Përfshirja dhe

fëmijët
 ● Të eksplorojë më në thellësi
Objektivat
sfidat me të cilat përballen
fëmijët.
● Të eksplorojë konceptet e
margjinalizimit dhe përjashtimit.
● Të prezantojë shkaqet dhe
format që merr përjashtimi tek
fëmiëjt në përgjithësi dhe
fëmijët në kontekstin shqiptar
në veçanti.
Ç’është përfshirja dhe përjashtimi?
● Definimi, një mision jo i lehtë.
● Fillimisht si një etiketim të shkurtër për atë që mund t’u ndodhë
njerëzve apo zonave të caktuara kur ato vuajnë nga një kombinim i
problematikave të ndërthurura si papunësia, mungesa e kualifikimeve,
të ardhura të ulëta, strehim i keq, nivele të larta kriminaliteti, shëndet i
keq dhe familje disfunksionale (Social Exclusion Unit, UK).
 Burchardt (2000) nënvijëzoi disa tregues
konkretë, ku sipas tij, një individ kthehet në
Nevoja për shoqërisht të përjashtuar nëse ajo/ai nuk merr
pjesë në një nivel të arsyeshëm përgjatë një
tregues të periudhe kohore në disa aktivitete të
matshëm shoqërisë/komunitetit të tij/saj dhe: a) kjo
është për arsye apo faktorë që shkojnë përtej
kontrollit të tij/saj, dhe b) ndërkohë që ai/ajo do
të dëshironte të merrte pjesë.Përcaktimi i
këtyre aktiviteteve gjithashtu kërkon
specifikime të mëtejshme.

“Unë kisha shumë dëshirë dhe jam lodhur 3 vite rresht

për të qenë pjesë e skuadrës së gjimnasteve të
shkollës. Pavarësisht kësaj, nuk më pranuan.”
Dimensionet e Përjashtimi social mund të ketë:

përjashtimit social Dimensioni kulturor – norma, vlera, dhe mënyra

jetese të ndryshme

Dimensioni ekonomik – të ardhurat, punësimi,

strehimi

Dimensioni politik – aksesi ndaj utiliteteve,

shërbimeve, arsimit, shëndetit

Dimensioni social – familja, miqtë, marrëdhëniet në

komunitet.

Por më tepër manifestohen në një kombinim të tyre.

Pasojat e Pavarësisht natyrës së tij, pranohet gjerësisht se ai sjell
kosto për shoqëritë.
përjashtimit Për shembull, përjashtimi dhe izolimi social përbëjnë një
faktor të rëndësishëm risku për shëndetin mendor.

Efektet e përjashtimit social janë:

Emocionale,

Psikologjike,

Sociale, dhe

Ekonomike.
Përjashtimi ● Ai është një proces ku faktorë dhe
aktorë kombinohen duke të shtyrë
social nuk herë drejt një shkalle më të lartë
përjashtimi e herë drejt përfshirjes.
është një
status
● Është pikërisht ky këndvështrim mbi
ketë problem që na legjitimon
përpjekjet që ta ndikjmë procesin
dhe ta tjetërsojmë rrjedhën e tij.
Faktorët që ndikojnë
Stigma

Diskriminimi

Mungesa e mundësive për arsim dhe /ose punësim

Barriera në aksesimin e shërbimeve dhe të mirave publike

Përjashtimin Social
Fëmijët dhe përjashtimi social

● Në të gjithë botën, përjashtimi social dhe mos-përfshirja janë pengesa më e

madhe në rrugën e realizimit të një rritje në mirëqenie të fëmijëve.

● Cdo fëmijë ka të drejtë për një standard të pranueshëm dhe dinjitoz jetese dhe të
rriten të cliruar nga stigma dhe diskriminimi.

● Varfëria dhe diskriminimi iu mohojnë fëmijëve arrtije më të mira në jetën e tyre.

● Fëmijët që rriten në varfëri dhe me mundësi të mohuara janë të kequshqyer, më

pak të shëndetshëm, kanë më pak shanse që të performojnë mirë në shkollë dhe
janë më të rrezikuar nga shfrytëzimet e llojeve të ndryshme.
Si privojnë varfëria dhe
përjashtimi?
Shërbimi shëndetësor është
falas por familja ime nuk ka
mundësi të paguajë
transportin, nga shtëpia tek
qëndra shëdetësore
Shkolla ështëe gatshme dhe
ka kapacitete për të pranuar
në gjirin e saj një fëmijë me
aftësi ndryshe, por komuniteti
bën rezistencë dhe nuk beson
në integrimin e tyre si gjithë
fëmijët e tjerë
Një adoleshent/e me pak
mundësi në jetë mund të bjerë
më lehtë pre e situatave të
shfrytëzimit, ku mund ti
premtohet punë apo pasurim
larg familjes
 Promovimi i praktikave rutinë të
qeverive për monitorimin e
varfërisë tek fëmijët për të
gjënëruar evidence që
informojnë politkat dhe
programet për adresimin e
problemit.
Mbrojtje sociale e ndjeshme
ndaj fëmijëve që adreson
barrirat financiare dhe sociale të
fëmijëve dhe familjeve të
varfëra.

Mënyra për
përfshirjen
sociale të
fëmijëve Vënia e burimeve publike në
dispozicion të fëmijëve. Ndërtimi
Promovimi dhe mbështeteja e
përkujdesit cilësor për fëmijët
i politikave dhe buxheteve që individualisht dhe sistemtikisht.
përfshijnë shërbime të
qëndërzuara tek fëmijët.
 Adresimi i normave dhe praktikave
socio-kulturore që pengojnë
Mënyra për përfshirjen përfshirjen dhe ushqejnë
diskriminimin dhe përjashtimin.

sociale të fëmijëve

Përforcimi i kudrit ligjor kombëtar

Rritja e vëmendjes ndaj përfshirjes
dhe sistemit të drejtësisë që t’i
sociale dhe masave që shtojnë
përgjigjet nevojave të fëmijeve,
resiliencën ndaj përjashtimit, në cdo
mbrojtjes së tyre në përgjithësi dhe Mbështetja e qeverisjes së mirë dhe
kohë, edhe në kohë krizash.
minoriteteve në vecanti. masave që ushqejnë transparencën
dhe llogaridhënien.
Promovimi i një pjesëmarrje
domethënese të fëmijëvë, vecanërisht
adoleshentëve, në hartimin e
politikave dhe axhendave që ndikojnë
jetët e tyre.
Strategjia gjithëpërfshirëse
Sugjerohet ndjekja e një strategjie trepalëshe në mënyrë që:

● t'u japë fëmijëve një zë duke rritur mundësitë e tyre për pjesëmarrje dhe
ndikim në çështjet që i prekin;
● të përmirësojë kuptimin e fëmijërisë përmes kërkimit, vlerësimit dhe informimit
mbi të drejtat, nevojat dhe efektivitetin e shërbimeve të fëmijëve;
● tu ofrojnë fëmijëve dhe familjeve të tyre shërbime dhe mbështetje më të mira
të cilat janë më të fokusuara në nevojat e tyre, përfshijnë një gamë të plotë
nevojash dhe adresojnë një agjendë të barazisë dhe gjithëpërfshirjes (Daly,
2007)