DEPARTAMENTO NG GRADWADONG PAARALAN

Ikalawang Semestre, T.P. 2020-2021

FIL. 204: PANUNURING PAMPANITIKAN

Ika – 7 ng Pebrero 2021
11:30 N.U. – 3:00 N.H

PAKSA: A. SAKLAW NG PANUNURI

1. PAGKAKAUGNAY NG MAMUMUNO AT MANUNURI
2. ASPEKTO NG PANUNURING PAMPANITIKAN

Inihanda nina:
Bb. Nova Jane R. Besana
Gng. Julie B. Gallamos Jens
Martensson
Ang Panunuring
Pampanitikan ay isang
malalim na paghimay sa
mga akdang pampanitikan
sa pamamagitan ng
PANUNURIN
paglalapat ng iba’t ibang
dulog ng kritisismo para
G
sa mabisang pag-unawa
sa mga malikhaing
PAMPANITIK
manunulat at katha. AN

Jens pp 22
Martensson
 SAKLAW
NG
PANUNURI
BOOK
REVIE
W
1. Pagkakaugnay ng Mamumuna at Manunuri
► Mamumuna/kritiko
► Paraang Paghuhusgas o
Pamumuna
- Isang paghatol sa isang
likhang sining batay sa
kahalagahan ng inihahandog
na karanasang pangkaisipan
at sa bisa ng pagkakahatid
ngnasabing karanasan.
- Ang pagpapaliwanag o
panunuligsa rin sa isang akda
upang ihatid ang kahalagahan
nito ay pamumuna.
► Manunuri
► Paraang Panunuri
- Isang uri ng pagtalakay na
nagbibigay-buhay at diwa sa
isang nilikhang-sining;
- Isang agham ng teksto;
- Ginagawang esensyal na
gawain sa pagsasanay na
ginugugulan ng maraming
oras at panahon sa
pagsusulat ng mapanuring
pagpapahayag.
Jens pp 44
Martensson
1. Pagkakaugnay ng Mamumuna at Manunuri
► Matalinong
Paraan ng
Pamumuna
1. Pagbibigay ng isang mahusay
na komento, opinyon o
reaksyon sa nabasa at
ginagamitan ng talas ng pag-
iisip
2. Binibigyang halaga hindi
lamang ang nilalaman kundi
pati ang istilo o paraan ng
pagkakasulat ng akda.
► Matalinong Paraan ng
Panunuri
1. Ang pagsusuri sa akda ay dapat may
uri at katangian ng katalinuhan,
seryoso at marubdob na damdamin
at ng tapat na mithi sa kalayaan.
2. Nangangailangan ito ng tapat na
mithiin at walang bias sa
pagbibigay-puna at pagbibigay-
puri. Higit ding kailangan ang
malawak nakaalaman upang hindi
puro opinyon ang kalalabasan ng
pagsusuri.
Jens pp 55
Martensson
1. Pagkakaugnay ng Mamumuna at Manunuri
► Matalinong Paraan ng ► Matalinong Paraan ng
Pamumuna Panunuri

3. Binibigyang pansin ang mga

kamalian sa nilalaman ng akda.
4. Nakapaglalahad ng mga ideya
na may mapanuyang tinig.
5. Pagbibigay ng balanse at
makatarungang pamumuna sa
pamamagitan ng pagbanggit ng
positibo at negatibong punto sa
binasa.
3. Sa pagsusuri ng anumang akda ay
kailangang mahusay ang organisasyon o
balangkas ng lahok.
4. Sa pagsusuri ng anumang akda ay
dapat maging maganda ang paksa, may
kalinisan ang wika at organisado ang
paglalahad.
Jens
Martensson pp 66
 Ang pamumuna at TANDAAN
panunuri ay hindi
pamimintas. NATIN!
 Ito’y pagbibigay puri sa
kagandahan ng akda at
manunulat kabilang
ang pagbibigay-puna Sa kabuoan, ito ay
sa naging kahinaan nito
upang lalo niyang nagpapahalaga sa lalong
mapaganda ang mga
susunod na sulatin. ikauunlad ng manunulat at
panitikan.
Jens pp 77
Martensson
2. Aspekto ng Panunuring Pampanitikan
 Sa pagsusuri, kinakailangan ang lubos na kaalaman sa kathang
sinusuri tulad ng buong nilalaman ng akda, paraan ng
pagkakabuo nito at ang ginamit ng awtor na pamamaraan o
istilo.

