Pananaliksik NG Group 1 Final12345

Holy Trinity College
Departamento ng CCJE
Holy Trinity College of General Santos City
Fiscal Daproza Avenue 9500 General Santos City, Philippines
BLAAN: KASUOTAN AT KAKINTALAN NG BARANGAY MUDAN
KABANATA I
Panimula
Bawat lugar at tao ay may iba’t- ibang kulturang kinalakihan at kinagisnan na

kung saan ito ay naipapasa o naipapamana ito sa mga sumusunod na henerasyon.
Kultura ang isa sa pinakamaganda at pinakamabisang kasangkapan sa pagkakaisa
ng isang bansa at maipapahayag ang tunay na diwa ng pakikipagkapwa. Ang kultura
ay isa ding daan upang mas yumabong ang pakikipagkomunikasyon at
pakikipaghalobilo o pakikipagsalamuha ng isang tao. Nagpapakita rin kung anong
klaseng pamumuhay, lingguwahe at mga paniniwala ang meron sila.
Sa pananaliksik na ito napili ng mga mananaliksik ang kulturang kasuotan ng

mga katutubong Blaan na naninirahan sa nayon ng Mudan, Glan Sarangani
Province. Ayon kay Paragas (2006), Ang kultura ang siyang nagbubuklod at
gumagabay sa ating mga pilipin. Ito ay nagpapakita na mayroon tayong pinagmulan
sa mga Bagay at gawaing nakasanayan natin. Ang pilipinas ay may makulay na
kultura at isa sa mga bansang na kinilala na ang kultura ay makakatulong upang
malaman kung saan naggagaling at nagsimula ang mga kasuotang kanilang
ginagamit na tribu.
Isa sa pinakakilala sa kultura ng mga katutubong Blaan ang kulturang

kasuotan nila. Dito masmadali silang makilala o masmadaling matukoy. Ang
kulturang ito ang pinakamadali na maipasa o pinakamadaling maipamana sa mga
sumusunod na henerasyon ng kanilang tribu. Naipapakita sa kulturang kasuotan
kung anong klaseng ganda ang kanilang tribu at nagpapahayag rin ito ng respeto at
pagpapahalaga sa kanilang kultura.
Sa kulturang kasuotan ng katutubong Blaan sa ngayon ay bumaba o

kumukunti na ang mga sumusuot na mga katutubong Blaan dito sapagkat maraming
ang naiing-ganyo at sumasabay sa makabagong kasuotan ngayon marami nang
mga katutubong Bla’an ang niyayakap at bukas sa pagtanggap sa porma o kasuotan
ng ibang kultura.
At sa pag aaral na ito mas mauunawaan at makikilala pa natin ang ating mga
kapatid na mga katutubong Bla’an sa paraang pag kilala sa kanilang mga kasuotan
at kultura na ginagamit nila sa mga kanikanilang pamumuhay.
Sa pag-aaral na ito, nais ng mga mananaliksik na malaman ang saloobin ng

mga katutubong Blaan na nagmula sa nayon ng Mudan, Glan Sarangani Province.
Layon ng pananliksik na ito na beripikahin kung anong klase at kung anong meron
sa kultura ng mga katutubong Blaan. Nahimok ang mga mananaliksik ng maliit na
Pag-aaral sa kultura ng ating katutubong bla’an sa nayon ng Mudan, Glan Sarangani
Province. Sa pananaliksik na ito ay malalaman natin ang bunga.
Paglalahad ng Suliranin
Ang pag-aaral na ito ay isinagawa upang pag-aralan ang mga kasuotan ng

katutubong Bla’an sa nayon ng Mudan, Glan Sarangani Province.
Sa pamamgitan ng pag-aaral na ito, sinikap ng mananaliksik na ang sumusunod na

suliranin ay mabigyang linaw.
1. Ano ang sinisimbolo ng kasuotan ng tribung blaan?
2. Ano ang mga kagamitan o kasangkapan sa paggawa ng kanilang kasuotan?
3. Ano kahalaga ang paggamit ng kasuotan ng katutubong Bla’an sa kanilang tribu

sa nayon ng Mudan, Glan Sarangani Province?
Saklaw at Limitasyon
Ang pananaliksik na ito ay nakatuon sa pag-aaral sa iba’t-ibang kasuotan ng

tribu ng Blaan sa nayon ng Mudan, Glan Sarangani Province.
Ang mga mananaliksik ay mangangalap ng mga impormasyon at datos mula

sa mga aklat na kinapapalooban ng mga naisagawang mga papel pananaliksik na
tiyak makapaglalahad ng sapat na mga impormasyong kinakailangan. Anuman ang
mga makakalap na impormasyon at datos ay siyang magiging nilalaman ng pag
aaral.
Kahalagahan ng Pag-aaral
Ang pananaliksik na ito ay magsisilbing gabay at makakatulong sa mga sumusunod:
Mga katutubong Blaan, mabibigyang pagkakataong ipahatid, tukuyin at

ilahad ang mga natatanging kaugalian, personalidad, kultura, sining, at mga
pamantayan sa nasabing tribu. Ito ay magbibigay daan upang higit na makikala at
maunawaan ng lahat ang aspeto sa kanilang estado ng pamumuhay.
Mga Guro, ang pananaliksik na ito ay kapaki-pakinabang sapagkat maari

itong maging batayan upang mabigyan pa lalo ng mga konkretong ideyang nakalap
mismo ng mga mananaliksik sa pagsasagawa ng intrbyu. Dahil dito ay maibabahagi
nila ang kaalamang ito sa mga estudyanteng kanilang tinuturuan.
Mga Mag-aaral, ito ay mahalaga sa kanila sapagkat sa pamamagitan nito

malalaman at maiintindihan ng mga mag-aaral ang tungkol sa iba’t ibang kasuotan
ng katutubong Blaan.
Sa iba pang mga Mananaliksik, ito ay mahalaga sapagkat maari nila itong
maging gabay sa pag-aaral tungkol sa kulturang pananamit ng mga katutubong
Bla’an.
Sa mga sumusunod pang mga Mananaliksik, ay magiging kapaki-

pakinabang ito sapagkat magkakaroon sila ng mga panibagong basehan hinggil sa
paksa ng papel pananaliksik na ito.
Kahulugan ng Termino
Tribung Blaan- Ito ang tawag sa ating mga katutubo na nag mula sa isang tribu na
nakikita sa mga piling probinsya sa lugar ng Mindanao.
Kasuotan- Ito ay isa sa mga bahagi ng kultura ng isang lugar na kalimitang

ginagamit sa pangaraw-araw na pamumuhay ng mga tao.
Kakintalan- ito ay nagbibigay impresyon sa mga mambabasa na tatatak sa kanilang

mga isipan upang higit itong matandaan.
KABANATA II
Kaugnay na Literatura at Pag-aaral
Ang Mananaliksik ay nangalap na mga kaugnay na literatura at mga pag aaral

na may kaugnayan sa kanyang pag-aaral upang maging makabuluhan at
makatutuhanan ang pag aaral na ito.
Demograpiya
Pigura 1. Mapa ng Barangay Mudan, Glan Sarangani Province
Ang Barangay Mudan ay isang Barangay Sa Lungsod ng Glan, Sarangani

