You are on page 1of 5

ANALIZA E VEPRES” I HUAJI”

Meursault, rrëfimtari, është një i ri që jeton në Algjer. Pasi mori një telegram që e
informonte për vdekjen e nënës së tij, ai merr një autobus për në Marengo, ku nëna e tij
kishte jetuar në një shtëpi të moshuarish. Ai fle pothuajse gjatë gjithë udhëtimit. Kur arrin,
ai flet me drejtorin e shtëpisë. Drejtori lejon Meursault të shohë nënën e tij, por
Meursault zbulon se trupi i saj tashmë është vulosur në arkivol. Ai refuzon ofertën e
kujdestarit për të hapur arkivolin.Atë natë, Meursault qëndron vigjilent mbi trupin e
nënës së tij. Për pakënaqësinë e tij, kujdestari llafazan qëndron me të gjatë gjithë kohës.
Meursault pi një cigare, pi kafe dhe bie në gjumë. Të nesërmen në mëngjes, para varrimit,
ai takohet përsëri me drejtorin. Drejtori e informon atë se Thomas Perez, një plak që ishte
afruar shumë me nënën e Meursault, do të marrë pjesë në shërbimin e varrimit. Kortezhi i
funeralit niset për në fshatin e vogël lokal, por Perez e ka të vështirë të mbajë hapin dhe
përfundimisht i bie të fikët nga vapa. Meursault raporton se ai mban mend pak nga
funerali. Atë natë, ai i lumtur kthehet në Algjer. Të nesërmen, Meursault shkon në plazhin
publik për të notuar. Atje, ai përplaset me Marie Cardona, ish-bashkëpunëtoren e tij. Të
dy bëjnë një takim për të parë një komedi në kinema atë mbrëmje. Pas filmit ata kalojnë
natën së bashku. Kur Meursault zgjohet, Marie është zhdukur. Ai qëndron në shtrat deri
në mesditë dhe më pas ulet në ballkonin e tij deri në mbrëmje, duke parë njerëzit që
kalojnë në rrugë.

Të nesërmen, të hënën, Meursault kthehet në punë. Ai ha drekën me shokun e tij


Emmanuelin dhe më pas punon gjithë pasditen. Ndërsa po ecte lart në apartamentin e tij
atë natë, Meursault përplaset me Salamanon, një plak që jeton në ndërtesën e tij dhe
zotëron një qen të zgjebosur. Meursault ndeshet gjithashtu me fqinjin e tij, Raymond
Sintes, i cili përflitet gjerësisht se është një tutant. Raymond fton Meursault për darkë.
Gjatë vaktit, Raymond tregon se si e rrahu dashnoren e tij pasi zbuloi se ajo e kishte
tradhtuar. Si rezultat, ai u përlesh me vëllain e saj. Raymond tani dëshiron ta mundojë
edhe më shumë zonjën e tij, por ai ka nevojë që Meursault të shkruajë një letër për të
joshur zonjën e tij përsëri tek ai. Meursault pranon dhe e shkruan letrën atë natë. Të
shtunën e ardhshme, Marie viziton Meursault në banesën e tij. Ajo e pyet Meursault nëse
ai e do atë, dhe ai përgjigjet se "nuk do të thoshte asgjë", por ndoshta jo. Më pas të dy
dëgjojnë të bërtiturat që vijnë nga banesa e Raymond. Ata dalin në sallë dhe shikojnë se si
vjen një polic. Polici e godet Rajmondin dhe i thotë se do të thirret në komisariat për
rrahjen e dashnores së tij. Më vonë, Raymond i kërkon Meursault të dëshmojë në emër të
tij dhe Meursault pranon. Atë natë, Raymond ndeshet me Salamanon, i cili ankohet që
qeni i tij ka ikur.

