You are on page 1of 35

Jens

Jens Martensson
Martensson
Jens
Jens Martensson
Martensson 2
Pagsasaling
Wika
Ang paglilipat ng kahulugan ng
pinagmulang wika sa target na
wika (Larson, 1984 ).

Isang proseso ng paglilipat sa


pinakamalapit na katumbas ng
diwa o mensaheng nakasaad sa
wikang isasalin (Nida at Taber,
1969).
IN
BOFF
ES
KY TUN
FUN

Mga Dahilan ng
Panghihiram

Jens
Jens Martensson
Martensson
1. Mapunan ang
kakulangan sa
talasalitaan

2. Katumpakan (precision)
• Nanghihiram upang hindi
mabago ang nais ipakahulugan
sa mensahe.
Hal., Pahingi pa nga ng
popcorn.

Jens
Jens Martensson
Martensson 5
3.  Tanda ng pagbabago
(transition) 
• Nanghihiram ng salita upang
mabago ang daloy ng usapan.
Hal., Ang sarap magbakasyon
sa probinsya! Anyway, kumusta
naman dito noong wala ako?

Jens
Jens Martensson
Martensson 6
4. Pa-impress (snob appeal)
• Nagagamit din ang salitang
hiram upang maiangat ang
estado ng sarili sa lipunan.
Hal: He’s really guwapo
talaga. And gosh! I’m so kilig
when he makes pa- cute to me. /
Hey, man, watcha doin? Ang
cool ng gig n’yo last week

Jens
Jens Martensson
Martensson 7
5. Pagkukubli (secrecy)
• May pagkakataong gumagamit ng
salitang hiram upang itago ang
pinag-uusapan sa mga taong
nakikinig.
Hal., Winner ang keyk n’yo!

Jens
Jens Martensson
Martensson 8
6.  Pagpapatawa (comic effect)
• Nagagamit din ang mga hiram
na salita sa pagbibiro at
pagpapatawa, mula sa
pagkakamali sa paggamit o
pagbigkas at paglalaro ng salita
hanggang sa kamalian ng iba’t
ibang personalidad sa
pagsasalita nito.
Hal., Mayroon akong
LOVEnat kaya kailangan ko ng
KISSpirin at yaCAPSULE.

Jens
Jens Martensson
Martensson 9
7. “Don’t limit my capacity in
the four corners of this
luxurious abode. Expose me
to the real challenges of the
outside world. I want to
grow as an individual with
dynamic experiences.”
• Si Inday na nagrereklamo dahil
ayaw siyang isama ng kanyang
amo sa karnabal

Jens
Jens Martensson
Martensson 10
KAHALAGAHAN NG PAGSASALIN
1. Pagpapalaganap ng kaalaman o
kaisipang nakapaloob sa akda.
2. Pagbibigay-liwanag sa kasaysayan at
kultura ng ibang bansa o panahon.
3. Pagpapakilala sa mga bagong
mambabasa ng
4. isang akdang itinuturing na makabuluhan
ng isa o ilang tao.
5. Higit na nagkakaunawaan at
nagkakadamahan ng kanilang
interaksyon.
Jens
Jens Martensson
Martensson 11
Mga Katangiang Dapat Taglayin ng
Tagasalin
1. Sapat na kaalaman sa dalawang wikang
kasangkot sa pagsasalin.
2. Sapat na kaalaman sa paksang isasalin.
3. Sapat na kaalaman sa kultura ng
dalawang bansang kaugnay sa
pagsasalin.
4. Sapat na kaalaman sa gramatika ng
dalawang wikang kasangkot sa
pagsasalin.

Jens
Jens Martensson
Martensson 12
Customize this Template

Template Editing
Instructions and
Feedback

Jens
Jens Martensson
Martensson 13
Large image slide

FUNK
Y TUN
ES

Jens
Jens Martensson
Martensson 14
 Word-for-word
translation ang tawag
SALITA-SA- dito sa Ingles at
katumbas ito ng sinabi ni
SALITA Savory (1968) na: A
translation must give the
Halimbawa: words of the original.
John gave me an apple. Ginagamit ito para
 Juan nagbigay sa akin ipakita ang kahulugan ng
mansanans. mga salita at estruktura
 Si Juan ay nagbigay sa akin ng ng mga wikang
mansanas. tinatalakay.
Jens
Jens Martensson
Martensson 15
 Sa metodong ito, ang

LITERAL estruktura ng SL ang


sinusunod at hindi ang
natural at mas madulas na
daloy ng TL, at kadalasan
Halimbawa:
ding ang pangunahing
My father is a fox farmer. That is, he raised
silver foxes, in pens; and in the fall and early winter, katuturan (primary sense)
when their fur was prime, he killed them and ng salita ang ibinibigay na
skinned them.
 Ang tatay ko ay isang magsasaka ng lobo.
panumbas, hindi ang
Iyon, siya ay nagpapalaki ng mga lobong salitang may pinakamalapit
pilak; at sa taglagas at maagang taglamig, na kahulugan sa orihinal.
kung ang kanilang balahibo ay pinakamataas,
siya ay pinapatay sila at binabalatan sila.