Province. Ayon sa sensu ng 2020 ang populasyon ay tinatayang aabot hanggang
1,369 at ito ay kumakatawan sa 2.16% ng kabuoang populasyon ng Glan. (Glan,
Sarangani Profile-philAtlas).
Ang Barangay Mudan ay isa sa mga Barangay ng Glan, Sarangani Province

na may maraming naninirahang katutubong Blaan dito mas mapapaliwag nila ang
kanilang kultura mula sa pangkabuhayan, sining, Musika, ritwal hanggang sa
kasuotan.
Kaligirang Pangkasaysayan ng Kasuotan ng Blaan
Ang mga Blaan ay may ibat-ibang ritwal mula sa pagpili ng sakahan hanggang
sa paghahabi at iba pa. Ang kanilang mayaman at makulay na pamana sa kultura ay
sumasalamin sa kanilang paniniwala mula sa paggamit ng tenso, tradisyunal na
beadworks at paggamit ng abaca. Halimbawa ay ang tinawag nilang “Mabal Tabih”
ito ay isang salitang Blaan sa prosesong panghahabi ng abaca. Ang Tabih ay
nangangahulugan kasuotan na produkto ng nagawang kamay ito ay tumutukoy sa
tradisyunal na “tribunal Skirt” ng mga Blaan. (Blaan-Culture-doc-kultira ng Blaan)
(sining, wika, musika, kasuotan, kaugalian at tradisyon).
Kaugnay na literatura
Ayon sa impormasyong nalikom ng mga mananaliksik ng CITY MAYOR’S

OFFICE INTEGRATED CULTURAL COMMUNTIES (CMO-ICCAD) ng Heneral
Santos, Ang naging kasaysayan ng kasuotan ng tribong blaan ay nakabasi sa
magagandang tanawin na nilikha ng maykapal. Ang mga naging disenyong gamit sa
pagbuburda noon ay nakukuha nila mula sa mga nakikita sa kanilang kapaligiran o
kung anong kasaysayan ng kanilang pinanggalingang angkan at kadalasan naman
ay mula sa kanilang panaginip.
Ayon kina Anderson at Taylor (2007), ang kultura ay isang kumplikadong

sistema ng ugnayan na nagbibigay kahulugan sa paraan ng pamumuhay ng isang
grupong panlipunan o isang lipunan sa kabuoan. Base sa kanilang pagsasalaysay
patungkol sa kultura ito ay magiging daan upang mas makilala ang uri ng kanilang
pamumuhay sa isang grupong panlipunan. Ito ay may kaugnay sa pananaliksik
sapagkat ang kasuotang Blaan ay kulturang etniko ng mga katutubong Blaan na
nagbibigay daan upang sila ay mas makilala at maipakita ang natatanging ganda ng
kanilang kasuotan.
Ayon kay Paragas (2006), Ang kultura ang siyang nagbubuklod at

gumagabay sa ating mga Pilipino. Ito ay nagpapakita na mayroon tayong
pinagmulan sa mga bagay at gawaing nakasanayan natin. Ang pilipinas ay may
makulay na kultura at kinilala rin na mayaman sa ibat-ibang uri ng kultura at isa sa
mga bansang na kinilala na ang kultura ay nagmula sa ating mga ninuno. Ang pag
aaral sa kulturang kasoutan ng Blaan ay makakatulong upang malaman kung saan
nanggagaling at nagsimula ang mga kasuotang kanilang ginagamit sa tribu.
Mula sa aklat ni Dona M. Gallick, et al (2009), ang kultura ay ginagamit para

sa maayos na paraan ng may kapangyarihan at mga makapangyarihang tao, dahil
ang mga taong may kaalaman sa kasaysayan, literatura, at sa sining ang siya
lamang may kultura ayon sa unang paniniwala. Ang paniniwalang ito ay binatikos ng
ilang mga antropolohista.
Ang kultura ay nagpapakilala kung sino at kung ano tayo. Ito ay nagbibigay
kahulugan at nagdedetermina sa paraan ng ating pag-iisip, damdamin at pag-uugali.
Sang-ayon kay Edward Burnett Tylor, Ama ng Antropolohiya, ang kultura ay

isang kabuuang kompleks na may malawak na saklaw sapagkat kabilang ditto ang
kaalaman, paniniwala, sining moral / balyu, kaugalian ng tao bilang miyembro ng
isang lipunan. Hindi lamang sining at musika ang kultura ayon sa paniniwala ng iba
ngunit ito ay naglalaman ng mga balyu at alituntunin sa lugar na tinitirahan ng ating
mga ideya na mabubuti o masasama, relihiyon, sa madaling salita, ang kultura ay
matutuhan ng tao bilang miyembro ng isang lipunan. Ito ay tumutukoy sa lahat na
natutuhan ng isang indibidwal sa lipunang kinabibilangan. Ang kultura ay hindi
lamang patungkol sa kaugalian at paniniwala kundi kabilang din ditto ang sining
kung saan napabilang ang kasoutan ng iba’t-ibang tribung etniko kabilang na ditto
ang kasoutan ng tribung blaan.
Teoritikal na Balangkas
May iilang teorya ang ginamit ng mananaliksik bilang batayan sa pag-aaral

na ito upang maging mas mainam ang isinagawang pananaliksik. Malaki ang
bahaging ginagampanan ng mga teoryang ito lalo na sa pag-aanalisa at pag bibigay

ng interpretasyon sa mga datos na nakalap ng mananaliksik.
Ang kultura sa isang bansa ay binubuo ng kanyang mga katutubo at katangi-

