Bab 2 :

Sebutan dan Intonasi

1. Sebutan dan prinsip sebutan
2. Komponen intonasi
3. Intonasi pelbagai jenis ayat
 Sebutan 
☺ Dalam pengkajian bahasa, bidang yang mengkaji sebutan bunyi
manusia (pertuturan) dipanggil fonetik.

☺ Secara lebih khusus, fonetik mengkaji unsur-unsur bunyi bahasa

yang digunakan dalam pertuturan.

☺ Manusia mengkaji bunyi-bunyi bahasa bagi membuat deskripsi

bunyi-bunyi sesuatu bahasa, membuat penggolongan bunyi-bunyi
tersebut dan membuat transkripsinya.

☺ Bunyi-bunyi itu didengar terlebih dahulu sebelum dideskripsi.

☺ Oleh sebab itu, bunyi-bunyi yang dikaji dirakam terlebih dahulu.

Prinsip sebutan
a) Alat Ujaran
Banyak alat yang terlibat dalam menghasilkan bunyi bahasa. Alat-alat ini dapat dibahagikan
kepada dua bahagian, iaitu:

1. Alat yang terlibat dengan sistem pernafasan, yakni yang berkaitan dengan sistem udara yang
keluar dan masuk ke paru-paru; dan

2. Alat yang terlibat secara langsung dengan proses pengeluaran bunyi bahasa, misalnya bahagian-
bahagian lidah.

b) Alat Pernafasan

Badan kita mempunyai sistem pernafasan yang bertujuan untuk menyedut oksigen bagi
membersihkan darah. Di samping tugas ini, sistem pernafasan juga berfungsi sebagai alat
penghasilan bunyi bahasa. Dalam sistem pernafasan, alat-alat penting yang terlibat dengan
penghasilan bunyi bahasa ialah paru-paru, rongga rengkung, rongga tekak, rongga hidung dan
rongga mulut.

c) Organ Sebutan

Organ sebutan ialah organ yang terlibat secara langsung dalam proses pengeluaran bunyi iaitu
seperti lidah, bibir, lelangit keras, lelangit lembut dan pita suara. 
i. Alat Artikulasi 

Alat Artikulasi ialah alat ujaran yang boleh membuat penyempitan dan boleh bergerak semasa menghasilkan
bunyi bahasa. Antara contoh alat artikulasi ialah bibir, tulang rahang, lidah, lelangit lembut dan pita suara. Tiap-
tiap alat artikulasi memainkan peranan tersendiri sewaktu menghasilkan bunyi-bunyi bahasa. Sewaktu bunyi
bahasa terhasil, alat-alat ini akan bersentuh dengan bahagian-bahagian tertentu dalam daerah artikulasi.
Bahagian-bahagian ini dipanggil titik artikulasi.

ii. Titik Artikulasi

Dalam menghasilkan bunyi-bunyi bahasa, titik artikulasi dan alat artikulasi menjadi nadi paling penting. Bunyi-
bunyi bahasa dikeluarkan secara sistematik dan melibatkan banyak proses. Selain organ seperti paru-paru, larings
dan sebagainya, penghasilan bunyi-bunyi bahasa akan melibatkan titik dan cara artikulasi.

Terdapat dua belas titik artikulasi yang terlibat bagi menghasilkan bunyi-bunyi (konsonan) bahasa, iaitu:

Dua bibir
Bibir-gigi
Gigi (dental)
Gigi-gusi (alveolus)
Gelungan (retroflex)
Lelangit keras-gigi gusi
Gigi gusi-lelangit keras
Lelangit keras
Lelangit lembut
Anak tekak
Rongga tekak
Pita suara
Penghasilan Bunyi Bahasa Melayu 
Dengan menggunakan alat ujaran, kita boleh menghasilkan pelbagai bunyi yang dilambangkan
oleh fonem
tertentu. Bahasa Melayu mempunyai 271 fonem bagi melambangkan 25 bunyi konsonan dan 6
bunyi vokal. Faktor utama yang terlibat dalam penggelompokan bunyi konsonan dan vokal
ialah:

1. Konsonan

Dalam bahasa Melayu, terdapat 18 konsonan asli yang dapat diklasifikasikan mengikut:

§ Titik artikulasi 
§ Cara artikulasi
§ Bersuara atau tak bersuara
§ Kedudukan velum (bagi bunyi oral atau sengau)
 
2. Vokal

Terdapat enam vokal asli bahasa Melayu yang terdiri daripada tiga vokal
hadapan, satu vokal tengah, dan dua vokal belakang.

