mga pangyayari. May dalawang uri ng pagsasalysay: pasalita at pasulat.. Ang karanasan at nakikita sa kapaligiran ay maaring pagmulan ng pagsasalaysay ng isang tao. Ito ay palasak at madalas gamitin Ang salitang ugat nito ay Salaysay o Kuwento. Layunin ng ganitong pamamaraan ang ipabatid ang mga pangyayaring may kaugnayan mula sa pananaw ng nagsasalaysay. PAGPILI NG PAKSA
Isa sa mahalagang katangiang dapat
taglayin ng isang magandang salaysay ay ang pagkakaroon ng magandang pamagat Ito ang unang bagay na nakapupukaw sa interes ng mga mambabasa. May mga katangian dapat taglayin ang isang kaakit-akit at mabuting pamagat. MGA DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAGPILI NG PAKSA: 1. Kawilihan ng Paksa - dapat ay likas na napapanahon; may mayamang damdaming pantao, may kapanapanabik na kasukdulan, naiibang tunggalian, at may malinaw at maayos na paglalarawan sa mga tauhan at tagpuan. 2. Sapat na Kagamitan - mga datos na pagkukunan ng impormasyon. 3. . Kakayahang Pansarili - ang pagpili ng paksa ay naaayon din sa kahusayan at hilig ng manunulat. 4. Tiyak na Panahon o Pook - ang kagandahan ng isang kwento ay nakasalalay sa malinaw at masining na paglalarawan ng panahon at pook na pinangyarihan nito. Kaya, mahalagang iwasan ang labis na paghaba sa panahong sakop ng salaysay at pagbangggit ng napakaraming pook na pinangyarihan ng salaysay. 5. Kilalanin ang mambabasa - sumusulat ang tao hindi para lamang sa kanya pansariling kasiyahan at kapakinabangan kundi para sa kanyang mga mambabasa. ANG MGA MAPAGKUKUNAN NG PAKSA 1. Sariling karanasan pinakamadali at pinakadetalyadong paraan na pagsasalaysay ng isang tao sapagkat ito ay hango sa pangyayaring naranasan ng mismong nagsasalaysay o magasasalaysay. 2. Narinig o napakinggan sa iba maaring usapan ng mga tao tungkol sa isang pinagtatalunang isyu, mga balita sa radyo at telibisyon at iba pa. Subalit, tandaan na hindi lahat ng narinig sa iba ay totoo at dapat paniwalaan. mahalagnag tiyakin muna ang katotohanan bago isulat. 3. Nabasa o Napanood mga palabas sa sine, televisyon, dualng panteatro at iba pa. 4. Likhang - isip mula sa imahinasyon, katotohanan man o ilusyon ay makalikha ng isang salaysay. 5. Panaginip o Pangarap – Ang mga panaginip at hangarin ng tao ay maari ring maging batayan ng pagbuo ng salaysay. 6. Nabasa • Mula sa anumang tekstong nabasa kailangan ng ganap na nauunawaan ang mga pangyayari. MGA URI NG PAGSASALAYSAY 1. Maikling Kuwento 2. Tulang Pasalaysay 3. Dulang Panduluan 4. Nobela 5. Anekdota 6. Alamat 7. Talambuhay 8. Kasaysayan 9. Tala ng paglalakbay MGA URI NG PAGSASALAYSAY 1. Maikling Kwento - nagdudlot ng isang kakintal sa isip ng mga mambabasa sa pamamagitan ng paglalahad ng mahahalagang pangyayari sa buhay ng tauhan. 2. Tulang Pasalaysay - patulong pasalaysay ng mga pangyayari sa pamamagitan ng mga saknong 3. Dulang PandulaanPandulaan - binibigyang diin dito ang bawat kilos ng mga tauhan, ang kanilang panlabas na kaanyuan kasama na rito ang kanilang pananamit, ayos ng buhok at mga gagamiting mga kagamitan sa bawat tagpuan. Ang kwentong ito ay isulat upang itanghal. 4. Nobela - nahati sa mga kabanata; punung - puno ng mga masalimuot na pangyayari 5. Anekdota - pagsasalaysay batay sa tunay na pangyayari. 6. Alamat - tungkol sa pinagmulan ng isang bagay o anuman sa paligid. 7. Talambuhay -"Talaan ng Buhay" ng isang tao, pangyayaring naganap sa buhay ng isang tao mula hanggang sa kanyang wakas. 8. Kaysaysayan - Pagsasalaysay ng mahalagang pangyayaring naganap sa isang tao, pook o bansa. 9. Tala ng Paglalakbay (Travelogue) - Pagsasalaysay ng isang pakikipagsapalaran, pagbibiyahe o paglallakbay sa ibang lugar.