PENGURUSAN PROGRAM

PEMULIHAN DALAM
KOMUNITI (PKUK3123)
Pensyarah: Puan Hajah Suraya binti Bai
KONSEP PENGURUSAN
-Penubuhan program
-Struktur pengurusan
-Kitaran Pengurusan
PENUBUHAN PROGRAM PDK
• Program Pemulihan Dalam Komuniti (PDK) atau "Community-Based
Rehabilitation" (CBR) telah dipelopori oleh Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO).

• Jabatan Kebajikan Masyarakat telah terlibat secara langsung dalam penyedian

manual dan seterusnya diberi peluang menilai dan mengubahsuai pelaksanaan
program ini.

• Pada tahun 1984, Jabatan Kebajikan Masyarakat telah mengambil inisiatif dengan
kerjasama Kementerian Kesihatan Malaysia untuk menjalankan Projek Perintis PDK
di Mukim Batu Rakit, Kuala Terengganu untuk melibatkan 55 orang kurang upaya
(OKU).
Struktur Pengurusan
i.      Penasihat
• Pegawai Kebajikan Masyarakat Daerah (PKMD)
ii.    Pengerusi
• Ahli Komuniti Setempat / Ibubapa / Penjaga (yang dipilih)
iii.   Timbalan Pengerusi
• Ahli Komuniti Setempat / Ibubapa / Penjaga (yang dipilih)
iv.    Setiausaha
• Ahli Komuniti Setempat / Ibubapa / Penjaga (yang dipilih)
v.     Penolong Setiausaha
• Ahli Komuniti Setempat / Ibubapa / Penjaga (yang dipilih)
vi.    Bendahari
• Ahli Komuniti Setempat / Ibubapa / Penjaga (yang dipilih)
vii.  Ahli-Ahli Jawatankuasa
• Ahli Komuniti Setempat / Ibubapa / Penjaga / OKU
viii. Ex-Officio
• Pegawai Jabatan Pelajaran Daerah (Unit Pendidikan Khas)
• Pegawai Jabatan Kesihatan Daerah
• Pegawai Jabatan Tenaga Kerja Daerah
• Mana-mana pihak / agensi yang berkaitan
KITARAN PENGURUSAN

Rekabentuk Pelaksanaan
Analisis & &
Penilaian
Situasi Perancanga Pemantaua
n Program n
Analisis Situasi
Jabatan Kebajikan Masyarakat dengan kerjasama Jabatan
Kesihatan Negeri Terengganu khususnya, menjalankan satu projek
perintis PDK di Batu Rakit berasaskan hasil kajian ke atas profile orang
kurang upaya yang terdapat di Mukim  Batu Rakit.

Kajian itu dijalankan dengan kerjasama semua peringkat penduduk dan

Jabatan Kerajaan di mukim tersebut dan melibatkan penduduk
daripada sembilan (9) buah kampung sejumlah 17,149 orang.

Hasil kajian menunjukkan sejumlah 275 orang kurang upaya dikenal pasti
dan merupakan 1.65% daripada penduduk mukim berkenaan.
Rekabentuk & Perancangan Program

Home-
Based

Model
PDK

Centre-
Centre
Home
based
Based
 Rekabentuk & Perancangan Program
Pewujudan PDK hendaklah mengambil kira perkara
 Program PDK boleh berikut:-
diwujudkan atas
permohonan daripada a. Bilangan OKU
mana-mana komuniti Sekurang-kurangnya 10 OKU
setempat dengan b. Lokasi PDK
mendapat sokongan dan
kelulusan dari JKM. Kawasan komuniti yang strategik & mudah diakses oleh
OKU dan keluarga.
c. Komuniti Penggerak
Individu atau kumpulan dalam komuniti yang
mempunyai minat dan komitmen serta boleh
menyumbang kepada pelaksanaan PDK.
d. Nasihat oleh PKMD
Mendapatkan pandangan dan nasihat daripada Pejabat
Kebajikan Masyarakat Daerah (PKMD) mengenai
pewujudan dan pelaksanaan PDK.
e.  Berdaftar dengan Jabatan Pendaftaran
Pertubuhan Malaysia (ROS)
 AKTIVITI
PDK Pelaksanaan

 
Kemahiran Kemahiran Perkembanga Perkembanga
motor kasar. motor halus. n sosial. n bahasa.

Pra-menulis, Kreativiti -
Pengurusan membaca, permainan, Latihan
diri sendiri. mengira dan rekreasi dan Vokasional.
melukis. lain-lain.

