DEMİR–KARBON SİSTEMİ (Fe – C denge

diyagramı)
Saf Demirin Özelikleri

 Günümüz teknolojisinde %100 saf demir elde etmek

mümkün değildir. Ayrıca bir metalin safiyet derecesi izafi
bir kavramdır. Uygulamada demir sözcüğü, bir demir-
karbon alaşım olan çeliğin karşıtı olarak ve çelik
özeliklerinin bütün özeliklerini taşımayanlara da
kullanılmaktadır. Günümüzde saf olarak kabul edilen
demir türleri şunlardır ;
 - Armco demiri (American Rolling mill co.)
 - Karbonil demir (Toz metalürjisinde kullanılır.)
 - Elektrolitik demir ( H2 çok fazla vakum altında tekrar ergitilir).
 - Vakumda yeniden ergitilmiş demir.
 Demir allotropik bir özelliğe sahiptir.
Normal sıcaklıklarda hacim merkezli
kübik kristal kafes yapısında olup
911°C ye kadar bu durumunu
muhafaza eder. Demirin bu haline 
demiri denir. Ve bu sıcaklıktan sonra
yüzey merkezli  demir yapısına
geçer. Bu halini de 1392 ºC ye kadar
korur, bu sıcaklığın üzerinde tekrar
hacim merkezli kübik kristal yapıdaki
 demirine dönüşür. 1536°C ergime
başlar. Ergime sıcaklığı değişik
literatürlerde farklı değerlerde
rastlanılabilmektedir. ( Örneğin
1538°C gibi )

 Normal sıcaklıkta demir mağnetik
özelliklere sahiptir (mıknatıs
 ŞŞekil 1.1 Saf Demirin soğuma
tarafından çekilir ).Bu özelliğini
eğrisi.
768°C kaybeder . Bu sıcaklığa Curie
sıcaklığı denir.
 Yoğunluk, ısıl genleşme ve ısı iletkenlikler gibi
fiziksel özelikler dönüşümler esnasında ani
değişiklik gösterir. Bunun yanı sıra çeşitli
allotropik hallerin katı eriyik meydana getirmek
için eritebileceği katık (yabancı) element atom
miktarı da değişir. Bu olay çeliğin ısıl işlem
yardımı ile özeliklerinin değişmesini sağlar.
Demir-Karbon alaşımı olan çeliklerin endüstride
kullanılan en fazla metalsel malzeme olmasının
sebebi ısıl işlem yardımı ile ve ilave alaşım
elementleri ile özeliklerinin çok geniş aralıkta
değişmesindendir. Bu nedenle hem üretim, hem de
takım malzemesi olarak kullanılan yegane
malzemedir.
 Demir Karbon Denge
Diyagramı
 Demir-Karbon
alaşımlarında karbon üç
ayrı şekilde bulunur;
 1-Ara yer katı eriğinde
erimiş olarak
 2-Fe ‘le demir karbür
(sementit) (Fe3C) adı
verilen bileşik halinde
 3-Grafit halinde
 Faz Kavramı

 Alaşım elde etmek için elementlerin mekanik karışımı eritildiği zaman

element atomlarının hareketi yüksek sıcaklık nedeni ile çok artar.
Elementler birbirinin kristal kafesi içine yerleşip soğuma sonunda katı
eriyik içerebilirler. Bazı elementler kimyasal bileşik meydana
getirebilir. Bazı elementlerde diğer elementlerle ne katı eriyik, ne
bileşik yaparlar. Böylece sıcaklık, basınç ve kimyasal bileşime bağlı
olarak herhangi bir alaşımda bir veya birden fazla katı eriyik, kimyasal
bileşik, saf element veya bunların birkaçı birden bulunabilir.
Alaşımın içinde bu çeşitli yapılardan kimyasal ve
fiziksel özellikleri aynı olanlara bir “Faz” denir. Bir
alaşım belirli sıcaklık ve basınçta bir veya birden fazla faza sahip
olabilir. Sıcaklık, basınç değiştikçe alaşımın faz sayısı, fazların
büyüklüğü ve şekli değişebilir
 Fazların Dengesi;
-Bileşim
-Sıcaklık
-Basınç
olmak üzere 3 ana değişkene bağlıdır.

 Bir alaşım sabit sıcaklık, sabit basınç ve sabit

kimyasal bileşimde durumunu uzun süre hiç
değiştirmiyorsa alaşım “denge durumunda” dır.
Denge durumu kendisini belirleyen değişkenlerle
bir diyagram üzerinde belirtilebilir. Buna “faz
diyagramı” adı verilir. Teknikte genellikle sabit
basınçta çalışıldığından faz diyagramını ifade
etmek için geriye % bileşim ve sıcaklık
değişkenleri kalır.
 Bütün ara yer katı eriyiklerinde olduğu gibi Fe - C katı eriyiğinde de,
eriyen karbon miktarı sınırlıdır( Şekil 1.2.). Bu miktar Yüksek
sıcaklıklarda 1147 oC de (Şekil 1.3 Fe-C diyagramı) 2.06 ya

kadar çıkar. Fakat oda sıcaklığında 0,008 kadardır.

 Şekil 1.2. Hacim merkezli ile yüzey

merkezli kübik Fe kristal kafesinde
mevcut boşluklarda bulunan karbon
atomlarının yeri
 Demir karbon alaşımlarının, yani çeliklerin ve dökme
demirlerin özelikleri mevcut karbon miktarına ve yapı
içinde bulunma şekline göre büyük ölçüde değişir.
 Demir karbon alaşımlarında yani çeliklerde
ötektoid dönüşümün meydana geldiği sıcaklığa
(723C ) da A1 ismi verilir. Bu dönüşümlerin
meydana geldiği sıcaklıklar ısınma ve soğuma
durumlarına farklılıklar gösterir ve bu farklar
soğuma ısınma hızı şiddetlendikçe artar.
 Karbon miktarı bu sınırları aştığı
zaman demir içinde ya sementit
 (Fe3C ) halinde ya da grafit halinde
bulunur. Bu nedenle demir-karbon
sistemi iki ayrı katılaşma şekli olan
metastabl veya stabl katılaşma
gösterir. Bunlardan birincisi Fe- Fe3C ,
ikincisi de Fe- C katılaşma sistemidir.
Fe-C katılaşma sisteminde C’nun çok
az kısmı katı eriyik şeklindedir.
Uygulama  6.67 C ihtiva eden
demir-karbon alaşımları kullanıldığı
için geri tarafı çizilmemiştir. Demir
karbon denge diyagramında (şekil 1.3)
 bölgesi ihmal edilirse,diyagram
basitleşir ve bir ötektik katılaşma ile
karşılaşılır. Demirin saf ergime
sıcaklığı 1536C den karbon
vasıtasıyla 1147C ye iner.
 Bu diyagramda gösterilen bütün
yapıların gerçekleşebilmesi için
soğumanın sonsuz yavaş olması
gereklidir,fakat bunu uygulamada
gerçekleştirmek mümkün değildir.
Çünkü karbonun metallerle
birleşerek karbürleri oluşturmaya
karşı ilgisi fazladır ve dolayısı ile
Fe3C ’i meydana getirir.

Fe ile Fe3C arasında meydana gelen

sisteme ise metastabl sistem adı
verilir. Bu durumda karbon stabl
değildir. Uzun zaman yüksek
sıcaklığa maruz kalan
alaşım,içerisinde mevcut olan Fe3C
parçalanarak karbon grafit şeklinde
ayrışır.
 Fe3C sıcaklık 3Fe + C
 ŞŞekil 1.3 Demir Karbon Denge Diyagramı
 Endüstride,bu olaydan temper dökme demir elde
edilmesinde faydalanılmaktadır. Uygulamada
görülen hallerden stabilite derecesi soğuma hızının
ve alaşım elementlerinin tesiri altındadır;
 - Silisyum C’nun grafit halinde ayrışmasını
 - Mangan ise sementit oluşumunu kolaylaştırır.
Hele çelik bölgesinde stabl sistem çok çok özel
hallerde gelebilir, bu nedenle çelikler bölgesi için
zorunlu olarak metastabl diyagram kullanılır.
Dökme demir sahasında ise ( C  2 ) durum
biraz daha karışıktır. Soğuma hızı, alaşım
elementleri ve gayri safiyetlerin cins ve miktarına
göre katılaşma stabl veya metastabl sistemlerinin
birinde oluşabileceği gibi ekseri hallerde de
bunların karışımı şeklinde olabilir.
 Demir-Sementit denge diyagramının sol
tarafı Fe, sağ tarafında ise  6,67 C
mevcuttur. 6,67 karbon içeren demir,
karbonun tümü ile bileşik (Fe3C) halinde
ise 100 Fe3C’e tekabül eder. Daha
önceden de belirtildiği gibi sementit bir
metaller arası fazdır, bu nedenle denge
diyagramında saf bir metal gibi davranır.
Fe3C likidüs eğrisinin kesikli çizgiyle
gösterilmesinin sebebi ergime noktasının
kesin olarak tesbit edilmemiş
olmasındandır.
 Fe-Fe3C diyagramı karışık olmasına rağmen
genelde izotermal dönüşümleri tanımlayan üç
yatay çizgi gösterir. Bunlardan  bölgesindeki HB
çizgisi peritektik reaksiyonu (katılaşma)
  + S →  (ostenit)
 soğuma
 ısıtma
 gösterir. Karbonun çözülebilirliği YMK
 -demirinde 2,06 olurken -demirinde 0.10
olmaktadır. Karbonun bulunması (varlığı) 
 dönüşümüne etki etmektedir.
 Allotropik değişme 1392C den 1493C ye
yükselmektedir. NH eğrisi 0.10 dan az C ihtiva eden
alaşıma ait HMK  Fe’den YMK -Fe’ne kristal yapı
değişmesinin başlangıcını temsil eder (göstermektedir). HI
kısmı 0.10 ile 0.18 arasında C ihtiva eden alaşımlar
için peritektik reaksiyon vasıtasıyla bu kristal yapı
değişmesinin başlangıcını gösteriyor. 0.18 den az C
ihtiva eden alaşımlarda soğutma halinde kristal yapı
değişmesinin sona erdiği NI çizgisiyle verilmektedir. IB
kısmı,peritektik reaksiyon sebebiyle kristal yapı
değişmesinin başlangıcını ve sona ermesini temsil
etmektedir. Diğer taraftan, 0,18 ile 0,50 arasında C
ihtiva eden alaşımlar için sabit sıcaklıkta peritektik
reaksiyon başlar ve sona erer. B noktasından sonra sıvıdan
direk  ostenit katılaşır. Endüstriyel ısıl işlemlerde bu
bölgede meydana gelen kristal yapı değişimleri önemli
olmadığından  bölgesine bir daha geri dönmeyeceğiz.
 İkinci yatay izotermal dönüşüm çizgisi E C F olup 1147C
deki ötektik dönüşümü (reaksiyon) temsil etmektedir.
Ötektik noktası C 4.3 C’dadır. Her ne zaman bir alaşım
bu çizgiyi keserse dönüşüm meydana gelir. Mevcut
herhangi bir sıvı alaşım bu yatay çizgiye ulaştığı an ostenit
ile demir karbürün (Fe3C- Sementit) çok ince ve birbiriyle
çok iyi karışımı şeklinde (iki faz) katılaşır. Bu ötektik
karışıma ledeburit denir ve reaksiyon olarak yazılabilir.

 Sıvı → +Fe3C
 soğutma (ledeburit)
 Ledeburit oda sıcaklığında yapı içinde görülemez. Çünkü
soğuma esnasında başka dönüşüme (ötektoid)
uğramaktadır, oda sıcaklığında stabl değildir. GP çizgisinin
solunda küçük bir katı çözelti alanı vardır. 911C nin saf
demirin kristal yapısı içinde YMK -Fe’inden HMK -
Fe’ine değişmeyi gösterdiğini biliyoruz. Bu alan HMK  -
Fe’inde çok az miktarda çözülen karbonun katı eriyiğidir
ve FERRİT diye isimlendirilir. Diyagramın gösterdiği
üçüncü yatay çizgi PSK ötektoid reaksiyonu temsil
etmektedir. Ötektoid nokta S, 0,8 C’da ve 723 C de dir.
Mevcut herhangi bir ostenit PSK çizgisine ulaştığı an perlit
diye isimlendirilen ferrit ve sementittin çok ince ötektoid
karışımına dönüşür. Dönüşüm
 Ostenit ( ) →  + Fe3 C
• soğutma
perlit

şeklinde yazılabilir. Ötektoid sıcaklığının aşağısında her

alaşım belirtildiği gibi ferritin ve sementittin karışımından
ibaret olacaktır. Yapı lamelli bir yapıya sahiptir.
 Fe – Fe3C Denge – Diyagramında
Karşılaşılan Yapıların Tarifi
 Diyagram üzerinde görülen yapıların daha iyi
anlaşılabilmesi için burada kısa tarifleri yapılacaktır.
 Sementit veya Demir Karbür :
 Kimyasal formülü Fe3C olan sementit veya demir
karbür ağırlığının 6. 67 C ihtiva eder. Kristal yapısı
ortarombik olup kafes sabiteleri a= 4. 518 A, c = 5.069 A
olur. Düşük çekme mukavemetli (yaklaşık 5000 psi) fakat
yüksek basma mukavemetli sert ve gevrek metaller arası
bileşiktir. 217C ye kadar ferro mağnetiktir.

 Diyagramda görülen 1. ve 2. Sementit ile perlit ve
ledeburit içerisindeki sementit kimyasal ve fiziksel
bakımından birbirinin aynıdır. Yalnız farklı şekilde
oluşmaları ve yapı içinde dağılışları nedeniyle yapının
özeliklerine tesirleri farklı olması nedeniyle 1. ve 2.
indisler kullanılmıştır.
 AUSTENİT:875°C ‘den sonra
oluşmaya başlar.GSE üzerindeki
kristal dokunun tamamı austenittir.
 FERRİT:Çok yumuşak dokudur.
 PERLİT:Çok gevşek bir dokudur.
Bu doku aynı zamanda ötektoit
alaşım bölgesinde bulunur.
 SEMENTİT:Çok sert ve gözenekli
bir doku olup %6,67 karbon içeren
demir karbür (Fe3C) ‘dir.
 Çeliğin sertleştirilmesi sırasında
oluşan doku dönüşümleri çeliğin
içindeki karbon oranına göre değişir.
 Ostenit :
 Ostenit  - Fe’nin katı
çözeltisine verilmiş bir isimdir.
YMK  demirinde çözülen karbonun
ara yer katı eriyiğidir. Ostenitin
maksimum karbon eritebilme
kabiliyeti 1147C’de olur 2.06 C
dur (E noktası). Ortalama
Özelikleri;
 ç = 100 kgf /mm2
  =  10 ( 50 mm)
 Rc= 40
 Olup tokluğu yüksektir. Normal
olarak oda sıcaklığında stabl
değildir. Belirli şartlar altında oda
sıcaklığında ostenit elde etmek
mümkündür. ( Ostenitik paslanmaz
çelik). Korozyona dayanıklılığı
Ferrite göre daha iyidir. Şekil 2.4 de
yapısı görülmektedir. eŞekil 2.4 Ostenitin mikro yapısı
(500x )
Ostenitin çok iyi bir şekil değiştirme kabiliyetine
sahip olması,çeliğe uygulanan bütün şekil
değiştirme işlemlerinin
(haddeleme,dövme,ekstrüzyon) bu sahada
yapılması halinde ekonomik ve kolay olmasını
sağlar. Ayrıca çeliklere uygulanan ısıl işlemlerin
büyük bir kısmı da çeliğin ostenit sahasına
kadar ısıtılmasını gerektirir.
 Ferrit :
Ferrit  katı eriyiğine
verilen isimdir. HMK 
demirinde çok az miktarda
çözülen C’nün meydana
getirdiği ara yer katı
eriyiğidir. Ferritin maksimum
karbon çözebilme kabiliyeti
723C de  0.025 (P noktası
) olup oda sıcaklığında ise
0.008 dir. Diyagramda
görülen en yumuşak yapıdır.
Ortalama özelikleri ;
 Şekil. 2.5- Ferritin mikro yapısı
ç = 28 kgf / mm2
 =  40
Rc = 0 dan veya
 RB = 90 dan az dır. Mikro yapısı Şekil
2.5 de görülmektedir.
 Pratikte karşılaşılan çeliklerde ki ferrit
içinde az miktarda mangan, kükürt ve
fosforda bulunur, yani ara yer katı eriyiği
olarak bunlarda bulunur. Bundan dolayı
çeliklerin içinde mevcut olan ferrit
özelikleri bakımından sadece demir-karbon
katı eriyiği olarak düşünülen ferritten biraz
farklıdır.
 Perlit :
 Perlit (S noktası )  0.8 C ihtiva
eden ötektoid karışımıdır ve çok yavaş
soğutma durumunda 723C de
teşekkül eder. Ferritin ve sementittin
çok ince levhamsı veya lamelli
karışımıdır. Perlit diye isimlendirilen
parmak izi karışımı biçimindeki yapı
Şekil 2.6 da görülmektedir. Ötektoid
karışımın çoğunu yapan beyaz ferritik
fon veya matris sementittin ince
levhalarını ihtiva eder.

