You are on page 1of 41

• Constantino

- ang wika ay maituturing na behikulo ng pagpapahayag ng damdamin, isang


insrumento rin sa pagtatago at pagsisiwalat ng katotohanan.
• Henry Allan Gleason
‘Ang wika ay isang masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinipili at
isinasaayos sa paraang arbitraryo upang makamit sa komunikasyon ng mga taong
nabibilang sa isang kultura.‘
• Chomsky
‘‘Ang wika bilang isang sistema ay may kaugnayan sa kahulugan at kabuluhan'.
• Caroll
“Ang wika ay masistemang estruktura ng sinasalitang tunog at pagsasaayos nito sa
paraang arbitraryo upang makamit sa interpersonal na pakikipagkomunikasyon at ang
makabuluhang pagsasama-sama ng mga bagay, pangyayari at mga karanasan ng
sangkatauhan.'
• Ngugi Ihiong
- Ang wika ay kultura.
• San Buenaventura
‘Ang wika ay isang larawang binibigkas at isinusulat.
• Basil Bernstein
- ang wika bilang sistema ng mga tuntunin, ay nagrerepresenta ng mga code.
• Benjamin Lee Whorf
- “‘Ang wika ay binubuo ng mga payak na salitang nalilikha dahil sa pagtugon ng tao sa
kaniyang kapaligiran.”

• Edward Sapir
- Ang wika ay pantao at likas ang paggamit ng tao sa wika.
Ang wika ay pantao.
•Nabubuo o
nagagamit ang
wika sa isang
Ang wika gamit sa Masistema ang wika. lipuna o kultura.
pakikipagkomunikasyon

•Ang wika bilang naisasaayos na sinasalita o binibigkas na mga simbolo, ang mga
simbolong ito ay may taglay na kahulugan
Mga Katangian ng Wika
 Ang wika ay masistemang balangkas.
Sinag-aaral Sarah ng
Sarah ay nag-aaral mabuti makapasa
mabuti para makapasa saeksamin
eksamin.

 Ang wikang ay sinasalitang tunog.


 Ang wika ay pinipili at isinasaayos.
 Ang wika ay arbitraryo.
 Ang wika ay ginagamit.
 Ang wika ay nagbabago.
 Ang wika ay nakabatay sa kultura.
 Ang wika ay komunikasyon.
 Ang wika ay makapangyarihan.
 Ang wika ay kagila-gilalas.
Mya Teoryang
Pinagmulan ng
Wika
Teoryang Bow-wow
Isang teoryang ginagayaang mga
tunog na nililikha ng mga hayop
gaya ng tahol ng aso, tilaok ng
manok, atbp.; at ng mga tunog
ng kalikasan gaya ng ihip ng
hangin, patak ng ulan, atbp.
Teoryang Ding-dong
Itinutukoy nito ang mga sariling
tunog ng lahat ng bagay sa
kapaligiran tulad ng tsug-tsug ng
tren o tik-tak ng orasan.
Teoryang Ta-ra-ra Boom De Ay
Ang teoryang ito ay nagsasabi na
ang wika ng tao ay galing sa mga
tunog na nilikha sa mga ritwal na
nagbabagu-bago at binigyan ng
ibang kahulugan katulat ng
pagsayaw, pagtatanim, atbp.
Teoryang Yo-he-ho
Pinaniniwalaan ng linggwistang si
A.S. Diamond (sa Berel, 2003)
na ang tao ay natutong magsalita
bunga diumano ng kanyang
pwersang pisikal.
Tore ng Babel
Batay sa istorya ng Bibliya, iisa
lang ang wika noong unang
panahon kaya’t walang suliranin
sa pakikipagtalastasan ang tao.
PABALBAL
 May katumbas itong slang sa ingles at
itinuturing na pinakmababang antas ng
wika.
 Tinatawag din itong singaw ng
panahon.
 Mga salitang pangkalye o
panlansangan.
KOLOKYAL
 Mga salitang ginagamit sa pang-araw araw
na hinalaw sa pormal ng mga salita.
 Nagtataglay ng kagaspangan ang
mga salitang ito.
 Ginagamit sa okasyong impormal.
LALAWIGANIN/PANGLALAWIGANIN
 Karaniwang salitain o dayalekto ng mga
katutubo sa lalawigan.
 Isang palatandaan ng lalawiganing
tatak ay ang punto o accent.
 Salitang ginagamit ng mga tao sa
isang particular na pook.
PAMBANSA.LINGUA FRANCA
 Ginagamit sa mga aklat, babasahin, at
sirkulasyong pangmadla.
 Wikang ginagamit sa mga paaralan
at sa pamahalaan.
 Salitang higit na kilala o ginagamit sa
pook na sentro ng sibilisasyon o
kalakalan.
PAMPANITKIAN
 Pinakamayamang uri
 Kadalasa’y ginagamit ang salita sa ibang
kahulugan.
 Gumagamit ng idyoma, tayutay, at iba’t
ibang tono, o punto.
 Instrumento ng Komunikasyon
 Nag-iingat at nagpapalaganap ng
kaalaman
 Nagbubuklod ng bansa

