College of Education

FIL 120
DULANG
FILIPINO
BSED FILIPINO 3A
(IKALAWANG SEMESTRE)

Taong Panuruan: 2022-2023

TALAAN NG MGA NILALAMAN

1 | Page
 College of Education
I. LAYUNIN AT INTRODUKSYON
II. MGA PAKSA
A. Dula sa Panahon ng Hapones
 Pagsusuri sa Dulang "Sa Pula, Sa Puti" ni Francisco Soc Rodrigo
- Pagkilala sa May-akda
- Uri ng Panitikan
- Layunin ng May-Akda
- Mga Tauhan sa Akda
- Tagpuan
- Nilalaman ng Akda
- Teoryang Pampanitikan
- Bisang Pampanitikan
- Istilo ng Pagkakasulat

 Pagsusuri sa Dulang “Sino ba Kayo?” ni Julian Cruz- Balmaceda

- Pagkilala sa May-akda
- Uri ng Panitikan
- Layunin ng May-Akda
- Istilo ng Pagkakasulat ng Akda
- Buod
III. PANGALAN NG MGA TAGA-ULAT
IV. SANGGUNIAN
V. MAIKLING PAGSUSULIT

I. LAYUNIN AT INTRODUKSYON

Layunin:

2 | Page
 College of Education

Sa pagtatapos ng aralin na ito ang mga mag-aaral ay inaasahan na;

A. Malaman ang iba't-ibang dulang hapon na ginawa.

B. Makilala ang mga manunulat ng dula sa panahong hapon

C. Maipahayag ang mga dulang isinulat ng mga manunulat sa panahong hapon.

Introduksyon
Sa pag-aaral na ito sa Filipino ipinapakita kung anong mga dula ang isinagawa sa
panahon ng mga hapon ating matutuklasan ang iba't-ibang istorya na isinulat ng ating mga
manunulat at maipakita ang mga nakagawian at naranasan sa panahon iyon.

Bunga sa kahirapan ng buhay na dulot ng kahit na anong uri ng digmaan, ang mga
tao’y humanap ng kahit na kauntingmapaglilibangan sa mga dulaan.Natigil ang
pagsasapelikula dahil sa giyera at ang mga artista ng putting tabing ay lumikpat sa
pagtatanghal sa mga dulaan.Isa sa mga sinulat ni Francisco Soc Rodrigo na maituturi ng na
higit na kinagiliwan noong panahong iyon ay ang dramang Sa Pula, Sa Puti. Ito ay tungkol sa
isang karaniwang mag-asawa. Ang lalaki’y isang sabungero. Dumating sa puntong halos
manok na lang ang naaasikaso kayat gumawa ng paraan ang asawang si Celing upang
maputol ang bisyong ito. Ang may isang yugtong dramang ito ay naglalarawan ng mga
nakakatuwa at nakakainis na mga pangyayari sa buhay ng mag-asawang ito. Sinsabing ang
halakhak ay panakip sa kalungkutan. Kayat maaasahang ang karaniwang itinatanghal
noomng panahon ng Hapones ay pawing katatawanan; pampalimot kahit pansamantala sa
dinadalang kalungkutan ng mga tao. Kung may mga dramamang doble kara ang mga ito’y
hindi napakalinaw o napakabulgar upang ganap na mahalata ng mga Hapon. Di tulad ng mga
dramang itinatanghal noong panahon ng Americano na naging dahilan ng pagkabilanggo ng
mga makabayang mandudula.Ang ilan sa mga dula ng panahon ng Hapones ay ang mga
sumusunod: Sino ba Kayo? na isinulat ni Julian Cruz Balmaceda

II. MGA PAKSA

A. "Sa Pula, Sa Puti" ni Francisco Soc Rodrigo
B. Sino ba Kayo ni Julian Cruz- Balmaceda

YUNIT IV:
Dula sa Panahon ng Hapones.
Pagsusuri sa Dulang "Sa Pula, Sa Puti" ni Francisco Soc Rodrigo
I. Pagkilala sa May-akda