 Kinakailangan ding ang manunuri ay may opinyong bunga ng

obhetibong pananaw laban man o katig sa katha, kaya
mahalagang siya ay maging matapat.

 Isa sa mga aspektong lumilikha ng mga akdang pampanitikan

kasama ang iba’t ibang sangkap ng kalikasan at mga kaugnay ay
ang kapaligiran. Jens pp 88
Martensson
2. Aspekto ng Panunuring Pampanitikan

 Sa pagsusuri ay mahalagang mahagap ng may-akda ang kanyang piniling

paksa, mahusay ang pagtatalakay at organisasyon ng materyal, malinaw
ang balangkas nakinapapalooban ng malinaw na tesis o argumento na
sinundanng buong sanaysay, may naidagdag sa kasalukuyang kaalaman
tungkol sa panitikan at mahusay at makinis ang pagkakasulat. - Dr. Soledad S.
Reyes, Dr. Loline M. Antillon at Prop. Tomas O. Ongoco

 Ang pagsusuri ng akda ay kailangang napapanahon, may matibay na

kaisahan, makapangyarihan ang paggamit ng wika at may malalim na
kaalaman sateoryang pampanitikan.

Jens pp 99
Martensson
 NG
PANUNURIN
 Pamagat 
G
 Panimula
 Paglalahad PAMPANITIK
ng Tesis AN
 Katawan
 Konklusyon

Jens pp 10
10
Martensson
 NG
PANUNURIN
Pamagat -
G
 Binubuo ito ng
pangalan ng akda at PAMPANITIK
may-akda ng iyong
sinusuri at paksa na AN
iyong ilalahad sa
paghihimay.

Jens pp 11
11
Martensson
 Pamagat
 ANG MUNTING
PRINSIPE
 Nobelamula sa France
 Antoine De Saint-
Exupery
 Isinalin sa Filipino ni
Willita A. Enrijo
Jens pp 12
12
Martensson
 NG
Panimula - PANUNURIN
 Impormasyon na
may kaugnayan sa G
iyong sanaysay at
kasiya-siyang
PAMPANITIK
pambungad na
talata na
AN
kinabibilangan ng
angkop na pahayag
ng tesis

Jens pp 13
13
Martensson
 NG
Paglalahad ng Tesis PANUNURIN
 Kadalasang nakapaloob sa
panimula; nagsasabi sa G
iyong mambabasa kung
ano ang aasahan sa
kaniyang mababasa. ito rin
PAMPANITIK
ay nagpapahayag ng
layunin ng iyong sanaysay
– ang puntong iyong gusto
AN
iparating.

Jens pp 14
14
Martensson
 Panimula at Paglalahad ng Tesis
Isang kuwentong pambata na para
sa matanda, iyan ang paglalarawan sa
kuwento ng munting prinsipe. Isa itong
nobela na mas maikli pa sa karaniwang
nobela at mas mahaba naman sa
maikling kuwento. Maituturing din itong
pabula at alegorya. Kapansin-pansin din
sa bahagi ng nilalaman nito na may
malaking pagkakaiba ang balangkas sa
karamihang kuwento sapagkat ito ay
punong-puno ng mga paglalarawan sa
mga pangyayari. Mistulang isinulat ang
akda para sa mabilis na pag-unawa ng
mga bata. Kung papansinin naman ang
lalim nito ay tiyak kong para sa
matanda ang mga aral na mapupulot
dito tulad nalamang ng iniwang payo
ng alamid sa kaniyang kaibigang
prinsipe. Wika niya, “Ang pinaka
mahalagang bagay ay hindi nakikita ng
Jens pp 15
mga mata sapagkat ang tunay na Martensson 15
 NG
Katawan - PANUNURIN
 Naglalaman ng
paliwanag ng iyong G
mga ideya at
katibayan mula sa
PAMPANITIK
teksto at
sumusuporta sa
AN
iyong inilalahad na
tesis.