Sukan
Terapi Sukan dan Terapi
Special
muzik. rekreasi. Berkuda
Olympics
PDK Net
Pelaksanaan
Pelaksanaan program
IT dan Multimedia

Membantu dalam proses

pemulihan golongan OKU

Menambah pengetahuan dan kemahiran

orang kurang upaya untuk mengendalikan
program perisian komputer.
Dapat memberi peluang kepada
keluarga dan masyarakat mengambil
bahagian untuk berkomunikasi
dengan golongan OKU
Penilaian
pelaksanaan
Program
menilai dan Pemulihan
mengubahsuai  Dalam
Komuniti
(PDK).
Jabatan
Kebajikan
Masyarakat
 PENGURUSAN PROGRAM PDK DI
MALAYSIA

Peringkat Peringkat
Kebangsaan Negeri

Struktur
Organisasi PDK

Peringkat Peringkat
Pusat PDK Daerah
 Kementerian Pembangunan
Wanita, Keluarga & Masyarakat

Jabatan Kebajikan
Masyarakat

Jabatan Pembangunan OKU

Bhg. Pembangunan Bhg. Pembangunan

Kerjaya Sosial

Bhg. Perkhidmatan Bhg. Pemulihan Dalam

Institusi Komuniti

Sekretariat Majlis
Bhg. Aksesibiliti
Kebangsaan Bagi OKU

STRUKTUR ORGANISASI PERINGKAT KEBANGSAAN

 PERANAN

Merancang, membangun Menganalisa, menyediakan Menyedia dan

dan memantau program dan menguruskan
menguruskan
jagaan dan pemulihan di Pengagihan Geran
486 buah PDK seluruh Tahunan kepada semua Mesyuarat Penubuhan
Negara PDK seluruh Negara PDK Baru

Merancang dan Merancang dan

Menyiasat dan
menambahbaik Garis menerbitkan Buku
menyediakan Laporan
Panduan Pengurusan Rancangan Mengajar
Aduan berkaitan PDK
PDK OKU di PDK
 P. Kumpulan
Advokasi Diri

Japan
Overseas
P. Parent
Cooperation RANCANG Support Group
Volunteers
(JOCV) , PANTAU
&
LAKSANA

P. Terapi
Economic Augmentative
Empowerment Alternative
Programme Communicatio
n
 Jabatan Kebajikan
Masyarakat

Bahagian Pembangunan OKU & Warga

Emas

Bhg. Pembangunan Bhg. Pembangunan

OKU Warga Emas

STRUKTUR ORGANISASI PERINGKAT

NEGERI
Mengadakan mesyuarat jawatankuasa penyelarasan PDK Negeri
sekurang2nya 2 kali setahun
• (a) pengurusan dan pentadbiran PDK
(b) perancangan dan perlaksanaan latihan,program,dan
aktiviti
(c) pembentangan laporan kewangan
(d) hal ehwal penyelia dan petugas
(e) isu2 berbangkit
Memantau Jawatankuasa Penyelarasan PDK Daerah

Merancang dan melaksanakan aktiviti, kursus dan latihan di peringkat

Negeri

Memantau pengurusan kewangan Jawatankuasa supaya memenuhi

peraturan kewangan
PERANAN PERINGKAT DAERAH
Mengadakan mesyuarat Jawatankuasa
Penyelarasan PDK Daerah sekurang-kurangnya 2
kali setahun mesyuarat

Merancang dan melaksanakan aktiviti, kursus dan

latihan di peringkat daerah

Memantau perlaksanaan semua aktiviti agar

mematuhi Garis Panduan Pengurusan PDK

Membantu Jawatankuasa PDK meningkatkan

keberkesanan pengurusan kewangan dan aset
Memantau pengurusan kewangan
jawatankuasa supaya mematuhi peraturan
kewangan

Mengambil alih sementara pengurusan

mana2 PDK apabila jawatankuasa PDK
dibubarkan atas arahan daripada Pengarah
Negeri

Menyedia dan menghantar laporan kemajuan

PDK Peringkat Daerah setiap 3 bulan sekali
kepada Jawatankuasa Penyelarasan PDK
Negeri.
PDK PUSAT
Penasihat PDK Negeri

Penyelaras PDK Negeri

Penasihat PDK Daerah

Penyelaras PDK Daerah

Pengerusi PDK

Setiausaha

Bendahari

AJK
 RUJUKAN
Gerbang rasmi kerajaan Malaysia. (2017). Program pemulihan dalam komuniti
(PDK). Boleh didapati di https://www.malaysia.gov.my/public/cms/article/p
age/262/
Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga & Masyarakat. (2017). Struktur
Jawatankuasa PDK. Diaksesdaripada
http://pdknet2.karyamedia.net/ms_MY/community-based-rehabilitation-
program-cbr/#1501837067203-20d2f53c-44ff
Jabatan Kebajikan Masyarakat. 2018. Fungsi Bahagian. Diakses daripada
http://www.jkm.gov.my/jkm/index.php?
r=portal/left&id=RnFTazBwNElYOTBsT0JnRWw0R2ZXUT09
Portal rasmi Jabatan Kebajikan Masyarakat Malaysia. (2016). Majlis
kebangsaan bagi OKU. Boleh didapati di
(http://www.jkm.gov.my/jkm/index.php?r=portal/left&
id=czJqRVdZKzZTNER3WWt4VHpERnBCdz09
Portal Rasmi Program Pemulihan dalam Komuniti. (2017). PDKNet. Boleh
didapati di http://pdknet2.karyamedia.net/ms_MY/pdknet-
2/#1502073536282-3d0ddbe4-d76b