Jens
Jens Martensson
Martensson 16
 Ito ang itinuturing na
pinakamalayang anyo ng
salin dahil may
ADAPTASYON pagkakataon na malayo
na ito sa orihinal.
Kadalasang ginagamit ito
Halimbawa: sa salin ng awit, tula at
Que sera sera!Whatever will be, will beThe dula na halos tono na
future’s not ours to seeQue sera sera! lamang o
 Ay sirang-sira!Ano ang
pangkalahatang
mangyayariDi makikita ang
mensahe ang nailipat sa
bukasAy sirang sira!
salin.
Jens
Jens Martensson
Martensson 17
MALAYA
 Ayon kina Almario, et.
al., ito ay “malaya at
walang kontrol. At parang
hindi na isang salin.”
Halimbawa:
“For the last twenty years since he is burrowed into Ipinahihintulot nito ang
this one-room apartment near Baclaran Church, pagdadagdag o
Francisco Buda often strolled to the seawall and
down the stone breakwater which stretched from a pagbabawas ng mga
sandy bar into the murky and oil- tinted bay.” salita na mas
 Mayroon nang dalawampung taon siyang
tumira sa isang apartment na malapit sa makakapagpalutang ng
simbahan ng Baclaran. Si Francisco Buda ay kahulugan ng orihinal.
mahilig maglibang sa breakwater na
mabuhangin at malangis.

Jens
Jens Martensson
Martensson 18
 Sinisikap ibigay ang
eksaktong kahuluan ng
MATAPAT orihinal habang
sinusundan naman ang
estrukturang gramatikal ng
Halimbawa:
When Miss Emily Grierson died, our whole town went to her SL. Kung paano inihanay
funeral: the men through a sort of respectful affection for a fallen
monument, the women mostly out of curiosity to see the inside of
ang mga salita sa SL,
her house, which no one save an old manservant – a combined
gardener and cook – had seen in the last yen years.
gayon din ang ginagawang
 Nang mamatay si Bb. Grierson, ang buong bayan ay paghahanay ng mga salita
pumunta sa kanyang libing: ang mga kalalakihan, upang
magpakita ng isang uri ng magalang na pagmamahal sa sa TL. Dahil dito,
isang nabuwal na monumento, ang kababaihan, dahil sa
pag-uusyoso upang makita ang loob ng kanyang bahay,
nagkakaroon ng problema
na walang ibangnakakita kundi isang matandang
utusang lalaki – na hardinero- kusinero – sa nakalipas
sa madulas na daloy ng
na di kukulangin sa sampung taon. salin.
Jens
Jens Martensson
Martensson 19
 Ang mensahe ng
orihinal ay isinasalin sa
paraang magiging
IDYOMATIKO madulas at natural ang
daloy ng TL. Ginagamit
dito ang idyoma ng TL at
sadyang nagiging iba
Halimbawa:
ang porma ng pahayag
The boy had running nose.
 Tumutulo ang ilong ng bata ngunit ipinapahayag ang
(hindi tumatakbo). mensahe sa paraang
kawili- wiling basahin.

Jens
Jens Martensson
Martensson 20
IN
BOFF

ILANG SIMULAIN
SA PAGSASALIN
SA FILIPINO
MULA SA INGLES
FUN KY TU
NES

Jens
Jens Martensson
Martensson 2
1. Bawat wika ay nakaugat sa kultura ng mga
taong gumagamit nito

Halimbawa:
as white as snow
fil- kasimputi ng nyebe
kasimputi ng yelo?
Kasimputi ng ginadgad na yelo?
busilak na kaputian

Jens
Jens Martensson
Martensson 22
2. Bawat wika ay may kanya kanyang natatanging
kakanyahan
- Ang Filipino ay mayaman sa paglalapi, samantalang ang ingles
naman ay higit na mayaman sa mga ekspresyong idyomatiko
Halimbawa:
 running out of time
ganda- ipinakikipagpagandahan
 sa Filipino ang lahat ng pangngalan(noun) ay magagawang
pandiwa.
Tsinelas
Fil- tsisinelasin
Ingles - I will slipperize you (hindi maaari
Jens
Jens Martensson
Martensson 23
 *Karaniwan sa ingles ang simuno ang nauuna sa panaguri. Hindi
maari ang panaguri + simuno
Sa Filipino ay karaniwang-karaniwan ang ayos ng dalawang
pangungusap.
Halimbawa:
Sa Filipino
Dinilig ni Jose ang mg halaman.(panaguri+simuno)
Ang mga halaman ay dinilig ni Jose. (simuno+panaguri)
Sa ingles
Jose watered the plants. (subject+predicate)
The plants were watered by Jose. (subject + predicate)
Watered by Jose the plants. (predicate + subject)

Jens
Jens Martensson
Martensson 24
3. Ang isang salin upang maituring na isang mabuting
salin, ay kailangang tanggapin ng pinag-uukulang
pangkat na gagamit nito.