Jens pp 16
16
Martensson
 Katawan
Sa nobelang ito ay ipinakilala ang
munting prinsipe bilang pangunahing
tauhan. Tila isang inosenteng bata na
nakatira sa kaniyang sariling planeta.
Ang kalimitang ginagawa ay ang
pagbabantay at pag-aalis ng mga buto
ng puno ng Baobab dahil kung sakaling
tumubo ito at tiyak ang pagkawasak ng
maliit na planeta ng munting prinsipe. Sa
hindi inaasahang pagkakataon ay isang
rosas ang hindi niya napigilang tumubo
sa kaniyang planeta. Natuwa ang
munting prinsipe sa ganda nito at sa
mga sinabi nito sa kaniya tulad ng nag-
iisa lamang siya. Makalipas ang
panahon, patuloy na inalagaan, tinuring
na kaibigan at minahal ng munting
prinsipe ang rosas kahit pa madalas
sabihin ng rosas na kaya niyang
mabuhay ng mag-isa, hanggang sa Jens pp 17
17
nagkaroon sila ng hindi Martensson
 Katawan
Naglakbay ito sa iba’t ibang planeta
at nakakilala ng iba’t ibang uri at pag-
uugali ng mga matatanda. Nariyan ang
haring wala namang nasasakupan, ang
hambog na gustong-gustong siya’y
hinahangaan kahit wala naman siyang
nagagawang kahanga-hanga, ang
lasenggong umiinom dahil sa kahihiyan
sa kanyang pagiging lasenggo, ang
mangangalakal na nag-uubos ng
kaniyang buong panahon sa pagbibilang
sa mga bituin sa paniniwalang ang
mabibilang niya’y mapapasa kanya, at
ang tagasindi ng ilaw na hindi
nauunawaan kung bakit kailangan
niyang gawin ang pagpatay-sindi sa ilaw
subalit ginagawa niya pa rin dahil ito ang
tungkuling nakaatang sa kanya. Jens pp 18
18
Martensson
 Katawan
Tila nakatutuwa ang mga karanasang
ito para sa munting prinsipe ngunit sa
kabila nito ay hindi pa rin niya makuha
ang tunay na nais ng kaniyang puso
kaya’t nagdesisyon siyang tumungo sa
huling planetang pupuntahan niya bago
siya umuwi sa kaniyang sariling planeta.
Napadpad siya sa Planetang Earth sa
tulong ng isang heograpo na walang
nalalaman tungkol sa mga anyong-lupa at
anyong-tubig na nasa kanyang planeta.
Sa daigdig ay nakilala niya ang
makamandag na ahas na nagsabi sa
kaniyang kaya siya nitong pabalikin sa
kaniyang planeta gamit lamang ang
kaniyang kamandag, ang alamid na
naging mailap sa kaniya noong una ngunit
napaamo at naging mabuting kaibigan
niya at ang nagturo sa kaniya ng aral na
matagal niya ng hinahanap, at ang piloto
na huli niyang nakasama at nabahagihan Jens pp 19
19
Martensson
ng kaniyang mga naging karanasan at
 NG
Konklusyon - PANUNURIN
 Ang buod ang mga
pangunahing punto G
na iyong ginawa, na
may-katuturang
PAMPANITIK
komento tungkol sa
teksto na iyong
AN
pinag-aaralan.