3 | Page
 College of Education
Si Francisco Soc Rodrigo ay isang politiko sa Pilipinas. Ipinanganak sa Bulacan
noong 1914. Nag-aral sa Pamantasang Ateneo de Manila at namatay noong Enero
1998 dahil sa kanser. Siya ay dating pangulo ng Catholic Action. Hindi siya sang-
ayon sa pagkakapasa ng Batas Republika Blg. 1425 na higit na kilala sa tawag na
Batas-Rizal na naglalayong isama sa kurikulum ng lahat ng kolehiyo sa Pilipinas na
pag-aralan ang Noli me Tangere at El Filibusterismo.
Ang Sa Pula, Sa Puti (Para sa Pulang Tandang, Para sa Puting Tandang) ay isang
dula sa isang yugto, na isinulat ni Francisco "Soc" Rodrigo. Ito ay unang itinanghal
noong Setyembre 10, 1939 ng University of the Philippines Dramatic Club sa Manila
Metropolitan Theater. Orihinal na, ito ay isinulat ni Rodrigo sa Ingles para sa kanyang
klase sa dramatics sa ilalim ni Jean Garrot Edades sa Unibersidad ng Santo Thomas.
Ito ay pinalawak at binago ni Rodrigo at pagkatapos ay isinalin niya ito sa Tagalog.
Nailathala rin ito sa Maikling Dula ng Pilipinas , Maynila: Robert S. Hendry, 1950, ni
Jean Edades.
Ang dulang ito ay isang komedya na nagkokomento sa kahinaan ng mga tao sa
isang sitwasyong makikilala sa buong bansa.
II. Uri ng Panitikan
Ang "Sa Pula, Sa Puti" ay isang sikat na dulang pangkomedya.
III. Layunin ng May-Akda
Ang dulang "Sa Pula, Sa Puti" ay isang dulang nagmumulay sa atin ng mga isyu
ng lipunan. Tulad ng pag-asa sa swerte para magka pera at ang pagkalulong sa sugal.
IV. Tema o Paksa ng May-Akda
Isang magandang pagpapakita ng mga isyu sa lipunan partikular sa ugali ng
pag-asa ng karamihan sa swerte. Napapanahon din ito dahil marami pa rin ang
hanggang ngayon ang lulong sa sugal ngunit hindi nakikita ang masamang epekto
nito.
V. Mga Tauhan sa Akda
Kulas- Pangunahing tauhan na mahilig magsabong.
Celing- Asawa ni Kulas na di sang-ayon sa kinahiligan ng asawa.
Teban- Kasambahay nila Kulas.
Castor- Kapitbahay at Kaibigan ni Kulas na mananabong din.
Sioning- Kaibigan ni Celing.
Aling Kikay -Kapitbahay nila Kulas at Celing.
VI. Tagpuan
Ang tagpuan ng nasabing kwento ay sa tahanan ng mag asawang Kulas at
Celing na malapit sa sabungan.

4 | Page
 College of Education
VII.
Nilalaman ng Akda
A. Panimula
Inumpisahan ang kwento sa pagtatalo ng mag asawang Kulas at Celing.
Maaga palang ay nanghihingi na si Kulas ng pera sa kanyang asawa upang ipamusta
sa sabong.
B. Suliranin
Ang pangunahing suliranin sa dula ay ang hindi matigil na bisyo ni Kulas sa
pagsasabong kahit ito’y laging natatalo.
Tao laban sa tao- Ang pagtutol ni Celing kay Kulas sa bisyo nitong
pagsasabong dahil palagi na lamang itong natatalo.
C. Saglit na Kasiglahan
Sa pagkatalo ni Kulas sa pagpusta nito sa kaniyang tinali, sinumpa niya kay
Celing na hindi na siya muli pang sasabong.
D. Kasukdulan (Climax)
Matapos pilayin ni Kulas ang kaniyang tinali, siya ay humingi ng malaking
pampusta kay Celing dahil nangako siyang ito’y huling sabong na at kikita at babawi
siya sa lahat ng perang nawala sa kanila.
E. Kakalasan
Tumawa na lang si Sioning at Celing dahil sa pagkatalo nilang mag-asawa ng
malaking halaga.
F. Wakas
Ngunit dahil tuwang-tuwa si Celing na hindi na magsasabong kailanman ang
kaniyang asawa, pina-imbita niya ang kaniyang mga kaibigan dahil siya ay
maghahanda. Alin sunod sa sinabi ni Kulas na ipapatay na niya ang lahat ng tinali
niya pagkatapos ng huli nitong sabong, ito’y ipinaihaw ni Celing lahat kay Teban at
‘yun ang kanilang iuulam sa gabing iyon.

