" REHBER

Hayvancılığın Çevresel
Etkileri

Çevre ve Sürdürülebilirlik
Derleme: Yasemin Küçükler · veganlik.org
cowspiracy.com/facts adresinden
derlenmiştir

Sera Gazları
Sera gazları emisyonunun yüzde 18’inden
hayvansal tarım sorumlu ve bu oran bütün
ulaşım ağından kaynaklanan egzoz gazının
toplamından daha yüksek bir orana
sahip. (1)

Ulaşım ağından kaynaklanan egzoz gazı,

sera gazı emisyonunun %13’ünden sorumlu.
(1, 2)

Hayvancılık ve yan ürünlerinden

kaynaklanan karbondioksit (CO2) yıllık
32.000 milyon ton ve bu miktar dünya
çağındaki sera gazı emisyonunun %51’ini
oluşturuyor. (1, 2, 3)

20 yıllık çerçevede, metan gazı,

karbondioksit gazından 25-100 kat daha
yıkıcı. (1, 2, 3)

20 yıllık çerçevede, metan gazı,

karbondioksit gazından 86 kat daha fazla
küresel ısınmaya sebep olma potansiyeline
sahip. (1, 2)

Hayvancılık, insan kaynaklı diazot

monoksit gazı (nitroz oksit-N2O)
emisyonun %62’sinden sorumlu. Diazot
monoksit gazı, karbondioksitten 296 kat
daha fazla küresel ısınmaya sebep
olabilecek bir sera gazı çeşidi ve
atmosferde kalış süresi 150 yıl. (1, 2)

2050’de olması öngörülen emisyon artış

oranı %80. 2040’ta beklenen enerjiye bağlı
emisyon oranı artışı ise %20. (1, 2, 3, 4)

Amerika’nın, hayvancılıktan kaynaklanan

metan gazı emisyonu ile doğal gaz
emisyonu neredeyse eşit. (1, 2, 3)

İneklerin tümü her gün 150 milyar galon

(567 milyat litre) metan gazı üretiyor. İnek
başına günlük 250-500 litre metan gazı x
dünya çapında 1,5 milyar inek = 99-198.1
milyar galon; ortalama dünya çapında
günlük 150 milyar galon methan gazı (CH4)
ediyor. (1, 2, 3, 4)

Güneş ve rüzgar gücüne geçiş 20 yıldan

fazla zaman alacak ve yaklaşık 43 trilyon
dolara mal olacak. (1, 2)

Fosil yakıtsız bile, 565 gigatonluk

karbondioksit limitini hayvan yetiştirme ile
2030 yılında geçiyor olacağız. (1, 2)

Metan gazını azaltmak neredeyse hemen

hissedilebilir, kati faydalar yaratacak. (1)

Su
Hidrolik kırma (fracking) için kullanılan su
yıllık 70-140 milyar galon. (1, 2)

Hayvansal tarım için kullanılan su yıllık 34-

76 trilyon galon. (1, 2)

Amerika’nın su harcamasının %80-90’ı

çiftçilik tarafından gerçekleştiriliyor. (1)

Hayvancılık için kullanılacak yemler için

yapılan ekim, Amerika’nın su harcamasının
%56’nı oluşturuyor. (1)

Kaliforniyalılar günde kişi başı 1500 galon

su tüketiyor. Bu miktarın yarısı tükettikleri
et ve süt ürünleri sebebiyle. (1)

450 gram etin üretimi için 2.500 galon suya

ihtiyaç duyuluyor. (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7)

450 gram yumurta için 477 galon, 450

gram peynir içinse yaklaşık 900 galon
suya ihtiyaç var. (1, 2)

1 galon süt için 1.000 galon suya ihtiyaç

var. (1, 2)

ABD’nin su harcamasının %5’ini kişisel ev

kullanımları oluştururken, hayvansal
tarımın harcadığı su oranı %55. (1)

Bugün dünyadaki temiz su harcamalarının

%20-33’ünden hayvansal tarımcılık
sorumlu. (1, 2, 3, 4)

Türkiye’deki su harcamasının oranı ise

evsel kullanım için %7 iken, hayvansal
tarımcılık için harcanan su oranı %40. (1)

Toprak
Hayvancılık ve hayvancılık için yem üretimi
yeryüzünün donmamış, buzsuz alanının
3’te 1’ini kaplıyor. (1, 2)

Hayvancılık yeryüzü toprağının %45’ini

kaplıyor. (1, 2)

