MAHALAGA ANG TUNAY NA PAGPAPAUNLAD

NG WIKANG PAMBANSA UPANG MAPABILIS

ANG KOLEKTIBONG PARTISIPASYON NG
SAMBAYANANG PILIPINO AT SOSYO-
EKONOMIKONG PAG-UNLAD AT PAGBUBUO
NG NASYON.

- WILFREDO VILLACORTA
 KASAYSAYAN NG F
I
WIKANG PAMBANSA L

1
A
 1897

• Saligang Batas ng Biak na Bato

• Ang wikang Tagalog ang siyang
magiging opisyal na wika ng mga
Pilipino
 1935
• SA SALIGANG BATAS NG PILIPINAS
• SEKSYON 3 – ARTIKULO XIV
“ANG KONGRESO AY GAGAWA NG MGA
HAKBANG TUNGO SA PAGPAPAUNLAD AT
PAGPAPATIBAY NG IASNG WIKANG
PAMBANSA NA BATAY SA ISA SA MGA
UMIIRAL NA KATUTUBONG WIKA”
 1936, OKTUBRE 27

• ITINAGUBILIN NG PANGULONG MANUEL L.

QUEZON SA KANYANG MENSAHE SA
ASEMBLEA NASYONAL ANG PAGLIKHA NG
ISANG SURIAN NG WIKANG PAMBANSA NA
GAGAWA NG ISANG PAG-AARAL NG MGA
KATUTUBO SA PILIPINAS, SA LAYUNING
MAKAPAGPAUNLAD AT MAKAPAGPATIBAY
NG ISANG WIKANG PANLAHAT.
 1936, NOBYEMBRE 13

• PINAGTIBAY NG BATASANG
PAMBANSA ANG BATAS KOMONWELT
BLG. 184 NA LUMILIKHA NG ISANG
SURIAN NG WIKANG PAMBANSA AT
INATAKDA ANG MGA
KAPANGYARIHAN AT TUNGKULIN
NIYON.
TUNGKULIN NG SURIAN NG WIKANG
PAMBANSA:
1. PAG-AARAL NG MGA PANGUNAHING WIKA NA
GINAGAMIT NG MAY KALAHATING MILYONG PILIPINO
MAN LAMANG.
2. PAGGAWA NG PAGHAHAMBING AT PAG-AARAL NG
TALASALITAAN NG MGA PANGUNAHING WIKAIN.
3. PAGSURI AT PAGTIYAK SA PONETIKA AT
ORTOGRAPIYANG PILIPINO
4. PAGPILI NG KATUTUBONG WIKA NA SIYANG MAGIGING
BATAYAN NG WIKANG PAMBANSA NA DAPAT
UMAAYON SA
a. Ang pinakamaunlad at mayaman sa panitikan.
b. Ang wikang tinatanggap at ginagamit ng
pinakamaraming Pilipino
 1937, ENERO 12

• HINIRANG NI PANGULONG MANUEL L. QUEZON

ANG MGA KAGAWAD NA BUBUO NG SURIAN NG
WIKANG PAMBANSA.
• VISAYANG SAMAR – JAIME C. VEYRA - PANGULO
• CECEILIO LOPEZ- TAGALOG – KALIHIM AT PUNONG
TAGAPAGPAGANAP
• SANTIAGO A. FONACIER – ILOKANO – KAGAWAD
• FILEMON SOTTO – VISAYANG CEBU – KAGAWAD
• FELIX SALAS- RODRIGUEZ - VISAYANG HILIGAYNON –
KAGAWAD
• CASIMIRO F. PERFECTO – BIKOL – KAGAWAD
• HADJI BUTU – MUSLIM - KAGAWAD
• SA MGA KAGAWAD NA HINIRANG NG PANGULO,
DALAWA ANG DI NAKAGANAP NG KANILANG
TUNGKULIN, SINA HADJI BUTU AT FILEMON SOTTO.
• ANG UNA’Y DAHIL SA PAGPANAW AT ANG HULI’Y
TUMANGG DAHIL SA KANIYANG KAPANSANAN.
• DAHIL DITO HINIRANG NG PANGULO ANG MGA
SUMUSUNOD NA KAGAWAD:
• LOPE K. SANTOS – TAGALOG
• JOSE L. ZULUETA – PANGASINAN
• ZOILO HILARIO – KAPAMPANGAN
• ISIDRO ABAD – VISAYANG CEBU
• NANG NAGBITIW NAMAN SI LOPE K. SANTOS, IPINALIT SI
INIGO ED. REGALADO
 1937, NOBYEMBRE 9