Jens pp 20
20
Martensson
 Konklusyon
Upang maging masining sa
pagpapahayag ang may akda sa
kaniyang nais ipabatid sa mga
mambabasa ay gumamit siya ng mga
simbolismo gaya ng Rosas na
sumasalamin sa taong pinakamamahal
ng munting prinsipe, ang Alamid na
sumisimbolo sa tunay na kaibigan, at
ang ahas na sumisimbolo naman sa
kamatayan. Ilan lamang ito sa mga
simbolismong ipinakita ng may-akda.
Samantala, mailalapat ang teoryang
romantisismo sa nobelang ito dahil
mababatid sa kuwento ang pag-ikot
nito sa ugnayan at nararamdaman ng
munting prinsipe para sa kanyang
rosas. Maaari ding makita ang teoryang
ito sa ugnayan naman ng alamid at ng
munting prinsipe dahil nais ng prinsipe Jens pp 21
21
na mapaamo at maging kaibigan ang Martensson
 Konklusyon
Sa kabuoan, naging matagumpay
ang nobelang ito sapagkat mahusay na
napadama sa mga mambabasa tulad
ko ang layon, mensahe at aral ng may
akda - ito ay ang pagpapahalaga
sa mga tao o bagay na mayroon tayo
sa kabila ng pagkakatulad nito sa
nakararami. Ang pagiging kontento rin
sa kung anong mayroon at kung sino
ang nariyan para sa iyo ang siyang
puso ng kuwento. Ipinakita rin sa
nobelang ito ang iba’t ibang pag-uugali
at gawi ng mga nakatatanda na dapat
ay hindi tularan ng mga batang
mambabasa at baguhin naman ng mga
nakatatandang mambabasa. Hindi rin
matutumbasan ang ipinakitang
pagmamahal sa kaibigan at maging sa
minamahal. Talaga nga namang hitik sa
mensahe at aral ang nobelang ito para Jens pp 22
22
Martensson
sa bata man o sa mga nakatatanda.
 SANGGUNIAN PARA SA FIL 204:

https://www.coursehero.com/file/15844363/Panunur
ing-Pampanitikan/
Maramin
https://www.scribd.com/presentation/333169313/LI
T-104 g
https://www.slideshare.net/karenmfajardo/kahulugan
-at-kahalagahan-ng-panunuring-pampanitikan-katan
Salamat!
gian-ng-isang-mahusay-na-kritiko

https://www.slideshare.net/alona_/kabanata-v-mga-s
alik-sa-matagumpay-na-pagkatuto-ng-wika

https://bestschooleverblog.wordpress.com/2017/08/0
3/panunuring-pampanitikan/
DEPARTAMENTO NG GRADWADONG PAARALAN
Ikalawang Semestre, T.P. 2020-2021

FIL. 205: Pagtatamo at Pagkatuto ng Wika

Mga Teorya at Praktika
Ika – 7 ng Pebrero 2021
3:00 N.H. – 6:30 N.G
PAKSA: MGA SALIK SA MATAGUMPAY NA PAGKATUTO NG WIKA
A. ANG MATAGUMPAY NA PAGKATUTO NG WIKA
B. ANG MGA GURO
C. ANG MGA MAG-AARAL
D. MGA ISTILO SA PAGKATUTO
Inihanda nina:
Bb. Nova Jane R. Besana Jens
Gng. Julie B. Gallamos Martensson
 Ayon kina Mc Tighe at Elliot Seif
(2003), “Isang simulain na ninanais
ninuman ang pagkatuto, ito rin ay
pinaniniwalaang gampanin ng bawat
tao. Higit sa iba pang mga nilikha, ang
tao ay sadyang dinisenyo at binigyan ng
espesyal na katangian upang magkaroon
ng isang aktibong kakayahang matuto
ng samo’t saring kaalaman at
kasanayan.”
Jens pp 25
25
Martensson
 MGA SALIK SA
MATAGUMPAY
NA PAGKATUTO
NG WIKA
BOOK
REVIE
W
 Ang wika ay isang
bahagi ng
pakikipagtalastasan. Ano nga ba
Ginagamit ang
pamamaraan na ito sa
pagpapaabot ng
ang wika?
kaisipan at damdamin
sa pamamagitan ng
pagsasalita at
pagsusulat.

