Kultura i religia starożytnych Greków

1. Religia starożytnej Grecji

politeizm, cechy antropomorficzne
formy kultu: wznoszenie świątyń, składanie ofiar, udział w uroczystościach i modlitwa
brak świętych ksiąg, opowieści o bogach spisano w mitach
wyrocznie w Delfach, Dodonie i Milecie
12 najważniejszych bogów: Afrodyta, Apollo, Ares, Artemida, Atena, Hefajstos,
Hera, Hermes, Posejdon, Zeus. Pozostałe dwa miejsca w zależności od źródeł
uzupełniają: Hades, Demeter, Dionizos oraz Hestia.

2. Sport w starożytnej Grecji

Jedną z form oddawania czci bogom, były zawody sportowe. Igrzyska olimpijskie
poświęcone czci Zeusa odbywały się co 4 lata od 776 r. p.n.e. Konkurencje: biegi,
zapasy, wyścigi konne, bieg w pełnej zbroi i pięciobój - rzut dyskiem, rzut oszczepem, bieg
przez stadion, skok w dal i zapasy. Sport na początku był rozrywką elit, później
powszechny dla każdej z warstw społecznych.

Historycy Literatura
logografowie
Homer - Iliada, Odyseja
Herodot (V w.p.n.e.) - Dzieje
Hezjod - Prace i dni, Teogonia
Tukidydes (V w. p.n.e.) - Wojna
Alkajos
Peloponeska Safona
Ksenofont ( V-IV w. p.n.e.) Pindara
Polibiusz (II w. p.n.e.) Anakreonta

3. Teatr grecki
Geneza powstania wiąże się z uroczystościami ku czci Dionizosa ( geneza tragedii - tragos
- - kozioł, chór przebrany w skóry kozła).W drugiej połowie VI w. p.n.e. Tespis wprowadził
aktora, z czasem dwóch kolejnych. W trakcie Dionizy organizowano agony, czyli zawody
dramatyczne. Tragediopisarze: Ajschylos, Sofokles i Eurypides.
Komediopisarz: Arystofenes.

4. Nauki ścisłe

Nazwisko Osiągnięcie

Tales Twierdzenie Talesa

Pitagoras Twierdzenie Pitagorasa

Archimedes Prawo wyboru

Heron Wzór na pole trójkąta

Hipokrates Podstawy medycyny

Eudoksos Koncepcja geocentryczna

Arystarch Koncepcja heliocentryczna

5. Filozofia klasyczna

Arystoteles
(IV w. p.n.e.) Tales z Miletu
- logika, metafizyka, (VII-VI w. p.n.e.)
twórca Liceum, - wszystkie
pobierał nauki ziemskie byty
w Akademii pochodzą z wody

Sokrates Filozofia Demokryt

(V- IV w. p.n.e.)
(V-IV w. p.n.e.)
- człowiek powinien
-teoria atomistyczna,
dążyć do odkrycia
świat składa się z atomów
najwyższej prawdy
- niepodzielnych
cząsteczek

Platon
(V- IV w. p.n.e.)
- idealizm i utopijna wizja
państwa, założył własną Sofiści - nauczyciele mądrości
akademię w V w. p.n.e., ich celem było
przygotowanie człowieka
do działalności publicznej

6. Sztuki plastyczne
Najlepiej rozwiniętymi sztukami plastycznymi była rzeźba oraz malarstwo, wówczas
wykształcił się klasyczny kanon piękna. Do najwybitniejszych rzeźbiarzy należeli:
Fidiasz, Myron i Lizyp.

Herakles Farnese - Lizyp Dyskobol - Myron Atena Partenos - Fidiasz

Malarstwo greckie nie zachowało się do dziś, przetrwały jedynie naczynia ze
zdobieniami wykonanymi metodą malarstwa czarno- i czerwonofigurowego.

7. Sztuki plastyczne

Nurty architektoniczne:

dorycki - surowy i konserwatywny – częściej przestrzegał przyjętych zasad. Jest on

dość prosty i skromny, czysto grecki, przez samych Greków uważany za statyczny,
monumentalny i męski.

joński - bardziej dekoracyjny, lżejszy w proporcjach i smuklejszy. Posiada ona bazę,

inne żłobkowanie, elegancką i subtelną dekorację głowicy w postaci woluty.
koryncki - porządek koryncki rozwinął się jako odmiana porządku jońskiego na
przełomie V i IV w. p.n.e. Kapitel kolumny miał przypominać koszyk wypełniony liśćmi
akant.