VIII. Teoryang Pampanitikan

 Realismo- sapagkat nagpapakita ang dulang ito sa realidad ng buhay.

 Moralistiko- kakapulutan ito na mga ito ng mga aral sa mambabasa.

IX. Bisang Pampanitikan

A. Bisa sa Isip
 Naisip ko na ang mga Pilipino ay likas na naniniwala sa swerte na
kanilang nakukuha sa pagsusugal.
B. Bisa sa Damdamin

5 | Page
 College of Education
 Nasiyahan ako dahil nagpapakita lamang ito sa isyung panlipunan na
ikamulat ng tao.
C. Bisa sa Kaasalan
 Natutunan kong maging madiskarte at dapat huwag iasa ang swerte sa
sugal. Kailangan magsumikap sa buhay para makamtan ang lahat ng
inaasam sa ating buhay.
X. Istilo ng Pagkakasulat
 Magandang pagpapahiwatig ang ginamit ng may-akda sapagkat
ginawa niya itong kaaliw-aliw sa mambabasa.
 Hindi nagging mabigat ang tema ng dulang ito.
 Maganda rin ang pagkakatagpi-tagpi ng mga pangyayari.
 Pormal ang salitang ginamit, simple na maiintindihan ninuman.

Pagsusuri sa Dulang “Sino ba Kayo?” ni Julian Cruz- Balmaceda

I. Pagkilala sa May-akda
Si Julian Cruz Balmaceda ay itinuturing na isa sa mga haligi ng panitikang Pilipino dahil
sa malaking kontribusyon niya sa sariling panitikan. Siya ay isang makata, mandudula,
kuwentista, mangangatha, nobelista at mananaliksik-wika. Naging patnugot siya ng Surian ng
Wikang Pambansa. Isinilang si Balmaceda sa Orion, Bataan noong 28 Enero 1895. Nag-aral
siya sa Colegio de San Juan de Letran. Natapos siya ng dalawang taong pag-aaral ng Batas sa
Escuela de Derecho. Sa gulang na labing-apat ay nagwagi na sa isang timpalak ang kanyang
dulang Ang Piso ni Anita, isang dulang musikal na ang paksa ay tungkol sa pagtitipid.
Pinaksa rin ni Balmaceda sa kanyang mga dula ang pilosopiya ng sosyalismo, kagalingang-
bayan at pangkasaysayan.
II. Uri ng Panitikan
Ang “ Sino ba Kayo?” ay isang dulang komedya na makabago ng mga hapones sapagkat
ito'y nagbibigay katawa-tawa, magaan sa loob dalhin ang tema, at ang mga tauhan ay laging
nagtatagumpay sa wakas. Dulang nagtatapos sa tagumpay ng pangunahing tauhan. Masaya at
kawili-wili sa mga manonood. Naglalahad ng isang banghay sa sitwasyong nakahihigit kaysa
parsa, higit na seryoso at kapani-paniwala, ngunit hindi naman sobra. Ang mga tauhan ay
makikita sa lipunan ng mga indibidwal; maaaring sila’y pagtawanan o makitawa sa kanila na
may pansin sa kanilang kalagayan o suliranin. Isang dramatikong epekto na humihikayat sa
pagbabago ng lipunan, sapagkat ito ay tunay na salaming sosyal.
III. Layunin ng May-Akda
Ito ay isang dula na nagbigay ng kalibangan sa mga Pilipino sa kabila man ng karahasan
na naranasan. Sa Dulang ito na isinulat ni Balmaceda ay sumasaklaw sa katatagan na kahit
anumang kalupitan o karahasang pabiro ang siyang sumasalamin sa pagiging tunay na
Pilipino, Kung saan ang kanyang akda ay magsisilbing libangan sa lahat na indibidwal na
siyang may malupit na karansan sa buhay, isang instrumento upang makatakas sa mapait na
karanasan.
IV. Istilo ng Pagkakasulat ng Akda

6 | Page
 College of Education
Sino Ba Kayo? (Who Are You) ay isang drama sa isang aktong, orihinal na isinulat sa
Bicol bilang Sangkuwaltang Abaka ni Julian Cruz Balmaseda noong 1943. Ito ay isinalin sa
Tagalog ni Francisco "Soc" Rodrigo. Ito ay unang itinanghal ng Dramatic Philippines sa
Metropolitan Theater sa Maynila noong 20 Peb 1943.