Marie pyet Meursault nëse ai dëshiron të martohet me të. Ai i përgjigjet indiferent por
thotë se mund të martohen nëse ajo do, ndaj fejohen. Të dielën e ardhshme, Meursault,
Marie dhe Raymond shkojnë në një shtëpi plazhi në pronësi të Masson, një nga miqtë e
Raymond. Ata notojnë të lumtur në oqean dhe më pas hanë drekë. Atë pasdite, Masson,
Raymond dhe Meursault ndeshen me dy arabë në plazh, njëri prej të cilëve është vëllai i
zonjës së Raymond. Fillon një përleshje dhe Raymond goditet me thikë. Pas kujdesit për
plagët e tij, Raymond kthehet në plazh me Meursault. Ata i gjejnë arabët në një burim.
Raymond mendon t'i qëllojë me armën e tij, por Meursault e nxjerr jashtë dhe ia merr
armën. Më vonë, megjithatë, Meursault kthehet në pranverë për t'u freskuar dhe, pa
asnjë arsye të dukshme, ai qëllon vëllain e zonjës së Raymond. Meursault arrestohet dhe
futet në burg. Avokati i tij duket i neveritur nga mungesa e pendimit të Meursault për
krimin e tij, dhe, veçanërisht, nga mungesa e pikëllimit të Meursault në funeralin e nënës
së tij. Më vonë, Meursault takohet me gjyqtarin hetues, i cili nuk mund t'i kuptojë
veprimet e Meursault. Magjistrati tund një kryq dhe kërkon që Meursault të besojë te
Zoti. Meursault refuzon, duke këmbëngulur se ai nuk beson në Zot. Magjistrati nuk mund
ta pranojë mungesën e besimit të Meursault, dhe përfundimisht e quan atë "Monsieur
Antikrisht".

Një ditë, Marie viziton Meursault në burg. Ajo e detyron veten të buzëqeshë gjatë vizitës
dhe shpreh shpresën që Meursault të shpallet i pafajshëm dhe të martohen. Ndërsa pret
gjykimin e tij, Meursault ngadalë përshtatet me jetën e burgut. Izolimi i tij nga natyra,
gratë dhe cigaret në fillim e mundon, por përfundimisht ai përshtatet të jetojë pa to dhe
shumë shpejt as nuk e vëren mungesën e tyre. Ai arrin ta mbajë mendjen të zënë dhe fle
pjesën më të madhe të çdo dite.

Meursault dërgohet në gjykatë herët në mëngjesin e gjyqit të tij. Spektatorët dhe anëtarët
e shtypit mbushin sallën e gjyqit. Tema e gjyqit largohet shpejt nga vrasja në një diskutim
të përgjithshëm të karakterit të Meursault-it dhe reagimit të tij ndaj vdekjes së nënës së tij
në veçanti. Drejtori dhe disa njerëz të tjerë që morën pjesë në vigjilje dhe funeral thirren
për të dëshmuar dhe të gjithë dëshmojnë mungesën e pikëllimit apo të lotëve të
Meursault. Marie dëshmon pa dëshirë se një ditë pas funeralit të nënës së tij ajo dhe
Meursault shkuan në një takim dhe panë një film komik. Gjatë mbledhjes së tij të
nesërmen, prokurori e quan Meursault një përbindësh dhe thotë se mungesa e tij e
ndjenjës morale kërcënon të gjithë shoqërinë. Meursault shpallet fajtor dhe dënohet me
vdekje me prerje koke.

Meursault kthehet në burg për të pritur ekzekutimin e tij. Ai lufton të pajtohet me