Pembahagian ketiga-tiga jenis vokal ini adalah berdasarkan: 

§ Kedudukan bibir
§ Darjah turun-naik lidah dalam rongga mulut

Di samping dua bunyi utama di atas, terdapat juga dua bunyi khusus iaitu
diftong dan gugus konsonan. 
 
3. Diftong

Bunyi diftong melibatkan dua deretan vokal yang hadir serentak. Bunyi
diftong terhasil apabila bunyi vokal yang hadir selepas bunyi vokal yang
satu lagi menggeluncur ke arah vokal yang mula-mula hadir tanpa
menunjukkan sebarang puncak kelantangan. Ketiadaan puncak kelantangan
semasa penghasilan bunyi diftong menjadikan bunyi tersebut sebagai satu
suku kata sahaja.

Ada tiga jenis diftong dalam bahasa Melayu iaitu /ai/, /oi/ dan /au/. Contoh
perkataan yang mempunyai bunyi diftong ialah:

Diftong bunyi contoh di awal di tengah di akhir

aiauoi /ai//au//oi/

aising gulai amboi

aurat harimau boikot
ghairah saudara
DIFTONG
 
4. Gugus Konsonan

Gugus konsonan terhasil apabila dua bunyi konsonan wujud

secara berurutan dan menghasilkan satu bunyi sahaja. Terdapat
lima gugus konsonan dalam bahasa Melayu dan penggunaannya
adalah seperti dalam contoh berikut:

Gugus konsonan bunyi contoh di awal di tengah di akhir

ghkhngnysy /o//kh//ng//ny//sy/ ghaib khas ngilu nyata syarat
Maghrib akhir bunga punya masyarakat baligh
Marikh riang arasy
Sebutan Baku: Elakkan Kelainanan Bunyi
(Dr. Awang Sariyan)

Oleh sebab aspek yang sering menimbulkan masalah kepada pengguna bahasa
berkaitan dengan sebutan bunyi vokal maka tumpuan perhatian saya berikan kepada
aspek pengucapan bunyi vokal.Dalam bahasa Melayu, ada enam bunyi vokal yang
dilambangkan oleh lima huruf, iaitu:

a (seperti dalam kata anak)

é (seperti dalam kata enak)
e (seperti dalam kata emak)
i (seperti dalam kata pilih)
o (seperti dalam kata tokoh)
u (seperti dalam kata untung)
Vokal “a”
Vokal Kedudukan Contoh Sebutan
a di awal kata adil adil
di tengah kata tangan tangan
di akhir kata juga juga

⌂ Bunyi “a” di hujung kata dipersoalkan oleh setengah-setengah orang, kerana ada dialek atau
loghat yang membunyikannya dengan bunyi e pepet. 
⌂ Sebutan itu berlaku dalam dialek Johor-Riau yang digunakan dengan meluas di kawasan
selatan dan tengah Semenanjung Malaysia. 
⌂ Dalam dialek Parit di Perak, a di hujung kata dibunyikan dengan e taling. 
⌂ Jadi, kata papa diucapkan pape seperti dalam ungkapan ‘biar pape asal bergaye’.
⌂ Untuk tujuan keselarasan, kelainan bunyi yang berbagai-bagai dalam dialek-dialek Melayu itu
perlu dielakkan dalam sebutan baku. 
⌂ Walaupun dalam perbualan sehari-hari anda bebas menggunakan sebutan menurut dialek anda,
tetapi dalam sebutan baku untuk tujuan rasmi anda perlu menggunakan sebutan baku. 
⌂ Jadi, kata yang dieja a•p•a patut disebut apa bukan ape, apé, apo, atau sebagainya.
Vokal “e”
Vokal Kedudukan Contoh Sebutan
é di awal kata énak énak
di tengah kata pétah pétah
di akhir kata saté saté
e di awal kata erat erat
di tengah kata sesak sesak
di akhir kata nasionalisme nasionalisme

