LEKOVI KOI DELUVAAT NA KOAGULACIJATA NA

KRVTA

PODELBA:
1. Anteagragacioni lekovi
2. Antikoagulantni lekovi
3. Fibrinolitici

1
HIPOLIPEMICI

2
 ANTIKOAGULANTNI LEKOVI
PODELBA:
 Inhibitori na biosinteza na protrombin
 Heparin

3
 INHIBITORI NA BIOSINTEZA NA PROTROMBIN

1. PODELBA:
 Derivati na kumarin
 Etil-biskumacetat
 Acenokumarol
 Fenprokumon
 Fepromaron
 Varfarin Natrium
 Derivati na Indandion
 Fenindion

2. MEHANIZAM NA DEJSTVO:
 Blokada na gama-karboksilacija na glutaminskite ostatoci vo
protrombin i faktorite VII, IX i X kako i antikoagulantniot
protein C.
 Gama-karboksilacijata e povrzana so oksidativnata
inaktivacija na vitamin K. Antikoagulantnite lekovi go
spre~uvaat reduktivniot metabolizam na vitamin K-epoksid vo
aktivnata hidrohinonska forma.
4
HIPOLIPEMICI

5
HIPOLIPEMICI

6
 INHIBITORI NA BIOSINTEZA NA PROTROMBIN

2. MEHANIZAM NA DEJSTVO:
 Derivatite na Kumarin i Indandion so kompetitiven
antagonizam go antagoniziraat dejstvoto na vitamin K.
 Edinstvena razlika pome|u kumarinskite antikoagulansi vo
predizvikuvaweto i odr`uvaweto na hipoprotrombinemijata e
biolo{koto poluvreme na sekoj lek.
 Dejstvoto im zapo~nuva po 1-4 dena aplikacija ( treba da se
namali koncentracijata na postoe~kiot protrombin), a trae 3-
10 dena po prestanok na davaweto na lekot {to e vreme
potrebno da se vospostavi povtorno sintezata na protrombin.

3. FARMAKOKINETIKA:
 Dobro se resorbiraat posle peroralna aplikacija i imaat
golema biolo{ka raspolo`ivost (varfarin 100%).
 Dolg polu`ivot na eliminacija: 24 ~asa ( acenokumarol); 150
~asa (fenprokumon).
 Vo visok procent se vrzuvaat za proteinite od plazmata;
 Se biotransformiraat vo crniot drob.

7
 INHIBITORI NA BIOSINTEZA NA PROTROMBIN
4. INDIKACII
 Prevencija i lekuvawe na venski trombozi (potrebno e
povremeno kontrolirawe na protrombinskoto vreme).
Prevencija e potrebna posebno pri dolgo le`ewe posle
operativni zafati, traumi i sl.
 Prevencija na sozdavawe na trombi pri fibrilacija na
pretkomori;
 Akuten infarkt na miokard ( ne postoi op{ta soglasnost za
ovaa indikacija);
 Prevencija na povtorno javuvawe na infarkt ( ne postoi op{ta
soglasnost za ovaa indikacija ).

5. KONTROLA NA DOZIRAWE
 Individualno se prilagoduva dozata na lekot;
 Doziraweto se odreduva spored vrednostite na
protrombinskoto vreme;
 Terapijata mo`e da se prekine i naglo bidej}i ne se javuva
hiperkoagulabilnost posle nagol prekin na terapijata.
 Vnesuvawe na hrana bogata so vitamin K (zelen~uk, ovo{je,
luk, riba) go namaluva efektot na ovie lekovi.
8
 INHIBITORI NA BIOSINTEZA NA PROTROMBIN
6. NESAKANI DEJSTVA
 Krvarewe. Terapija na krvareweto e prekin na davaweto na
lekot i davawe na transfuzija na krv ili vitamin K kako
antagonist na nivnoto dejstvo.

7. KONTRAINDIKACII
 Aktiven pepti~ki ulkus, bolesti na krvta, mo`nost za
cerebralna hemoragija, ulcerativen kolitis, bolesti na crniot
drob, endokarditis.
 Terapijata treba da se prekine pred pogolemi hirur{ki zafati.
 Bremenost i doewe ( teratogeno dejstvo ).

8. INTERAKCII
 Antikoagulantnoto dejstvo go zgolemuvaat fenilbutazon i
sulfinpirazon.
 Antikoagulantnoto dejstvo go namaluvaat barbiturati,
rifampicin i drugi lekovi koi gi induciraat mikrozomalnite
citohrom P-450 enzimi.
 Antikoagulantniot efekt ne go menuvaat fenotiazini,
benzodiazepini, etanol, acetaminofen, indometacin i golem
broj na antibiotici. 9
 HEPARIN
1. MEHANIZAM NA DEJSTVO
 Zabrzuvawe za okolu 1000 pati na dejstvoto na antitrombin III
koj fiziolo{ki se nao|a vo plazmata i go inhibira dejstvoto na
trombin.
 Niskomolekularnite heparini go inhibiraat aktivira-niot faktor
Xa, no poslabo deluvaat na trombin. Zna~ajni
niskomolekularni heparini se: enoksaparin, nadroparin,
dalteparin i tie imaat molekulska te`ina od 2000-9000.
 Heparinot ja namaluva i lipemijata.