tanging kaugaligaan, paniniwala at mga batas sa kultura nakilala ang isang bansa at
ang kanyang mga mamamayan ito ang naipasa sa luob ng isang grupo o lipunan na
may simbolikong kahulugan o espesyal na kahalagahan sa mga pinag mulan noong
nakaraan. Isa sa mga halimbawa nito ay ang mga kasuotang ginagamit ng isang
katutubo. Dito mas makilala at mabibigyang pansin ang kahalagahan, kahulugan at
mga kasangkapan sa pag gawa ng kanilang kasuotan.
Ayon kay Ward Goodenough, ang kultura ay (patterns of behavior way of life
and patterns for behavior designed for that life). May kulturang ginagawa o
sinusunod dahil iyon ang kinasanayan o kinagisnan ngisang grupo o pangkat.
Maaaring mga kaugalian o kinikilos ng mga grupo ng tao na ginagawa o
pinaniniwalaan nila dahil sa iyon lamang ang dapat sa grupo nila. Halimbawa nito ay
ang kulturang pang kasuotan ng tribong blaan.ang kanilang kasuotan ay hindi
makikita sa ibang pangkat o grupo ng ibang tribo kundi ito ay nakikita lamang sa
mga tribong blaan.
Ang kultura ay ang nagbibigay ng pagkakakilanlan ng bawat pangkat o

grupo na kasapi ng isang komunidad o lipunan. Ang pagpreserba sa
pagkakakilanlan ng bawat pangkat o grupo ay mahalaga dahil ang mga ito ang nag
bibigay kulay sa yamang kultura ng isang bansa.
Konseptwal na Balangkas
Ang bahaging ito ay naglalahad ng konseptuwal na balangkas patungkol sa

kasuotan at kakintalan ng mga katutubong Blaan sa Brgy.Mudan at ang simbolo,
kahulugan at kahalagahan nito.
Ayon kay Soriano (2015), ang konseptuwal na balangkas ay naglalaman ng

konsepto ng mananaliksik hinggil sa pag-aaral na isinasagawa. Ito ang pangunahing
tema at panuntunan ng pagsisiyasat. Ang nasabing balangkas ay ipinakikita sa isang
presentasyon ng paradigma ng pananaliksik na kailangan maipaliwanag nang

maayos.
Ang balangkas na ito ay nagpapakita ng isang konsepto patungkol sa pag-

aaral. Ito ay nagpapakita kung paano ginawa ng mga mananaliksik ang pag-aaral.
Mag sisimula sa mismong respondante. Mahahati sa ilang bahagi para sa
pangangalap ng datos, mga impormante, mga kaugnay at kaparihung pananaliksik
sa isang lugar.
Ang modelong nakalarawan ay tumutukoy sa pananaw ng bawat

katutubong blaan sa nayon ng Mudan, Glan Saragani Province, inilalarawan dito
kung ano ang kahalagahan at kahulugan sa kanilang kasuotan.
/.
KATUTUBONG BLAAN
bbBLAAN
KASUOTAN
AT
KAKINTALAN
SIMBOLO KAHULUGAN
KAHALAGAHAN
NG NG
KASUOTAN
NG
KASUOTAN
KASUOTAN
Teorya
Pigura 2. Iskema ng Paradigm ng Pananaliksik
Ang balangkas na ito ay nagpapakita ng isang konsepto patungkol sa pag-

aaral. Ito ay nagpapakita kung paano ginawa ng mananaliksik ang pag-aaral. Mag
sisimula sa mismong respondente. Mahahati sa ilang bahagi para sa pangangalap
ng datos, mga impormante, mga kaugnay at kaparehung pananaliksik sa isang
lugar.
Ang modelong nakalarawan ay tumutukoy sa pananaw ng bawat

katutubong blaan sa nayon ng Mudan, Glan Saragani Province, inilalarawan dito
kung ano ang kahalagahan at kahulugan sa kanilang kasuotan.
KABANATA III
Pamamaraan
Sa kabanatang ito inilahad ng mga mananaliksik ang mga pamaraang ginamit,

ang disenyo at lokal ng pag-aaral sa paglikom ng datos at pangkalahatang
pamamaraan.
Disenyo ng Pag-aaral
Ito ay kwalitatibong uri ng pananaliksik at gumagamit ng mga pamamaraang

palarawan dahil tumpak na inilalarawan ang mga kahulugan ng kanilang paggamit
ng kanilang kasuotan at mga kasangkapan sa paggawa ng kanilang kasuotan.
Ang ginamit na instrument ng mga mananaliksik sa pag-aaral na ito ay sarbey,

panayam at obserbasyonal na pananaliksik. Sa pamamagitan ng sarbey at pagbigay
ng mga talatanungan ito naging pangunahing instrumentong ginagamit sap ag aaral
na ito. Ang talatanungan ay inihanda ng mga mananaliksik upang makakuha ng
impormasyon tungkol sa negosyo at sa persepsyon ng mga tao na makatutulong sa
mga mananaliksik.
Lokal ng Pag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay isinagawa sa nayon ng Mudan, Glan Sarangani

Province na kung saan maraming mga katutubong blaan ang nakatira na maaaring
maging respondente sa pananaliksik ng mga mananaliksik
Mga Impormante
Ang mga naging respondente ng mananaliksik na ito ay mga katutubong

Blaan na nakatira sa nayon ng Mudan Glan Sarangani Province.
Pangkalahatang Pamaraan
Sa Pag-aaral na ito, ang unang hakbang na ginawa ng mananaliksik ay

humingi ng pahintulot sa mga katutubong blaan na nakatira sa nayon ng Mudan,
Glan, Sarangani, Province kung maaari bang makapag sagawa ng pananaliksik sa
loob ng kanilang barangay.
Pangalawa ay kung sino-sino ang mga katutubong Blaan ang maaaring

maging respondente sa pananaliksik. Ang pangatlong hakbang ng mananaliksik ay
itinala ang lahat ng mga nakalap sa pag-oobserba. Matapos mapag-aralan ang mga
nakalap na datos ay inihambing ito sa mga katulad na pag-aaral ng mga ibang
mananaliksik.
Matapos mahambing ang mga pag-aaral ng mga naunang mga mananaliksik

