Professional Documents
Culture Documents
12.Ders-Augustus Dönemi kabartmalar
12.Ders-Augustus Dönemi kabartmalar
DEVLET KABARTMACILIĞI
*Augustus Dönemi Resmi Devlet
Kabartmacılığı:
-Portrelerinde olduğu gibi Augustus
döneminde sipariş edilen devlet
anıtlarındaki kabartmalarda da bizzat
Augustus’un politik ve sosyal ideolojisi ve
sanat zevki damgasını vurmuştur.
-Özellikle Aktium Savaşı’ndan sonra elde
edilen zaferin kutlanması için Roma’da ve
taşrada forumlar ve zafer takları gibi
anıtlar inşa edilmiş ve kabartmalarla
süslenmiştir.
-Mars Ultor, Apollon ve Pax (Barış) gibi
yakınlık kurduğu tanrılara adanan
tapınaklar ve sunaklar Augustus’un sanat
anlayışını yansıtan heykeltıraşlık eserleri
ile süslenmiştir.
*Apollon Sosianus Tapınağı
Kabartmaları:
-Aktium Savaşı’ndan sonra üretilmiş bir
kabartma Apollon Sosianus Tapınağı’ndan
gelmiştir.
-Bu tapınak, Roma’nın Augustus
zamanında Marcellus Tiyatrosu, Porticus
Octaviae gibi eserlerle donatılmış
bölgesindedir.
-Kabartma parçaları, iç cephe frizi olarak
kullanılmıştır.
-Figürler küçük ölçekli olsa da uzaktan
görülmek üzere belirgin bir şekilde
işlenmişlerdir.
-Apollon Tapınağı’nın yeniden inşası ve
frizlerin yaptırılması Consul Sosius’a
verilmektedir.
*Sosius, Suriye’de askeri başarılar
göstermiş, bu sayede MÖ.34’te bir zafer
alayıyla ödüllendirilmiştir.
-Tapınağın frizleri geleneksel olarak
MÖ.20 civarına tarihlenir.
Apollon Sosianus Tapınağı Friz Kabartmaları
*Apollon Sosianus Tapınağı Kabartmaları:
Tutsaklar:
-Diğer kabartmada ise, katılımcılar iki barbar tutsağın zincirlendiği bir
trophe’yi taşıyan büyük bir platformu omuzlarının üzerine kaldırmaya hazırlanmaktadırlar.
-Tutsaklar genellikle Kelt olarak tanımlanmaktadır.
-Platformu, bir borucu, ardından da üç kurbanlık boğa ve tokmaklarıyla eşlik eden popae (küçük
rahipler) ile victimarii (kurban kesme töreninde yardımcı) takip etmektedir.
-En sonda iki ek katılımcı vardır. Bunların biri bir kap ya da “situla” taşır; diğeri ise toga
giymektedir.
-Bu eser ve benzerleri, Roma’daki imparatorluk anma taklarını kuşatan zafer konulu frizlere
modellik etmişlerdir (Söz konusu taklara Titus ve Septimius Severus takları örnek gösterilebilir).
-Dışta her iki yöndeki giriş kapılarının sağında ve solunda meander kuşağının üst
alanlarında metop biçimli figürlü dört pano görünümlü kabartma yer almıştır.
Ara Pacis Augustae
(Ön)
*Temenos Sağ Uzun Büyük
Tören Frizi:
-Ara Pacis Augustae’nin dış
uzun, yani kuzey ve güney
yönlerinde, meander bandının
üst kısımlarında iki büyük tören
frizi yer almıştır.
-Törene katılan insanların
oluşturduğu bu frizler ilk
bakışta Klasik Dönemin ünlü
Parthenon tapınağının
Panatheneia şenliklerini
betimleyen frizlerini
anımsatmaktadır.
-Parthenon’da olduğu gibi,
burada da Roma halkı Ara Pacis Augustae
tanrılarına olan saygı ve (Büyük Tören Frizi)
bağlılıklarını göstermektedir.
*Konu ve stil yönünden
Atina’nın Perikles dönemine
Augustus döneminin benzerliği
ve paralelliği dikkati
çekmektedir.
