SISTEM EJAAN RUMI BAHARU

SISTEM EJAAN RUMI BAHARU BAHASA MELAYU

Sistem ejaan bahasa Melayu telah mengalami pembakuan sejak

beratus-ratus tahun jika mengambil kira tulisan Jawi sebagai tulisan
tradisi bahasa Melayu.
Sistem ejaan Rumi dirumuskan sistem penulisannya sejak awal abad ke-
20. R. J. Wilkinson (1904) telah berhasil menyusun Asas sistem ejaan
Rumi bahasa Melayu.
• Za’ba kemudiannya telah memperkemasnya sehingga menjadi satu
sistem ejaan yang digunakan di sekolah selama 30 tahun.
• Pada tahun 1972, satu ejaan terhasil melalui kerjasama dengan
Indonesia.
• Di Malaysia, sistem ejaan itu dikenali sebagai Sistem Ejaan Rumi
Baharu
• di Indonesia, dikenali sebagai Sistem Ejaan Yang Telah
Disempurnakan.
• Sistem pengejaan baharu bahasa Melayu boleh dibahagikan kepada
dua sistem,
• 1. Sistem Keselarasan Huruf Vokal (untuk pengejaan kata jati bahasa
Melayu)
• 2. Sistem Kekecualian Keselarasan Huruf Vokal (untuk pengejaan kata
pinjaman).
Sistem Keselarasan Huruf vokal.

• Menurut Siti Hajar Abdul Aziz 2008,

• keselarasan vokal bermaksud kesesuaian dua huruf vokal yang
membentuk dua suku kata pada kata dasar, iaitu ;
• pasangan antara dua huruf vokal pada suku kata praakhir dengan
huruf vokal pada suku suku kata akhir tertutup.
prinsip keselarasan huruf vokal ini berlaku dengan
syarat-syarat yang berikut:

• Keselarasan adalah antara dua huruf vokal pada kata dasar.

• Kata dasar hendaklah berakhir dengan suku kata tertutup.
• Bagi kata yang mengandungi lebih daripada dua suku kata,yang
terlibat dengan sistem keselarasan vokal hanyalah dua suku kata yang
terakhir sahaja.
Terdapat 18 pola keselarasan huruf vokal
seperti
berikut:
Bil. Suku Kata Praakhir Suku kata Tertutup Contoh Perkataan

1 a -a asah, balak, halaman

2 a -i alih, balik, sumbangsih

3 a -u asuh, datuk, lembayung

4 e pepet -a emas, kelam, tembeling

5 e pepet -i lebih, betik, sembelih

6 e pepet -u telur, tempuh, temenggung

7 e taling -a elak, dewan, belerang

8 e taling -e taling leceh, gelek, selekeh

9 e taling -o esok, telor, selekoh

10 i -a ingat, kilang, selinap

11 i -i intip, sisih, belimbing

12 i -u riuh, tidur, tembeliung

13 o -a otak, boring, selekoh

14 o -e taling oleh, boleh, celoteh

15 o -o obor, borong, kelompok

16 u -a ubat, tumpang, ketupat

17 u -i usik, kuih, gerusih

18 u -u untuk, tunduk, tengkujuh

ada lapan pola yang merupakan pola yang berubah
daripada sistem ejaan lama. seperti yang berikut:
Bil Ejaan Lama Ejaan Baru

Pola contoh Pola Contoh

1 a-e taling aleh a-i alih

2 a-o batok a-u batuk
3 e pepet-e taling lebeh e-i lebih

4 e pepet-o tempoh e-u tempuh

5 i-e taling pileh i-i pilih

6 i-o tidor i-u tidur
7 u-e taling usek u-i usik
8 u-o untong u-u untung
huruf vokal e taling atau o pada suku kata akhir
tertutup jika suku kata praakhir menggunakan
huruf vokal e taling atau o juga, contoh:

Bil Pola Contoh Perkataan

1 e taling-e taling leceh, gelek, teleng, selekeh

2 e taling-o tempoh, belok, telor, selekoh

3 o-e taling oleh, boleh, ponteng, celoteh

4 o-o pokok, boron, kelompok, seloroh

   Pola Ejaan                           Contoh Kata Bahasa         Contoh Kata Bahasa
Bil.  