⌂ Bunyi é dan e sering menimbulkan masalah kepada pelajar, khususnya yang mempelajari

bahasa Melayu sebagai bahasa kedua. 
⌂ Hal ini disebabkan oleh penggunaan huruf yang sama, iaitu e. 
⌂ Jadi, timbullah kekeliruan sebutan untuk kata sémak (seperti dalam ayat: Guru 
menyemak buku pelajar.) dan semak (seperti dalam ayat: Kawasan di belakang rumah itu
semak).  
Contoh-contoh lain ialah:
Contoh Sebutan
selak 1 sélak (seperti dalam ayat: Hanim menyelak tabir tingkap.)
2 selak (seperti dalam ayat: Sebelum tidur, Agus menyelak pintu
rumahnya.)
bela 1 béla (seperti dalam ayat: Perwira membela negara.)
2 bela (seperti dalam ayat: Datuk membela ayam dan itik.)
perang 1 pérang (seperti dalam ayat: Manggis yang mula masak berwarna perang.)
2 perang (seperti dalam ayat: Perajurit berjuang di medan perang.)

Selain dua kata yang berlainan tetapi dieja sama, ada pula kata yang satu saja bunyinya tetapi disebut
dengan salah.  Misalnya:

Kata Sebutan yang betul Sebutan yang salah

sumber sumber sumbér

peka péka peka

ledak ledak lédak

Vokal “i”

Vokal Kedudukan Contoh Sebutan

i di awal kata indah indah
di tengah kata pita pita
di akhir kata pili pili
suku kata akhir tertutup pilih pilih

Masalah yang timbul tentang sebutan vokal i ialah pengucapan suku kata akhir tertutup.
Perhatikan contoh-contoh yang berikut ini:

Contoh Sebutan yang betul Sebutan yang salah

ambil ambil ambel
alih alih aleh
balik balik balek
cacing cacing caceng
daging daging dageng
garing garing gareng
iklim iklim iklem
paling paling paleng
pilih pilih pileh
pimpin pimpin pimpen
sambil sambil sambel
tulis tulis tules
usik usik usek
 Vokal “o” dan “u”
Vokal Kedudukan Contoh Sebutan
o di awal kata oleh oleh
di tengah kata toleh toleh
di akhir kata piano piano
u di awal kata ubah ubah
di tengah kata tukang tukang
di akhir kata baku baku
suku kata akhir tertutup bakul bakul

Masalah yang timbul tentang sebutan vokal u ialah pengucapan suku kata akhir tertutup.
Perhatikan contoh-contoh yang berikut ini:

Contoh Sebutan yang betul Sebutan yang salah

bakul bakul bakol
buluh buluh buloh
cucuh cucuh cucoh
dukung dukung dukong
hulur hulur hulor
jalur jalur jalor
kabur kabur kabor
labur labur labor
pikul pikul pikol
sabun sabun sabon
Sebutan bagi Nama Khas
Nama orang di Malaysia atau di luar Malaysia dilafazkan menurut kebiasaan orang yang
empunya nama atau kebiasaan setempat atau kebiasaan antarabangsa. Contohnya:

Ejaan Sebutan
Muhammad Hatta [mu.ham.mad hat.ta]
James Bond [jéms bÕnd]
Nelson Mandela [nẼl.sen man.dé.la]
Lim Keng Yaik [lim kéng yék]
Boutros Boutros-Ghali [but.ros but.ros gha.li]
Nama tempat di Malaysia atau di luar Malaysia dilafazkan menurut kebiasaan
sebutan setempat atau kebiasaan antarabangsa. Contohnya:

Ejaan Sebutan
Selangor Darul Ehsan [se.la.ngor da.rul éh.san]
Bosnia-Herzegovina [bos.nia her.ze.go.vi.na]
Pyongyang [pyong.yang]
New Zealand [niu zi.lẼnd]
Sunway Lagoon [sun.wéi le.gun]
Nama Khas yang lain yang mengandungi atau tidak mengandungi nama orang atau nama
tempat dilafazkan menurut sistem sebutan baku bahasa Melayu. Contohnya:

Ejaan
Bank Bumiputera
Radio Televisyen Malaysia
Universiti Teknologi Malaysia
Agensi Pengiklanan Multimedia
Sebutan
[baângk bu.mi.pu.te.ra]
[ra.dio té.lé.vi.syen me.lé.sia]
[u.ni.ver.si.ti ték.no.lo.gi me.lé.sia]
[a.gén.si pe.ngi.la.nan mul.ti.mé.dia]
atau [a.gén.si peng.Öik.la.nan mul.ti.mé.dia]
Akronim atau singkatan yang terbentuk sebagai kata (dalam bahasa Melayu atau bukan bahasa
Melayu) dilafazkan dengan dua cara iaitu:
(i) cara sebutan akronim menurut cara pemenggalan suku kata ejaan, atau
(ii) cara sebutan ungkapan atau nama yang penuh.
Contohnya:

