BÀI TẬP TỰ ĐÁNH GIÁ KẾT THÚC CHƯƠNG 5

Bài 1. Tính giá trị của các hàm Boole sau, ứng với giá trị các biến x  1, y  1, z  0, t  0 :
a. f (x , y, z, t )  tx  yzt  yz . b. f (x , y, z, t )  tx  xy  yz  xzt .
Bài 2. Tìm dạng chuẩn tắc tuyển của các hàm sau
a. f (x , y, z )  x  y  xz . b. f (x, y, z )  x  y  z .
Bài 3. Rút gọn các hàm sau:

 
a. f (x , y, z )  xyz x  z y  z . 
b. f (x , y, z )  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz
Bài 4. Tìm đầu ra của các mạch tổ hợp sau:

a.

b.

Bài 5. Vẽ mạch tổ hợp các cổng logic NOT, AND, OR có đầu ra là

a. x  y  x 
b. x y  z 
Bài 6. Tìm tất cả các tế bào lớn của bảng Karnaugh sau:
a.

y y y y

x xyz xyz xyz xyz

x xyz xyz xyz xyz

z z z z

b.
1
 y y y y

x xyzt xyzt xyzt xyzt t

x xyzt xyzt xyzt xyzt t

x xyzt xyzt xyzt xyzt t

x xyzt xyzt xyzt xyzt t

z z z z

Bài 7. Tối tiểu hóa (tìm đa thức tối tiểu) hàm Boole sau:

 
f x, y, z  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz

Bài 8. Tối tiểu hóa (tìm đa thức tối tiểu) hàm Boole sau:

 
f x, y, z  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz

Bài 9. Cho mạch

a. Viết biểu thức của hàm f theo các biến x, y, z.

b. Rút gọn hàm logic đó.

Bài 10. Cho mạch

a. Viết biểu thức của hàm f theo các biến x, y, z, t.

b. Rút gọn hàm logic đó.

------------------------------------ Hết -----------------------------------

2
 BÀI GIẢI CHI TIẾT
Bài 1. Tính giá trị của các hàm Boole sau, ứng với giá trị các biến x  1, y  1, z  0, t  0 :
a. f (x , y, z, t )  tx  yzt  yz . b. f (x , y, z, t )  tx  xy  yz  xzt .
Bài giải.

a. f (1, 1, 0, 0)  0.1  1.0.0  1.0  1  0  1  1

b. f (1, 1, 0, 0)  0.1  1.1  1.0  1.0.0  0  1  1  0  1

Bài 2. Tìm dạng chuẩn tắc tuyển của các hàm sau
a. f (x , y, z )  x  y  xz . b. f (x, y, z )  x  y  z .
Bài giải.

a. Cách 1. Dùng bảng chân trị

x y z x y z xz f (x, y, z )
0 0 0 0 1 0 0
0 0 1 0 0 0 0
0 1 0 1 1 0 1
0 1 1 1 0 0 1
1 0 0 1 1 1 1
1 0 1 1 0 0 1
1 1 0 1 1 1 1
1 1 1 1 0 0 1
Vậy f (x , y, z )  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz
Cách 2. Biến đổi đại số
f (x , y, z )  x  y  xz

 x .1.1  1.y .1  x .1.z

 x (y  y )(z  z )  (x  x )y(z  z )  x (y  y )z
 xyz  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz  x yz
 xyz  xyz  xyz  xy z  xyz  xy z

b. Cách 1. Dùng bảng chân trị

x y z f (x, y, z )
0 0 0 0
0 0 1 1
0 1 0 1
0 1 1 1
1 0 0 1
1 0 1 1
1 1 0 1
1 1 1 1
3
 Vậy f (x, y, z )  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz
Cách 2. Biến đổi đại số
f (x, y, z )  x  y  z
 x .1.1  1.y.1  1.1.z

 x (y  y )(z  z )  (x  x )y(z  z )  x  x (y  y )z 
 xyz  xyz  xyz  xy z  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz  x yz
 xyz  xyz  xyz  xyz  x y z  x yz  xyz
Bài 3. Rút gọn các hàm sau:

 
a. f (x , y, z )  xyz x  z y  z . 
b. f (x , y, z )  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz
Bài giải.


a. f (x , y, z )  xyz x  z y  z  
 
  
 xy  z   x  z  y  z
    (luật De Morgan)

 
 

 xy  z xz  yz   xy  z x z  yz
 
 
 xyxz  xyyz  zxz  zyz  xyz  xyz  xz

 
 xy z  z  x z  xy  xz

b. f (x , y, z )  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz

   
 x z y  y  x z y  y  xyz  xz  xz  xyz

 
 x  x z  xyz  z  xyz

Bài 4. Tìm đầu ra của các mạch tổ hợp sau:

a.