-İmparatorlu grubun hemen
arkasında elinde baltasıyla
(fasces) kurbanı bayıltmakla
ilgili görevli (lictor) yer almıştır.
*Kâhinleri takip eden örtülü genç,
omzunda bir seremoni baltası
(sacena) olan bir erkektir. (Onun
arkasındaki başını bir toga ile
örtmüş uzun boylu, bitkin
görünümlü adam Augustus’un
damadı ve torunlarının babası
Agrippa olmalıdır).
*Temenos Sol Uzun Duvar
(Kuzey Friz):
-Sol uzun duvardaki friz yoğun
restorasyon görmüştür. Ön
plandaki kişilerin hiçbirinin başı
antik değildir.
-İkinci kademedeki kafaların
birçoğu onarılmıştır.
-Ara Pacis’e batıdan girişte yani Mars Meydanı giriş yönündeki kapının sağ ve
solunda, meander kuşağı üzerinde metop biçimli, kenarları çerçevelendirilmiş ve
Roma’nın en eski tarihi ve mitolojisiyle ilgili iki konuyu içeren kabartma panolar
yerleştirilmiştir.
*Bunların sağdaki pano-kabartma Aeneas’ın Lavinium’daki kurban sahnesi, diğeri
ise Remus ve Romulus ikizlerinin betimlendiği kabartmadır.
Ara Pacis Augustae (Lupus Kabartması-tamamlama)
-Plutarchos’a göre söz konusu kuş tanrı
Mars’ın serçesi (ağaçkakanı) olup, dişi
kurtla birlikte ikizleri doyurmaya yardım
eden yaratıktır.
-Sopasına dayanmış erkek figürü ise
çoban Faustulus olmalıdır. (Faustulus
dalgın olarak ikizleri doyuran kurda
bakmaktadır, çünkü tanrı Mars bu ikizleri
çoban Faustulus’a emanet etmiştir.)
-Karşısındaki kabartmalarda da ele
alındığı gibi, orada Pater Aeneas, burada Ara Pacis Augustae (Lupus Kabartması-tamamlama)
Pater Mars içerik olarak önemli bir
paralellik oluşturmaktadır. (Her iki
kabartmanın da konusu birlikte ele
alındığında bir tarafta Romalıların, diğer
tarafta Iuliuslar süslalesinin kökenlerinin
karşılıklı ve ideolojik olarak gösterilmek
istendiği açıkça ortadadır.
-Başı zengin çelenkle süslü, saygın, ağır başlı ve asil görünümlü kadın, sanki taş ve kaya
parçalarından oluşan bir taht üzerinde oturan bir imparatoriçeyi anımsatmaktadır.
-Sağda ve solda iki su perisi (nymphe) oturan kadına doğru yönelmişlerdir.
-Soldaki güçlü, kuvvetli bir kuğu üzerinde, sağdaki ise mitolojik deniz yaratığı (ketos) üzerinde
yer almıştır.
Ara Pacis Augustae
(Tellus Kabartması)
-Ana figürün iki yanında bulunan genç kızlar Aurae’dir; okyanuslardan ve nehirlerden
doğdukları için ürünleri besleyen ve güçlendiren rüzgârların personifikasyonlarıdır;
sağdaki denizden gelen Aura ve soldaki ülkenin tatlı suyundan gelen Aura’dır.
-Dördüncü kabartmadan çok az şey, sadece
oturan bir figürün kalçasının elbiseli üst
kısmı ve bir grup silah korunabilmiştir.
Ara Pacis Augustae
-Kaybolmuş figür ile ilgili yorum, bir yığın
silah (trophi) üstünde tahta çıkmış Amazon (Roma Kabartması)
kostümünde
Roma’nın personifikasyonu olduğudur.
-
Roma'nın arkasındaki figür Roma halkının “
Genius Populi Romani” personifikasyonu
olmalıdır.
-Tanrıça Roma’nın sol tarafındaki figürün
kim olduğuna ilişkin Cancelleria
kabartmaları bize ipucu vermektedir; bu
figür Roma Senatosu “Genius Senatus” ile
ilişkilendirilmiştir.
