INPRESIONISMOA

MONET-Impression, Soleil levant- 1872

(Eguzki, Atera berria)
 MARGOLARIAK
• MANET
• RENOIR
• DEGAS
• MONET
• PISSARRO
• SISLEY
• BERTHE MORISOT
• MARY CASSATT
• GUSTAVE CAILLEBOTTE
 GARAIA (Frantzian XIX mendearen azken laurdena)

•Kapitalismoaren hazkundea eta industrializazioak inoiz ez

bezalako aldaketa bat sortu zuten Europa osoan eragina izan
zuela.
•XIX. mendearen bigarren erdian aurrerapen tekniko eta
zientifikoak gertatu ziren, haien ondorioz ikus pertzepzio eran
aldaketak sortzen dira.
•Fotografiari esker gauzak diren bezala ikus daitezke eta
begiak ikusten ez diren gauzak agertzen dira. Mugimendua
jasotzen da argazkien plaketan.
•Komunikazioak azkarragoak ziren. Ferrokarrilaren erabilera
zabaltzen da eta haientzat erreza da hiritik hirira joatea
landatar paisaiak margotzeko, “au plein air”.
•Argia artifizialaren erabilera ere zabaltzen da.
 .
INPRESIONISMOAREN HISTORIA
•-1863an Manet-ek (inpresionismoaren aitzindaria) ”Bazkaria belar gainean”
margolana erakutsi zuen eta erreakzioak oso gogorrak izan ziren, arte-areto
sektore tradizionala eskandalizatu egin zen eta berritzaileak, aldiz, liluratu.
•- Manet irudiaren inguruan elkartu ziren (Monet, Renoir, Sisley,…) nahiz eta
Manet-ek ez zuen inoiz inpresionisten erakusketetan parte hartu.
•-Pintore inpresionistak saiatu ziren Pariseko Aretoan (arte ofizialen
erakusketaren aretoa) onartuak izaten baian lortu ez zutenez Salon des Refusées
(errefusatuen saloian) erakusketa egin zuten.
•- 1874an, Louis Leroy, aldizkari baten kritikoa burla egin zion erakusketa bati,
bereziki Claude Monet-ek egindako lan bati: “Impression, Soleil levant”
(Inpresioa, Eguzki atera berria-1872) eta izenburua erabiliz, “inpresionistak” deitu
zien margolari haiei.
•-1877, margolari hauek aldizkari bat argitaratu zuten: ”L´Impressioniste” izen hori
hartzen.
•- Elkarrekin borrokatu zuten ideal estetiko batzuen alde baina ez zuten
mugimendu artistiko kontzientzia izaten. Parisko kafetegietan bildu eta elkarrekin
erakusketak egiten zuten.
•-1874tik -1886ra elkarrekin erakusketak egin zuten.

• - Akademizismoaren kontra egon ziren eta haien iturriak Errealismoa, Velázquez

eta estanpa japoniarrak izan ziren
 GAIAK

•Ez ziren mitologikoak edo aberkoiak, marinak paisaiak eta

eguneroko bizitza.
•Burgesiak bere ohiturak ditu eta aisialdia pasatzeko
modua eta hori Inpresionismoko gaia bihurtu zen.
Garrantzirik gabeko gaiak.
• Gaueko bizitza, kabareteko abeslariak,dantzariak,
tabernak eta abar. Iheskortasuna harrapatu nahi zuten.
•Arreta berezia paisaian, bai hiritarra edo herrietakoan.
Paisajistak : Monet, Pissarro eta Sisley.
•-

