PAGSULAT NG PANGULONG TUDLING O

EDITORYAL
 KATUTURAN
Isang mapanuring pagpapakahulugan ng kahalagahan ng
isang napapanahong pangyayari upang magbigay ng
kaalaman, makapagpaniwala o makapaglibang

isang pinag-aralang kuro-kuro batay sa isang pangyayari

isang komentaryong nagpapayo, nagtuturo,pumupuri o

tumutuligsa tungkol sa kahalagahan ng isang pangyayari
KATANGIAN:

MAY KAPANGYARIHANG HUMIKAYAT

KAWILI-WILI AT MALIWANAG ANG
PAGLALAHAD
MAKATARUNGANG PANGANGATWIRAN AT
PAGPAPASYA
MAIKLI AT HINDI MASALITA
ISANG PAKSA ANG TINATALAKAY
HINDI NAGMUMURA, NANGANGARAL O
URI NG PANGULONG TUDLING

UPANG MAGPABATID, MAGPAKAHULUGAN AT

PUMUNA
UPANG MAGBIGAY-PURI,
MAGPAUNAWA,MANLIBANG, MAGTURO O
MANULIGSA
UPANG MAGPAHALAGA SA ISANG
NATATANGING-ARAW, TAO LUNAN
URI NG PANGULONG TUDLING

PANGULONG TUDLING NA NAGPAPABATID ( EDITORIAL OF

INFORMATION)
IPINAALAM ANG ISANG PANGYAYARI UPANG BIGYAN DIIN ANG
KAHALAGAHAN
BIGYANG LINAW ANG ISANG KALITUHANG BUNGA NG
PANGYAYARI

HALIMBAWA:
- Ano ang nilalaman ng isang memorandum?
- Paano isinasagawa ang pagpaplano ng pamilya?
PANGULONG TUDLING NA NAGPAPAKAHULUGAN (
EDITORIAL OF INTERPRETATION)

IPINAKIKILALA ANG MGA TAONG MAY KAUGNAYAN SA

PANGYAYARI AT KANILANG LAYUNIN, MINSAN ITO AY
NAGMUMUNGKAHI SA MAGIGING KAHIHINATNAN

HALIMBAWA:
- Ano ang ibubunga ng isang bagong memorandum sa
pagpili ng honor students?
- Ano ang mabuting dulot ng pagbabawal sa pagdadala
ng cellphone sa paaralan?
PANGULONG TUDLING NA NAKIKIPAGTALO
(EDITORIAL OF ARGUMENTATION)

NAGBIBIGAY RIN NG IMPORMASYON PERO ANG LAYUNIN

AY HIKAYATIN ANG MAMBABASA NA PUMANIG SA
KANYANG IDEYA

Halimbawa:
- Tama lamang na parusahan ang mga mag-aaral na
mahuhuling nagkakalat.
- Dapat magplano ng pamilya.
PANGULONG TUDLING NA NAMUMUNA

HAWIG SA PANGULONG NA NAKIKIPAGTALO, SUBALIT

KAPWA INIHAHARAP ANG MABUTI AT MASAMANG
KATANGIAN NG ISANG ISYU SA KABILA NG
IPINAGTATANGGOL NYA ANG ISA SA MGA ITO.

Halimbawa:
- Ang Diborsyo: Dapat Bang Gawing Legal sa
Pinas?
- Dapat Bang Ibalik ang Death Penalty sa Bansa?
PANGULONG TUDLING NA NAGHIHIKAYAT
( EDITORIAL OF PERSUASION)
HINIHIKAYAT ANG MAMBABASA NA PUMANIG SA
KANYANG OPINYON

HALIMBAWA:
- SUPORTAHAN ANG GULAYAN SA PAARALAN
 PANGULONG TUDLING NA NAGPAPARANGAL
( EDITORIAL OF APPRECIATION, COMMENDATION OR TRIBUTE)

PUMUPURI SA ISANG TAONG MAY KAHANGA-

HANGANG NAGAWA, NAGPAPAHAYAG NG
PAGPAPAHALAGA SA ISANG TAONG NAMAYAPA NA
MAY NAGAWA O MAY PAMBIHIRANG KABUTIHAN O
ISANG BAYANI SA ARAW NG KANYANG
KAPANGANAKAN O KAMATAYAN.
PANGULONG TUDLING NA NAGPAPAHAYAG NG NATATANGING ARAW
(EDITORIAL FOR SPECIAL OCCASION)

IPINALILIWANAG ANG KAHALAGAHAN NG MGA

TANGING ARAW TULAD NG PASKO, ARAW NG
KALAYAAN, ARAW NG MGA BAYANI, BUWAN NG
WIKA, LINGGO NG PAG-IWAS SA SUNOG.
PANGULONG TUDLING NA PANLIBANG ( EDITORIAL
OF ENTERTAINMENT)

