Faktoret psikosocial dhe ambiental te

riskut per bixhozin patologjik dhe

problematik ne femijeri dhe
adoleshence.

Dr.proc. Menada Petro

Dr.proc. Menada Petro
Fakulteti Edukimit
Fakulteti Edukimit
Universiteti A. Moisiu, Durrs
Universiteti A. Moisiu, Durrs
 Tema e studimit doktoral Mirdite
eshte
Efektet psikosociale te
lojrave te fatit dhe nevoja
per sherbime."

Studimi eshte fokusuar ne Durres

Tirana
tre zona te Shqiperise,
Tirana
Durres

Mirdite
Pyetjet kryesore qe ngre ky studim jane:
Mosha ne
cilen
fillon
bixhozi
& efektet
e grupit
Llojet e lojrave
&
Tipet lojtareve
 Llojet e lojrave te fatit dhe kush mund te luaje

1. Llotarite & bastet Meshkujt me te prire se femrat

2. Bingo lloji i vetem ku femrat jane me sh
3. Letrat & zaret Mosha e perfshirjes me te madhe
4. Poker&slot machine 18 29 vjec
5. Casino Roulete
6. Gara me qen Me te perhapura tek adoleshentet
7. Ruleta ruse
 Tipet (grupet) e lojtareve
Percaktimi i lojtareve
problematike eshte studiuar nga
drejtimi patologjik, mjekesor,
psikologjik e social.

Lojtaret social vene ne dispozicion para dhe kohe,

loja nuk nderhyn ne aspektet e jetes se tyre

Lojtaret problematik-dedikojne me sh.kohe & para.

Loja nderhyn ne ndonje aspekt te jetes

Lojtaret patologjik- c`do mendim i tyre eshte vetem

rreth lojes
Duke ju referuar burime zyrtare sot ne Shqiperi jane:

1500 qendra bastesh, nderkohe qe numri I kompanive

eshte ulur nga 15 ne 8. Kjo ka ndodhur jo si shkak I uljes se
kerkeses, por per te ulur taksat qe bizneset duhet te
paguajne.

190 kazino elektronike.

9 kompani te bingove kombetare dhe 2 bingo televizive.

Nese i referohemi burimeve jo zyrtare mund te gjejme qe

numri I lojrave te fatit eshte dyfishi.
Numri total i popullsise ne Shqiperi eshte 2 831 741 (CENSUS)
Duke iu referuar njesise se mbikqyrjes, ne
2011 u mblodhen 1 miliarde e 5 milion euro me
teper se ne 2010.
Sic konfirmohet nga kompanite e basteve, jane
rreth 3 milion bileta qe prihenvetem per nje
ndeshje ne fundjave dhe mesatarja e cmimit
eshte 10 euro bileta.
Sipas burime zyrtare, kjo industri ka pasur
pikun e perfitimeve te veta ndermjet 1999-2000,
por atehere sipermarresit e ketyre kompanive
ishin shtetas te huaj.
Ndersa sot keto biznese jane kryesisht ne duart e
shtetasve shqiptar.
Te gjithe pranojne se bixhozi eshte shume fitimprures, por
te nderhysh ne te eshte shume veshtire, thuajse pamundur.
Lojtaret e distancojne
veten e tyre nga familja
dhe shoqeria, duke u
mbyllur ne guasken e vet.

Pjesa me e madhe e jane fizikisht & verbalisht

femijeve te lojtareve te abuzuar
jane me te terhequr ndaj
duhanit
preferojne ta pershkruajne
femijerine e tyre si
periudhen me te palumtur
shprehin zemerim, trishtim
dhe depresion
 Studimet ne shume vende te botes
vertetojne se bixhozi fillohet ne femijeri
dhe konkretisht ne moshen 10 19 vjec.

Nga pyetesoret e shperndare ne disa

shkolla te mesme dhe ne universitet ka
rezultuar:
-39% e adoleshenteve kane filluar
bixhozin perpara moshes 11 vjec
- 51% ndermjet moshes 11 15

- 10% pas moshes 15 vjec

32% kane luajtur ne kazino dhe 68% ne

ambjente te tjera.

53% deklarojne se luajne te pakten nje

here ne jave
Efektet e bixhozit mbi individin jane gjetur si te njejta
me ato qe shkaktohen nga alkooli dhe droga.
Ne cazino te ndryshme shenohet: Ndalohet hyrja per personat
nen 18 vjec, por ne 95% te rasteve nuk zbatohet. Per te hyre ne
kazino apo lojra te tjera nuk kerkohet as certifikate, as karte
identiteti, apo dokument tjeter.
Zhvillimet e shpejta te teknologjise I kane sjelle keto lojra dhe
brenda shtepive tona duke I bere femijet dhe adoleshentet te
varur prej internetit, facebook dhe lojrave pa fund qe ofron
kompjuteri.
 Faktoret qe ndikojne
1. Mosha (11-15)
2. Genderi (gjinia)
3. Situata social ekonomike
4. Situata familjare

5. Influenca e grupit
6. Faktoret biologjik
dhe mekanizmat
neurobiologjik
 Cfare shkakton tek femijet dhe adoleshentet?
- Crregullime te forta te humorit
- Crregullime psikike dhe te personalitetit
- Prishje te marredhenieve familjare dhe shoqerore
- Crregullim te motivimit dhe preokupimit
- Mos frekuentim te shkolles apo punes
- Perfshirja ne krime te lehta dhe te renda
- Vetevrasje
 Disa rekomandime
1. Nderhyrja nga terapite vullnetare tek
keshillimi i detyruar dhe rehabilitimi
2. Shqyrtimi i moshs s lejuar pr t luajtur
duhet t rishihet m me seriozitet, si dhe nevojitet
nj investigim se si t rinjt apo adoleshentt nn
kt mosh arrijn t ken akses n lojrat e fatit
t lejuara pr t rriturit.

3. Vendosja e linjave te ndihmes dhe

keshillimit. Ato japin informacion mbi moshn
e personave q krkojn ndihm, cili pjestar i
familjes krkon ndihm dhe pr k, dhe nse
shokt prfshihen n krkimin e ndihms.
Gjithashtu dhe per vendet, zonat, qytetet, n t
cilat bixhozi sht m i prhapur
4. Nxitja OJF-ve per ofrimin e
sherbimeve psikosociale per femijet apo
adoleshentet qe luajne

5. Vendosja e taksave te larta, vendosja

e rregullave te ndryshme dhe kontrolli
per zbatimin e tyre. Vendosjen e
gjobave te larta per mos respektim te
ketyre rregullave.

6. Dhenia e lejeve per hapjen e

tyre ne zonat me periferike dhe
sa me larg shkollave apo
qendrave ku ka femije &
adoleshente
FALEMINDERIT!
Dr. proc. Menada
Petro
menada_petro@yahoo.co
m