Jens pp 27
27
Martensson
A. ANG
MATAGUMPAY NA
PAGKATUTO

- Kabilang dito ang

motibasyon bilang
mahalagang salik sa
pagkatuto ng wika

Jens pp 28
28
Martensson
 Jens pp 29
29
Martensson
B. ANG MGA GURO
- Malaki ang pananagutan ng
mga guro sa isang matagumpay
na pagtuturo at pagkatuto.

- Ang kabuoang katauhan,

saloobin, panlahat na kaalaman,
at estilo sa pagtuturo ay
maaaring maging sanhi ng
pagkakaroon o pagkawala ng
interes o kawilihan ng mga bata
sa pag-aaral ng wika.

Jens pp 30
30
Martensson
 Jens pp 31
31
Martensson
KATANGIAN NG
ISANG EPEKTIBONG
GURO
1. Walang Itinatangi
2. May Positibong Ugali
3. May Kahandaan
4. May Haplos Personal
5. Masayahin
6. Malikhain
7. Marunong Tumanggap ng
Jens
Kamalian pp 32
Martensson 32
KATANGIAN NG
ISANG EPEKTIBONG
GURO
8. Mapagpatawad
9. May Respeto
10. May Mataas na
Ekspektasyon
11. Mapagmahal
12. Ipinadaramang Kabilang ang
lahat ng mag-aaral
Jens pp 33
33
Martensson
GAMPANIN NG MGA
GURO

Jens pp 34
34
Martensson
GAMPANIN NG MGA
GURO

Jens pp 35
35
Martensson
GAMPANIN NG MGA
GURO

Jens pp 36
36
Martensson
C. ANG MGA MAG-
AARAL
 “Ang bawat bata ay sumusunod sa
pinaniniwalaang paraang tugma sa kanyang
pagkatuto at pagproseso ng mga natanggap
na mga impormasyon.
 Natututo ang mga ito gamit ang iba’t ibang uri
ng kagamitang pampagtuturo. May ilang mag-
aaral namang natututo gamit ang ibang
pamamaraan katulad ng palagiang
pagsasalita ng mga ninanais na matutunan at
mayroon ding natututo sa pamamagitan ng
pagsulat nito at ang iba naman ay natututo
dahil sa mga aktwal na gawaing inihanda para
sa kanila.

- Rajshri Vaishnav (2013)

Jens pp 37
37
Martensson
C. ANG MGA MAG-
AARAL

Jens pp 38
38
Martensson
URI NG MGA MAG-
AARAL
1. Estudyanteng Concrete

- Natututo sa tulong ng mga laro.

- Natututo gamit ang mga larawan, pelikula,

at iba pang recorded video tapes at
cassettes.

- Natututo ng wika sa tulong ng pakikipag-

usap sa kamag-aral.

- Natututo sa pamamagitan ng paggamit ng

wika sa labas ng klasrum
Jens pp 39
39
Martensson
URI NG MGA MAG-
AARAL
2. Estudyanteng Komunikatib

- Natututo sa pagmamasid at pakikinig sa mga

katutubong nagsasalita ng wika.

- Natututo sa tulong ng pakikipag-usap sa

kaibigan na gamit ang wikang pinag-aaralan.

- Natututo gamit ang panonood ng mga

programa sa TV sa wikang pinag-aaralan.

- Pag-aaral ng mga bagong salita sa

pamamagitan ng pakikinig dito at paggamit ng
aktuwal na pakikipag-usap.
Jens pp 40
40
Martensson
URI NG MGA MAG-
AARAL
3. Estudyanteng Analitikal
- Natututo sa pamamagitan ng mabusising pag-aaral
ng gramatika sa tulong ng paraang pabuod.

- Natututo sa tulong ng pag-aaral ng maraming aklat

sa wika.

- Natututo sa pagbabasa ng mga pahayagan.

- Natututo sa tulong ng mga pagsasanay na

ibinibigay sa kaniya ng guro.