2. NA^IN NA DAVAWE
 Heparin se dava naj~esto intravenski, a poretko potko`no. Ne
smee da se dava intramuskulno!
 Niskomolekularnite heparini mo`e da se davaat potko`no {to e
nivna golema prednost.
 Kontrola na dozirawe: Odreduvawe na vreme na koagulacija
(normalno e 5-7 minuti, a pri terapija so heparin treba da e
okolu 15 minuti) i odreduvawe na Parcijalno
Tromboplastinsko Vreme koe treba da e 1.5 do 2 pati podolgo
od normalnoto.
10
 HEPARIN

3. INDIKACII
 Postignuvawe na akuten koagulanten efekt : hirur{ki zafati na
otvoreno srce pri koe se vklu~uva ekstrakorporalna
cirkulacija i pri hemodijaliza na bubre`ni bolni.
 Hroni~na antikoagulantna terapija: Postoperativna prevencija
na venski trombozi i Antikoagulantna terapija vo graviditet.

4. NESAKANI DEJSTVA
 Naj~esti se krvarewe i tranzitorna trombocitopenija;
 Poretki se alergiski reakcii, alopecija i proliv.
 Antagonist pri predozirawe na heparin e Protamin-sulfat.

5. KONTRAINDIKACII
 Preosetlivost kon lekot;
 Krvarewe, Hemofilija, Trombocitopenija;
 Ulceracii vo GIT, Tuberkuloza;
 Karcinom na visceralni organi;
 Prete~ki abortus.

11
HIPOLIPEMICI

12
 FIBRINOLITICI

 Vo Fiziolo{ki uslovi fibrinoliti~kiot sistem vo organizmot

gi razgraduva fibrinskite naslagi vo malite krvni sadovi.
 PLAZMIN (FIBRINOLIZIN) : e proteoliti~ki enzim koj
deluva na mnogu proteini, no najgolem afinitet ima kon
fibrin i fibrinogen.
 PLAZMINOGEN ( PROFIBRINOLIZIN ): e neaktiven
prekursor na plazmin i postojano e prisuten vo
plazmata.
 PRETSTAVNICI: Streptokinaza, Urokinaza, Alteplaza (
tkiven aktivator na plazminogen ) i Anistreplaza.
 INDIKACII: Akuten infarkt na miokard, dlaboki venski
trombozi na dolnite ekstremiteti i karlicata, belodrobna
embolija, akutni trombozi na periferni arterii i tromboza
na ve{ta~ki srcevi valvuli.
 NESAKANI DEJSTVA: Krvarewe.

13
 INHIBITORI NA FIBRINOLIZA

 PRETSTAVNICI:Epsilon-amino-kapronska kiseli-na,
Para-amino-metilbenzoeva kiselina (PAMBA),
Traneksamska kiselina i Aprotinin.
 INDIKACII: Sostojbi pri koi postoi zgolemena
fibrinoliti~ka aktivnost: Hirur{ki ili akcidentalni traumi,
o{tetuvawe na tkiva bogati so plazminogen ( beli
drobovi ), pri diseminirana intravaskularna koagulacija (
abruptio placentae, pri hiru{ka procedura na srce-
bajpas) i pri razni karcinomi kako {to e karcinom na
prostata.

14
 ANTIAGREGACIONI LEKOVI
 PRETSTAVNICI:
1. Acetilsalicilna kiselina ( inhibicija na sinteza na
prostaglandini i tromboksan );
2. Tiklopidin i Klopidogrel ( inhibicija na vrzuvawe na
ADP za membranskite receptori na trombocitite) ;
3. Abciksimab i Tirofiban ( blokatori na trombocitnite
receptori IIb/IIIa )
4. Dipiridamol ( inhibitor na fosfodiesteraza i na toj
na~in zgolemuva koncentracija na cAMP vo
kletkata).
 INDIKACII:
 Terapija na nestabilna angina pektoris, akuten
infarkt na miokard, sekundarna prevencija na
infarkt na miokard, aortokoronaren bajpas,
prevencija na cerebrovaskularen insult, posle
tranzitoren ishemi~en napad i t.n. ( LEK 1 );
 Sostojba posle postavuvawe stent i t.n. (LEK 2);
 Angioplastika i Arterektomija ( LEK 3 ). 15
HIPOLIPEMICI

16
 SISTEMSKI HEMOSTATICI
 Toa se lekovi koi se primenuvaat parenteralno so cel da
se zapre krvareweto.

 PRETSTAVNICI:
1. Vitamin K
2. Faktori od plazmata ( faktor VIII, faktor IX )
3. Fibrinogen
4. Dezmopresin

17
 LOKALNI HEMOSTATICI
 Toa se lekovi so koi se postignuva lokalna hemostaza,
odnosno koagulacija na krvta na mestoto na
aplikacijata ili slu`at kako matriks koj ja olesnuva
koagulacijata.

 PRETSTAVNICI:
1. Fibrinska pena
2. @elatinski sun|er
3. Oksidirana celuloza ( Surgicel )
4. Trombin
5. Ornipresin ( ornitin-vazopresin )

18
HIPOLIPEMICI

19
HIPOLIPEMICI

20
HIPOLIPEMICI

21
HIPOLIPEMICI

22
HIPOLIPEMICI

23