ay sinuri ang mga pag kakaiba at pag kakatulad ng mga pag aaral. Pag katapos ay
gumawa ang mga mananaliksik ng kunklusyon batay sa kanyang natuklasan sa
paksang tinatalakay.
KABANATA IV
Paglalahad, Pagsusuri, at Pagpapakahulugan ng mga Datos
Ang kabanatang ito ay naglalaman ng paglalahad, pagsusuri,

pagpapakahulugan ng mga nakalap na datos at paghahambing sa mga naunang
mga pag-aaral na may kaugnayan sa mga kasuotan ng tribong Blaan.
Makikita sa susunod na pahina ang talahayan ng mga nakalap ng impormasyon

tungkol sa pag-aaral ng mga kasuotan at kakintalan sa Barangay Mudan.
Layunin ng pag-aaral na ito na maipaliwanag ang mga nakalap na mga

impormasyon tungkol sa kahulugan at kahalagahan ng kasuotan ng tribong Blaan.
Ipinakita rin sa nasabing talahayan ang transkripsyon ng pag-aaral para sa tamang

pagbigkas ng bawat salita. Ibinigay rin ang bawat etimolohiya at kahulugan ng bawat
salita. Pinapakita rin ng mananaliksik ang paghahambing sa ibang naunang pag-
aaral patungkol sa kasalukuyang pag-aaral.
Talahanayan 1. Pag-aaral sa tribong Blaan sa Brgy.Mudan, Glan Sarangani

Province
Tribong Blaan Tagalog English Kahulugan
Fais Pinuno Leader Ito ay nangangahulugan ng

katapangan at katatagan ng
isang lider o pinuno ng isang
lugar
Klung Panaming Shield Ito ay nag papakita ng matibay

na proteksyon ng isang
komunidad
Fana Pana/Agas-Sibat Spear Ito ay nangangahulugan din ng

pag proteksyon sa isang

komunidad at gamit sa
panghanap buhay
Dad to Mga Tao People Nagpapakita ng pagkakaisa sa

isang komunidad
Knun di banwe Mga likas yaman Nature’s Itoy nagpapahiwatig tungkol sa

resources kalikasan na bigay mula sa
maykapal
Bnulen Hugis Diamante Form of Diamond Nangangahulugan sa likas

yamang nakatago sa lupa
Mahin Karagatan Ocean Nagpapakita ng kagandahan at

kabutihang biyaya ng may
kapal
Datal Kapatagan Plain’s Ito ay nangangahulugan sa

isang komunidad
Blatik Bituin Star Nagpapakita ng mga sinyales o

kahulugan upang simulan ang
pag tatanim ng kaingin
Kmawang Kalawakan Galaxy Nagpapakita ng kagandahan at

kabutihang dala at biyaya ng
maykapal
Fitam Itim Black Elegant, Kahirapan, mourn

Bukay Puti White Kalinisan, purity
Fulè Pula Red Katapangan, Matapang or

Brave
Mlunu Mahin Asul Blue Royalty, power, makakalikasan
Mlunu doon Berde Green Kalikasan o Prosperity,

Makalikasan
Mlalél Dilaw Yellow Inggit, jelousy, panggamot ,

taginit
Bulaw Kayumanggi Brown Kabanwe o kumyunidad
Pagpapaliwanag
Sa talahanyan I, makikita ang mga nalikom na mga datos mula mga

repondente na mga katutubong Blaan sa lugar ng Baranggay Mudan, Glan
Sarangani Province. Nakapaloob din sa talahanayan na ito ang bawat kulay na
ginamit sa paggawa ng kanilang kasuotan at ang bawat kahulugan nito.
Sa mga nakalap na wikang blaan ng mga kasalukuyang mananaliksik na

umabot sa labing pitong (17) impormasyon kagaya ng fais, klung, fana, dad to,
knun di banwe, bnulen, mahin, datal, blatik, kmawang, fitam, bukay, fule,
mlunu mahin, mlunu doon, mlalel, bulaw. Kapansinpansin sa mga nakalap na
mga datos na nakakabuo ng ideya ang mga katutubong Blaan sa paggawa ng mga
kasuotan at ang mga disenyong pinagmulan nito at mga materyal o kasangkapan sa
paggawa mula sa kanilang mga nakikita sa kapaligiran gamit ang likas na yaman. Sa
paglipas ng panahon nakakalikha pa sila ng mga makabagong disenyo. Sa paraang
ito nakakabuo ang mga katutubong Blaan ng kakintalan sa mga tao. Naipapahayag
nila ang kagandahan sa kultura patungkol sa kasuotan ng tribong Blaan at
maipapamana at maipapasa ito sa mga sumusunod at sa mga susunod pa ng mga
henerasyon.
Talahanayan II.Pag-aaral tungkol sa simbolo, kahalagahan at kahulugan

ng kasuotan ng tribong Blaan
Orihinal na pahayag ng mga Transkripsiyon

respondente
Sa sinisimbolo ng kasuotan Sa sinisimbolo ng kasuotan
“Sa Blaan na term ay saul o mas kilila na Sa Blaan na termino ay saul o mas
damit. Para sa akin ang sinisimbolo na kilala na damit. Para sa akin ang
kasuotang Blaan ay sumisimbolo rin sa kulturang Blaan ay sumisimbolo sa
kultura ito rin ay nagpapakita ng kultura at nagpapakita ng pagmamahal
pagmamahal sa sariling pinagmulan mo. sa sariling pinagmulan mo. Ito rin ay
Ito rin ay nagpapakita na proud ka na ito nagpapakita na ipinagmamalaki mo
ka o kung anong meron ka.” kung ano ka o kung anong meron ka.
Sa kahalagahan ng kasuotan Sa kahalagahan ng kasuotan
“Ito ay mahalaga para sa amin bilang Ito ay mahalaga para sa amin bilang
isang bahagi ng komunidad o bilang isang bahagi ng komunidad o bilang
isang IP member. Ito siya ang isang IP member. Ito ay mas
nagpapakilala sa nakakarami. Ito ay mas mabisang pagtanggap sa amin kapag
mabisang pagtanggap sa amin kapag ito ito ay binabandera o sinusuot. Bilang
ay binabandera o sinusuot. Bilang isang isang membro o bahagi ng komunidad
membro o bahagi ng community para para mas madali kang makilala dapat
mas madali kang makilala of course e suotin mo ang naa-ayon sa
wear mo yung identity mo.” pagkakakilanlan mo.
Sa kahulugan ng kasuotan Sa kahulugan ng kasuotan
“Para sa akin ang pagsusuot ng Para sa akin ang pagsusuot ng

