Republika ng Pilipinas

UNIVERSITY OF RIZAL SYSTEM

Lalawigan ng Rizal
Taytay Campus

Panghuling Pagsusuri

Filipino 2

Pangalan:ABARA LOURD HUNDRYX T. Taon/Seksyon:BSE 1Iskor:_________

I.Tukuyin ang panahon ng panitikan ng mga sumusunod na halimbawa. Titik lamang ang isulat sa patlang
sa dakong kaliwa.

A. Panahon ng Katutubo
B. Panahon ng Kastila
C. Panahon ng Propaganda at Paghihimagsik
D. Panahon ng Amerikano
E. Panahon ng Hapon
F. Panahonng Isinauling Kalayaan
G. Panahon ng Aktibismo
H. Panahon ng Bagong Lipunan
I. Panahon ng ikatlong Republika ng Pilipinas

____A____1. Ang Kwento ni Mabuti ni Genoveva Edroza Matute

____B____2. Ang duplo at karagatan

____E____3. Ang tulang haikku

____H____4. Dekada ’70 ni Lualhati Bautista

____B____5. Ang mga kwentong dagli

____F____6. Ang dulang Hulyo 4, 1954 A.D ni Dionisio Salazar

____I____7. Muling binuhay ni Fredie Aguilar ang “Bayan Ko”

____I____8. Pilipinas, Sawi kong Bayan ni Franciso Rodrigo

____E____9. Sa Pula, Sa Puti ni Franciso Soc. Rodrigo

____H____10. Ang dulang “Sakada” at “Kabesang Tales”

____G____11. Mga Duguang Plakard ni Rogelio Mangahas

____C____13.Lupang Tinubuan ni Narciso Reyes

____F____14. Lungsod, Nayon at Dagat- Dagatan ni N.V.M Gonzales

____D____15. Banaag at Sikat ni Lpe K. Santos

_____B___16. Bunganga ng Pating ni Julian Cruz Balmaceda

____C____17. Noli at Fili ni Dr.Jose Rizal

____C____18. Pag-Ibig sa Tinubuaang Lupa ni Andres Bonifacio

____B____19. Fray Botod ni Graciano Lopez Jaena

____B____20. Dasalan at Tuksohan ni Marcelo H. Del Pilar

____B____21.Ang Doctorina Christiana at ni Padre De Placentia

____B____22. Ang Florante at Laura ni Franciso Baltazar

____A____23. Ang epikong Ibalon ng Bicol

____G____24. Ang Awiting “Magkaisa” nina Tito Sotto atbp.

_____D___25. Ang mga awiting bayan tulad ng Diona, Oyayi, Kumintang atbp.

II.Ibigay ang katangian ng panitikan sa mga sumusunod na panahon (2 puntos bawat isa )

1.Panitikan sa Panahon ng Katutubo

A.EPIKO - Pagbibigay pansin sa pagkatao ng isang tao gaya ng pamilya, personalidad at sa mga
pangalan kasama na ang bansag.

B.alamat- ay ang mga haka-hakang kwentong bayan tungkol sa pinagmulan ng isang bayan. Mga haka
hakang, palapalagay tungkol sa pinang-galingan ng isang bayan.

C.TULA - ang katangian na taglay ng tula ay ang pagkakaroon ng madamdaming emosyon na

mararamdaman ng magbabasa habang ito ay binabasa.
2.Panitikan sa Panahon ng Kastila

D.Korido- Ito ay mga tulang pasalaysay na may sukat na walong pantig sa taludtod at
nagtataglay ng mga paksang kababalaghan at malaalamat na karamiha'y hiram at halaw sa
paksang Europeo na dala rito ng mga Espanyol.
E.Awit-Ito ay isang tulang romansa na may sukat na labindalawang pantig bawat taludtod na kalimitang
ang pangunahing paksa ay tungkol sa bayani at mandirigma at larawan ng buhay.

F.Duplo-Ito ay pagtatalo rin na ginagamitan ng tula at kahusayan sa pagbikas.