4
 b.

Bài giải.

a.

b.

Bài 5. Vẽ mạch tổ hợp các cổng logic NOT, AND, OR có đầu ra là

a. x  y  x 
b. x y  z 
Bài giải.

a.

b.

5
Bài 6. Tìm tất cả các tế bào lớn của bảng Karnaugh sau:
a.

y y y y

x xyz xyz xyz xyz

x xyz xyz xyz xyz

b. z z z z
y y y y

x xyzt xyzt xyzt xyzt t

x xyzt xyzt xyzt xyzt t

x xyzt xyzt xyzt xyzt t

x xyzt xyzt xyzt xyzt t

z z z z

Bài giải

a.

 Tế bào lớn loại 8 ô: không có

 Tế bào lớn loại 4 ô: không có

  
 Tế bào lớn loại 2 ô: có 3 tế bào là: xyz , xyz ; xyz , xyz ;  xyz , xyz 
 Tế bào lớn loại 1 ô: không có

b.

 Tế bào lớn loại 16 ô: không có

 Tế bào lớn loại 8 ô: không có


 Tế bào lớn loại 4 ô: có 1 tế bào là xyzt , xyzt , xyzt , xyzt 

 Tế bào lớn loại 2 ô: có 1 tế bào là xyzt , xyzt 
 
 Tế bào lớn loại 1 ô: có 1 tế bào là xyzt

6
Bài 7. Tối tiểu hóa (tìm đa thức tối tiểu) hàm Boole sau:

 
f x, y, z  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz

Bài giải

Dùng bảng Karnaugh để biểu diễn

 
 Lập bảng Karnaugh của hàm f x, y, z  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz

y y y y

x xyz xyz xyz xyz

x xyz xyz xyz xyz

z z z z

 Tìm các tế bào lớn:

 Tế bào lớn loại 8 ô: không có


 Tế bào lớn loại 4 ô: có 1 tế bào là xyz , xyz , xyz , xyz , suy ra đơn thức:
   
xyz  xyz  xyz  xyz  xz y  y  xz y  y  xz  xz  x  x z  z  

 Tế bào lớn loại 2 ô: có 1 tế bào là xyz , xyz , suy ra đơn thức: 

xyz  xyz  xy z  z  x y 
 Tế bào lớn loại 1 ô: không có

 Có duy nhất 1 cách phủ tối tiểu bảng Karnaugh

 Vậy đa thức tối tiểu cần tìm: f (x , y, z )  z  x y

Bài 8. Tối tiểu hóa (tìm đa thức tối tiểu) hàm Boole sau:

 
f x, y, z  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz

Bài giải

 
 Lập bảng Karnaugh của hàm f x, y, z  xyz  xyz  xyz  xyz  xyz

7
 y y y y

x xyz xyz xyz xyz

x xyz xyz xyz xyz

z z z z

 Tìm các tế bào lớn:

 Tế bào lớn loại 8 ô: không có

 Tế bào lớn loại 4 ô: không có

 Tế bào lớn loại 2 ô: có 2 tế bào là

- xyz , xyz  suy ra đơn thức: xyz  xyz  x z y  y   xz

- xyz , xyz  suy ra đơn thức: xyz  xyz  xy z  z   x y
- xyz , xyz  suy ra đơn thức: xyz  xyz  yz x  x   yz
- xyz  
, xyz suy ra đơn thức: xyz  xyz  xz y  y  xz 
 Tế bào lớn loại 1 ô: không có

 Có duy nhất 1 cách phủ tối tiểu bảng Karnaugh

 Vậy đa thức tối tiểu cần tìm: f (x , y, z )  xz  xy  xz

Bài 9. Cho mạch

a. Viết biểu thức của hàm f theo các biến x, y, z.

b. Rút gọn hàm logic đó.

Bài giải

a. Viết biểu thức của hàm f theo các biến x, y, z.

8
  
Vậy f (x , y, z )  x  y x  y  z  z

b. Rút gọn hàm logic đó.

 
Ta có f (x , y, z )  x  y x  y  z  z

 xxz  xyz  xzz  yxz  yy z  yzz

 
 0  xyz  0  yxz  yz  0  yz x  x  1  yz .

Bài 10.

Cho mạch

a. Viết biểu thức của hàm f theo các biến x, y, z, t.

b. Rút gọn hàm logic đó.

Bài giải

a. Viết biểu thức của hàm f theo các biến x, y, z, t.

9
 Vậy f (x , y, z, t )  xyz  xyz  xyt

b. Rút gọn hàm logic đó.

 
Ta có f (x , y, z, t )  xyz  xyz  xyt  x  x yz  xyt  yz  xyt

-------------------------------------- Hết -------------------------------

10