji.

Odnotowano w niej zmieniający się kontekst, w którym działa Urząd, w szczególności ze

względu na pandemię COVID-19 oraz sposób, w jaki wpłynął on na to, co opinia publiczna
uznaje za dobrą administrację.

W strategii tej przywołuje się główne problemy polityczne, przed którymi stoi UE, takie jak
przeciwdziałanie skutkom zmiany klimatu, kryzys migracyjny i problemy związane z
praworządnością w UE, zwracając uwagę na znaczenie utrzymania wysokich standardów
etycznych w instytucjach UE, tak aby obywatele ufali decyzjom i przepisom prawa, które
zostaną opracowane w nadchodzących latach.

W ramach strategii mają zostać osiągnięte cztery cele:

• trwały pozytywny wpływ na administrację unijną – do priorytetów zaliczają się:

opracowanie bardziej systematycznych i merytorycznych działań następczych w
stosunku do pracy Rzecznika Praw Obywatelskich oraz wzmocnienie współpracy i
dialogu z instytucjami UE;
• utrzymanie realnej przydatności pracy Rzecznika – do priorytetów zaliczają się:
identyfikowanie tendencji systemowych w administracji publicznej na poziomie
unijnym i krajowym oraz ocena ich konsekwencji dla europejskiej demokracji;
• zwiększanie świadomości obywateli na temat pracy Rzecznika – do priorytetów
zaliczają się: opracowanie podejścia partycypacyjnego z zainteresowanymi
 stronami i środowiskami opiniotwórczymi, takimi jak organizacje społeczeństwa
obywatelskiego, media, przedsiębiorstwa i inne organizacje;
• dalsze zwiększanie efektywności pracy Urzędu – do priorytetów zaliczają się:
organizacja Urzędu, procesów pracy i działań informacyjnych w elastyczny i
adaptacyjny sposób.

Traktat o funkcjonowaniu Unii

Europejskiej
Artykuł 228

(dawny artykuł 195 TWE)

1. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich, wybierany przez Parlament Europejski, jest

uprawniony do przyjmowania od każdego obywatela Unii lub każdej osoby fizycznej bądź
prawnej mającej miejsce zamieszkania lub statutową siedzibę w Państwie Członkowskim
skarg, które dotyczą przypadków niewłaściwego administrowania w działan iach
instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych Unii, z wyłączeniem Trybunału
Sprawiedliwości Unii Europejskiej wykonującego swoje funkcje sądowe. Europejski
Rzecznik Praw Obywatelskich bada te skargi i sporządza sprawozdanie na ich temat.

Zgodnie ze swoimi zadaniami Rzecznik Praw Obywatelskich przeprowadza dochodzenia,

które uważa za uzasadnione, bądź z inicjatywy własnej, bądź na podstawie skarg
przedstawionych mu bezpośrednio lub za pośrednictwem członka Parlamentu
Europejskiego, chyba że podnoszone fakty są lub były przedmiotem postępowania
sądowego. Gdy Rzecznik Praw Obywatelskich stwierdzi przypadek niewłaściwego
administrowania, przekazuje sprawę do danej instytucji, organu lub jednostki
organizacyjnej, która ma trzy miesiące, aby poinformować go o swoim stanowisku.
Następnie Rzecznik Praw Obywatelskich przesyła sprawozdanie Parlamentowi
Europejskiemu i danej instytucji, organowi lub jednostce organizacyjnej. Osoba, która
złożyła skargę, jest informowana o wyniku dochodzenia.

Rzecznik Praw Obywatelskich przedstawia Parlamentowi Europejskiemu roczne

sprawozdanie z wyników swoich dochodzeń.

2. Rzecznik Praw Obywatelskich jest wybierany po każdych wyborach do Parlamentu

Europejskiego na okres jego kadencji. Może on być wybrany ponownie.

Rzecznik Praw Obywatelskich może zostać zdymisjonowany przez Trybunał

Sprawiedliwości na żądanie Parlamentu Europejskiego, jeżeli nie spełnia już warunków
koniecznych do wykonywania swych funkcji lub jeżeli dopuścił się poważnego uchybienia.

3. Rzecznik Praw Obywatelskich jest w pełni niezależny w wykonywaniu swej funkcji. W

wykonywaniu tej funkcji nie zwraca się o instrukcje ani ich nie przyjmuje od żadnego
rządu ani od żadnej instytucji, organu ani jednostki organizacyjnej. Podczas trwania swej
kadencji Rzecznik Praw Obywatelskich nie może wykonywać żadnej innej zarobkowej lub
niezarobkowej działalności zawodowej.

4. Parlament Europejski, stanowiąc w drodze rozporządzeń z własnej inicjatywy zgodnie

ze specjalną procedurą ustawodawczą, po zasięgnięciu opinii Komisji i za zgodą Rady,
określa status i ogólne warunki pełnienia funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich.

Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich

• Emily O'Reilly - Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich