Basketbollin e ka krijuar kanadezi James Naismith arsimtar i ed. fizike
në kolegjin e Springfilldit të shtetit Masachusets me qëllim që skuadrës se ragbis t'i bënte të mundur që të luanin në sallë. James Naismith në dhjetor të vitit 1891 e ka demostruar lojën e re para studentëve të sprinfilldit të cilët e kanë pakëzuar me emrin "basketboll" që d.m.th Basket-shporte/kosh,Ball-top.Prej atehere basketbolli u perhap ne shtete te tjera te SHBA-s. Në kosovë basketbolli është regjistruar në dhjetor të vitit 1944 - Janar 1945 në Prizren. Basketbolli
Basketbolli është lloj sporti me top që luhet në mes të dy ekipeve
me nga 5 lojtar secila skuader. Qëllim i lojës është që lojtarët, (basketbollistët) të fusin më shpesh topin në koshin e ekipit kundërshtar. Basketbolli është shpikur nga trajneri i universitetit të Kansas James Naismith. NBA është liga më e popullizuar të basketbollit në botë. Basketbolli është një sport ekip në të cilën dy ekipet e pesë lojtarëve të përpiqet të shënojnë pikë kundër njëri- tjetrit duke vendosur një në një shtyllë 3,048m të lartë sipas rregullave të organizuara. Basketbolli është një nga sportet më të popullarizuara dhe të shikuara gjerësisht në botë. Fusha e basketbollit
Fusha e basketbollit eshte e gjere 15m dhe e gjate 28m.Lartesia e
rrethit 3.05m.Gjuajtja per tri pike 6,75m gjuajtja e lire 5,80m.Diametri I topit 45,7cm RREGULLAT E LOJES
Loja ndahet në katër pjesë prej 10 minutash (FIBA) ose prej 12
minutash (NBA). Pushimi i gjysmës së lojës është 15 minuta sipas rregullores së NBA, FIBA, NCAA. Koha shtesë zgjat 5 minuta. Skuadrat ndryshojnë fushën pas pjesës së dytë. Zëvendësimet janë të pafundta, por ato mund të bëhen vetëm kur loja ka ndalur. Gjithashtu ekipi ka nga një trajner, që jep udhëzimet për strategjinë në fushën e lojës dhe stafin personal të vet, që përfshin doktorët, menaxherët, statisticienët, trajnerët. Uniforma standarde përbëhet prej një palë tutash të shkurtra dhe një kanatiere, e cila përmban numrin e lojtarit. Trajneri ka në dispozicion një numër të lejuar time-out dhe ndalime të kohës, të cilat nuk zgjasin më shumë se një minutë (vetëm në rastet e ndeshjeve televizive, kur ka hapësira publicitare),ekipi duhet ta mbaj topin 24 sec. Objekti i lojës është të shënosh më shumë pikë se sa kundërshtari, duke e hedhur topin sa më shpesh në koshin e kundërshtarit dhe ta ndalosh kundërshtarin ta hedhi topin në koshin tënd. Një përpjekje për të realizuar një pikë quhet gjuajtje. Një gjuajtje e suksesshme vlen dy pikë ose tre nëse realizohet nga jashtë harkut të trepikëshit që ka një distancë prej 6,25 m nga koshi, në lojërat internacionale dhe 7,24 m nga lojërat në NBA. Pika e realizuar pas gjuajtjes së një faulli vlen 1 pikë. Paisjet Pajisjet e vetme të nevojshme për lojën e basketbollit janë një sipërfaqe e sheshtë dhe drejtkëndore, që ka nga dy kosha në anët e saj. Pikat shënoi nga gjuajtja e (qitje) topin nëpër shportën nga lart. Dunking dhe përplasur topin në rim, apo ndonjë stilet e tjera për të bërë akrobatik topin në kosh nga çdo distancë, ekip me më shumë pikë në fund të lojës fiton, por kohë shtesë (jashtë orarit të punës) mund të lëshohet kur rezultatet të dyja ekipet janë të njëjta. Topin mund të avancuar në gjykatë nga kërcim atë (dribbling) apo shokët e kalon atë në mes. Përçarës kontakt fizik (i ndyrë) është penalizuar dhe i lirë gjuan do të lëshohet nëse lojtari është fouled ndërsa qitje topin dhe ka kufizime mbi topin si mund të trajtohen (shkelje). Nëpërmjet kohë, basketboll ka zhvilluar teknika të përfshijë shumë të përbashkët të shtënat, duke kaluar dhe dribbling, si edhe pozicionet e lojtarëve të', dhe fyese dhe strukturat mbrojtëse. Rrethi i koshit nga toka eshte 3.05m. Rrethi eshte 45 cm diameter. Tabela e basketbollit eshte 120x180 cm. TEKNIKAT E LOJES NE BASKETBOLL.
Me fjalen” Teknike” ne lojen e basketbollit nenkuptojme menyren e
kryerjes se veprimeve dhe zbatimeve te levizjeve special pa top dhe me top,me qellim qe te zgjedhen sa me thjeshte dhe sa me drejte detyrat dhe problemet e lojes. •Elementet teknike qe perdoren ne fazen e sulmit:Kapja e topit,pasimi,driblimi,gjuajtja e topit ne kosh. •Elementet teknike qe perdoren ne fazen e mbrojtjes:Kapja e topit qe pasohet nga kundershtari,goditja e topit(bllokada),rrembimi,mbulimi(zenia). KAPJA E TOPIT:eshte element teknike me ane te cilit lojtari behet zoterues I topit.Kapja e mire e topit ka rendesi shume te madhe sepse pas kesaj vijne elementet e tjera Pasimet: Jane elemente teknike baze ne lojen e basketbollit: Dallojme dy lloje te pasimeve
•Pasime me nje dore
•Pasime me dy duar Driblimi-Me te kuptojme perplasjen e vazhdueshme te topit per toke me nje dore ose alternative here me njeren dore e here me doren tjeter,ne vend ose ne levizje qe mundeson qe lojtari te zhvendoset neper tere fushen. Gjuajtja e topit ne kosh --- eshte element teknike I cili perdoret ne finalizim te aksionit dhe qe vendos gjithqka ne lojen e basketbollit. Dallojme dy lloje gjuajtjesh ne kosh; •Gjuajtja me kercim •Gjuajtja nga vendi