situatën e tij dhe e ka të vështirë të pranojë sigurinë dhe pashmangshmërinë e fatit të tij.
Ai imagjinon të arratiset dhe ëndërron të bëjë një apel ligjor të suksesshëm. Një ditë,
kapelani vjen për të vizituar kundër dëshirës së Meursault. Ai i kërkon Meursault të heqë
dorë nga ateizmi i tij dhe t'i kthehet Zotit, por Meursault refuzon. Ashtu si gjyqtari,
kapelani nuk mund të besojë se Meursault nuk dëshiron shumë për besimin dhe jetën e
përtejme. Meursault befas tërbohet, kap kapelanin dhe fillon t'i bërtasë. Ai deklaron se ka
të drejtë të besojë në një botë të pakuptimtë, thjesht fizike. Për herë të parë, Meursault
vërtet përqafon idenë se ekzistenca njerëzore nuk ka kuptim më të madh. Ai braktis çdo
shpresë për të ardhmen dhe pranon "indiferencën e butë të botës". Ky pranim e bën
Meursault të ndihet i lumtur.
Në pamje të parë, komploti i "I huaji" i Albert Camus duket se përfshin një sekuencë
ngjarjesh të rastësishme në jetën e protagonistit, Meursault. Megjithatë, ngjarjet e novelës
sugjerojnë një kuptim të errët dhe ndalues: në një univers që është irracional dhe indiferent ndaj
vuajtjeve dhe përvojës njerëzore, njerëzit luftojnë dëshpërimisht për të shpjeguar përvojën në një
mënyrë racionale dhe shpesh dështojnë. Ndonjëherë, ata braktisin përpjekjet për ta kuptuar atë
krejtësisht. Meursault mishëron këtë përgjigje ndaj një ekzistence absurde. Ai është indiferent ndaj
ngjarjeve kryesore në jetën e tij dhe supozon se nuk ka kontroll mbi to. Si hero ekzistencial, ai nuk ia
del.

Gjatë gjithë historisë, Camus përdor perspektivën në vetën e parë të Meursault për të
zbuluar mungesën e lidhjes emocionale të personazhit me njerëzit dhe marrëdhëniet. Ai është, siç
sugjeron titulli, gjithmonë një i huaj. Për shembull, në fillim të veprës, Meursault ndalet në vdekjen
dhe funeralin e nënës së tij, megjithatë ai është i shkëputur; ai mendon vetëm për ditën kur i vdiq e
ëma, si e lejoi shefi i tij të merrte dy ditë pushim për varrimin dhe motin.

Udhëzues studimi: Mos shkoni me butësi në atë natë të mirë

Lufta e Mersault, një konflikt që ai ndjen midis besimit shoqëror në një ekzistencë racionale
dhe perceptimit të tij se veprimet dhe përvojat janë të pakuptimta, formon konfliktin kryesor të
veprës. Personazhet e tjerë ndjejnë dhe reagojnë në mënyrë të përshtatshme ndaj situatave.
Veprimet e tyre janë në kontrast të thellë me ato të Meursault. Për shembull, Salamano i thotë
Meursault-it se ai duhet ta ketë dashur nënën e tij edhe pse ai e kishte larguar atë, për të cilën
Meursault përgjigjet shumë në mënyrë të rastësishme. Ai tregon fakte objektive se si nuk kishte
mundësi të kujdesej për të dhe thotë se nëna e tij ishte mërzitur duke folur me të. Meursault nuk ka
asnjë arsye të flasë apo të ndihet aq indiferent sa ai, duke shërbyer për të treguar theksin e Camus
mbi efektet e të jetuarit në një univers absurd dhe irracional.

Në incidentin nxitës të novelës, Meursault gjen një shoqërues te fqinji i tij Raymond, i cili
shërben si fletë metalike për Meursault. Aty ku Meursault është indiferent ndaj moralit, Raymond
është haptazi imoral, siç duket në abuzimin e të dashurës së tij. Ai i kërkon Meursault-it t'i shkruajë
një letër të dashurës së tij si hakmarrje, me të cilën Meursault është dakord. Reagimet e Meursault
janë karakteristike çështje faktike dhe shoqërore të palogjikshme. Çdo përpjekje për të shpjeguar
reagimet e tij në mënyrë racionale do të dështojë; amoraliteti i tij është simbolik i idesë së Camus se
ekzistenca njerëzore është absurde: sjellja e tij nuk ka kuptim.

