You are on page 1of 7

სინათლის სრული

არეკვლა
სინათლის სრული არეკვლა და სხივთა
სვლა სხვადასხვა ფორმის სხეულებში
მოვლენა, რომელიც დაიმზირება
სინათლის გადასვლისას ოპტიკურად
უფრო მკვრივი გარემოდან ნაკლებად
მკვრივ გარემოში, თუ დაცემის კუთხე მეტია
დაცემის ზღვრულ კუთხეზე α0=arcsin1/n,
სადაც n არის გარდატეხის მაჩვენებელი
მეორე გარომოსი პირველის მიმართ.
ამასთან სინათლე სრულად აირეკლება
გარემოთა გამყოფი ზედაპირიდან.
არეკვლის კანონის მიხედვით,
დაცემის კუთხე არეკვლის კუთხის
ტოლია. ეს ბოლომდე შეესაბამება
იმას, რასაც ჩვენ ინტუიცია
გვკარნახობს. სხივი, რომელიც
თითქმის ზედაპირის პარალელურად
ეცემა, მხოლოდ მსუბუქად შეეხება მას,
ბლაგვი კუთხით აირეკლება და
მოძრაობას დაბალი ტრაექტორიით
გააგრძელებს, ზედაპირთან ახლოს. 

მახვილი კუთხით დაცემული სხი
ვი, მახვილი კუთხითვე აირეკლე
ბა და თითქმის საწყისი სხივის მ
იმართულება ექნება, სწორედ ამ
ას ითხოვს კანონი. არეკვლის კა
ნონი, როგორც ბუნების ნებისმიე
რი კანონი, დაკვირვებებისა და 
ცდების საფუძველზე იქნა მიღებ
ული.
არსებობენ მრუდე სარკეებიც. სარკეების ზედაპირების განსხვავებული გეომეტრიული
კონფიგურაციები ნიმუშის განსხვავებულ ანარეკლებს იძლევიან და სხვადასხვა სასარგებლო
ეფექტების მიღების საშუალებას გვაძლევენ. ტელესკოპ-რეფლქტრორის ჩაზნექილი მთავარი
სარკე შორეული ობიექტების სინათლეს ერთ წერტილში მიმართავს. ავტომობილის უკანა ხედვის
ამოზნექილი სარკე კი დამზერის ფართო კუთხეს უზრუნველყოფს. სიცილის ოთახის მრუდე
სარკეებში საკუთარი გამოსახულების უჩვეულო დეფრომაცია გვახალისებს.
 არეკვლის კანონს არა
მარტო სინათლე
ემორჩილება, არამედ
ნებისმიერი ელექტრომაგ
ნიტური ტალღა – რადიო,
ზემაღალი, რენტგენი და
სხვა სხივები, ზუსტად
იგივენაირად იქცევიან. 
სრული შინაგანი არეკვლის მოვლენა მრავალ
ოპტიკურ ხელსაწყოში გამოიყენება.
განსაკუთრებით საინტერესო და მნიშვნელოვან
მაგალითი ბოჭკოვანი სინათლის
გამტარების შექმნაა, რომლების ოპტიკურად
გამჭვირვალე (მინა, კვარცი), წვრილ (რამოდენიმე
მიკრომეტრიდან მილიმეტრამდე) მოქნილი
ძაფებია. ბოჭკოვანი სინათლის გამტარების
ბოლოზე მოხვედრილ სინათლე მასში, გვერდითი
ზედაპირებიდან სრული შინაგანი არეკვლის
ხარჯზე,  შეიძლება დიდ მანძილებზე გავრცელდეს.

სამეცნიერო-
ტექნიკურ მიმართულებას, რომელიც ბოჭკოვანი ს
ინათლის გამტარების შემუშავებითა და დამზადებ
ითაა დაკავებული, ბოჭკოვანი ოპტიკა ეწოდება.
მადლობთ ყურადღებისთვის!

You might also like