3. Panitikan sa Panahon ng Propaganda at Paghihimagsik

G.Lupang Tinubuan - Ang mga Pilipino ay mayroong malalim na pagmamahal sa kanyang

bayan. Bukod dito, malalim rin ang pagmamahal natin sa ating mga lupang tinubuan.
 H.Uhaw ang Tigang na Lupa - Ang kwentong ito ay pinamagatang Uhaw ang Tigang
na Lupa dahil ito ay tungkol sa uhaw na pagmamahal ng isang anak sa kaniyang
magulang at uhaw na pagmamahal din ng ina sa kaniyang asawa na inihahambing sa
pagkauhaw ng tigang na lupa sa tubig at hamog. Ang anak na kinasasabikan ang
pagmamahal ng kaniyang magulang dahil ang mga magulang niya ay naging abala sa
kanilang mga gawain.
I.Lungsod, Nayon at Dagat-dagatan - Batay sa pamagat na “Nayon, Lunsod at Dagatdagatan”
maaaring ang maikling kuwentong ito ay maaaring tungkol sa iba’t ibang uri ng pamumuhay sa mga lugar
na ito. at kung ano- ano ang kanilang pagkakatulad at pagkakaiba.

4.Panitikan sa Panahon ng Amerikano

J.Sarswela - ang sarsuwela ay isang dulang may kantahan at sayawan, na mayroong isa
hanggang limang kabanata, at nagpakita ng mga sitwasyon ng Pilipino na may kinalaman sa
mga kuwento ng pag-ibig at kontemporaryong isyu.

K.Dula ang naging pangunahing panitikan sa panahong ito. Dala nila ang mga bodabil na
isang uri ng dula kung saan umaawit at sumasayaw ang mga artista na nagbunga sa sarsuwela
ng Pilipinas.

L.Pagtutol sa kolonyalismo at imperialismo Protesta sa pananakop ng mga Amerikano na

nagsasalita ng InglesMas matulain at mas akma sa panitikan ang Kastila kaysa Ingles, ayon sa
kanilaBibihira pa ang sanay mag-Ingles sa mga unang taon ng pananakop ng
AmerikanoEspanyol pa rin ang wika ng mga intelektwal noon

5. Panitikan sa Panahon ng Hapon

M.Ang ilang kwentong nakilala sa panahon ng pananakop ng Hapon ay isinulat

sa wikang Ingles na kababakasan ng kabihasnang pamana ng Amerikano, lalo na
ang ilang mahilig sa pagsulat sa wikang Ingles.
N.Nakilala sa larangan ng sanaysay sina Juan Cabreros Laya, Maria Luna
Lopez, at Maria Kalaw Katigbak, na pawing sa Ingles unang nagsisulat. Si Laya ay
sumulat ng isang dula na batay sa nobelang Ingles na His Native Soil (Sa Sariling
Lupa).
O.Ang Dramatic Philippines na isang samahan ng mga mandudulang Pilipino
ay itinatag nina Narciso Pimentel, Jr., Francisco “Soc” Rodrigo, Alberto Canio, at
iba pa. Sa pagkatatag nito, isa sa nakilala ang dulang Sa Pula, Sa Puti ni Francisco
“Soc” Rodrigo na tunay na kinagiliwan ng marami
6. Panitikan sa Panahon ng Isinauling Kalayaan

P.Ang mga panunulad sa estilo ng tatlong manunulat na Amerikanong nabanggit ang nagbigay ng diwang
mapanghimagsik at kapangahasan sa panitikang Tagalog at Ingles.

Q.Nagtataglay na nang mabuti-buting tauhan, mga pangyayaring batay sa katotohanan at mga paksaing
may kahulugan ang mga maikling kuwento.

R. May mga nobela ring namamalasak subalit binabasa ng mga tao bilang libangan lamang. Ang pagkagiliw
ng mga tao sa pakikinig sa bigkasan ng tula ay higit kaysa rati at pinagdadayo ng pulu-pulutong na mga tao
ang pakikinig sa sinumang mambibigkas.