                                                      Nusantara                           Inggeris
1         a – e taling                       aneh, awet                         kabaret, jaket
2         a – o                                 barong, calon                    atom, kontraktor
3         e pepet – e taling             gembleng                            setem
4         e pepet – o                       bendok, jempol                   gabenor, interkom
5         i – e taling                       imlek                                   tiket, kriket
6         i – o                                 ijon, pilon                           diftong, transistor
7         u – e taling                      tulen, ulet                            subjek
8         u – o                                buron, bunglon                   kupon, konduktor
9         a – e pepet                       pakem                                 teater, plaster
10      e taling – i                           -                                      hipotesis, objektif
11     e taling – u                          -                                       petroleum, spectrum
12     e pepet – e pepet             demdem                                -
13     i – e pepet                        iseng                                   artikel, filem, dividen
14     o – i                                        -                                    fosil, polis
15     o – u                                      -                                     bonus, forum
16     e taling – e pepet                  -                                     meter
17     o – e pepet                          -                                       Oktober, broker
Ejaan Kata Serapan daripada
Bahasa Inggeris
• Penyusunan ejaan bagi kata serapan daripada bahasa Inggeris yang ditulis
dalam huruf Roman dilakukan dengan mengikut peraturan penyesuaian huruf,
contohnya:

• Bahasa Inggeris Bahasa Melayu Contoh Penggunaan

• a a abstrak
• ae ae aerial
• ai ai aileron, aising
• au au audit, automatik
• b, bb b lobi, hobi
• Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
• carbon jadi karbon bukan kaban
• cartoon kartun katun
• conductor konduktor kondakter
• dialogue dialog dailog
• institute institut institiut
• structure struktur strakcer
• Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
• atom tetap atom bukan atum
• bonus bonus bonos, bunus
• fossil fosil fosel, fusil
• pistol pistol pestol, pistul
• Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
• bl block jadi bl - blok
• br brake br- brek
• chl- chlorophyll kl- klorofil
• chr- chronology kr- kronologi
• cl- clinic kl- klinik
• cr- credit kr- kredit
• fr- franc fr- franc
• gl- glocose gl- glukosa
• gr- gravity gr- graviti
• kn- knot kn- knot
• kr- krone kr- krone
• pl- plumbum pl- plumbum
• pr- practical pr- praktikal
• ps- psychology ps- psikologi
• t- ptomaine pt- ptomain
• sc- scandal sk- skandal
• scr- script skr- skrip
• sk- ski sk- ski
• sn- snooker sn- snuker
• sp- spectrum sp- spektrum
• sph- sphere sf- sfera
• spr- spring spr- spring
• sq- squadron sk- skuadron
• st- stable st- stabil
• str- structure str- struktur
• tr- tragedy tr- tragedi
• tz- tzar tz- tzar
• Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
• class jadi kelas bukan klas
• club kelab klab, klub
• glass gelas glas
• grant geran gran
• plan pelan plan
• stamp setem stem
• Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
• -lf golf jadi -lf golf
• -lt cobalt -lt kobalt
• -nce science -ns sains
• -nk bank -nk bank
• -ps forceps -ps forseps
• -rd standard -rd standard
• -rm chloroform -rm kloroform
• -rt consert -rt konsert
• -x complex -ks kompleks
• -xt text -ks teks
• Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
• -ct fact jadi -kta fakta
• -gm paradigm -gma paradigma
• -ism materialism -isme materialisme
• Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
• bureau jadi biro bukan bureau
• custom kastam kustom
• driver drebar driber, driver
• modern moden modern
• pension pencen pension
• station stesen station, stasion, stesyen
• Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
• agenda tetap agenda bukan ajenda
• gymnasium gimnasium jimnasium
• technology teknologi teknoloji
• tragedy tragedi trajedi
• Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
• agent jadi ejen, agen
• college kolej
• contingent kontinjen
• engine enjin
Ejaan Kata Serapan daripada
Bahasa Arab
• Kata umum daripada bahasa Arab yang sudah terserap atau sebati dalam bahasa
Melayu dieja dalam tulisan Rumi seperti mengeja kata jati bahasa Melayu, sebagai
contoh:
• sahabat
• darurat
• hakim
• izin
• kubur
• zat
• sabar
• zalim
…akan bersambung…