4. Bigyan ng pagpapahalaga ang uri ng Filipino na


kasalukuyang sinasalita ng bayan.
Maynila Filipino?
NSDB Filipino?
U.P. Filipino?

Jens
Jens Martensson
Martensson 25
5. Ang mga daglat at akronim, gayundin ang mga
pormula, na masasabing establisado o unibersal na
ang gamit ay hindi na kailangang baguhin pa upang
umayon sa baybay ng katumbas sa Filipino
Halimbawa:
PTA, DECS
cm (sa halip na sentimetro)
H2O

Jens
Jens Martensson
Martensson 26
6. Kung may pagkakataon na higit sa isa ang matatangap
na panumbas sa isang salita ng isinasaling teksto,
gamitin ang alinman sa mga ito at pagkatapos ay
ilagay sa talababa ang iba pang kahulugan
Halimbawa:
Green-berde o luntian
Lunti/Berde ang dahon.
Lunti ang ilaw-trapiko
-Nagpuslit /Nag-ismagel sila ng mga alahas
Nakapuslit ang magnanakaw
Nakaismagel ang magnanakaw

Jens
Jens Martensson
Martensson 27
7. Sa pagsasalin ay laging isaisip ang pagtitipid
sa mga salita.
Halimbawa:
Ingles: Tell the children to return to their seats.
Di matipid: Sabihin sa mga bata na magbalik sa
kani-kanilang upuan.
Matipid: Pabalikin ang mga bata sa kanilang upuan.

Jens
Jens Martensson
Martensson 28
8. Nagkakaroon lamang ng tiyak na kahulugan ang
isang salita kapag ito’y naging bahagi ng
pangungusap.
Halimbawa:
Umiyak ang bata “child”
Bata pa siya “young”
Bata ng Mayor ang kuya ko “protégé”
Bata ni Mayor ang babaing yan “mistress”
Nakita ko ang magbata sa Luneta “sweethearts”

Jens
Jens Martensson
Martensson 29
9. May mga pagkakataon na ang mga tahasang pahayag
sa Ingles ay kailangang gamitan ng eupemismo sa
Filipino upang hindi maging pangit sa pandinig.
Halimbawa:
Ari, magsiping, dumi, palikuran, manabi at iba pa.
10.Ang kawalan ng paniniwala sa likas na kakanyahan
ng wikang Filipino ay nauuwi sa panggagaya o
panghihiram hindi lamang ng mga salita kundi pati
mga idyoma, paraan ng pagpapahayag at balangkas
ng mga pangungusap sa wikang ingles.

Jens
Jens Martensson
Martensson
11. Malaki ang pagkakaiba ng Filipinong pasalita at
Filipinong pasulat. Maraming pagkakataon ang
tinatanggap nating mga uri ng pahayag na pasalita
ay hindi natin tatanggapin kapag isinulat.
Halimbawa:
Absent si Jay noong Friday. Na- notice ito ng professor.
Nagbigay ng test ang professor para sa mga lessons na
na- take up ng class for the whole week. (code switching)

Jens
Jens Martensson
Martensson
12. Isaalang-alang ang kaisahan ng mga
magkakaugnay na salitang hinihiram sa Ingles
Halimbawa:
Solid at liquid
Solido at likido
Solido at likwid (hindi maaari)

Jens
Jens Martensson
Martensson
13. Ang sariling kakanyahan ng wikang isinasalin ay
hindi dapat malipat sa pinagsasalinang wika

Halimbawa:
Jay bought a candy for Mary.
-A candy was bought by Jay for Mary.
-Bumili si Jay ng kendi para kay Maria.
-Bumili ng kendi si Jay para kay Maria.
-Bumili si Jay para kay Maria ng kendi.
-Si jay ay bumili ng kendi para kay Maria.
-Si jay ay bumili para kay Maria ng kendi.

Jens
Jens Martensson
Martensson
14. Mahalaga ang diksyunaryo sa pagsasaling wika
ngunit huwag paalipin dito. (malimit na
magkaiba ang “dictionary meaning” at
“contextual meaning”)

Jens
Jens Martensson
Martensson
ES
KY TUN
FUN
Launch

IN
BOFF

Thank
You

You might also like