Đề: Anh chị hãy phân tích và chứng minh bài thơ "Trăng ơi từ đâu đến" của Trần

Đăng
Khoa là văn bản thể hiện văn học là 1 hình thái phản ánh thẩm mỹ.

Trăng ơi… từ đâu đến?

Hay từ cánh rừng xa
Trăng hồng như quả chín
Lửng lơ lên trước nhà

Trăng ơi… từ đâu đến?

Hay biển xanh diệu kỳ
Trăng tròn như mắt cá
Chẳng bao giờ chớp mi

Trăng ơi… từ đâu đến?

Hay từ một sân chơi
Trăng bay như quả bóng
Đứa nào đá lên trời

Trăng ơi… từ đâu đến?

Hay từ lời mẹ ru
Thương Cuội không được học
Hú gọi trâu đến giờ!

Trăng ơi… từ đâu đến?

Hay từ đường hành quân
Trăng soi chú bộ đội
Và soi vàng góc sân

Trăng ơi… từ đâu đến?

Trăng đi khắp mọi miền
Trăng ơi có nơi nào
Sáng hơn đất nước em…

Bài thơ sử dụng điệp khúc từ đầu đến khổ thơ cuối: Trăng ơi… từ đâu đến? Đây cũng là
một câu hỏi tu từ tạo điểm nhấn ấn tượng cho toàn bài thơ, với phép nhân hóa: Trăng
“đến” với em bé trong bài thơ bằng cách nào?

Nhịp thơ năm chữ đều đặn như tiếng trống. Tiết tấu của từng câu thơ, khổ thơ được diễn
biến theo vị trí của vầng trăng tròn. Bắt đầu trăng không phải từ trong vũ trụ mà từ cánh
rừng xa, với sự liên tưởng “trăng là con đẻ của cây” tạo nên “quả chín” lửng lơ treo trước
nhà. Đấy là quà tặng của cây dành cho trẻ thơ trong đêm Trung thu đấy. Màu hồng của
trăng như trái chín, tức là khi vầng trăng mới lấp ló, khoảng cách của trăng cũng gần như
quả chín trên cây có thể hái được, nắm bắt được.

Trăng không chỉ đến từ rừng sâu, mà cũng có thể đến từ biển xanh “diệu kỳ” .
-Tác giả so sánh một cách vui tính: Trăng tròn như mắt cá. Một sự so sánh rất thông
minh, em bé đã ví von vầng trăng trên trời như thứ mà em thường thấy; mắt cá long
lanh như ngọc chiếu sáng biển cả, nhưng mắt cá ấy không bao giờ chớp mi bởi ánh
sáng của con mắt ấy vừa dịu dàng, vừa mênh mông, đắm đuối.

Trăng từ biển cả lại tràn vào đất liền, nơi không phải đâu xa mà là sân chơi trước
nhà. Nghệ thuật so sánh độc đáo “ trăng như quả bóng” đã hợp lí, đã hay rồi nhưng
điều thú vị còn ở chỗ “ trăng bay” từ một “sân chơi” và thú vị hơn nữa lại do “ đứa
nào đá lên trời”. Tuy là “đứa nào” đấy nhưng vẫn không thô mà lại rất ngộ nghĩnh và
tự nhiên.
-Một hình ảnh so sánh như thế, từ ngữ tự nhiên, thú vị như thế phải sinh ra từ một
“thần đồng” thơ kết hợp với một "cầu thủ nhí” mười tuổi của một sân chơi thực thụ.
Cảm xúc thơ sau đó vượt khỏi tầm nhìn trẻ thơ:

Trăng ơi… từ đâu đến?

Hay từ lời mẹ ru
Thương Cuội không được học
Hú gọi trâu đến giờ!

Ở khổ thơ này, vầng trăng không nằm ngoài sự quan sát, so sánh, tưởng tượng
nữa, vầng trăng đã “lặn vào” bộc lộ nội tâm.

-Vầng trăng sáng cho trẻ thơ vui chơi trong đêm trăng rằm này, nó cũng được nuôi
dưỡng từ trong ca dao cổ tích. Hình ảnh gốc đa chú Cuội ngồi trong trăng xa vời vợi
ấy lại đến cùng với các em.

Khổ 5, phải chăng, nhắc tới chuyện này để yêu hơn những câu chuyện truyền thuyết
ca ngợi vầng trăng của người xưa? Mặt khác, cấu trúc của bài thơ được sắp xếp tài
tình để bật lên sức sống mãnh liệt của dân tộc. Vầng trăng rằm đêm Trung thu hiện
lên trong hoàn cảnh cả nước hành quân ra tuyến lửa.

-Hình ảnh nhân hóa “trăng soi chú bộ đội” và “soi vàng góc sân” khiến người đọc
hiểu sâu thêm rằng: Vì một vầng trăng hòa bình, vì hạnh phúc của đêm Trung thu trẻ
thơ mà người lính phải ra đi chiến đấu. Thêm vào đó, vầng trăng đã làm một vai trò
rất quan trọng: giúp cho các chú thấy đường đi trong đêm tối, mở lối cho thắng lợi
cách mạng.

….Sáng hơn đất nước em => kết luận lại: trăng đến từ mọi phía, vì vậy, nhìn đâu
cũng thấy trăng, ở đâu trăng cũng chiếu rọi khiến cho mọi vật đều lung linh, không bị
bóng đêm che khuất.

Hình thái ý thức thẩm mĩ chính là thứ người đọc sẽ cảm nhận được qua mỗi trang
sách. Nhờ ngôn từ giàu đẹp và nội dung phong phú mà ý thức thẩm mĩ cũng dần
hình thành trong trí nhờ người đọc. Qua đó những nét đẹp từ ngàn đời được truyền
lại từ đời này qua đời khác, giữ gìn những truyền thống đáng quý, đáng trân trọng.
Nói Văn học là một hình thái thẩm mĩ vì nó hiện thể nên những phẩm chất tính cách
tự giác biết bản thân tác giả và người đọc cần làm những điều gì, tức là nó thôi thúc
con người ta đến những cái chuẩn tốt đẹp trong cuộc sống.

Hơn hết Văn học không thể là thẩm mĩ nếu không có những cái tinh tế sâu sắc, cách
nói cách gợi đẹp đẽ đồng thời ngôn từ sắc sảo. Từ nghệ thuật toàn bài thơ đã cho ta
thấy: tác giả không chỉ đưa cái mĩ miều của ngôn từ, của các nghệ thuật vào thơ làm
nổi bật chủ thể lớn nhất trong các khung cảnh được vẽ ra ở mỗi khổ thơ: vầng trăng,
ông còn gợi lại một ý nghĩ, một cách tư duy, một tư tưởng đã từng trong đầu mỗi
đứa trẻ chúng ta khi nhìn thấy những thứ không thể chạm được. Nếu không biết sẽ
đặt câu hỏi, đặt câu hỏi không có câu trả lời sẽ tìm kiếm những thứ gì tương tự, phối
hợp từ những kiến thức mình nghe, nhìn…. để làm nên quan điểm của mình về thứ
đó.