kasuotang Blaan, ito ay nagpapatunay na kasuotang Blaan ay nagpapatunay na
binibigyang halaga ang karapatan ng binibigyang halaga ang karapatan ng

bawat isa o bawat kasapi ng grupo. Ito ay bawat isa o bawat kasapi ng grupo. Ito
iyong pinagmamalaki kung ano ka, kung ay iyong ipinagmamalaki kung ano ka
ikaw ay isang IP member. Kasi noon o kung ikaw ay isang IP member. Kasi
maraming kabataan like under o belong noon maraming kabataan na kabilang
sa aming community na kinakahiya nila sa aming komunidad na kinakahiya
na belong sila diyan but this time you are nila na kabilang sila diyan pero ngayon
belong to this community, you must be ikaw ay kabilang na sa komunidad
proud of it. Huwag mo talagang ikahiya dapat mong ipagmalaki ito. Huwag mo
kung ano ka o kung anong meron ka talagang ikahiya kung ano ka, kung
kung ano ang pinagmulan mo so ipakita anong meron ka at kung anong
mo talaga iyon para masmakilala o e pinagmulan mo dapat ipakita mo
embrace mo kung anong pinagmulan talaga iyon para mas makilala o
mo.” yakapin mo kong ano ang pinagmulan
mo.
“Isa sa among tradisyon kailangan gyud Isa sa aming tradisyon kailangan

namo suoton ang among sanina para naming suotin ang aming kasuotang
mailhan mi nga usa ka Blaan.” pang Blaan upang makilala kami
bilang isang katutubong Blaan.
Sa kahalagahan ng kasuotan
“Importante kaayo sa amoa na para dili
mawala sa among tradisyon ang sanina Mahalaga sa amin ito upang hindi
na Blaan para sunod na henerasyon mawala sa aming tradisyon ang
namo dili nila malimtan ang pagsuot sa kasuotang Blaan para sa susunod na
saninang Blaan.” henerasyon namin hindi nila
malilimutan ang pagsusuot ng
Sa kahulugan ng kasuotan
kasuotang Blaan.
“Bilang Blaan sa among tradisyon suoton
namo among sanina bilang pamatuod isa
kami ka Blaan.” Bilang Blaan sa aming tradisyon
susuotin namin ang aming kasuotan
upang maipakita na isa kaming Blaan.
“Sa tradisyon na Blaan gikinahanglan Sa tradisyong Blaan kailangan namin

namo gyud magsuot og sanina na pang suotin ang kasuotang pang Blaan
Blaan aron kami mailhang isa ka Blaan.” upang kami ay makilala bilang isang
myembro ng kasaping Blaan.
“Importante sa among tradisyon ang
pagsuot sa saninang Blaan aron katong Mahalaga sa aming tradisyon ang
mga sunod sa amoa dili nila malimtan pagsusuot ng kasuotang Blaan para
ang pagsuot sa saninang pang Blaan or sa mga susunod pang henerasyon ay
paila na kami isa ka Blaan.” hindi nila malimutang suotin ang
kasuotang pang Blaan o para makilala
kami na isa kaming Blaan.
“Bilang isa ka Blaan among tradisyon
kinahanglan namo mag suot og sanina
na pang Blaan aron kami mailhan nga isa Bilang isang kasapi ng tribung Blaan
ka Blaan.” kinakailangan naming magsuot ng
kasuotang pang Blaan para kami ay
makilala bilang isang katutubong
Blaan.
“Sa tradisyon nga Blaan kinakailangan ng Sa tradisyon ng Blaan kinakailangan

pagsusuot ng susuoting Blaan upang ng pagsusuot ng kasuotang Blaan
kami ay kilalaning bilang isang Blaan.” upang kami ay kilalaning bilang isang
Blaan.
“Isa sa pinakaimportante ang pagsusuot
ng susuoting Blaan kasi sa aming Isa sa pinakaimportante ay ang
tradisyon ito ang nag papakita o nag pagsusuot ng kasuotang pang Blaan
papatunay na kami ay galing sa tribung kasi sa aming tradisyon ito ang nag
Blaan.” papakita o nag papatunay na kami ay

galing sa tribung Blaan.
“Sa tribung Blaan kinakailangan namin
itong isuot upang kami ay kilala sa Sa tribung Blaan kinakailangan namin
karamihang galing sa tribung Blaan.” itong isuot upang kami ay kilala sa
karamihang galing sa tribung Blaan.
“Para respeto sa tribung Blaan.” Para respeto sa tribung Blaan.
Sa kahalagahan ng kasuotan Sa kahalagahan ng kasuotan
“Para mapakita namo ang respeto namo Para mapakita namin ang aming
sa among tribu.” respeto sa aming tribu.
Sa kahulugan ng kasuotan Sa kahulugan ng kasuotan
“Para kami ay makilala bilang Blaan.” Para kami ay makilala bilang Blaan.
Pagpapaliwanag
Sa Ikalawang talahanayan naipapakita ang simbolo, kahulugan at
kahalagahan ng kasuotan ng katutubong Blaan. Batay sa datos na nakalap ng mga
kasalukuyang mananaliksik para sa pangkalahatang obserbasyon na sagot ng mga
respondente patungkol sa simbolo, kahalagahan at kahulugan ng kasuotang Blaan
para sa mga katutubong Blaan ay karamihan sa kanilang isinagot ay upang kilalanin
sila na isang Blaan. Iialan sa respondente ay sumagot na upang maipakita nila ang
respeto sa kanilang tribu at iilan naman ay sumagot na upang di mawala at upang di
malimutan ng mga susunod na henerasyon. Nailalahad sa talahanayan na ito basi
sa tugon ng mga respondente na ang ang kultura na kasuotang Blaan ang

sumisimbolo sa kanilang tribu upang makilala sila bilang isang katutubong Blaan.
Naipapakita din rito kung gaano nila pinapahalagahan ang pagsusuot ng kasuotan
ng kanilang tribu at gaano ka makahulugan ito sa kanilang at kultura.
KABANATA V
Buod, Konklusyon at Rekomendasyon
Sa kabanatang ito ay inilahad ng mananaliksik ang buod, konklusyon

at Rekomendasyon sa pag-aaral na ito.
Buod
Ang pag-aaral na ito ay naglalaman ng mga nakalap na datos na kung
saan ay patungkol sa “ Blaan: Kasuotan at kakintalan sa Brgy. Mudan”
Tiniyak ng mga mananaliksik na makuha ang sagot sa katanungang ito:
1. Ano ang sinisimbolo ng kasuotan ng tribung blaan?
2. Ano ang mga kagamitan o kasangkapan sa paggawa ng kanilang kasuotan?
3. Ano kahalaga ang paggamit ng kasuotan ng katutubong Bla’an sa kanilang tribu

sa nayon ng Mudan, Glan Sarangani Province?
Ang respondente sa pag-aaral na ito ay limang (5) katutubong Blaan sa Brgy.