• BATAS KOMONWELT BLG. 184

• ANG SURIAN NG WIKANG PAMBANSA AY
NAGPATIBAY NG RESOLUSYON NA ANG
TAGALOG AY SIYANG HALOS LUBOS NA
NAKATUTUGON SA MGA HINIHINGI NG
BATAS KOMONWLT BLG. 184, KAYA’T
ITINAGUBILIN NIYON SA PANGULO NG
PILIPINAS NA IYON AY PAGTIBAYIN BILANG
SALIGAN NG WIKANG PAMBANSA.
 1937, DISYEMBRE 30

• IPINAHAYAG NG PANGULONG
QUEZON ANG WIKANG PAMBANSA NG
PILIPINAS AY BATAY SA TAGALOG
 TAGALOG

• 59.6 % - KAPAMPANGAN
• 48.2 % - CEBUANO
• 46.6 % - HILIGAYNON
• 39.5 % - BIKOL 31.3 % ILOKANO
AT IBA PA.
• ALINSUNOD PA SA TAYA, ANG MGA PANGUNAHING
WIKA NG BANSA NA CEBUANO, HILIGAYNON, SAMAR,
LEYTE, BIKOL, ILOKANO, PANGASINAN AT
KAPAMPANGAN AY MAY AABOT NA SIYAM HANGGANG
SAMPUNG LIBONG SALITAG MAGKAKATULAD AT
MAGKAKAHAWIG SA BIGKAS, BAYBAY AT KAHULUGAN.
• BUKOD PA RITO’Y HUMIGIT-KUMULANG NA 5000
SALITANG HIRAM SA KASTILA, 1500 SA INGLES, 1500 SA
INTSIK AT 3000 SA MALAY.
 1940, ABRIL 1

• KAUTUSANG TAGPAGPAGANAP BLG. 263

• BINIGYANG-PAHINTULOT ANG
PAGPAPALIMBAG NG ISANG DIKSYUNARYO
AT ISANG GRAMATIKA NG WIKANG
PAMBASA.
• AT SIMULA HUNYO 19, 1940 AY PASISIMULAN
NANG ITURO ANG WIKANG PAMBANSA NG
PILIPINAS SA LAHAT NG PAARALANG-BAYAN
AT PRIBADO SA BUONG BANSA.
 1954, MARSO 26

• NILAGDAAN NG PANGULONG RAMON

MAGSAYSAY ANG PROKLAMASYON BLG. 12
NA NAGPAPAHAYAG NG PAGDIRIWANG
NG LINGGO NG WIKANG PAMBANSA
SIMULA SA MARSO 29 HANGGANG ABRIL 4
TAUN TAON.
• NAPAPALOOB SA PANAHONG SAKLAW ANG
PAGDIRIWANG NG ARAW NI BALAGTAS
 1955, SETYEMBRE 23

• NILAGDAAN NG PANGULONG RAMON

MAGSAYSAY ANG PROKLAMASYON BLG. 186 NA
NAGSUSUSOG SA PROKLAMASYON BLG 12 NG 1954,
NA SA PAMAMAGITAN, NA SA PAMAMAGITAN
NITO’Y INILILIPAT ANG PANAHON NG
PAGDIRIWANG NG LINGGO NG WIKANG
PAMBANSA TAUN-TAON SIMULA IKA13-19 NG
AGOSTO.
• NAPAPALOOB SA PANAHONG SAKLAW ANG
PAGDIRIWANG NG KAARAWAN NG PANGULONG
MANUEL L. QUEZON NA SIYANG KINIKILALANG AMA
NG WIKANG PAMBANSA.
 1959, AGOSTO 13

• PINALABAS NG KALIHIM JOSE E. ROMERO

NG KAGAWARAN NG EDUKASYON ANG
KAUTUSANG PANGKAGAWARAN BLG. 7, NA
NAGSASAAD NA KAILAN MA’Y TUTUKUYIN
ANG SALITANG PILIPINO AY SIYANG
GAGAMITIN.
 1967, OKTUBRE 24

• NAGLAGDA ANG PANGULONG

MARCOS NG ISANG KAUTUSANG
TAGAPAGPAGANAP BLG. 96, NA
NAGTATADHANANG ANG LAHAT NG
GUSALI AT TANGGAPAN NG
PAMAHALAAN AY PAPANGALANAN
NA SA PILIPINO.
 1973

• SALIGANG BATAS, ARTIKULO XV, SEKSYON 3

“ANG SALIGANG-BATAS NA ITO AY DAPAT IPAHAYAG SA
INGLES AT PILIPINO, ANG DAPAT NA MGA WIKANG
OPISYAL, AT ISALIN SA BAWAT DAYALEKTONG SINASALITA
NG MAHIGIT SA LIMAMPUNG LIBONG TAONG-BAYAN, AT
SA KASTILA AT ARABIK. SAKALING MAY HIDWAAB, ANG
TEKSTONG INGLES ANG MANANAIG.

ANG PAMBANSANG ASEMBLEA AY DAPAT NA GUMAWA

NG MGA HAKBANG TUNGO SA PAGPAPAUNLAD AT
PORMAL NA ADAPSYON NG PANLAHAT NA WIKANG
PAMBANSA NA MAKIKILALANG FILIPINO.”
 1974, HUNYO 19

• NILAGDAAN NI KALIHIM JUAN L. MANUEL NG

EDUKASYON AT KULTURA AT KAUTUSANG
PANGKAGAWARAN BLG. 25 NA
NAGTATADHANA NG MGA PANUNTUNAN SA
PAGPAPATUPAD NG PATAKARANG
EDUKASYONG BILINGGUWAL SA MGA
PAARALAN.
 1987, PEBRERO 2

• PINAGTIBAY NG BAGONG KONSTITUSYON SA ARTIKULO XIV

SEKSYON 6-9, NASASAAD ANG SUMUSUNOD:
SEKSYON 6.
“ANG WIKANG PAMBANSA NG PILIPINAS AY FILIPINO.
SAMANTALANG NILILINANG, ITO AY DAPAT PAYABUNGIN AT
PAGYAMANIN SALIG SA UMIIRAL NA WIKA SA PILIPINAS AT SA IBA
PANG MGA WIKA.

ALINSUNOD SA MGA TADHANA NG BATAS AT SANG-AYON SA

NARARAPAT NA MAAARING IPASYA NG KONGRESO, DAPAT
MAGSAGAWA NG MGA HAKBANGIN ANG PAMAHALAAN
UPANG IBUNSOD AT PUSPUSANG ITAGUYOD ANG PAGGAMIT
NG FILIPINO BILANG MIDYUM NG OPISYAL NA KOMUNIKASYON
AT BILANG WIKA NG PAGTUTURO SA SISTEMANG PANG-
EDUKASYON.”
SEKSYON 7.
“UKOL SA MGA LAYUNIN NG PILIPINAS AY FILIPINO AT
HANGGAT WALANG IBANG ITINATADHANA ANG BATAS,
INGLES.

ANG MGA WIKANG PANREHIYON AY PANTULONG SA

MGA WIKANG OPISYAL SA MGA REHIYON AT
MAGSISILBING PANTULONG SA MGA WIKANG PANTURO
NOON.

DAPAT ITAGUYOD NANG KUSA AT OPSYONAL ANG

KASTILA AT ARABIK.”
SEKSYON 8.
“ANG KONSTITUSYONG ITO AY DAPAT ISALIN SA MGA
PANGUNAHING WIKANG PANREHIYON, ARABIK AT
KASTILA.”

SEKSYON 9.
“DAPAT MAGTATAG ANG KONGRESO NG ISANG
KOMISYON NG WIKANG PAMBANSA NA BINUBUO NG
MGA KINATAWAN NG IBA’T IBANG MGA REHIYON AT MGA
DISIPLINA NA MAGSASAGAWA, MAG-UUGNAY AT
MAGTATAGUYOD NG MGA PANANAIKSIK SA FILIPINO AT
IBA PANG MGA WIKA PARA SA KANILANG
PAGPAPAUNLAD, PAGPAPALAGANAP AT
PAGPAPANATILI.”
 FILIPINO

• DESKRIPSYON NG KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

“ANG FILIPINO AY ANG KATUTUBONG WIKA NA
GINAGAMIT SA BUONG PILIPINAS BILANG WIKA NG
KOMUNIKASYON NG MGA ETNIKONG GRUPO.
KATULAD NG IBA PANG MGA WIKANG BUHAY, ANG
FILIPINO AY DUMARAAN SA PROSESO NG PAGLINANG
SA PAMAMAGITAN NG MGA PANGHIHIRAM SA MGA
WIKA SA PILIPINAS AT MGA DI-KATUTUBONG WIKA AT
EBOLUSYON NG IBA’T IBANG BARAYTI NG WIKA PARA
SA IBA’T IBANG BARAYTI NG WIKA PARA SA IBA’T
IBANG SALIGANG SOSYAL, AT PARA SA MGA PAKSA
NG TALAKAYAN AT ISKOLARLING PAGPAPAHAYAG.”
 1987

• KAUTUSAN BLG 52 NA NAG-UUTOS SA PAGGAMIT NG

FILIPINO BILANG WIKANG PANTURO SA LAHAT NG ANTAS
SA MGA PAARALAN KAALINSABAY NG INGLES NA
NAKATAKDA SA PATAKARANG EDUKASYONG
BILINGGUWAL.
• TUNGKULIN NG PATAKARANG EDUKASYONG
BILINGGUWAL NA PAHUSAYIN ANG PAGKATUTO SA
PAMAMAGITAN NG DALAWANG WIKA (FILIPINO AT
INGLES) UPANG MATAMO ANG MATAAS NA URI NG
EDUKASYON GAYA NG HINIHINGI NG KONSTITUSYONG
1987; PALAGANAPIN ANG FILIPINO BILANG WIKA NG
LITERASI; PAGLINANG AT PAGPAPAYABONG NG FILIPINO
BILANG SAGISAG NG PAMBANSANG PAGKAKAISA.
 1988, AGOSTO 25

• NILAGDAAN NG PANGULONG CORAZON C.

AGUINO ANG KAUTUSANG TAGAPAGPAGANAP
BLG. 335 NA NAGTATAGUBILIN SA LAHAT NG
DEPARTAMENTO, KAWANIHAN, TANGGAPAN,
AHENSYA AT KAPARAANAN NG PAMAHALAAN NA
GUMAWA NG MGA KINAKAILANGANG HAKBANG
PARA SA PAGGAMIT NG WIKANG FILIPINO SA MGA
OPISYAL NA TRANSAKSYON, KOMUNIKASYON AT
KORESPONDENSYA.
 1997, HULYO

• NILAGDAAN AT IPINALABAS NI PANGULONG

FIDEL V. RAMOS ANG PROKLAMA BLG. 1041
NA NAGTATAKDA NA ANG BUWAN NG
AGOSTO TAON-TAON AY MAGIGING
BUWANG NG WIKANG FILIPINO AT
NAGTATAGUBILIN SA IBA’T IBANG SANGAY/
TANGGAPAN NG PAMAHALAAN AT SA MGA
PAARALAN NA MAGSASAGAWA NG MGA
GAWAIN KAUGNAY SA TAUNANG
PAGDIRIWANG.
 2001

• TUNGO SA MABILIS NA
ESTANDARDISASYON AT
INTELEKTWALISASYON NG WIKANG
FILIPINO, IPINALABAS NG KOMISYON SA
WIKANG FILIPINO ANG 2001 REVISYON
NG ORTOGRAPIYANG FILIPINO AT
PATNUBAY SA ISPELING NG WIKANG
FILIPINO.
 2006

• SA OKASYON NG PAGDIRIWANG NG BUWAN NG

WIKANG FILIPINO,IPINAGBIGAY-ALAM NG
KOMISYON SA WIKANG FILIPINO ANG
PAGSUSUSPINDE 2001 REVISYON NG
ORTOGRAPIYANG FILIPINO AT PATNUBAY SA
ISPELING NG WIKANG FILIPINO AT SAMANTALANG
NAGSASAGAWA NG MGA PANANALIKSIK, PAG-
AARAL, KONSULTASYON AT HANGGAT WALANG
NABABALANGKAS NA MGA BAGONG TUNTUNIN SA
PAGBAYBAY, MAGSISILBING TUNTUNIN ANG
PATNUBAY SA ISPELING NG WIKANG FILIPINO NG
TAONG 1987.
 2009

• IPINALABAS NG KOMISYON SA WIKANG

FILIIPINO SA PAMAMAGITAN NG KANILANG
SANGAY NG LINGGUWISTIKA ANG GABAY
SA ORTOGRAPIYANG FILIPINO. TULUYAN
NANG ISASANTABI ANG 2001 REVISYONG
ALFABETO AT 1987 ALPABETO, BAGAMAT
ANO MANG TUNTUNIN SA 1987 AT 2001 NA
HINDI BINAGO SA 2009 GABAY AY
MANANATILING IPATUTUPAD.