Ejaan Sebutan
Felda [fél.da] atau (Federal Land Development Authority)
(Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan)
UNESCO [yu.nés.ko] atau (United Nations Educational, Scientific and
Cultural Organization)
UMNO [am.no] atau (United Malays National Organization) (Pertubuhan
Kebangsaan Melayu Bersatu)
tadika [ta.di.ka] atau (taman didikan kanak-kanak)
ADUN [a.dun] atau (Ahli Dewan Undangan Negeri)
Plus [plus] atau (Projek Lebuh Raya Utara-Selatan)
Akronim yang tidak berbentuk kata dan singkatan jenis inisialisme dalam ejaan rumi
dilafazkan dengan dua cara, iaitu:
(i) cara sebutan singkatan menurut bunyi huruf rumi, atau
(ii) cara sebutan ungkapan atau nama yang penuh. 
Contohnya:

Ejaan Sebutan
DBP [di.bi.pi] atau (Dewan Bahasa dan Pustaka)
TLDM [ti.él.di.ém] atau (Tentera Laut Diraja Malaysia)
JKKK [jé.ké.ké.ké] atau (Jawatankuasa Keselamatan dan
Kemajuan Kampung)
RTM [ar.ti.ém] atau (Radio Televisyen Malaysia)
PLO [pi.él.o] atau (Palestinian Liberation Organization)
(Pertubuhan Pembebasan Palestin)
Kata daripada Bahasa Inggeris
Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
bureau biro
custom kastam
driver drebar
station stesen
pension pencen
agenda agenda
gymnasium gimnasium
technology teknologi
tragedy tragedi
television televisyen
intonation intonasi
national nasional
Intonasi
Intonasi ialah turun naik nada suara apabila kita bertutur. Dalam pertuturan yang normal, nada
suara kita berbeza-beza tinggi dan rendah. Nada suara yang berubah-ubah mencerminkan
maksud isi pertuturan dan emosi kita semasa bertutur. Adakalanya, sesuatu ayat, jika diujarkan
dengan intonasi yang berbeza, akan membawa maksud yang sangat berbeza. Malahan ada orang
yang hampir hilang taraf kerakyatan kerana pertututannya ditafsirkan oleh orang lain dengan
intonasi yang berbeza daripada yang sebenarnya dia tuturkan!

Teliti dan ucapkan ayat-ayat berikut mengikut nada suara yang biasa digunakan:

1. Nama saya Roslan.

2. Sila masuk ke rumah saya.
3. Adik, jangan bermain di tepi parit itu.
4. Jangan bantah arahan saya. 
5. Cis, pantang aku dicabar!
6. Tuan, boleh saya tolong?
7. Keluar!
8. Wah, besarnya rumah awak!
9. Aduhai, malang sungguh nasibku!
10. Sampai juga saya akhirnya.
Intonasi dalam ayat
Intonasi ialah naik turun nada dalam pengucapan. Dalam bahasa Melayu, nada pengucapan mempunyai
naik turun mengikut jenis-jenis ayat.
 
Intonasi pengucapan dengan jelas dapat dilihat melalui ayat-ayat berikut:
ξ Ayat Penyata
ξ Ayat Tanya
ξ Ayat Perintah, dan
ξ Ayat Seruan
 
Dalam bahasa penulisan, intonasi digambarkan dengan penggunaan tanda baca tanya (?) atau seruan (!)
atau kedua-duanya sekali.
 
Aspek intonasi penting dalam pengucapan kerana boleh memberi mesej yang lebih jelas tentang tujuan
pengucapan dibuat. Contohnya apabila memarahi orang, mesej yang ingin disampaikan ialah perasaan
marah. Oleh itu intonasi tinggi atau keras digunakan.