Ndërsa ngjarjet e aksionit në rritje shpalosen, Meursault vazhdon të jetë një vëzhgues i
shkëputur, duke parë njerëzit dhe gjërat që ndodhin rreth tij pa gjykuar. Duke përdorur vëzhgimin si
motiv, Camus thekson kërkimin njerëzor për kuptimin në një univers që nuk ofron asgjë, përveç atij
të ekzistencës fizike. Marrëdhënia e Meursault me Marien përqendrohet në të prekshmen, si p.sh. se
si ndihej dora e Meursault rreth belit të Marie dhe se si ata notonin në ujë. Pothuajse nuk
përmenden ndjenjat dhe emocionet. Në shtëpinë e plazhit, Meursault reflekton se si dielli ndihet i
ngrohtë dhe i këndshëm në fytyrën e tij ndërsa ai dhe Marie notojnë në det.

Me rritjen e nxehtësisë, rritet edhe tensioni në komplot, duke u afruar drejt kulmit të saj,
vrasja e pakuptimtë e arabit. Camus përdor një gjuhë figurative për të përshkruar shtypjen e
nxehtësisë në plazh, pasi Meursault e gjen veten nën "dritën verbuese që bie nga qielli". Përgjigja e
tij, një zgjedhje nëse do të qëndrojë në plazh apo do të largohet, tregon ndjenjën e tij se ai nuk ka
kontroll. Çdo veprim nga ana e tij, për sa i përket atij, do të ishte i pakuptimtë sepse "u bë pothuajse
i njëjtë". Përsëri, Camus thekson pakuptimësinë e jetës njerëzore.
Në kulmin, Meursault më në fund vendos të ecë drejt burimit të freskët ku ai dhe Raymond
kishin takuar arabin. I verbuar nga djersa e tij dhe duke luftuar në vapë, Meursault qëllon pesë herë
arabin. Nuk ka asnjë shpjegim racional për këtë vrasje. Dikush mund të spekulojë se pse ai vepron
ashtu siç bën – ndoshta është thjesht moti ose miqësia e tij me Raymond-in – por kjo do të
impononte një shpjegim të arsyetuar dhe racional për veprimet e Meursault. Në vend të kësaj, ato
veprime janë aq absurde dhe të palogjikshme sa ndodh të jetë ekzistenca, sipas Camus.

Gjatë aksionit të rënies, personazhet e tjerë përpiqen të kuptojnë veprimet e Meursault, por
nuk munden. Përpjekjet për të shpjeguar dhe racionalizuar sjelljen e tij janë të pamundura, pasi ato
në rrënjë ishin absurde dhe të palogjikshme. Përpjekja e dështuar e gjyqtarit për të sjellë Meursault
në sistemin e tij të besimit, një sistem në të cilin Zoti përcakton rendin në univers, e shtyn atë ta
quajë Meursault "Monsieur Antikrisht". Prokurori tregon mungesën e pikëllimit të Meursault në
funeralin e nënës së tij si një shenjë e karakterit të tij pa shpirt, sikur kjo mund të shpjegojë vrasjen.
Më në fund, në përfundim të gjyqit, Meursault dënohet me ekzekutim. Fjalia e tij, prerja e kokës,
mund të argumentohet se është një simbol për irracionalitetin e tij, pasi truri zakonisht përfaqëson
logjikën dhe mendimin.

Meursault, kur novela arrin zgjidhjen e saj, pajtohet me im-in e tijnë pritje të vdekjes. Duke
refuzuar të mbajë shpresën për një afat, ai pranon pashmangshmërinë e vdekjes, qoftë nëpërmjet
ekzekutimit apo shkaqeve natyrore. Ai nuk ndjen keqardhje sepse Meursault është amoral, duke e
bërë të kotë gjyqin dhe dënimin. Në fund, ai ndihet i lirë sepse e percepton mungesën e shqetësimit
të botës për qeniet njerëzore si "indiferencë të butë". Nëpërmjet Meursault, Camus pretendon se të
perceptosh botën me ndershmëri, të pranosh idenë se ajo nuk ka rregull dhe arsye, është e vetmja
mënyrë për të qenë të lumtur dhe të lirë.

You might also like