Hayvansal tarım, canlı türlerinin yok

olmasının, okyanus ölü alanlarının
oluşmasının, su kirliliğinin ve habitat
bozulmasının başlıca nedeni:

Hayvansal tarım, canlı türlerinin yok

olmasına birçok yolla neden oluyor:
Ağaçları yok etmek, hayvancılıkta
kullanılacak yemlerin ekimi için alanlara,
otlaklara, meralara dönüştürmek; avcılık;
türler rekabetine neden olmak; hayvancılık
karına tehdit nedeniyle avlanma bunlardan
bazıları. (1)

Karadaki hayvancılık operasyonları,

okyanuslarımızda 500’den fazla nitrojen
taşkınıyla oluşan ölü alanlar yaratmıştır. (1,
2)

65 milyon yıldır yaşanan en büyük soy

tükenişi. (1, 2, 3)

Her inek için 2-5 dönüm arazi

kullanılıyor. (1, 2)

ABD’nin neredeyse sınırlarının yarısı

hayvansal tarıma tahsis edilmiştir. (1, 2, 3)

Gezegenin 1/3’ü çölleştiriliyor ve bunun

sebeplerinden en büyüğü büyük baş
hayvan otlatılması. (1, 2, 3, 4, 5)

Atık
ABD’de yenmek üzere yetiştirilen
hayvanlar tarafından her dakika 3.5 milyon
kilo dışkı üretiliyor – bu rakama Tarım
Bakanlığı kontrolü dışındaki alanlar, arka
bahçe hayvancılığı ve kültür balıkları dahil
değil. (1, 2, 3)

2.500 adet inek olan bir çiftlik, 411.000

insanın yaşadığı bir şehir kadar artık
üretiyor. (1)

Tüm insan nüfusunun ürettiğinden 130 kat

daha fazla atığı, hayvanlar üretiyor. Yıllık 1.4
milyar ton atık et endüstrisi tarafından
üretiliyor. ABD’de her bir kişi 5 ton hayvan
atığı üretimine neden oluyor. (1)

ABD’de hayvancılık sebebiyle her saniye

52.600 kilo atık oluşuyor. (1)

Hayvanlar San Fransico, New York, Tokyo

gibi birçok şehri kaplamaya yetecek kadar
atık üretiyor. (1, 2)

Deniz ve Okyanuslar
Dünya balık yataklarının ¾’ü sömürülmüş
ve tüketilmiştir. (1, 2)

2048 yılında balıksız okyanuslarla karşı

karşıya kalabiliriz. (1, 2, 3)

Okyanuslarımızdan her yıl 90-100 milyon

ton balık çıkarılıyor. (1)

Okyanuslardan her yıl 2.7 trilyon kadar

hayvan çıkarılıyor. (1, 2)

Yakalanan her 450 gram balık için, yaklaşık

2.5 kilo hedef olmayan deniz canlısı da
yakalanıyor ve ıskartaya çıkıyor (üretim
fazlası olarak atılıyor). (1)

Dünyada yakalanan balıkların %40 kadarı

(32 milyar kilo) ıskartaya çıkıyor. (1, 2)

Bilim adamlarının tahminine göre her yıl

balıkçı tekneleri tarafından 650.000 balina,
yunus ve fok balığı öldürülüyor. (1, 2)

Balık yakalama miktarı 85 milyon tona

kadar çıkıyor. (1, 2, 3)

Balıkçılık hatlarında 40-50 milyon köpek

balığı öldürülüyor. (1, 2, 3, 4)

Yağmur Ormanları
Hayvansal tarım, Amazon katliamının %91
kadarından sorumlu. (1, 2, 3, 4)

Her saniye yağmur ormanlarından 1-2

akre yok oluyor. (1, 2, 3, 4, 5)

Yağmur ormanlarındaki katliamın en

önemli nedeni hayvancılık ve hayvancılıkta
kullanılacak yemlerin üretimi için kullanılan
alanlar. (1, 2, 3)

Yağmur ormanları katliamına bağlı olarak

her gün 137 bitki, hayvan ve böcek türü yok
oluyor. (1, 2, 3, 4)

26 milyon dönüm yağmur ormanı, palm

yağı üretimi nedeniyle yok edilmiştir. (1)

136 milyon dönüm yağmur ormanı,

hayvansal tarım nedeniyle yok edilmiştir. (1,
2)

Geçtiğimiz 20 yıl içerisinde Brezilya’da 1.100

yeryüzü aktivisti öldürüldü. (1, 2, 3, 4)

