Ang Linggwistika, bilang isang disiplina, ay

napag-uukulan ngayon ng higit na

pagpapahalaga sa mga paaralan.
Dati ay ang Unibersidad lamang ng Pilipinas
ang matiyagang nagsasama nito sa kurikulum.
 Kahulugan

ng

LINGGWISTIKA
Ang linggwistika ay ang pag-aaral sa wika ng
tao at tinatawag na linguista o linggwista ang
mga taong dalubhasa dito.

Ang Linggwistika ay ang maagham na

paraan ng pag-aaral ng wika.

 Ang Linggwistika ay isang maagham

na paraan sa pagtuklas ng
impormasyon at kaalam tungkol sa
wika.
A. Kasaysayan
ng
LINGGWISTIKA
(sa Daigdig)
Masasabing nagsimula ang maagham na
pag-aaral sa wika mula ng magtanung-tanong
ang mga tao ng ganito:
→Bakit hindi magkakatulad ang mga
sinasalita ng mga tao?
→Papaano nalikha ang unang salita?
→Ano ang relasyon ng katawagan at
ang bagay na tinutukoy nito?
→Bakit ganito o gayon ang tawag ganito
o ganiyong bagay? atbp.
Mga Teologo (Theologians)

Sa kanila nagbuhat ang mga unang

sagot sa mga gayong katanungan
Sinasabing nilikha ng diyos ang
wika.
Sinasabing ang pagkakaroon ng
wika sa daigdig ay parusa ng diyos
sa pagmamalabis ng tao.
• Mga mambabarilang Hindu
Kauna-unahang pangkat na kinilala sa
larangan ng linggwistika.
 Nang panahon iyon, naniniwala ang
mga tao na wika ng Diyos ang
ginagamit sa matatandag banal na
himno ng Ebreo.
 Mahabang panahon hindi nila
ginalaw ang istilo ng lingwahe ng
nasabing mga himno kahit naka
iwanan na ng panahon sa
paniniwalang paglapastangan sa
gawa ng Diyos ang anumang
isasagawang pagbabago
• Subalit nagpunyagi ang mga palaaral
na Hindu.
→ Sinuri nila ang matandang
wikang ginagamit sa nasabing mga
himno-sa palatunugan, palabuan,
palaugnayan, sa layuning
makatulong sa pagpaliwanag sa
pagpaliwanag ng diwa ng halos di
maunawaang mga himno.
 •Ang mga pananaliksik sa larangan
ng linggwistika sa teknikal na
kahulugan nito,
ay alam nating karakarakang
nauunawaan ng mga hindi linggwista.

oMuller at Whitney (1860-75)