Apabila ingin memujuk seseorang, intonasi rendah pula yang digunakan. Ini kerana memujuk orang perlu
dengan nada lembut (iaitu nada rendah) dan bukan nada tinggi. Memujuk dengan nada tinggi akan
menggambarkan unsur paksaan.
Komponen intonasi
Intonasi turut memainkan peranan dalam tatabahasa bahasa Melayu. Antara peranan intonasi dalam ayat adalah
untuk membezakan bahagian-bahagian subjek dan predikat dalam ayat. Dalam bahasa Inggeris, pemisahan antara
subjek dengan predikat ditandai dengan kata kerja pada predikat. Hal tersebut tidak semestinya berlaku dalam
bahasa Melayu kerana berdasarkan pola bahasa Melayu, hanya satu pola sahaja yang membentuk predikat
daripada kata kerja iaitu pola FN + FK. Dalam hal ini, intonasi menjadi tanda pemisah antara subjek dengan
predikat dalam bahasa Melayu. Perhatikan ayat berikut:

1. Isteri saya pegawai kerajaan.

Ayat di atas boleh dipisahkan dengan intonasi yang sesuai menjadi Isteri saya (subjek) dan pegawai kerajaan
(predikat). Demikian juga bagi ayat berikut:

2. Doktor Azman sedang merawat pesakit.

Dengan intonasi yang berbeza, subjek Doktor Azman dapat dibezakan dengan predikat sedang merawat pesakit.

Turun naik intonasi ditandakan dengan angka 1,2,3 dan 4. Angka 1 merupakan nada yang paling rendah dan 4
merupakan nada paling tinggi. Nada 2 merupakan permulaan dalam ujaran sesuatu ayat, sementara nada 3
dianggap sebagai nada tekanan. Selalunya untuk menyempurnakan huraian, garis turun naik digunakan untuk
memperlihatkan intonasi yang berbeza-beza. Perhatikan ayat-ayat berikut:

1a. Isteri saya pegawai kerajaan.

2a. Doktor Azman sedang merawat pesakit.
Intonasi dalam ayat bahasa Melayu
Bahagian ini akan membicarakan beberapa pola intonasi ayat dalam bahasa Melayu, iaitu:

(i) Ayat penyata biasa

(ii) Ayat tanya
(iii) Ayat perintah
(iv) Ayat songsang
(v) Ayat pasif

(i) Ayat penyata biasa

Intonasi dalam ayat 1 dan 2 di atas merupakan contoh ayat-ayat penyata. Berdasarkan contoh itu,
didapati bahawa pola intonasi ayat penyata biasa ialah 2-4-2-3, iaitu seperti berikut:

1a. Isteri saya pegawai kerajaan.

Frasa subjek Isteri saya ditandai tekanan nada 2-4, sementara frasa predikat pegawai kerajaan
ditandai tekanan 2-3. Pemisahan subjek-predikat menjadi jelas kerana nada suara turun daripada
tekanan 4 pada suku kata akhir frasa subjek ke tekanan 2, iaitu nada permulaan frasa predikat.
Tekanan nada 3 pada suku kata akhir menandakan selesainya pengucapan frasa predikat.
ᵹ Ayat penyata ialah ayat yang diucapkan dengan maksud membuat sesuatu
pernyataan atau memberi keterangan tentang sesuatu hal.
ᵹ Ayat penyata berakhir dengan tanda nokhtah (.).
ᵹ Nada rendah digunakan dalam ayat-ayat penyata.
ᵹ Tiada ada penegasan nada atau nada tinggi dalam penggunaan ayat penyata.
ᵹ Tujuan ayat penyata ialah utuk memberi keterangan.
 
Contoh:
Kakak saya sedang tidur.
Emak saya pergi ke kedai.
Dia sedang memetik bunga di taman.
Bola itu berwarna biru.
Hari ini hari Khamis.
Dalam ayat-ayat di atas, nada yang digunakan adalah nada mendatar.
(ii) Ayat tanya

Intonasi ayat tanya biasa dalam bahasa Melayu mempunyai tekanan nada 2-4-3-4,
dengan nada 3 yang terletak pada suku kata akhir naik semula ke nada 4 sebagai
penutup ayat. Contohnya:

2a. Ayah Amin doktor?

Ayat tanya boleh juga dibentuk dengan partikel –kah yang diletakkan pada predikat
yang kemudiannya mengalami penjudulan, yakni dipindahkan ke hadapan ayat
kerana predikat yang disertai partikel –kah itu dipentingkan. Daripada ayat biasa
Ayah Amin Doktor, ayat tanya dengan partikel –kah berbentuk:

2b. Doktorkah ayah Amin?

