 Tư bản bất biến và tư bản khả biến

C.Mác là người đầu tiên chia tư bản thành tư bản bất biến và tư bản khả
biến. Căn cứ cho sự phân chia đó là dựa vào vai trò khác nhau của các bộ
phận của tư bản trong quá trình sản xuất ra giá trị thặng dư
o Tư bản bất biến: là bộ phận tư bản dùng để mua tư liệu sản xuất, không
thay đổi trong quá trình sản xuất
- Ký hiệu : c
Đặc điểm : ∙ Một bộ phận tư bản tồn tại dưới hình thức tư liệu sản xuất

∙ Không thay đổi lượng giá trị trong quá trình sản xuất.
- Vai trò: ∙ Là điều kiện để nâng cao năng suất lao động
∙ Tư bản bất biến không tạo ra giá trị thặng dư nhưng là điều kiện
cần thiết để quá trình tạo ra giá trị thặng dư được diễn ra.
o Tư bản khả biến: là bộ phận tư bản dùng để mua SLĐ, thông qua lao động
trừu tượng của người CN mà giá trị của nó tăng lên trong QHSX
- Ký hiệu : v
Đặc điểm: ∙ Đi vào tiêu dùng
∙ Thông qua lđ trừu tượng của người công nhân tạo ra lượng giá
trị mới : v+m
- Vai trò: là nguồn gốc sinh ra gtr thặng dư
- Nguồn gốc: do lao động của ng công nhân làm thuê tạo ra trong lđ sản xuất
o Phân biệt tư bản bất biến và tư bản khả biến

Nội dung Tư bản bất biến Tư bản khả biến

Điều kiện Là bộ phận tư bản tồn tại dưới Là bộ phận tư bản biến thành
tồn tại hình thái tư liệu sản xuất mà sức lao động không tái hiện
giá trị không biến đổi trong ra, thông qua lao động trừu
quá trình sản xuất. tượng của công nhân mà
tăng lê
Đặc điểm - Tư liệu sản xuất có loại được - Bộ phận tư bản dùng để
sử dụng toàn bộ trong quá mua sức lao động không
trình sản xuất, nhưng chỉ bị ngừng chuyển hóa từ đại
hao mòn dần theo thời gian, lượng bất biến sang đại
chuyển đổi từng phần giá trị lượng khả biến , tức tăng lên
của nó vào sản phẩm ( máy về lượng trong quá trình sản
móc, trang thiết bị,…) xuất.
- Tư liệu sản xuất khi đưa vào - Một phần giá trị của tư liệu
 quá trình sản xuất thì chuyển
toàn bộ giá trị của nó vào chu
kỳ sản xuất (nguyên, nhiên,
vật liệu,…)
- Các tư liệu sản xuất đều do
lao động cụ thể của công nhân
bảo toàn và di chuyển vào sản
phẩm nên giá trị của tư liệu
sản xuất không lớn hơn giá trị
của tư liệu sản xuất đã tiêu
dùng để tạo sản phẩm
Ý nghĩa Tư bản bất biến là điều kiện
cần thiết để sản xuất ra giá trị
thặng dư.
Ví dụ Một nhà máy sản xuất vải bỏ
ra một số lượng tư bản để mua
tư liệu sản xuất là tơ sợi và
máy dệt. Tơ sợi (giá trị sử
dụng là làm thành vải) qua quá
trình sản xuất sẽ biến thành
vải có giá trị sử dụng mới là
may quần áo,..). Máy dệt sẽ
chỉ đóng góp một phần giá trị
thúc đẩy quá trình sản xuất
diễn ra nhanh hơn, giảm thiểu
hao phí lao động cá biệt, nâng
cao năng suất lao động. Điều
này sẽ tác động đến việc tạo ra
giá trị thặng dư.
sản xuất biến thành tư liệu
sinh hoạt của công nhân và
biến đi trong tiêu dùng của
công nhân.
- Một phần, trong quá trình
lao động, bằng lao động trừu
tượng, công nhân tạo ra giá
trị mới lớn hơn giá trị bản
thân sức lao động( giá trị sức
lao động cộng thêm giá trị
thặng dư).
Tư bản khả biến là nguồn
gốc tạo ra giá trị thặng dư.
Để sản xuất ra vải, công
nhân phải bỏ ra hao phí lao
động (lao động trừu tượng),
sau khi tạo ra sản phẩm, sau
khi đem ra trao đổi trên thị
trường, giá trị thu về lớn hơn
giá trị bỏ ra ban đầu (giá trị
sức lao động cộng thêm giá
trị thặng dư). Số tiền bằng
đúng giá trị bỏ ra sẽ được chi
trả cho công nhân, biến
thành tư liệu sinh hoạt và
tiêu dùng của công nhân.
Phần dư thừa là giá trị thặng
dư, phần lợi của tư bản.