HINDI LAGI ISINUSULAT

TANGING LAYUNIN AY MAKALIBANG, ISINUSULAT SA
PARAANG DI-PORMAL, MASAYA, MINSAN
SENTIMENTAL
HAL: ASTIG ANG NAKATATOO
MGA LALAKING NAKAHIKAW
PANGULONG TUDLING NA NAGSASAAD NG
PANAGANO (mood editorial)

kalimitan pinapaksa ang kalikasan

nagpapahayag ngpilosopiya, di nakikipagtalo o
nagpapaliwanag
hal: isang takipsilim, isang maya ang dumapo sa sanga, Ito'y humuni
ng napakalambing na sonata. pagkatapos, tuluyan ng natulog.
HAKBANG SA PAGHAHANDA AT PAGBALANGKAS :

1.Magkaroon ng isang paksang tatalakayin,isang

paksang kawili-wili sa mambabasa.
2. Magkaroon ng isang tiyak na layunin sa pagsulat ng
tatalakaying paksa, ang layuning ito ay kailangang
makilala sa simula pa lamang.
Likumin ang mga talang mahalaga sa tatalakaying
paksa.
Suriin at unawain ang suliranin.
Isipin ang paraang gagamitin upang akitin ang
mambabasa.
Bahagi ng pangulong tudling
1. panimula (introduction) 2.katawan (body)
3.pangwakas o konklusyon
panimula-
a. balitang batayan (newspeg)
b.reaksyon sa balitang batayan
hal:1. Ang bagong patakaran ng punung-guro na nag-uutos
sa mga nahuli sa klase na mag-aral muna ng leksyon sa silid-
aralan habang sila ay naghihintay sa susunod na asignatura
ay isang matalinong pasya.
2. katawan ng editoryal
naglalahad ng tala, ideya o
paninindigan laban o sang-ayon sa
paksa

3. Pangwakas o konklusyon- isang

pagpapatibay sa kuro-kuro, mga
tagubilin o mungkahi
dapat tandaan sa pagsulat ng editoryal:
1.magkaroon ng kawili-wiling panimula
2.buuin ang katawan sa pamamagitan ng paglalahad ng katibayan ng maayos at malinaw
3.iwasan ang paglalahad ng pangkalahatang patakaran , sa halip ay 1. gumamit ng halimbawa sa
paglalarawan upang pagtibayin ang sinimulan 2.gumamit ng paghahambing at pang-iba-iba 3.
gumamit ng magkatulad na kalagayan 4. banggitin ang pinagmulan ng mga inilalahad na
kalagayan
4. tandaan na ang pinakamahalagang bahagi ay panimula at pangwakas
5. maikli lamang
6.huwag mangaral o magsermon, ilahad ang katwiran at hayaang ang mambabasa ang gumawa
ng pagpapasya.
7. sundin ang simulain sa mabisang pagsulat: kaisahan (unity) , linaw ( clarity) pagkakaugnay-
ugnay) coherence at diin (emphasis)
6. gamitin ang tayo o we sa editorial proper
7.gawing payak lamang
PARAAN NG PANIMULA
A. PAGTATANONG

Ano ang nangyari sa ordinansa ng barangay na nagbabawal sa mga asong gala sa

lansangan?
B. PAYAK NA PAGLALAHAD NG PAKSA
NAGBABALAK NA NAMAN ANG PAMAHALAAN UPANG HUMIRAM NG PERA SA IBANG
BANSA. NAPAPANAHON NA UPANG TAYO'Y SUMALUNGAT SA BINABALAK NG PANGULO.
K. PAGSASALAYSAY
Masigla at maayos ang mock election na idinaos ng Kagawaran ng Araling Panlipunan noong Oktubre 14
bilang paghahanda sa darating na pambansang halalan na gaganapin sa Agosto 25.
D. PAGSIPI
AT SINABI NG PANGINOON KAY CAIN Saan naroroon si Abel na iyong kapatid?
AT SINAGOT NIYA Aywan k0, ako ba'y tagapagbantay sa aking kapatid?
Genesis 4:9
 e.KAPANSIN-PANSING PANIMULA
Ganitong araw rin, labing walon taon na ang nakakaraan ng
ang mga sibilyan- bata, matanda,babae, lalaki, madre at pari
ay nagsama-sama sa EDSA sa pamamagitan ng pag-aalay ng
bulaklak at pagrosaryo ay naibagsak nila ang isang diktador na
Pangulo.
2. PAGLALAHAD NG KURO-KURO LABAN O SANG-AYON SA
PAKSA
3.PAGLALAHAD NG MUNGKAHI O TAUBILIN TUNGKOL SA
PAKSANG BINIGYAN NG KURO-KURO
Ang pangatlo at pinakamabisang panlunas ay ang isang siyentipikong