Maka intonasi ayat di atas akan bertukar daripada bentuk biasa 2-4-3-4 kepada 2-3-
1-4:

2c. Doktorkah ayah Amin?

ᵹ Ayat tanya ialah ayat yang digunakan untuk bertanyakan sesuatu atau bertanyakan seseorang.
ᵹ Ayat tanya disertai dengan tanda tanya (?). Tujuan ayat tanya ialah untuk mendapat sesuatu jawapan.
ᵹ Ayat tanya mempunyai nada tinggi.
ᵹ Ayat tanya terbahagi dua iaitu ayat tanya terbuka dan ayat tanya tertutup.
 
(a) Ayat Tanya Terbuka ialah ayat tanya yang memerlukan jawapan yang berupa penerangan. Ayat tanya
mempunyai kata tanya (apakah, siapakah) sama ada di pangkal ayat atau di hujung ayat.
 
Contoh:
Apakah yang dibeli oleh emak?
Kamu ini siapa?
Siapakah lelaki yang memakai topi itu?
Warna manakah pilihan anda?
Apakah yang menyusahkan hatimu?
 
(b) Ayat Tanya Tertutup ialah ayat tanya yang meminta jawapan yang tegas dan tepat iaitu sama ada
‘ya/benar’ atau ‘tidak/bukan’
 
Contoh:
Kamu mahu pergi atau tidak?
Sudah siap atau belum?
Setuju?
iii) Ayat perintah

Dalam ayat perintah, predikat lebih dipentingkan daripada subjek. Ayat berikut,
iaitu:

3a. Keluar!

Sebenarnya terbit daripada ayat asal,

3b. Kamu keluar!

Perkataan kamu, iaitu kata ganti nama diri kedua, telah digugurkan dan
meninggalkan predikat masuk. Sebagai frasa predikat, masuk diucapkan
dengan nada 2-3 seperti dalam contoh berikut:

3c. Masuk!
ᵹ Ayat perintah ialah ayat yang digunakan untuk menyuruh atau memerintah seseorang supaya melakukan
sesuatu.
ᵹ Ayat perintah mempunyai nada tinggi dan tegas bergantung kepada jenis ayat perintah berkenaan.
ᵹ Terdapat empat jenis ayat perintah iaitu:
⌂ Ayat Suruhan
⌂ Ayat Larangan
⌂ Ayat Silaan, dan
⌂ Ayat Permintaan
 
(a) Ayat Suruhan ialah ayat yang dituturkan dengan motif untuk memberi perintah atau menyuruh orang
berbuat
sesuatu. Ayat Suruhan mempunyai nada tinggi dan tegas.
 
Contoh:
Basuh baju ini!
Pergi kau dari sini!
Balik sekarang!

(b) Ayat Larangan ialah ayat perintah yang melarang orang melakukan suatu. Perintah yang diberikan adalah
perintah untuk tidak melakukan sesuatu. Ayat ini juga mempunyai nada tinggi dan tegas jika larangan tersebut
bersifat paksaan, dan bernada rendah jika larangan tersebut berbentuk rayuan atau keluhan.
 
Contoh:
Jangan kacau aku! (nada tinggi)
Usah dikenang peristiwa lalu (nada rendah)
Kau jangan datang lagi (nada tinggi)

 
 
 
(c) Ayat Silaan ialah perintah yang tidak mempunyai ketegasan sebaliknya bersifat
rayuan dan pelawaan. Nada rendah digunakan untuk ayat jenis ini.
 
Contoh:
Silalah masuk.
Sudi apalah kiranya datang ke rumahku.
Jemputlah makan.
 
(d) Ayat permintaan juga tidak bersifat tegas. Oleh kerana orang yang menuturkan ayat
ini ingin meminta sesuatu maka nada yang digunakan adalah nada rendah tanpa
ketegasan.
 
Contoh:
Semua harap bertenang!
Tolong kemaskan meja ini.
Harap dapat segerakan tugasan itu.
iv) Ayat songsang

Susunan biasa bagi ayat bahasa Melayu ialah Subjek (S) + Predikat (P). Bagaimanapun, dalam
percakapan kita sehari-hari, adakalanya kita menuturkan ayat tanpa mengikut susunan biasa itu.
Sama ada disedari atau tidak, kita sering juga menuturkan ayat yang mendahulukan predikat
daripada subjek. Ayat yang mendahulukan predikat daripada subjek dipanggil ayat songsang.