nagsikap na maging payak ang pagtalakay sa
mga prinsipyo at simulain at agham na ito
upang mapakinabangan ng mga paaralan.
•Linggwistikang Historikal
Itinuturing na kauna-unahang disiplina sa
linggwistika na naglalayong magpatotoo
na ang mga wika sa daigdig ay mula sa
iba't-ibang angkan.
Ang ganitong simulain ay pinatunayan sa
pamamagitan ng pang-alam sa mga
salitang magkakaugat (cognates) sa mga
wika.
Sa payak na pakahukugan, ang mga
wikang katatagpuan ng sapat na dami ng
mga salitang makaugat, bukod sa
malaking pagkahawig sa palatunugan,
palabuuan, at palaugnayan ay
pinapangkat sa isang angkan.
 Naging matagumpay
ba ang Linggwistikang
Historikal bilang isang
Disiplina sa
Linggwistika???
OO...
oo...
aging matagumpay ang
inggwistikang historikal masasabing napangk
kaya't noong 1970, halos lahat ng wika s
daigdig.
 Linggwistikang Istraktural
(Structural Linguistics)
Sinundan nito ang linggwistikang
Historikal.
Nagbibigay diin sa pagsusuri sa
distribusyon ng mga Ponema at Morpema
sa isang salita o pangungusap.
Iba't-ibang mahahalagang pag-aaral ang
isinagawa sa mga diyalekto sa Asya,
Australya at sa Amerika sa ilalim ng
disiplinang ito.
• Ngunit sa pag susuri sa balangkas ng mga iba't
ibang wika ay nangangailangan ang mga
dalubwika ng mga simbolong pamponetika at
pamponemika upang kumatawan sa iba't ibang
tunog.
• Taong 1870 lumitaw ang IPA (International
Phonetic Alphabet) a gumagamit ng hindi
kukulangin 400 simbolo.
• Ang gayong dami ng simbolo ay nanging
suliranin hindi lamang sa mga dalubwika kundi
gayundin sa bumabasa ng bunga ng kanilang
pananaliksik.
• Nagsimulang umisip ang mga dalubwika kung
papaano paglalarawan sa mga wikang kanilang
sinusuri.
 PONEMA
 Hindi nagtagal ay lumitaw ang Ponema (Phoneme)
na naging palasak na palasak hanggang sa
kasalukuyan.
 Sa pamamagitan ng ponema ay naging payak ang
paglalarawan sa palatunugan ng isang wika
sapagkat kakaunting simboo na lamang ang
ginagamit.
 Sa I.P.A ay binibigyan ng katumbas na simbolo pati
mga alopono ng isang poema kaya't lubhang
napakarami ang ginagamit ng mga simbolo.
 Ang Ponema ay itinuturing na panulukang-bato
ng linggwistikang-istraktural.
 Gumagamit din ag mga istrakturalista ng
katawagang morpema (morpheme) sa pagsusuri sa
palabuuan ng mga salita ng isang wika.
 Ang linggwisikang istruktural ay naging popular noong
1925 hanggang 1955.
 Namukod-tangi sa panahong ito ang pangalang Leonard
Bloomfield ng Amerika.
 Subalit sa paglakad ng panahon ay napansin ng mga
dalubwika na hindi sapat na ilarawan ang mga balangkas
ng mga pangungusap.
 Inisip din nilang kailangan ding alamin kung 'bakit' at kung
'paano' nagsalita ang tao.
 Ang mga pantas (philosophers), mga sikologo
(phychologist), antropologo (anthropologist), at maging
mga inhinyero (engineeers) ay nangangailangan ng isang
wikang inilalarawan sa pamamagitan ng isang maagham
na pamaaraan upang kanilang higit na maipahayag ang
kanilang karunungan sa isang mabisa, tiyak at teknikal na
paraan.
 Logical Syntax
Pinabuti at pinayaman ni Zellig
Harris na hindi nagtagal at
nakilala sa tawag na
'transformational' o 'generative
grammar'.
 Linggwistikang Sikolohikal
(Pscho-liguistics)

Sinasabing bunga o resulta ng gramatika

heneratibo upang lalong matugunan ang
pangangailangan sa larangan ng
sikilohikal.
Si Harris ang kinikilalang "transitional
figure" mula sa istraktural tungo sa
linggwistikang heneratibo.
 Tagmemic Model
ni Kenneth Pike