 Lumilinang ng malikhaing pag-iisip


 Interaksyunal
 Instrumental
 Regulatoryo
 personal
 Heuristiko
 Imahinatibo
Interaksyunal
Ang wika ay Interaksyonal kung may
interaksyon sa isa’t isa o ang pagkaroon ng
kontak sa iba at bumuo ng pagkakaugnayan
sa pamamagitan ng pakikipagtalakayan ng tao
sa kanyang kapwa.
Instrumental
Ang wika ay Instrumental kung ang sinasalita
ay nakikiramay sa pangangailangan ng mga
tao sa paligid lalo na kung may katanungan
na kailangan sagutin.
Regulatoryo
Ang wikang Regulatoryo ay gumagabay sa
kilos at asal ng iba.
Personal
Ang wika ay sinasabing Personal kung ito’y
tinatamaan sa personal na damdamin tulad ng
pagpapahayag ng sariling opinion o
niramdaman.
Heuristiko
Ang wika ay Heuristiko kung ito ay ginagamit
sa pagkuha o paghahanap ng impormasyong
may kinalaman sa paksang pinag-aaralan.
Impormatibo
Kung ang heuristiko ay pagkuha o
paghahanap ng impormasyon, ito naman ay
may kinalaman sa pagbibigay ng impormasyon
sa paraang pasulat at pasalita.
Imahinatibo
Ang wika ay imahinatibo kung ginagamit ito
sa pagpapahayag ng imahinasyon o malikhaing
pag-iisip.
Idyolek
Bawat indibidwal ay may sariling istilo ng
pamamahayag at pananalita na naiiba sa
bawat isa.
Dayalek
Ito ay varayti ng wika na nalililkha ng
dimensiyong heograpiko. Ito ang salitang
gamit ng mga tao ayon sa partikular na
rehiyon o lalawigan na kanilang
kinabibilangan.
Sosyolek
Ito ay pansamantalang barayti lamang. Ito
ay uri ng wika na ginagamit ng isang
partikular na grupo.
Etnolek
Isang uri ng barayti ng wika na nadebelop
mula sa salita ng mga etnolonggwistang
grupo.
Ekolek
Barayti ng wika na kadalasang ginagamit sa
loob ng ating tahanan.
Pidgin
Ito ay barayti ng wika na walang pormal na
estraktura.
Creole
Mga barayti ng wika na nadebelop dahil sa
mga pinaghalo-halong salita ng indibidwal,
mula sa magkaibang lugar hanggang sa ito ay
naging pangunahing wika ng partikular na
lugar.
Register
Ito ay barayti ng wikang espisyalisadong
ginagamit ng isang partikular na domeyn.Ito ay
may tatlong uri ng dimensyon.
a.) Field o larangan – ang layunin at paksa nito ay
naayon sa larangan ng mga taong gumagamit nito.
b.) Mode o Modo – paraan kung paano isinasagawa
ang uri ng komunikasyon.
c.) Tenor – ito ay naayon sa relasyon ng mga
nag-uusap.
.
Bicol Central: An dai tataong magsalingoy sa
saiyang ginikanan, dai makakaabot sa
padudumanan.
Hindi magiging wika ng bayang ito ang Kastila, hindi ito
Cebuano: Kadtong
masasalita ng bayan dili kahibalo
kailanman molingi
sapagkat wala sa ito
sa wikang
iyang
ang mgagiagian, dilikatumbas
pariralang makaabot ng sa
mgaiyang
dalumat sa isip ng
padulngan.
bayan at ng damdamin sa puso nito...
Ilocano: Ti taoisa
Nalilimot ng bawat nga saannana
sa inyo ammo
habang tumaliaw ng
napag-iingatan
isang
iti bayan ang kanyang
naggapuanna wika, nga
ket saan napag-iingatan
makadanon din nito
iti ang
katibayan ng kanyang paglaya... Ang wika ang pag-iisip ng
papananna.
bayan.
Filipino/Tagalog: Ang hindi marunong
lumingon sa pinanggalingan ay hindi
makararating sa paroroonan.

You might also like