Susunan biasa Susunan songsang

Rumah Ali besar. Besar rumah Ali.
Pegawai itu tegas. Tegas pegawai itu.

Sebelum ini telah dinyatakan bahawa susunan tekanan nada dalay ayat penyata ialah 2-4-2-3
seperti dalam ayat 1a di atas. Namun, apabila ayat tersebut disongsangkan, susunan tekanan
nadanya menjadi 2-3-1, iaitu seperti ayat berikut:

4a. Besar rumah Ali.

Demikian juga dengan ayat berikut:

5a. Tegas pegawai itu.

v) Ayat pasif

Intonasi bagi ayat pasif biasa sama seperti ayat aktif biasa juga, iaitu 2-4-2-3. Perhatikan
contoh-contoh berikut, iaitu (a) merupakan ayat aktif biasa dan (b) ayat pasif biasa:

6a. Ahmad belum membaca buku itu.

6b. Buku itu belum dibaca oleh Ahmad.

Tetapi intonasi berbeza jika ayat pasif itu merupakan ayat pasif songsang bagi orang
pertama dan kedua. Perhatikan ayat-ayat berikut:

7a. Saya memohon jawatan itu.

7b. Saya pohon jawatan itu.

Ayat 7a ialah ayat aktif biasa, sementara ayat 7b ialah ayat pasif songsang, yang berasal
daripada:

7c. Jawatan itu saya pohon.

Dengan saya pohon sebagai predikatnya. Nada intonasi bagi predikat sesuatu ayat ialah 2-3.
Oleh itu intonasi bagi ayat 7b adalah seperti berikut, iaitu 2-3-1:

7b. Saya pohon jawatan itu.

Intonasi bagi ayat-ayat (a) dan (c) pula ialah intonasi ayat penyata biasa, iaitu 2-4-2-3, seperti berikut:

7a. Saya memohon jawatan itu

7c. Jawatan itu saya pohon.

vi) Ayat seruan

Ayat seruan ialah ayat yang diucapkan dengan membawa nada atau intonasi seruan dengan
tujuan untuk melahirkan gambaran tentang perasaan seperti takut, marah, geram, sakit, hairan
dan yang seumpamanya. Intonasi seruan digambarkan dengan tanda baca seruan (!) pada
hujung ayat.
 
Contoh:
Wah, sungguh cantik rumahmu!
Syabas, kita berjaya!
Amboi, marahnya dia!
Intonasi bahasa Melayu mempunyai hubungan yang rapat dengan sintaksis, iaitu dapat membezakan jenis dan
bentuk ayat. Intonasi wujud dalam bahasa Melayu bagi menandai dan memisahkan frasa yang pelbagai jenis
dan bentuknya.Ada beberapa fungsi intonasi. Antaranya:

i. Fungsi emosional: Untuk menyatakan pelbagai makna sikap, sepertikegembiraan, kebosanan, kemarahan,
kekejutan, keakraban,kekecualian, ketakutan dan ratusan sikap yang lain.

ii. Fungsi gramatis: Untuk menandakan kontras dari segi tatabahasaterhadap sesuatu ujaran, sama ada
sesebuah klausa atau ayat itu berupapertanyaan atau pernyataan, positif atau negatif dan seumpamanya.

iii. Fungsi struktur informasi: Untuk memberikan sesuatu yang baruberbanding dengan yang telah dimaklumi
dalam makna sesebuah ujaraniaitu dengan menekankan kata yang membawa makna tersebut.

iv. Fungsi tekstual: Untuk membentuk nada dan gaya suara yang turun naikbagi wacana yang lebih luas seperti
pembacaan teks berita yangmembezakan satu berita dengan berita yang lain.

v. Fungsi psikologi: Untuk membantu menggubah bahasa menjadi unit-unitujaran yang mudah dilihat dan
diingat, seperti belajar urutan nombor yangpanjang atau ungkapan dalam ucapan.

vi. Fungsi ‘indexical’: Untuk menandai identiti seseorang, iaitu membantumengenali seseorang sama ada
tergolong dalam kumpulan sosial ataupekerjaan yang berbeza, seperti khatib, penjual ubat atau sarjan tentera.

Oleh demikian, kita perlulah menggunakan intonasi yang sesuai ketika berbicara agar maklumat yang ingin
disampaikan dapat diterima dan difahami oleh pendengar kita.