-O, muhtemelen Tanrıça Roma'nın önünde
sakallı bir togalı olarak durmaktaydı.
-Nitekim Ara Pacis Augustae Sunağı
Senato’nun bir kararıyla inşa edilmişti.
-Sakallı ve togalı figür Senato’yu Genç
Tanrıça ise ebedi şehir Roma’yı simgelemiş
olmalıdır.
*Kurban Sunağı (Küçük Tören) Frizi :
-Çifte akanthus süslemeli tacın altında
ve iki ejder arasında tüm sunağı
dolaşan dar bir friz vardır.
-Sol taraftaki gayet iyi korunmuştur
fakat sağ taraftaki frizin sadece
parçaları kalmıştır.
-Başları örtülü 6 heybetli Vesta
bakiresine, baltalı muhafızlar (lictor)
eşlik eder.
-Vesta bakirelerinin bazıları kurban
araç gereci taşımaktadır.
-Figür başlarının çoğu antik dönemde
hasar görmüş ve daha sonra
değiştirilmiştir.
*Kurban Sunağı (Küçük Tören) Frizi :
--Sunak tarafının dış yüzünde genç bir kurban
görevlisinin (camillus), rahip gibi bir togalının ve
iki baltalı muhafızın yönettiği bir tören vardır.
-Burada çok iyi bilinen kurban töreni
resmedilmektedir; Bir koç önde yürür; ardından
biraz sonra Pax'a kurban edilmek üzere iki inek Ara Pacis Augustae
gelir. (Kurban sunağı
-Kısa tunik (limus) giymekte olan birkaç genç Batı kanadı)
adam hayvanlara eşlik eder, içlerinden biri
kutsal suyun serpilmesi için bir defne filizi taşır.
-Bu küçük tören Ara Pacis Augustae sunağında
her yıl yapılan kurban törenini tasvir
etmektedir; belki de bu nedenden dolayı
figürlerin yüzlerinde bireysellik görülmez.
-Bu özelliği ile sadece tek bir olayı anlatan dış
duvarlardaki büyük törenden ayrılmaktadır.
-Büyük frizdeki stilden de farklılığı belirgindir.
*En yakın stilistik paralel, Apollon Sosianus
Tapınağı’nda, bir zafer törenini anlatan küçük
frizde bulunmaktadır.
Ara Pacis Augustae
(Kurban sunağı
Batı kanadı)
-Çiçeğin yapraklarının merkezinden ince bir
dal çıkmaktadır ve güçlü yan sürgünler
sağdan ve soldan simetrik bir tarzda
patlamaktadır.
-Orta eksene en yakın iki sürgün tam
uzunluklarını kazanmadan önce spiral
kıvrımlar oluşturmak için ikiye ayrılırlar.
-Bunların arasında, her iki tarafta, bir
sarmaşık filizi tepeye doğru yükselir.
-Uzun kanatları olan kuğular her birinin
tepesinde tünerler.
-Kuşlar hafif tomurcuklar gibi görünürler ve
bükülmüş boyunları birbirlerine dönmüştür.
-Kıvrımlı deniz böcekleri de yükseklikle
birlikte gittikçe daha hafiflerler ve daha
narinleşirler. Ara Pacis
Augustae
-Çiçek çanağının (calyx) yerde sürünen iki
(Bitki
yan sürgünü ön tarafta birkaç sarmal
Frizi)
yaptıktan sonra son bulur.
-Bununla beraber, uzun duvar
üstünde bunlar tekrar ederler;
çünkü panelin geri kalan bütün kıvrımları ve
tomurcukları bu iki sürgünden çıkarlar.
-Sevimli kuğu motifi aynı zamanda düzenli
aralıklarla iki kez daha tekrarlanır.
Ara Pacis Augustae
(Bitki Frizi)
*Temenos Duvarı İç Bezeme:
-iç kısımlarındaki lotus-palmet frizi ile bölünmüş ve üst
kısmı lambri görünümlü plakalarla kaplanmıştır. Bu kuşağın
üst bölümü ise bukranionlara asılı çiçek ve meyvelerden
oluşan girlandlarla bezenmesi, içerde yapılan kurban
sahnesiyle bağlantılı olmalıdır.