•Giza irudia, aurrelaria Manet izan zen, Degas eta Renoir

• Japoniar estanpak, modan zeudela, espazio eta kolore
lauen erabilera berezi batez eta haien eragina jaso zuten,
Hokusai-k eta Hirosigue-k egindako lanak.
 TEKNIKA
• Harrapatu nahi dute argiaren eta atmosferaren balioa paisaian.Paisai bera ordu
ezberdinetan edo urtaroaren zehar margotzen dute. Errealitatearen eta argiaren
unez uneko aldaketak irudikatu nahi dute, argia, airea eta eguratsa islatzen une
konkretu batean
•Argia irudikatu nahi dute. Ohartu ziren koloreak ez direla aldatzen baina argia
alda ditzakeela. Oleoa erabiltzen dute.
•Pintzelada motzak, solteak, zabalak eta ikusgaiak . Kolore hutsak bildu, haiek ez
dute paletan nahasten, gure begiak lanak ikusterakoan nahasten ditu.
•Chevreul-en kolorearen teoria erabiltzen dute: hiru kolore primario daude:
urdina, gorria eta horia eta hiru kolore osagarri: berdea, laranja eta morea, eta
primario bati bere osagarria ondoan jartzen denean (yuxtaponer) kolore hori
indartzen da.
• Gaiak lantzen dute tonuen arabera eta ez gaiaren arabera.
•Kolore beltza desagertzen da, orain itzalak moreak edo urdinxkak dira
•Aire zabalean (au plein air) margotzen dute.Astoa (kabailetea) zuzenean
eszenarioan jartzen dute, naturarekin kontaktuak eta oso arin egiten dute( hau
egin dezakete margoak tutuetan erosi ahal dutelako)
•Perspektiba ez dago geometriaren menpe, uko egin zioten marrazkiari,
objektuen forma espazialari (perspektiba ) eta lineari . Pintzelkadek formak eta
bolumenak iradokitzen dute, marrazkiak berak baino gehiago.
 Artistak
Manet

- Akademiako tradizioa errefuxatu zuen.

- Errefusatuen Saloian Dejeneur sur l´herbre
(Gosaria belar gainean) aurkeztu zuen, bere
garaikideak ikusteko prestaturik ez zeuden argia
eta konposaketarekin.
- Bolumeneko inpresioa ez da ematen
klaroskuroarekin eta irudiak ez dira atmosfera
batean kokatzen, honekin nahasten direla baizik.
- Beste lanak Olimpia eta Folies Bergereko
 Manet  (1832-1883)

Bere garaiko gertaerak ziren bere gai

nagusiak.
Nahiz eta inpresionismoaren
aitzindarietako bat izan, ez zuen inoiz
inpresionismoko artistekin batera
erakusketarik egin.
Gosaria belar gainean- 1862 lanak
kritika asko sortu zuen, gauza bera
bera gertatu zen Olimpia-1863
margolanarekin
Le Déjeuner sur l'Herbe –Belar gaineko gosaria- 1863.
Manet. El almuerzo sobre la hierba1863.

Manetek lan hau egiteko

beheko artelanetatik jaso
zuen eragina.
“El Juicio de Paris”
eskumako partetik inspiratu
zuen Manet-ek

Tiziano,” El Concierto campestre“. Raphael, “El Juicio de Paris”(galduta)

Olympia”1863
El pífano 1866
Edouard Manet

Emile Zola- 1868

Ikusi hondoan agertzen

diren datuak
 Goya
  Fusilamientos
de la Moncloa
1813-14

Ejecución del Emperador

Maximiliano de México 1868
• Bere lanak oso argitsuak eta argi- ilun
kontraste gutxikoak ziren.

“El ferrocarril”
1873
• Detailea askorekin egiten ditu bere lanak,
batez ere haietan agertzen diren
bodegoiak.

“El bar del folies-bergere” “ Desayuno en la hierba”

“Retrato de Monet” 1874
Itsasontzian 1873
 Pertsonaien
artean ez dago
komunikaziorik.

“En el invernadero” 1879

“Argenteuil” 1874
Stéphane Mallarmé-n erretratua, 1876
Sakontasuna adierazteko, pintzelada
askea erabiltzen du eta marrazkia
desagertzen da.

“Folies-bergereko
taberna” (1881)
 Pierre-Auguste RENOIR

1841 1919

• Frantziar margolaririk ospetsuenetarikoa da.

• Inpresionismoan sailkatuta, erretratuak eta
emakume biluziak gai faboritoak izan zituen.
• Denborarekin hasierako estilotik aldendu zen eta
beste bide batzuk jorratu zituen.
• Renoirrek inpresionismoaren interpretazio
sentsualagoa eskaini zuen.
Alfred Sisley-ren erretratua
1868
-Iraultzaile eta tradizio
gogorreko artista bat zen.
-Kolore gogorrak, gorria,
eta horia erabili zituen
argiak uretan uzten duen
mugimendua
irudikatzeko.
-Giza gaiak nahiago
zituen, bereziki
emakumeak, edertasuna
irudikatzeko.
- Lanak: The Moulin de la
Galette .