Mudan, Glan Sarangani Province.
Pinag-aaralan ng mga mananaliksik patungkol sa kasuotan at kakintalan sa

mga katutubong Blaan at ang simbolo, kahalagahan at kahulugan nito.
Sa talahanyan I, makikita ang mga nalikom na mga datos mula mga

repondente na mga katutubong Blaan sa lugar ng Baranggay Mudan, Glan
Sarangani Province. Nakapaloob din sa talahanayan na ito ang bawat kulay na
ginamit sa paggawa ng kanilang kasuotan at ang bawat kahulugan nito.
Sa mga nakalap na wikang blaan ng mga kasalukuyang mananaliksik na

umabot sa labing pitong(17) impormasyon kagaya ng fais, klung, fana, dad to,
knun di banwe, bnulen, mahin, datal, blatik, kmawang, fitam, bukay, fule,
mlunu mahin, mlunu doon, mlalel, bulaw. Kapansinpansin sa mga nakalap na
mga datos na nakakabuo ng ideya ang mga katutubong Blaan sa paggawa ng mga
kasuotan at ang mga disenyong pinagmulan nito at mga materyal o kasangkapan sa
paggawa mula sa kanilang mga nakikita sa kapaligiran gamit ang likas na yaman. Sa
paglipas ng panahon nakakalikha pa sila ng mga makabagong disenyo. Sa paraang

ito nakakabuo ang mga katutubong Blaan ng kakintalan sa mga tao. Naipapahayag
nila ang kagandahan sa kultura patungkol sa kasuotan ng tribong Blaan at
maipapamana at maipapasa ito sa mga sumusunod at sa mga susunod pa ng mga
henerasyon.
Sa pangalawang talahanayan naipapakita ang simbolo, kahulugan at

kahalagahan ng kasuotan ng katutubong Blaan. Batay sa datos na nakalap ng mga
kasalukuyang mananaliksik para sa pangkalahatang obserbasyon na sagot ng mga
respondente patungkol sa simbolo, kahalagahan at kahulugan ng kasuotang Blaan
para sa mga katutubong Blaan ay karamihan sa kanilang isinagot ay upang kilalanin
sila na isang Blaan. Iialan sa respondente ay sumagot na upang maipakita nila ang
respeto sa kanilang tribu at iilan naman ay sumagot na upang di mawala at upang di
malimutan ng mga susunod na henerasyon. Nailalahad sa talahanayan na ito basi
sa tugon ng mga respondente na ang ang kultura na kasuotang Blaan ang
sumisimbolo sa kanilang tribu upang makilala sila bilang isang katutubong Blaan.
Naipapakita din rito kung gaano nila pinapahalagahan ang pagsusuot ng kasuotan
ng kanilang tribu at gaano ka makahulugan ito sa kanilang at kultura.
Natuklasan
Sa pagsusuri na natuklasan ng mga mananaliksik sa pananaliksik na ito na
malaki ang papel ng kasuotan sa tradisyon at kultura sa mga tribong Blaan.
Natuklasan sa pag-aaral na ito na ang kasuotan para sa kanilang kultura at tradisyon
ay nagsisimbolo sa kanilang tribu.Sa pagsusuot ng kanilang kasuotan ay naipapakita
ang kahalagahan ng kanilang tribu at naipapakita sa ibang kultura kung anong
kagandahan sa kultura at tradisyon nila.
Konklusyon
Batay sa natuklasan ng mananaliksik nangangahulugang kasuotang Blaan ay
isa sa mga Kultura ng katutubong Blaan na karaniwan nilang sinusuot sa mga
okasyon tulad ng kasal. Napakahalaga ng kasuotang Blaan sa kanilang tribu dahil
nagsisilbi itong simbolo ng kanilang pagiging Blaan.
Rekomendasyon
Batay sa kinalabasan ng resulta sa pag-aaral na ito, ang mananaliksik ay nakabuo
ng mga sumusunod na rekomendasyon.
1. Ipagpatuloy ang pag-aaral ng mga kasuotan ng katutubong Blaan sa ibat-
ibang lugar sa Bansa.
2. Gumawa ng iba pang pag-aaral ng kultura ng Blaan.
3. Dapat mapanatili nila ang pagsusuot sa tradisyon na kasuotan ng katutubong
Blaan upang di malimutan at di mawala.
4. Ipagpatuloy ang paggawa na mga bagong disenyo sa kasuotan ng tribung

Blaan.
BIBLIYOGRAPIYA
Dereza, Eduardo T., Guamen. P., Panitikang Pilipino. Quezon City: Gms Publishing
Corporation, 2010
Gagelonia, P. (2000). Ang kasayasayan ng Pilipinas. Manila: National Book Store
Inc.
National Bookstore Calendar 2009. Mga Kultura at Kaugaliang Pilipino.
Talon A. “Tony”, Tol A. (2017). Blaan Attire Validation (2017). Barangay Upper
Labay GSC: CITY MAYOR’S OFFICE INTEGRATED CULTURAL COMMUNITIES
(CMO-ICCAD)
Sunie M., Balandan L., Lasib C., Baluto H. (2017). Blaan Attire Validation. Barangay
San Jose, GSC: CITY MAYORS OFFICE INTEGRATED CULTURAL
COMMUNITIES (CMO-ICCAD)
Departamento ng Pilipino at Panitikan ng Pilipinas, Unibersidad ng Pilipinas.
Searrano, Donor, et.al (2008). Mga hindi Documentadong Katutubong Naratibo ng
Jovellar Albay.
Agoncillo, J. (2005). Kasaysayan ng Bayang Pilipino. Quezon City: National Book
Store, Inc.
APENDIKS A
Mga Impormante
Jonard Malila Mylyn Loganao

68 years old 73 years old
Prk, Matinabangon Mudan Prk, Matinabangon Mudan,
Glan, Saragani Province. Glan Sarangani Province.
Julia Matiguel Marieta Masukal

59 years old 68 years old
Prk, Mabuhay Mudan Glan, Prk, Matinabangon Mudan,
Glan Saragani Province.
Sarangani Province.
Devissa Gadiale
23 years old
Prk, Malampuson Mudan,
Glan Sarangani Province.