 Şekil 2.6- Perlit (2.500X),

Perlitin oluşumu ve
büyümesi (şematik)
Şekil 2.6- Perlit (2.500X), Perlitin oluşumu ve büyümesi
(şematik)
Perlit,genellikle ostenit tane
sınırlarında dik doğrultularda
büyür; bu şekilde meydana
gelen sementit lamelciği
civarındaki ostenitin içerdiği
karbon yüzdesini düşürür. Zira
sementit meydana gelebilmesi
için gerekli karbon diffuzyonla
sementit lamelciğine bitişik
ostenitten meydana
gelmektedir (şekil 2.6 )
 Bu olay neticesinde,karbonu azalan ostenitten
sementit lamelciğinin 2 yüzeyinde ferrit
lamelcikleri meydana gelir. Ferrit lamelciği
meydana gelirken,bir kısım karbonda diffuzyonla
bitişikteki ostenite geçer ve bu da yeni sementit
lamelciklerinin oluşumunu kolaylaştırır. Bu
şekilde ostenit tanesi içinde seri bir şekilde
sementit ve ferrit lamelleri meydana gelir.
 Perlitin Ortalama Özeliği;
 ç = 85 kgf /mm2
  = 20 ( 50mm )
 Rc = 20 , RB = 95-100
 BSD = 250 – 300 dir.
 Ledeburit
 Ledeburit sementittin ve ostenitin ötektik karışımıdır.4,3
karbon ihtiva eder ve 1147C de teşekkül eder. Soğuma esnasında
ostenit, 2.Fe3C ve ferrite ayrışır. Yapıda daha önceden de sıkı bir
şekilde dağılmış Fe3C bulunduğundan bu ayrışma pek fark
edilmez. Oda sıcaklığında ledeburit çok ince taneli sıkı bir şekilde
karışmış ferrit ve sementitten oluşur,bu tip ledeburit dönüşmüş
ledeburit ismi verilir.
 Demir-Karbon alaşımları, sıvı halden itibaren dengeli ve
yavaş bir şekilde soğutuldukları zaman bütün dönüşümler
diyagramda verilmiş olan sıcaklıklarda meydana gelir. Aynı
olayları katı halden itibaren ısıtmada da görülür. Daha önce
belirtilmiş olduğu gibi soğuma halinde soğuma hızına bağlı olarak
dönüşümlerin sıcaklık derecelerinde bir düşme soğuma hızı
arttıkça büyür. Bununla uygulamada daima karşılaşılır.
 ÇELİĞİN YAVAŞ
SOĞUTULMASI
 Demir-sementit ( Fe3C ) denge diyagramının çelik
bölgesi en önemli kısımdır.Bu nedenle ötektoid altı,
ötektoid ve ötektoid üstü çeliğin ostenit bölgesinden oda
sıcaklığına kadar denge şartlarında (çok yavaş)
soğutulması esnasında ortaya çıkan dönüşümler ve iç
yapılar incelenecektir.  2 den fazla karbon ihtiva eden
alaşımlar ( Dökme demir ) gelecek bölümlerde ayrı bir
bölüm olarak incelenecektir. Saf demir hali daha önceden
işlenmiş olduğu için burada tekrar edilmeyecektir.
 Ötektoid altı 0.4 C’lu Çelik
Alaşım 1 (şekil 2.8 ) 0,4 karbon ihtiva eden ötektoid altı bir çeliktir. Ostenit
bölgesinde, bu alaşımın uniform ara yer katı eriyiğidir. Tamamen ostenit tanelerinden
ibarettir. Tanelerin her biri YMK demir kristal kafes yapısının aralıklarında çözülmüş
0.4 C ihtiva eder. (Şekil 2.8a ).
  a)Ostenit
 b)Ostenit tane
Şekil 2-8- 0.4 karbon ihtiva sınırlarında ferrit
eden çeliğin yavaş soğutulması tanelerinin meydana
esnasında mikro yapısındaki gelmesi
değişmenin şematik gösterilmesi;  c)Ferrit
tanelerinin
büyümesi-bu
anda ostenitin
kompozisyonu
0.8 C’ludur.
 d)723C de ostenit
perlite dönüşür.
 Yavaş soğutmada GS çizgisini
x noktasında kesene kadar
hiçbir olay meydana gelmez.
Bu çizgi ötektoid altı
bölgesinin üst kritik sıcaklık
çizgisi olarak bilinir ve A3 le
temsil edilir. Saf demir için
YMK demirden HMK demire
allotropik değişme 911C de
meydana gelir fakat bu
dönüşüm sıcaklığı,artan
karbon miktarıyla, A3
çizgisinde görüldüğü gibi
azalır. Bunun için x
noktasında ferrit ostenit tane
sınırlarında teşekkül etmeye
başlar. (Şekil 2.8 b ).
 Ferrit çok az karbon çözdüğü için
ferrite dönüşen o alanlardaki
karbon ,atomları, HMK kristal
yapı düzenlenmeden önce kendi
kendilerine katı eriyiğinin dışına
gitmelidir. Katı eriyiğin dışına
giden karbon kalan ostenitte
çözülür, öyle ki soğumaya devam
ederken ferritin miktarı da artar,
kalan ostenit karbonca daha da
zenginleşir. Bu bileşimdeki çelik
için; bu sıcaklık aralığındaki
herhangi bir sıcaklık için bağ
çizgisi çizilerek kaldıraç
bağıntısıyla ostenit ve ferrit
miktarları hesaplanabilir. Bağ
çizgisinin GS eğrisini kestiği
nokta o sıcaklıkta ostenitin,
eğrisini kestiği nokta da o
sıcaklıkta ferritin bileşimini
belirtmektedir.
 Ostenitin karbon miktarı tedricen
aşağıya doğru hareket eder ve S
noktasının bileşimine doğru
yaklaşır. Sonuçta PS çizgisine X2
noktasında ulaşır. Bu çizgi
ötektoid altı bölgesinin alt kritik
çizgisi olarak bilinir ve A1 le
işaretlenmiştir. A1 çizgisi
ötektoid sıcaklık çizgisidir ve
YMK demirin denge şartları
altında mevcut alabileceği en
düşük sıcaklıktır. A1 çizgisinin
hemen üstünde kalan ostenit 0.8
C ihtiva eder ve bu sıcaklıkta
(723C ) ötektoid reaksiyon
meydana gelir ve ostenitin
tamamı perlite dönüşür.
 Ostenit (0.8C ) ısıtma ferrit + Fe3 C
soğutma Perlit