Ibilaldia 1870
Emakumea guardasolarekin lorategi batean 1873
The Theater Box, 1874
Emakumearen
soina eguzkitan
1875
The Swing (La Balançoire), 1876, oil on canvas
Bal du moulin de la Galette 1876
Autoerretratua 1876
Madame Charpentier.ren erretratua 1876-77 Lehenengo ateraldia 1876-77
Arraunlarien gosaria 1881
San Marcos 1881
Las grandes bañistas 1884-87
Jeunes filles au piano 1892
Bainulari eserita 1892 Bainulari orrazten 1893
La dormeuse 1897 Bainularia1903
Bainulariak 1918-19
 Edgar Degas
París, 1834 – 1917
- Formako kolorea baino gehiagoko
inpresionista bat zen.
- Bere obra batzuetan argi naturala
kandela batekin ordezkatzen da.
- Dantzarien jantzi bigunek argiaren
fugazidadea harrapatzen dute.
-Formak balio propioa zuela eta
bolumena mantentzen zuela
pentsatzen zuen.
-Giza irudiak egiten zituen, nagusiki
dantzariak:
Dantza ikasgaia Autoerretratua 1855
Dantza aretoa Operan 1875
Dantza saioa 1875
Dantzari nagusia 1878

Dantzaria kulunkatzen 1877-78

Ajenjoa 1876
Lasterketan 1879
Lisatzaile bi 1884
Lisatzaileak
Lisatzaile 1869 Lisatzaile

Lisatzaile 1876
Terreina (barreño) 1886
Info Gehiago:
Bideoa Degasen dantzariei buruz
https://www.youtube.com/watch?v=Ei1
YVmRKK44

Edgar Degas eskultorea izan

zen. Fitxategi honen amaieran
baduzu honek egindako
eskuturak
14 urteko dantzari txikia 1881
14 urteko dantzari txikia
1881
Olaia Garcíak
ateratako argazkian
Claude Monet
Jaio 1840ko azaroaren 14 Paris ( Frantzia)
Hil 1926ko abenduaren 5 Giverny -Sur-Eure (Frantzia)
Margolari inpresionista frantziarra izan zen.
Bost urte zituela Le Havrera (Normandia) joan zen bizitzer
1851n garai hartan ezaguna zen ikatz-ziriz egindako
karikaturengatik. 
Eugène Boudin izan zen bere irakaslea, eta harekin
ikasi zituen olio-pintura eta en plen air (aire
zabaleko pintura) teknikak.
1858 urtearen udan, bi ikuspegi margotu zituen  Le
Havre zeuden baina gaur egun desagertuta daude.
École Suissen Pissarro ezagutu zuen eta mugimendu
errealistarekin lehenengo kontaktua izan zuen.
1862an Charles Gleyreren estudiora jo zuen eta bertan
ezagutu zituen Pierre-Auguste Renoir, Frederic
Bazille eta Alfred Sisley.
 Ezaugarriak:
-Inpresionisten artean poetikoena da,
naturako ikuspegi jarraitu batez.
-Bere helburua ikusten den bat bateko
sentsazioa da.
- Ur-elementuak nahiago zituen, Sendero en el jardin 1902
urmaela eta japoniar estiloko margoak
egiten ditu, argiaren eragina uretan
azpimarratuz.
-Argiaren aldaketaz denboran zehar
bere kezka ziren horregatik gai berdina
momentu desberdinetan margotu
zuen: Rouengo Katedrala
- Lanak koloretan oinarritzen ditu eta Ninfeas 1887-1899
ez trazuetan
 RENOIRrek egindako erretratuak

Renoir- Claude Monet egunkaria Renoir- Claude Monet erretratua

irakurtzen 1872 1975
Emakumeak lorategian
1866
Haize-errota Zaandam 1871
 Impresión sol naciente 1872-73.
Obra honek Inpresionismoari eman zion izena
Red boats, Argenteuil 1872
Campo floreciendo en Argenteuil 1873
Puente sobre el Sena en Argenteuil 1874
Emakume guardasolarekin 1886