Nagbibigay-diin sa pagkakaugnayan ng
anyo (form) at ng gamit (function).
Ang isang anyo at gamit sa disiplinang
tagmemiko ay itinuturing na isang yunit na
may sariling lugar o 'Slot' sa isang wika.
 Ang isang yunit ay may ibat ibang
antas:
Antas ng Ponema (Phoneme level)
Antas ng Morpema (Morpheme level)
Antas ng Salita (world level)
Antas ng Parirala (Phrase level)
Antas ng Sugnay (Clause level)
Antas ng Pangungusap (Sentence level) at
Antas ng Talakay (discourse level)
Phrase-Struture Transformational
Generative Model
Masasabing nag-ugat sa 'logical syntax'
Dito'y namukod-tangi ang pangalan ni
Noam Chomsky.
May pagkakahawig sa linggwistikang
sikolohika- ang pagtarok sa 'sinabi' at 'di
sinasabi' ng nasasaita sa kanyang
sariling wika.
•Modeling Generative-Semanics
Sinundan nito ang transformational-
generative.
Kug ang una ay nagbibigay-diin sa form o
anyo, ang huli naman ay sa meaning o
kahulugan.
Dito'y nakilala ang pangalang Lakoff,
Fillmore McCawley, Chafe, atbp.
Sa kasalukayan, marami pang lumitaw na
modelo sa linggwistika.
Mathematical Linguistics o Linggwistikang
Matematikal
 Ang pinakahuli at ang ipinapalagay na siyang
magiging pinakamalaganap at gamitin sa mga
darating na araw.
 Tinatawag din itong 'computational linguistics'.
 Hindi man ito gaanong nalilinang sa ngayon,
halos natitiyak na ito'y magiging palasak sa
malapit na hinaharap dahil sa pagdatal ng
'computer' sa lahat halos ng larangan ng pag-
unlad.
B. Kasaysayan
ng
LINGGWISTIKA
(sa Pilipinas)
• Ayon kay Constantino(1972; tingnan din
ang Asuncion-Lande 1970)
Ang pag-aaral sa mga wika ay
mapapangkat sa tatlong panahon:
Panahon ng mga Kastila
Panahon ng mga Amerikano
Panahon ng mga Kalayaan o
Kasalukuyang Panahon.
Panahon ng mga Kastila
 Nagsimula noong ika-16 na daan taon at natapos noong ika-
19 na daantaon.
 Ayon kay Scheerer, ang pag-aaral sa mga wika ay isinigawa
ng mga misyonerong Kastila na karamihan ay mga paring
Heswita at Dominikano sa layuning mapabilis ang
pagpapalaganap ng kristiyanismo sa dakong ito ng daigdig.
 Napatunayan ng mga misyonerong Kastila na higit na madali
na sila ang mag-aral sa mga katutubong wika kaysa ang mga
'Indios' ang turuan ng wikang Kastila.
 Ganito ang naging karanasan ng mga misyonerong Kastila sa
Timog at Hilagang Amerika.(c.f. Phelan 1955)
 Kaya't nang dumating sa Cebu noong Pebrero 13, 1965 ang 6
na paring Augustinian na kasama ni Adelantado Miguel Lopez
de Legaspi, ay gayon nga ang kanilang isinigawa sa
pagpapalaganap ng relihiyong Katoliko Romano.
 Nauukol sa Gramatika
1. 'Arte y Vocabulaŕio de la Lengua Tagala'
 ni Pare Juan de Quiñones.
 Nilimbag noong 1951.
 Maraming naniniwala na ito ang kauna-unahang
pananaliksik na isinagawa ng mga prayle ukol sa wikang
Tagalog.(c.f. Phelan 1955)
1. 'Arte y Reglas de Lengua Tagala'
 ni Pari Francisco Balancas de San Jose, O.P.
 Nilimbag ni Tomas Pinpin (Ama ng Limbagang Pilipino)
noong 1610.
3. 'Arte de la Lengua Tagala'
 ni Pari Gaspar de san Agustin.
 Nalathala nong 1703 at muling nilimbag noong 1787.
3. 'Nueva Gramatika Tagalog'
 ni Pare Juan Coria (1872).
3. 'Ensayo de Gramatika Hispano-Tagala(1878)
 ni Pare Toribio Miguella.
3. Pari San Juan Plasencia
 Sumulat ng isang gramatika sa Tagalog, isang
diksyunaryo sa Tagalog, at isang Katesismo sa Tagalog
na pinagtibay ng Ecclesiastical Junta noong 1852
  Nauukol sa Talasalitaan
1. 'Vale-Mecum o Manuel de la Concervacion
Familiar Espanyol-Tagalog, Siglo de un
Curioso Vocabulario de modismos manileños'
 ni T.M. Abella (walang petsa)
1. 'Vocabulario de la Lengua Tagala'
 ni Pare San Buena Ventura (1613). Sinasabing ito ang
kauna-unahang talasalitaan sa tagalog.
1. 'Vocabulario de la Lengua Tagala'
 nina Pare Juan de Noceda at Pari Pedro de San Lucar
(1754). Pinakamakapal ito sa mga nasulat noong panahon
ng kastila.
Polyglot

Linggwistika

Linggwista