Sitwasyon:

1. Nasalubong mo ang isa sa

pinakamalapit mong kaibigan.
2. Habang naglalakad kayo ng kaibigan
mo ay nasalubong ninyo naman ang
principal ng inyong paaralan.
3. Patuloy kayo sa paglalakad nang
masalubong mo ang isa sa mga
kaklase mo.
4. Maya-maya pay heto naman ang crush
mo.

Isulat ang sasabihin mo sa

bawat isa:
sa kaibigan mong coo o

sosyal.
sa isa sa mga guro mo.
Sa kaibigan mong beki o bakla.
Sa lolo mong kagagaling sa
probinsya nyo.

Bakit kahit

magkakapareho ang
sitwasyon ay magkakaiba
ang naging paraan mo
nang pagbati o
pakikipagusap sa mga
taong nabanggit?
Ano ang pinatutunayan

Alam mo ba?
Pahina 43

sa paanong paraan maiiwasang

mamamatay ang wika partikular
ang mga nakagisnan ninyong wika
at inyong unang wika?

Bakit mahalagang matutunang

tanggapin at igalang ng isang tao

ang ibat ibang tao sa paligid?

Mga barayti ng wikay

mahalagang
matutunan
makatutulong ito
upang tayoy higit na
magkaunawaan.

Heterogenous na wika
pagkakaiba ng wika sanhi
ng ibat ibang salik
panlipunan tulad ng edad,
hanapbuhay o trabaho,
antas ng pinag-aralan,
kasarian, kalagayang
panlipunan, rehiyon o lugar.

Homogenous na
wika-

pare-parehong
magsalita ang lahat
ng gumagamit ng
isang wika.

Barayti ng Wika
Dayalek- ginagamit
ng partikular na pangkat
ng mga tao mula sa
isang partikular na lugar
tulad ng lalawigan,
rehiyon o bayan.

Tagalog sa Rizal

Tagalog sa Teresa,
Morong, Cardona
at Baras

palitaw
diladila
mongo
balatong
makikipagkasa
lan
magkakangay
timba
sintang
hikaw
panahinga
ate
kaka
tatay
tata

lolo

amba

biik

kulig

lola
sitaw

Inda, pupu,
nanang
Gulay, pinugo

latek

Kalamay hati

Idyolek
barayti ng wikang may

kaugnayan sa personal na
abilidad ng tagapagsalita;
Ginagamit ng isang partikular
na indibidwal.
Indibidwal na paggamit ng
isang tao sa wika.

Sosyolek
Ito ay varyant sa paggamit ng

wika na nag-iiba-iba depende

sa katayuan sa lipunan.
May sosyolek ang mga guro.
May sarili silang wika bilang
tagapagpakilala ng kanilang
propesyong kinabibilangan.

Kilalang kilala rito sina;

Manny Pacquiao
You know
Mike Enriquez
"Excuse me po!"
Nora Aunor
"Walang Himala!"
Miriam Defensor-Santiago
"Wah!"

Etnolek
-barayti ng wika mula sa

mga etnolongguwistikong
grupo.
-salitang nagmula sa
pinagsamang etniko at
dialek.

Halimbawa:

Vakkul-gamit ng mga Ivatan na

pantakip sa ulo sa init man o ulan.

Bulanon- full moon
Kalipay- tuwa o ligaya
Palangga- mahal o minamahal
at ang paggamit ng mga Ibaloy ng
sh sa simula, gitna, at dulo ng salita
tulad ng shuwa(dalawa),
sadshak(kaligayahan),
peshen(hawak).

Pidgin

Ito naman ay varayti ng wika na

uunlad dahil sa kinakailangan at
praktikalidad. Nangyayari ito sa
pakikipagkalakalan na hindi alam
ang wika ng iba.
- Sinasabing wala itong
katutubong ispiker, wala ring
komplikadong gramatika at may
limitadong talasalitaan lamang.
-

Creole

Tawag sa wikang pidgin na

napaunlad o nalinang na.
- kapag ang kamag-aral mong
koreano ay tumagal na ang
pamamalagi sa bansa, kahit bahagya
ay kikinis at pipino ang gamit nila sa
wikang pambansa.
- hindi na lamang ito wika ng
pakikipagkalakalan subalit naging
wika na ng isang pamayanang
panlipunan.
-

Register
Nakabatay ang wikang ito sa kung
ano ang iyong ginagawa.
- Sinasabi ring intelektuwalisasyon
ito ng wika.
- Nakabatay sa trabaho ang
tinatawag na rehistro gaya ng mga
abogado, pari guro atbp.
- Nakabatay ito sa gamit at hindi sa
gumagamit.

Halimbawa:

(kaibigan)Hindi ako

makakasama, wala akong

datung.
(Guro) Hindi po ako

makakasama dahil wala po

akong pera.

Kapag nagtanong ka sa

isang botanist;
Anong ang Mouse?
Ang mouse ay isang hayop
na nagdadala ng
Leptospirosis.
Samantalang pag
nagtanong ka sa isang

Ang mouse ay isang

kasangkapang
pangkompoyuter na
ginagamit upang mapasunod
ang cursor sa monitor ng
isang elektronikong
kagamitan gaya ng laptop.

WHAT IF CONYO LAHAT THE PEOPLE HERE IN PINAS

Magnanakaw 1: Holdap,

make bigay all your thingies!

Dont make galaw or I will
make tusok you!
Pulis: Make suko, we made
you napapaligiran!
Impeachment Trial: You are
so asar! Im galit na to you!

Raliyista: Lets make baka,

dont be takot! Dont be sossy,

join the rally!
Newscaster: Oh my Gosh, I
have not balita to everyone!
Pasahero 1: Sir, payment!
Pasahero 2: Manong, faster
please! Im nagmama-hurry!

Costumer : Pa-buy ng

water, yung naka-sachet! (ice

tubig)
Karpintero : Can I hammer
na the pokpok?
Pari : Youre so bad, see ka ni
God!
Tsismosa 1 : I was like this,
he was like all that, and I was
like whats your problem?

Magtataho : Taho!make bili

na while its init, Ill make it

with extra sago.
Bumibili ng taho: Is it
sarap? Pwede pa-have?
Pulubi: Knock-knock, pabeg!
Janitor: Ekkkk! Kill the ipis,
please dont step on it ha, I
dont like to feel the sound!

Salamat sa
Pakikinig!!!