- Natututo sa paraang hinahayaan ng guro na

hanapin ng mag-aaral kaniyang pagkakamali mula
sa ibinigay na pagsasanay. Jens pp 41
41
Martensson
URI NG MGA MAG-
AARAL
4. Estudyanteng Authority-oriented
- Natututo sa pamamagitan ng mabusising
pag-aaral ng gramatika sa tulong ng
paraang pasaklaw.

- Natututo sa paraang step by step na

pagtuturo ng guro.

- Natututo sa tulong ng pagsulat ng lahat ng

impormasyong nalaman sa kuwaderno.

- natututuhan ang mga bagong salita kung

makikita at/o mababasa ang mga ito.
Jens pp 42
42
Martensson
D. ESTILO SA
PAGKATUTO
 Estilo ng pagkatuto ang tawag sa
paggamit ng anumang estratehiyang
nakakatulong sa pagpapanuto ng
isang tao.

 Ang estilo ng pagkatuto ay maaaring

mailarawan bilang mga nakahanay na
mga salik, pag-uugali at atityud na
nakakatulong sa isang indibidwal na
matuto sa isang tiyak na sitwasyon. Ito
ay kakayahan ng mga mag-aaral na
makita at maiproseso ang
impormasyon sa
nasabing sitwasyong pampagkatuto.

Jens pp 43
43
Martensson
D. ESTILO SA
PAGKATUTO

Ang teorya ni Howard Gardner ng maraming mga

intelektuwal iminungkahi na mayroong iba't ibang
mga uri ng intelektuwal na naroroon sa lahat ng
mga tao, isa sa mga ito ang namumukod-tangi o
nangingibabaw.

Bago ang teoryang ito, ang katalinuhan ay naisip

bilang isang solong nilalang, karaniwang nauugnay
sa kakayahang malutas ang mga problema at kung
saan maaaring "masukat" sa pamamagitan ng isang
simpleng pagsubok sa IQ.

Jens pp 44
44
Martensson
 D. ESTILO SA
PAGKATUTO

• Linggwistik o katalinuhan sa wika - pagsasalita

• Lohikal- matematikal – pagkalkula, pagsasaayos
• Musikal – musika/ritmo/melodiya
• Kinesthetic body intelligence – pagkilos/aksiyon
• Biswal – spatial- nakikita
• Interpersonal o talino sa pakikisalamuha sa iba
- sosyal/pakikihalubilo
• Katalinuhan sa intrapersonal;-
-pagsasarili/pagmumuni-muni
• Katalinuhan na naturalistic
- makakalikasan, palamasid
Jens pp 45
45
Martensson
Mahalagang tandaan
na ang katotohanan na mayroong isang
nangingibabaw na uri ng katalinuhan ay
hindi nangangahulugang wala rin tayong
iba pang mga uri ng intelektuwal. Ayon kay
Gardner, ang perpekto ay upang ma-
maximize ang aming potensyal sa lugar na
kung saan kami excel.

Na patungkol sa edukasyon, iginiit ni

Gardner na ang pagtuturo ay dapat
gabayan ang mga mag-aaral ayon sa uri
ng intelihensiya na nangingibabaw sa
kanila, sinasamantala ang kanilang lakas
upang mas mabuo ang mga kakayahan na
likas na pinaboran.
Jens pp 46
46
Martensson
 SANGGUNIAN PARA SA FIL 205:

https://www.slideshare.net/alona_/kabanata-
v-mga-salik-sa-matagumpay-na-pagkatuto-n
g-wika
Maramin
https://www.slideshare.net/izelapuno/atityud
g
-ng-guro-salik-sa-matagumpay-na-pagkatuto
-ng-wika Salamat!
https://prezi.com/p/wcellfudrdib/mga-salik-s
a-matagumpay-na-pagkatuto-ng-wika/

https://www.academia.edu/35833367/Mga_
Salik_sa_Epektibong_Pamamaraan_ng_Pagt
uturo