Apendiks B. Mga Kasuotan sa Tribong Blaan

CURRICULUM VITAE
Pangalan: Jona Mie G. Hijara

Edad: 19
Araw ng Kapanganakan: August 05,2003
Lugar ng Kapanganakan: Pangyan, Glan Sarangani Province
Ama: Eladio C. Hijara
Ina: Merly G. Hijara
Tirahan: Pangyan, Glan Sarangani Province
Elementarya: Panyan Central Elementary School at Brgy. Pangyan, Glan Sarangani
Province 2014-2015
Secondarya: Panyan National High School at Brgy. Pangyan, Glan Sarangani
Province 2020-2021
Tersyarya: Holy Trinity College of General Santos City at Daproza Avenue, General
Santos City
Kurso: Bachelor of Science in Criminology
Pangalan: Charmien M. Lopez

Edad: 20
Araw ng Kapanganakan: September 4,2002
Lugar ng Kapanganakan: Mudan, Glan Sarangani Province
Ama: Alcher Lopez
Ina: Aileen Lopez
Tirahan: Mudan, Glan Sarangani Province
Elementarya: Del Neri Elementary School at Brgy. Mudan, Glan Sarangani
Province 2014-2015
Secondarya: Glan Padidu National High School at Brgy. Glan Padidu, Glan
Sarangani Province 2020-2021
Tersyarya: Holy Trinity College of General Santos City at Daproza Avenue, General
Santos City
Pangalan : Rovin Jushua B. Laruan

Edad: 20
Araw Ng kapanganakan: Hulyo 2, 2002
Lugar Ng kapanganakan:
Ama: Robert D. Laruan
Ina: Rosannie B. Laruan
Tirahan: Blk 1 Lot 19, Prk. Alpha Village, Poblacion, Alabel Sarangani Province
Elementarya: Alabel Central Integrated SPED Center
Magsaysay Street, Poblacion, Alabel Sarangani Province
2014 - 2015
Sekondarya: Alabel Central Integrated SPED Center
Magsaysay Street, Poblacion, Alabel Sarangani Province
2020-2021
Tersyarya: Holy Trinity College
Daproza Avenue, General Santos City
Pangalan: John Kenneth E. Balinas
Edad: 20
Araw Ng kapanganakan: Agosto 21 2002
Lugar Ng kapanganakan: Esperanza Sultan Kudarat
Ama: Loreto S. Balinas
Ina: Magdalena E. Elumba
Tirahan: Esperanza Sultan Kudarat
Elementarya: Esperanza Central School, Poblacion Esperanza Sultan Kudarat

(2014-2015)
Sekondarya: The Notre Dame of Esperanza Inc., Saliao Esperanza Sultan Kudarat
(2020-2021)
Daproza Avenue, General

Pangalan: Clifson John L. Tulda
Edad: 19
Araw Ng kapanganakan: Enero 14, 2003
Lugar Ng kapanganakan: Doctors Hospital General Santos City
Ama: Junjun S. Tulda
Ina: Jocelyn L. Tulda
Tirahan: Prk, San Isidro Lun Padidu Malapatan Sarangani Provice
Elementarya: Lun Padidu Central Elementary School Prk, Malinawon, Lun Padidu,
Malapatan Sarangani Provice 2014 - 2015
Sekondarya: Lun Padidu National High School Prk, Malinawon, Lun Padidu
Malapatan Sarangani Provice 2020-2021
Daproza Avenue, General Santos City
PASASALAMAT
Ang mga mananaliksik ay taos-pusong nagpapasalamat sa mga taong bukas palad

upang mabuo ang pananaliksik na ito; Sa pamilya at mga kaibigan ng mga
mananaliksik na hindi nag-atubiling tulungan ang mga mananaliksik sa
pampinansyal nitong pangangailangan at suporta at sa walang tigil na pagpursige na
kayang-kaya ng mga mananaliksik sa kabila ng mga problemang kinakaharap; Sa
City Mayors Office Integrated Cultural Communities Affairs Division ( CMO - ICCAD)
at sa mga respondente sa pagbigay ng mga impormasyon at mga datos para sa
ikakaunlad ng pananaliksik na ito; Kay Ginoong Prince Vincent Tolorio, tagapayo ng
mananaliksik sa walang sawang pagpayo at paggabay sa kung anomang dapat
gawin upang maging matagumpay ang ginawang pag-aaral; Higit sa lahat sa
nagbigay ng buhay na lubos na ipinapasalamat ng mga mananaliksik, sa
Panginoong Diyos na nagbigay kaalaman at lakas upang maging matagumpay ang
kaniyang pag-aaral.
- Mga Mananaliksik
o: Bachelor of Science in Criminology
BLAAN: KASUOTAN AT KAKINTALAN NG BARANGAY MUDAN

Tesis na pananaliksik na iniharap kay G. Prince Vincent Tolorio sa Assignaturang

Filipino 2
Lungsod ng Heneral Santos
Bilang Parsyal na Katuparan sa Pangangailangan ng Kursong Bachelor of Science

in Criminology
Jona Mie G. Hijara
Charmien M. Lopez
Rovin Jushua Laruan
John Kenneth Balinas
Clifson John Tulda
Octobre 2022
TALAAN NG NILALAMAN
Pahina
DAHON NG PAMAGAT i
KABANATA I Ang Suliranin at Sandigan Nito
Panimula 1
Paglalahad ng Suliranin 2
Saklaw at Limitasyon 2
Kahalagahan ng Pag-aaral 3
Kahulugan ng Termino 3
KABANATA II Kaugnayan na Literatura at Pag-aaral
Demograpiya 5
Kaligirang Pangkasaysayan ng Kasuotan ng Blaan 6
Kaugnay na Literatura 6
Teoretikal na Balangkas 7
Konseptwal na Balangkas 8
KABANATA III Disenyo at Pamamaraan ng Pag-aaral
Disenyo ng Pag-aaral 11
Lokal ng Pag-aaral 11
Mga Importante/Respondante 11
Pangkalahatang Pamamaraan 11
KABANATA IV Paglalahad, Pagsusuri, at Pangkahalatang Datos
Talahanayan 1 13
Pagpaliwanag 15
Talahanayan 2 16
Pagpaliwanag 19
KABANATA V Buod, Natuklasan, Konklusyon, at Rekomendasyon
Buod 21
Natuklasan 22
Konklusyon 23
Rekomendasyon 24
BIBLIOGRAPIYA 25
Mga Aklat 25
APEDIKS 26
Apendiks A Mga Impormante 26
Apendiks B Mga Kasuotan sa Tribong Blaan 27
CURRICULUM VITAE 29