7. Panitikan sa Panahon ng Aktibismo

S.Unti-unting nagpakita ng paglihis sa paksang relihiyon ang mga manunulat sa

panahong iyon, relihiyon na itinakda ng mga may kapangyarihang kastila sa kanilang
pananakop.

T.Juan Abad Si Juan K. Abad ay isang matalinong manlilimbag mula sa Sampaloc, Maynila. Taong
1875 nang siya ay isilang. Sa edad na labinganim (16) ay naisulat niya ang Senos de Mala Fortuna, isang
komedia na may anim na yugto. Itinanghal ito sa Dulaang Arevalo sa Sampaloc noong taong 1895.

U. maikling kwento niyang “Hide-Out for a Hero” ay nailathala sa Colliers noong Agosto 19,
1955 at ang “Samurai Sword” ay nailathala sa Argosy noong Disyembre 1955.

8. Panitikan sa Panahon ng Bagong Lipunan

V.Kung ang paksa ang pag-uusapan, masasabing nagbalik sa romantisismo ang karamihan sa mga
nobelang lumabas sa Liwayway sa panahong ito. Karamihan ay nasa pamantayang komersiyal, lalo
na iyong isinulat na ang pananaw ay nakatuon sa pagkapili nito upang isapelikula.

W.Naging paksain ang mga simulain ng Bagong Lipunan, gaya ng mga tauhang nasasakal na sa
magugol at mausok na lungsod, kahirapan ng pagkakatoon ng maraming anak, mga pang-araw-araw
na pangyayaring kapupulutan ng aral. Nagpatuloy ito sa pagyabong bagamat marahil ay
mangangailangan pa ng panibagong pagbibigay- sigla upang an gating mga manunulat ay magsikap
makalikha ng mgaikling kuwento hindi masasamang maimulat pagkatapos itabi ang magasing
kinababasahan niyaon.

X.Inuri ni Nicanor Tionson ang sula sa dalawa.: Una, ang dulang palabas na siyang karaniwang
tawag sa iba’t ibang dilang Pilipino, ma impluwensya man ng Kastila gaya ng mga bodabil at Stage
show. Ganito ang itinaguri niya sa mga dulang ang panunahing layunin ay magdulot ng aliw. Ang
mga ito raw ay eksapista sa kalikasan at sa mga sandali ng panonood ay nakapagpapalimot ng mga
suliranin. Ang inuri naman niyang paloob ay iyong “sumasalamin sa lipunan at sa pakikisangkot ng
tao sa lipunang iyon.”

III. Sagutin ang mga sumusunod na tanong (5 puntos bawat isa )

 1.Bakit malaki ang impluwensiya sa mga Pilipino ng panitikan sa Panahon ng Kastila? Patunayan.
Dahil madaming naiambag ang Kastila sa Panitikang Pilipino at naging parte din sila ng ating
kasysayan. Marami rin sa kanilang impluwensya ang atin ding naisasabuhay pa sa kasalukuyan.

2.Bakit sinabing ang Noli at Fili ni Dr.Jose Rizal ang magandang halimbawa ng propaganda? Ipaliwanag

dahil ito ang naging daan upang mamulat ang mga pilipino sa totoong nangyayari sa
lipunan sa pamamahala ng mga kastila na naging dahilan ng kanyang maagang
pagkamatay sa bagumbayan rizal

3.Bakit sinabing “Gintong Panahon” ng Panitikang Pilipino ang Panahon ng Hapon. Ipaliwanag.
Ito ay itinuring na gintong panitikan dahil sa panahon ng hapon ay sumibol ang panitikang Pilipino sa
bansa . Ipinagbawal ng mga hapon ang pagsalita at pagsulat ng wikang banyaga paritkular na ang
Ingles.

Inihanda ni:

Dr. Dolora C. Romero

Propesor

Pinaalam:

Prof. Salome C. Villasis

Program Coordinator

Inaprubahan:

Prof. Carlota C. Estrada

Dean, College of Education