Emakume guardasolarekin 1875

Estación de San Lázaro. Ligne d’Auteuil, 1877 Monetek, 187-1878 bitartean 10
lienzo margotu zituen San Lazaro
tren geltokiari buruz

Estación de San Lázaro 1877

Mar tormentoso en Etretat 1883
Antibes, Salis-en lorategietatik ikusita 888
Rouen-eko katedrala, askotan egin zuen ordu ezberdinetan eta
denboran zehar
Ninfeas, armonía en verde, 1899
Londreseko Parlamentua 1903
http://www.taller54.com/monet.htm
http://cristinafaleroni.blogspot.com.es/2013/12/claude-
monet.html Janaria lorategian 1876
 Camille Pissarro
  Frantzian ( 1830 -1903 )
- Frantziako landatar bizitza
morgoztuzuen, batez ere
paisaiak eta eszenak
baserritarrekin lan egiten eta
Monmartreko hiriko eszenak.
- Bere ikasleak:  Paul
Cézanne, Paul Gauguin,izan
ziren.
-Pissarrok anarkiaren teorikoa
izan zen.
- Inpresionisten aita hartzen da
Gaztainondo Louveciennes-en 1870
Voisins-eko sarrera 1872
 Izotz zuria 1873

Abiapuntutzat Corot-ek eta Courbet-ek hildoa hartu zuen, baina

laster bilaera izan zuen eta Inpresionismo estiloko lanak egin
zituen. Pissarro pertsona on bat zen eta bere nortasunak lagundu
zuen inpresionisten arteko diferentzia bere onera ekartzeko.
Teilatu gorriak 1877
Neska
baserritarra
1881
Uzta 1882
Montmatreko bulebar neguko goiz batean 1897
 Opera etorbidea 1898
http://www.lemondedesarts.com/DossierPissarro.htm
ALFRED SISLEY
Paris 1839 - 1899
• Alfred Sisley Parisen jaio zen 1839an eta
1899an hil zen.
• Bizitzako aldirik handiena Frantzian eman
zuena, nahiz eta familia eta hiritartasuna
ingelesak izan.
• Pintore inpresionista izan zen eta Marc-Charles-
Gabriel Gleyre artista suitzarraren estudioan
margozten ikasi zuen. Bertan Frédéric
Bazille, Claude Monet eta Pierre-Auguste
Renoir ikaskide izan zituen.
• Kolore eta efektuek garai hartako ikusleak
ezustean harrapatu zituzten.
• Avenida de castaños cerca de La Celle-Saint-Cloud, 1865
Puente en Hampton Court, 1874
Pradera, 1875
Uholdea Por Marty-n 1876
Uholdea Port Marty-n 1876
Vista de Saint-Mammès, 1880.
http://www.wikipaintings.org/en/alfred-sisley

Banks Of The Loing At Moret 1892

 Berthe Morisot
1841-1895
• Familia burgesako alaba zen , Corot ezagutu zuen 20 urte zituenean eta bere
ikaslea izan zen.
• Aire librean margotu zuen teknika hori menperatuz, hor zirriborroak edo lan
txikiak egiten zituen gero bere estudioan lan handiak egiteko.
• “Salón de Paris” erakusketan1864 hasi zen obrak jartzen 1874 arte. Urte
horretan Inpresionisten lehenengo erakusketa izan zen eta bera parte hartu
zuen.
• Manet ezagutu zuen eta bere anaiarekin ezkondu zen.
• Morrisot emakumezko artista moduan baztertu egin zuten.
• GAIAK:
Goi burgesiako emakume bezala, etxeko eszenak margotzen ohituta
zegoen, baita emakume eta umeen eszenak, gizonezkoen giroa
debekatuta zuen eta. Bere teknika pintzelada lehunetan oinarritu zen.
1880tik aurrera Renoir-en eragina islatzen da.
Psique 1876
Irakurketa 1869-70 Seaska 1872
Balkoia 1873 Eugéne Monet Wright irlan 1875
 Udako egun bat
1879

Neskatila amantala gorriarekin,

1886.
 Mary Cassat
1844-1926
• Estatu Batuetan jaio zen baina Parisen eman
zuen denbora luze. Asko bidaiatu zuen.
• Degasen laguna zen eta Inpresionisten taldekoa.
• GAIAK:
Bizitza soziala eta emakumeak umeekin
• Beste emakume margolari bezala, etxeko
eszenak margotzen ohituta zegoen, baita
emakume eta umeen eszenak, gizonezkoen giroa
debekatuta zuen eta.
Madame Siley Palkoa 1879
1873
 Fiesta en un bote
1893