Pananaliksik NG Group 1 Final12345

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Pananaliksik NG Group 1 Final12345

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Holy Trinity College

BLAAN: KASUOTAN AT KAKINTALAN NG BARANGAY MUDAN

Bawat lugar at tao ay may iba’t- ibang kulturang kinalakihan at kinagisnan na

Sa pananaliksik na ito napili ng mga mananaliksik ang kulturang kasuotan ng

Isa sa pinakakilala sa kultura ng mga katutubong Blaan ang kulturang

Sa kulturang kasuotan ng katutubong Blaan sa ngayon ay bumaba o

Sa pag-aaral na ito, nais ng mga mananaliksik na malaman ang saloobin ng

Ang pag-aaral na ito ay isinagawa upang pag-aralan ang mga kasuotan ng

Sa pamamgitan ng pag-aaral na ito, sinikap ng mananaliksik na ang sumusunod na

1. Ano ang sinisimbolo ng kasuotan ng tribung blaan?

2. Ano ang mga kagamitan o kasangkapan sa paggawa ng kanilang kasuotan?

3. Ano kahalaga ang paggamit ng kasuotan ng katutubong Bla’an sa kanilang tribu

Ang pananaliksik na ito ay nakatuon sa pag-aaral sa iba’t-ibang kasuotan ng

Ang mga mananaliksik ay mangangalap ng mga impormasyon at datos mula

Ang pananaliksik na ito ay magsisilbing gabay at makakatulong sa mga sumusunod:

Mga katutubong Blaan, mabibigyang pagkakataong ipahatid, tukuyin at

Mga Guro, ang pananaliksik na ito ay kapaki-pakinabang sapagkat maari

Mga Mag-aaral, ito ay mahalaga sa kanila sapagkat sa pamamagitan nito

Sa mga sumusunod pang mga Mananaliksik, ay magiging kapaki-

Kasuotan- Ito ay isa sa mga bahagi ng kultura ng isang lugar na kalimitang

Kakintalan- ito ay nagbibigay impresyon sa mga mambabasa na tatatak sa kanilang

Kaugnay na Literatura at Pag-aaral

Ang Mananaliksik ay nangalap na mga kaugnay na literatura at mga pag aaral

Pigura 1. Mapa ng Barangay Mudan, Glan Sarangani Province

Ang Barangay Mudan ay isang Barangay Sa Lungsod ng Glan, Sarangani

Ang Barangay Mudan ay isa sa mga Barangay ng Glan, Sarangani Province

Kaligirang Pangkasaysayan ng Kasuotan ng Blaan

Ayon sa impormasyong nalikom ng mga mananaliksik ng CITY MAYOR’S

Ayon kina Anderson at Taylor (2007), ang kultura ay isang kumplikadong

Ayon kay Paragas (2006), Ang kultura ang siyang nagbubuklod at

Mula sa aklat ni Dona M. Gallick, et al (2009), ang kultura ay ginagamit para

Sang-ayon kay Edward Burnett Tylor, Ama ng Antropolohiya, ang kultura ay

May iilang teorya ang ginamit ng mananaliksik bilang batayan sa pag-aaral

bahaging ginagampanan ng mga teoryang ito lalo na sa pag-aanalisa at pag bibigay

Ang kultura sa isang bansa ay binubuo ng kanyang mga katutubo at katangi-

Ang kultura ay ang nagbibigay ng pagkakakilanlan ng bawat pangkat o

Ang bahaging ito ay naglalahad ng konseptuwal na balangkas patungkol sa

Ayon kay Soriano (2015), ang konseptuwal na balangkas ay naglalaman ng

presentasyon ng paradigma ng pananaliksik na kailangan maipaliwanag nang

Ang balangkas na ito ay nagpapakita ng isang konsepto patungkol sa pag-

Ang modelong nakalarawan ay tumutukoy sa pananaw ng bawat

Pigura 2. Iskema ng Paradigm ng Pananaliksik

Ang balangkas na ito ay nagpapakita ng isang konsepto patungkol sa pag-

Ang modelong nakalarawan ay tumutukoy sa pananaw ng bawat

Sa kabanatang ito inilahad ng mga mananaliksik ang mga pamaraang ginamit,

Ito ay kwalitatibong uri ng pananaliksik at gumagamit ng mga pamamaraang

Ang ginamit na instrument ng mga mananaliksik sa pag-aaral na ito ay sarbey,

Ang pag-aaral na ito ay isinagawa sa nayon ng Mudan, Glan Sarangani

Ang mga naging respondente ng mananaliksik na ito ay mga katutubong

Sa Pag-aaral na ito, ang unang hakbang na ginawa ng mananaliksik ay

Pangalawa ay kung sino-sino ang mga katutubong Blaan ang maaaring

Matapos mahambing ang mga pag-aaral ng mga naunang mga mananaliksik

Paglalahad, Pagsusuri, at Pagpapakahulugan ng mga Datos

Ang kabanatang ito ay naglalaman ng paglalahad, pagsusuri,

Makikita sa susunod na pahina ang talahayan ng mga nakalap ng impormasyon

Layunin ng pag-aaral na ito na maipaliwanag ang mga nakalap na mga

Ipinakita rin sa nasabing talahayan ang transkripsyon ng pag-aaral para sa tamang

Talahanayan 1. Pag-aaral sa tribong Blaan sa Brgy.Mudan, Glan Sarangani

Tribong Blaan Tagalog English Kahulugan

Fais Pinuno Leader Ito ay nangangahulugan ng

Klung Panaming Shield Ito ay nag papakita ng matibay

Fana Pana/Agas-Sibat Spear Ito ay nangangahulugan din ng

pag proteksyon sa isang