 A1 çizgisinde sadece ostenitin değiştiğine dikkat

edilmelidir. PSK çizgisi (A1 ) altında hiçbir
dönüşüm meydana gelmez ve yapı ferrit ve perlit
tanelerinden meydana gelmiştir. Oda sıcaklığında
perlit ve ferrit miktarları kaldıraç bağıntısıyla
hesaplanabilir. Aynı alaşım oda sıcaklığından
itibaren dengeli bir şekilde ısıtıldığında yukarıda
izah edilmiş olan olaylar tersine meydana gelir ve
bütün yapılar takriben oluştukları sıcaklıkta
kaybolurlar.
 Ötektoid Bileşimindeki Çelik
(0.8C )
 Alaşım 2 (şekil 2.9 ) 0.8 C içeren ötektoid
çeliktir. Ostenit bölgesinde bu alaşım uniform  -
Fe ara yer katı eriyiğidir. Yani tamamen ostenit
tanelerinden ibarettir. S noktasına kadar hiçbir
dönüşüm olmadan sıcaklık düşmeye devam eder.
S noktasında ötektoid reaksiyon meydana gelir.
 Ostenit soğutma Ferrit + Fe3C
 Isıtma Perlit
 Şekil 2.9- 0.8 C ihtiva eden ötektoid çeliğin soğutulması
esnasında,mikro yapısındaki değişmenin şematik gösterilmesi
 Sementit, perlitik yapıyı meydana getirmek üzere
ostenitten lameller halinde ayrışır (Şekil 2.7
).Perlitin oluşum mekanizması tamamen bir
diffüzyon olayı olduğu için perlitin inceliği
soğuma hızına bağlıdır. Soğuma kafi derecede
yavaş olursa diffüzyon için gerekli süre uzar ve
dolayısıyla perlit kaba taneli olur. Soğuma hızı
arttıkça perlitin yapısı incelir. S noktasının
altındaki sıcaklıklarda hiçbir dönüşüm meydana
gelmez ve yapı tamamen perlitiktir.
 a)Ostenit (100 )
 b)Ostenit perlite
dönüşmekte 100
perlitik yapı
 c)723C nin altında
dönüşüm meydana
gelmediğinden yapı
aynıdır.