El té 1880
Uda 1894
 Eva Gonzalès

Eva Gonzalès, El despertar, 1878

Marie de Bracquemond(1840-1916)
 GUSTAVE CAILLEBOTTE
• París1848 - 1894 margolari frantsesa,
bildumazalea, mezenas eta erakusketen
antolatzailea.
• 1874, Frantziako akademiatik kanpo egon
diren artista batzuekin harremana izan
zituen,Edgar Degas eta  Giuseppe De Nittis,
Eta urte horretan egin zen erakusketara joan
zen parte hartu gabe.
• 1876 inpresionistek antolatutako erakusketan
parte hartu zuen, 8 lanekin, “Zoru-
leuntzaileak”(1875) barne. Langileak zura Gustave Caillebotte,
lantzen kritikoak “arrunta” konsideratzen Aurtoerretratua
zuten. Garai horretan akademiak bakarrik 1892
onartu zituen nekazari rustikoak eta
baserritarrak , langileriei buruzko topikoa ​

​ http://www.todocuadros.es/pintores-famosos/caillebotte
/
http://trianarts.com/gustave-caillebotte-la-maravilla-del-color/#sthash.oM9Csq49.dpbs
Parke zopru-langileakLos acepilladores de parqué (1875)
Erretratuak herrian 1876
Pariseko kale bat egun euritsu batean 1877
 XIX. MENDE AMAIERAKO
ESKULTURA
Berez, ezin da esan “eskultura inpresionista”.
Inpresionismoa pinturan eman zen, argia eta
kolorea kontuan izaten.
Hala eta guztiz, margolari inpresionista batzuek
berain margolan bezalako eskulturak egin zituzten.
Gauguin, Degas-ek dantzariak egiten ditu eta
Renoir-rek erliebak egiten ditu.
Renoir-ren ikaslea Camille Claudel(1864-1943)
merezi du aipamena. Bere lan onena: La edad
madura, gai sinbolista demboraren pasa
Auguste Rodin bada onartua eskurtor inpresionistatzat,
artista bikaina eta berriztatzailea eskulturan. Italiara bidaiatu
zuen eta Miguel Angelen eragina jaso zuen.
Materialen kalitatea interesatzen zitzaizkion eta uzten da
zatiak bukatu gabe espresibitatea gehiago lortzeko eta
argilun kontrasteak aztertzeko
1876. urtean Rodin “La edad de bronce” eskultura egin
zuen eta leporatu zioten( eta ez zen) gizaki baten moldea
egin zuela.
Gero hauek egin zituen: Los burgueses de Calais, Balzac,
Catedral, erretratuak eta bereziki ate handiak eta famatuak:
Puertas del Infierno , Dante-ren La Divina Comedia
oinarrituta daudelako, ate honetakoak dira eskultura hauek:
Paolo eta Francesca (el célebre El beso); eta Ugolino eta
bere semeak.. Dintel herraldoiaren zentruan El pensado.r
Eskultura horrek eragina handia izan du aurrerantzeko
eskultoreengan
 Gauguin

Ídolo con concha 1892 -1893 Egurra, nakarra, hortza eta hezurra
Alt. 34,4; Zab. 14,8; Zak. 18,5 cm.
 Degas

Bailarina gran arabesco

Little Dancer, Aged Fourteen. 1878-1881

 Degas

Dancer Putting on Her. Stocking. 1896-1911 Rearing Horse. 1865-1881

 Degas

El barreño

Danseuse, position de quatrième

devant sur la jambe
Camille Claudel
La edad madura 1895.1903
Olatua 1897-1903
Auguste Rodin 1840-1917

Pentsatzailea 1880
La edad de bronce
1870
Ugolino eta bere semeak 1881
Alt. 41,5 cm ; Anch. 40,3 cm ; P. 58,7 cm
Los burgueses de Calais 1888-1895
Balzac 1898
Katedrala
El beso 1898 (Paolo eta Fracesca)
Infernuko ateak
1880-1917,
yeso