Ito ay isang magaan na dramatiko at masiglang gawaing pagpapatawa na ginawa sa

paligid ng mga hanay ng mga maling pagkakakilanlan. Isinasalaysay nito ang mga hidwaan
(sa loob ng isang pamilya at kanilang kasambahay at kasambahay) na ginawa dahil sa maling
pagkakakilanlan hanggang sa mabunyag ang mga pagkakakilanlan at mabigyang linaw ang
mga kalituhan.

V. Buod

Sa isang malaking Bahay ay doon nag tra-trabaho ang mag asawang Maria at Juan.
Habang abala sa pag lilinis si Maria ng magarang sala ni Doña Marcela ay lumabas si Juan na
humahangos, at kay Maria ito kaagad lumapit upang sabihan siya na mag madali dahil daw
nandiyan na ang kanilang panginoon. Pero may hinihintay pa silang sulat ni Doña Marcel.
Minadali itong binasa ni Juan pero nagtaka siya dahil iba ang pirma ang nakasulat ay "Marcel
P. ni Sikuterat?". Sumagot naman si Maria na hindi na dapat magtaka pa si Juan dahil isang
taon na daw siyang nawawala sa maynila, at sa taong nangyari iyon ay nakapag asawa ulit si
Doña Marcela sa iloilo kaya ang pangalan niya ngayon ay Marcela de Pakaskas de Sikuterat,
namangha si Juan dahil napakaswerteng tao raw ni Doña Marcela dahil naparoon sa Iloilo at
nagkaroon ng negosyo at doon rin natagpuan si Senor Sikuterat, At nang matapos na silang
dalawang mag usap ay pumasok na si Maria sa pintong—kaliwa, at maiiwan roon si Juan
upang siya naman ang mag linis, lumabas rin naman kaagad si Maria na may dala nang bata.
Patuloy sa paglinis si Juan at may narinig itong tunog ng sasakyan at lumabas si Doña
Marcela sa pintong gitna, at mukhang pagod ito. Sa kaduloluhan ng dula ay mag gulong
nangyari sa malaking bahay, dahil sa pera.

Tinanong ni Crispin si Ubaldo kung kay Maria niya ba talaga binigay ang pera,
sumagot naman si Ubaldo na kay Maria niya daw ito binigay, tinanong pa ni Crispin kung
siya ba talaga si Maria Parang-apoy at ang sabi namn ni Maria ay siya si Maria Pinagkamalan
nagulat ang lahat ng nag salita si Juan na asawa niya si Maria. Ikwenento ni Juan kung paano
sila nagkatuluyan ni Maria dahil ng hindi pa uma-alis papuntang Iloilo si Doña Marcela ay
may nabuo na silang pagkakaibigan ni Maria kaya ng umalis si Doña Marcela ay doon na
lamang ang kanilang lihim na pagpakasal ni Maria. Kaya naliwanagan na rin si Crispin at
naayos ang kanilang mga kagusutan. Gayon rin si Ubaldo at nagsabi siyang lahat naman tayo
ay may kasalan rin, ang masasabi niya lang ay lahat sila nagkamali at huwag mag padala sa
nararamdaman at ang isa ay hindi malang nag usisa kung tayo ay sino. Bigla namang
sumulpot si Lucas upang tanungin kung sino ba kayo? At doon naman nag sabi si Ubaldo na
iyan ang sinasabi niya na mahirap daw mahulog sa bangin ng pagkakamali. Kaya nagtaka
siya bago umupo. Kaya lahat sila napatanong SINO BA KAYO?

7 | Page
 College of Education
III. PANGALAN NG MGA TAGA-ULAT

KC Mae Acobo - (Leader)

Karla Andrade

SJ Victoriano

Joenil Bueno

Nonilon Dayal

Jay Marie Marcelino

TAGALINANG NG KURSO:

Baarde, Glenda A. LPT, EdD

MGA TAGAPAG-
ULAT:

8 | Page
 College of Education

Acobo, KC Mae A.
Victoriano, SJ Marcelino, Jay Marie

Dayal, Nonilon Bueno, Joenil Andrade, Karla

IV. SANGGUNIAN

https://dbpedia.org/page/Soc_Rodrigo

https://www.slideshare.net/oneofthosegyrls/sa-pula-sa-puti-by-francisco-rodrigo-colloquium-
presentation

https://www.youtube.com/watch?v=_WHpzQFgUcE&t=390s

V. MAIKLING PAGSUSULIT

1. Sino ang sumulat ng dulang "Sino ba Kayo"?

a. Julian Cruz Balmaceda

b. Julian Trono

c. Julian San Jose

d. Julian Santos

2. Kailan isinilang si Balmaceda?

a. Enero 28, 1895✔️

b. Hulyo 6, 1890

c. Hunyo 7, 1840

9 | Page
 College of Education
c. Wala sa nabanggit

3. Ano ang pamagat ng dulang isinulat ni Balmaceda?

a. Sino ba Kayo?✔️

b. Sino ka ba?

c. Sino ako?

d. Sino Sya?

4. Si Julian Cruz Balmaceda ay itinuring Bilang _____?

a. Haligi ng Panitikang Pilipino✔️

b. Haligi ng Panitikang Hapones

c. Haligi ng Tahanan

d. Haligi ng Panitikang Makabago

5. Anong uri ng Panitikang ang dulang "Sino ba kayo"?

a. Dulang Komedya✔️

b. Dulang Trahedya

c. Dulang Melodrama

d. Dulang Filipino

6. Ano Ang layunin ng may akda sa Pagsulat ng dulang Sino ba kayo?

a. Pang aliw ✔️

b. Pang-agaw atensyon

c. Panghikayat

d. Pampalipas oras

10 | Page
 College of Education
7. Ano ang Paksa ng dulang Sino ba kayo?

a. Karahasan✔️

b. Pagmamahal

c. Kasakiman

d. Panunukso

8. Kanino naninilbihan Sina Maria at Juan?

a. Doña Marcela✔️

b. Doña Esperanza

c. Doña Carmen

d. Doña Feliza

9. Saan nangyari ang unang eksena ng dula?

a. Sa Bahay ni Doña Marcela✔️

b. Sa Quiapo

c. Sa simbahan

d. Sa daan

10. Ano ang trabaho ni Maria at Juan Kay Doña Marcela?

a. Kasambahay✔️

b. Hardenero't Hardenera

c. Drayber

d. Serketarya

11 | Page
 College of Education
11. Ano ang istilong ginamit ng may akda sa Dulang Sino ba kayo?

a. Payak at magaan na dramatiko✔️

b. Gumamit ng mga Paradoks

c. Mayroong kabalintunaan

d. May tayutay

12. Sino ang dalawang kasambahay sa Dulang ito Sino ba kayo?

a. Maria at Juan✔️

b. Maria at Lucian

c. Luciano at Maria

d. Julian at Maria

13. Tungkol saan ang dulang Sino ba kayo?

a. Pagkakilanlan ng pamilya at kasambahay ✔️

b. Pang-aapi

c. Pang - aabuso

d. Pag-aakit

14.Ano ang nabuong tensyon sa Dulang Sino ba kayo, base sa buod?

a. Hidwaan✔️

b. Pagnanakaw

c. Pagmamalupit

d. Pagbibiruan

15. Kung isasalin ang dulang Sino ba kayo, ano ito sa wikang Ingles?

a. Who are you? ✔️

12 | Page
 College of Education
b. Who's with you?

c. Who they are?

d. Who are they?

16.Siya ang sumulat ng Dulang "Sa Pula, Sa Puti".

a. Francisco Mariano

b. Francisco "Soc" Rodrigo

c. Francisco Balagtas✔

d. Francisco Baltazar

17. Sino ang sumulat nang akdang Sa Pula, Sa puti?

A. Francisco Soc Rodrigo✔

B. Francesco Soc Rodrigo

C. Francissco Soc Rodrigo

D. Rodrigo Soc Francisco

18. Ito ay unang itinanghal sa panahong Setyembre 10, 1939

A. Bidasari

B. Sino ba kayo?

C. Paglipas ng Dilim

D. Sa pula, sa puti ✔

19. Ang dulang sa Pula sa puti ay tumutukoy sa_____?

A. Kadakalian

B. Katatakutan

C. Katatawanan ✔

13 | Page
 College of Education
D. Kalungkutan

20. Ang sa Pula sa puti ay orihinal na isinulat sa??

A. Tagalog

B. Ingles✔

C. Hapon

D. Espanyol

14 | Page