Doğal Yaşam
ABD Tarım Bakanlığı hayvancılık
endüstrisini korumak için yırtıcı hayvanları
öldürmekte. (1)

Washington eyaletinde Wedge kurt sürüleri

öldürüldü. (1)

Devletin elinin altındaki yabani at ve eşek

sayısı, özgür dolaşan yabani at ve
eşeklerden daha fazla. (1)

10.000 yıl önce birim alandaki canlı

sayısının %99’u yabani hayvanlardan
oluşurken, bugün insanlar ve insanları
beslemek için yetiştirilen hayvanlar canlı
sayısının %98’ini oluşturuyor. (1, 2, 3)

İnsanlık
Dışsal maliyetlerin 414 milyar doları
hayvansal tarımdan kaynaklanıyor. (1, 2)

ABD’deki antibiyotik satışlarının %80’i çiftlik

hayvanları için. (1, 2, 3, 4)

Dünya nüfusu 1812 yılında 1 milyarken, 1912

yılında 1.5 milyara, 2012 yılında ise 7 milyar
kişiye yükseldi. (1, 2)

Dünyada yetiştirilen çiftlik hayvanı sayısı

yıllık 70 milyar hayvan. Her bir saatte
yemek için öldürülen hayvan sayısı 6
milyon adet. (1, 2, 3, 4)

İnsan nüfusu her gün 19.6 milyar litre su

tüketiyor ve 9.5 milyon ton yemek yiyor. (1)

Dünyadaki 1.5 milyon inek, her gün 170

milyar litre su içiyor ve 61 milyon ton
yemek yiyor. (1)

Şu an 10 milyar insanı besleyebilecek

kadar yiyecek üretebiliyoruz. (1, 2, 3)

Dünya çapında üretilen tahıl ve

baklagillerin %50’si hayvan yemi oluyor. (1,
2, 3, 4)

Dünyadaki aç çocukların %82’si

yiyeceklerin büyükbaş hayvan
sistemlerindeki hayvanlara yedirildiği,
onların da zengin kişiler tarafından yendiği
ülkelerde yaşıyorlar. (1, 2, 3, 4)

Herhangi bir toprakta, bitki temelli

kaynaklardan elde edilecek protein miktarı,
etten elde edilecek miktarın 15 katı
kadar. (1)

Ortalama bir Amerikalı birey her yıl 94 kilo

et tüketiyor. (1, 2, 3, 4)

Süt ürünlerinin tüketimi göğüslerde kitle

oluşumuna neden olabiliyor. (1)

Süt ürünlerinin tüketimi erkeklerde meme

oluşumuna neden olabilir. (1)

Dünya nüfusuna her gün 228.000 kişi daha

ekleniyor. (1, 2)

1 kişiyi 1 yıl beslemek için ihtiyaç duyulan

toprak:
Vegan: 650 metrekare.
Vejetaryen: Bir vegan için gerekenin 3 katı
kadar.
Et tüketen: Bir vegan için gerekenin 18 katı
kadar. (1, 2)

1.5 akrelik bir arazide 16.700 kilo bitki bazlı

yiyecek üretilebilirken, aynı büyüklükte bir
arazide üretebileceği et miktarı 170 kilo. (1,
2)

Vegan beslenmeyi benimseyen bir kişi,

hayvansal ürünlerle beslenen bir kişiden
%50 daha az karbondioksit üretiyor, 11’de
1’i kadar fosil yakıtı tüketiyor, 13’te 1’i kadar
su tüketiyor ve 18’de 1’i kadar toprak
kullanıyor. (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7)

Her gün, vegan beslenmeyi benimseyen

bir kişi 4.100 litre su, 20 kilo buğday, 2.8
metrekare ağaçlı alan, 9 kilo karbondioksit
eşdeğeri ve 1 hayvanın hayatını
kurtarıyor. (1, 2, 3, 4, 5, 6)

Cowspiracy: Sürdürülebilirliğin Sırrı filminin web

sitesinde yer alan infografiğin veganlik.org
tarafından Türkçeleştirilmiş ve zenginleştirilmiş
versiyonudur. Türkiye’ye dair eklenen
bilgilerin kaynakları: “Türkiye’nin Su Ayak İzi
Raporu“, WWF Türkiye. Son Güncelleme: 4 Aralık
2017 · ? veganlik.org

bu sayfayı arkadaşlarımla
paylaş:

whatsapp email

facebook twitter

sosyal medyada ekleyin, takipleşelim!

@veganrehber:

! " #
!
Kullanım Şartları ·2021© veganlik.org hakkında