Suandok Palliative Care Maharaj

Nakorn Chiang Mai Hospital

Payuree Chomphukaew, RN
Palliative Care Center
Faculty of Medicine, Chiang Mai University
โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่
 หล ักการและเหตุผล

 โรงพยาบาลมหาราชนครเชย ี งใหม่
คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาล ัย
เชย ี งใหม่ เป็นโรงพยาบาลระด ับตติยภูม ิ
ทีม
่ ข
ี นาดใหญ่ในเขตจ ังหว ัด
ภาคเหนือ
 ผูป้ ่ วยสว่ นใหญ่ได้ร ับการสง ่ ต่อมาจาก
โรงพยาบาลเครือข่าย จาก 17 จ ังหว ัดใน
ภาคเหนือ มีอาการซบซ ั อ
้ น มีภาวะ
วิกฤต และคุกคามต่อชวี ต ิ และเป็นผูป ้ ่ วย
โรคมะเร็ง เป็นโรคทีไ่ ม่สามารถ ร ักษาให้
 โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่

• มีจำนวนเตียงทัง้ หมด 1,400 เตียง

• มีผ้ ปู ่ วยนอนเฉลีย่ 1,377 เตียง / วันรั บผ้ ปู ่ วยจาก
17 จังหวัดภาคเหนือ
• เป็ นศูนย์ รักษาและวิจัยโรคมะเร็ งภาคเหนือ
 กลุ่มโรคสำคัญ 5 อันดับโรคแรกของผู้ป่วยใน

1. Malignant Neoplasm of liver and bile duct

2. Malignant Neoplasm of colon, recto sigmoid junction
rectum, anus and anal canel
3. Malignant Neoplasm of bronchus and lung
4. Chronic ischemic heart diseases
5.Cataract
 ผูใ้ หคำ
้ ปรึ กษา
ทางกฎหมาย นักโภชนาการ

นัก
กายภาพบำบัด
นักกิจกรรม ทีมสหสาขา นักจิตวิทยา
บำบัด
วิชาชีพ

แพทย ์ นักบวช

นัก
สั งคมสงเครา พยาบาล
ะห์
แผนภูมิ การแบง่ หน่วยงาน
คณะแพทยศาสตร์

โรงพยาบาลมหาราชนคร
เชียงใหม่

ศูนยก์ ารดูแลผูป
้ ่ วยประคับประคอง

หน่วยตรวจผูป
้ ่ วย หน่วยประสานงาน หอผูป
้ ่ วย
นอก การดูแลผูป
้ ่ วยแบบ แบบประคับ
แบบประคับประคอง ประคับประคอง ประคอง
 หอผูป
้ ่ วยสุจณ ิ โณ 3
งานการพยาบาลผูป ้ ่ วยสูตศ
ิ าสตร์และ
นรีเวชวิทยา
ระบบบริการ
 Conference case
ร่ วมกับทีมดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง
การ Conference ร่ วมกับ Ward
 Palliative Care
ตามคำนิยามขององค์ การอนามัยโลก (WHO, 2011) หมาย
ถึง การดูแลเพือ่ เพิม่ คุณภาพชีวติ ของผู้ป่วยและครอบครัวที่
เผชิญกับการเจ็บป่ วยทีเ่ ป็ นอันตรายต่ อชีวติ โดยการป้องกัน
และบรรเทาความทุกข์ ทรมาน โดยประเมินและให้ การรักษา
อาการปวดหรือปัญหาอืน่ ทีเ่ กิดขึน้ ทั้งด้ านร่ างกาย จิตใจและจิต
วิญญาณ
 The bow-tie model (Hawley)
ศาสตราจารย์ ดร.มาร์กาเร็ต ฟิช
 กำหนดกลุม
่ โรค
• โรคมะเร็ง
• Neurological disease/Stroke
• CKD ทีต่ อ
้ งร ับ RRT และCKDทีม
่ ภ
ี าวะ
คุกคามชวี ติ
• Pulmonary and Heart disease
• Multiple trauma patient
• Infectious disease HIV/AIDS
• Pediatric
• Aging/Dementia
Goal of Palliative Care

คุณภาพชีวติ (Quality of life)

ตายดี(Good death)
 การดูแลแบบองค์
รวม
กาย จิตใจ
่ ไส ้
ปวด/วิตกก ังวล/อ่อนเพลีย/คลืน วิตกก ังวล/เครียด
อาเจียน

ั
สงคม&เศรษฐกิ
จ จิตวิญญาณ
ไม่มผ ี ด
ู้ แ
ู ล/ญาติไม่พร้อม ระยะท้ายของชวี ติ ต้องการ
ดูแล/ไม่มเี งิน ี ชวี ต
ไปเสย ิ
ทีบ่ า้ น
 ด้านร่างกาย 
ปวด บวม ท้องผูก เบือ ่
อาหาร คลืน่ ไสอ ้ าเจียน
ปากแห้ง ค ัน ท้องมานหรือบวมใน
ท้อง
การเกิดแผลกดท ับ ไอ หอบเหนือ ่ ย 
หายใจลำบาก กลนปั ั้ สสาวะไม่ได้
 ด ้านจิตใจ
มีความเครียด ความก ังวล ความกล ัวอยูใ่ น
ใจทุกคน สว่ นใหญ่ผป ู ้ ่ วยม ักไม่ได้กล ัวความ
ตายโดยต ัวของม ันเอง แต่กล ัวหรือก ังวลก ับขน ั้
ตอนต่างๆ ทีจ่ ะนำไปสูค ่ วามตาย สงิ่ ทีผ่ ป
ู ้ ่ วย
ใกล้ตายกล ัวมากคือ การอยูอ ่ ย่างโดดเดีย ่ ว
เดียวดาย กล ัวความเจ็บปวด กล ัวว่าจะควบคุม
ตนเองไม่ได้ อาจแสดงอารมณ์โกรธ หงุดหงิด
เสยี ใจ และซมึ เศร้าจะมากน้อยขึน ้ อยูก
่ ับสภาพ
ั
ทางร่างกายสงคมจิ ตใจและจิตวิญญาณของผู ้
ป่วยเอง  
 ั
ด้านสงคมและเศรษฐกิ
จ
1.ครอบคร ัว
2.อาชพ ี การงาน
3.การเงิน/หนีส ิ
้ น
4.สทิ ธิการร ักษาพยาบาล
5.ไม่มผี ดู้ แ
ู ล/ญาติไม่พร้อมดูแล/ไม่ม ี
เงิน
อุ ปกรณ์การดู แลผู้ ป่วยแบบประคับประคอง
กองทุนการดูแลผูป
้ ่ วยแบบประค ับ
ประคอง
 ด้านจิตวิญญาณ
ผูป
้ ่ วยใกล้ตายร ับรูถ
้ งึ ความต้องการทางด้านจิต
วิญญาณของตนเอง ด ังนี้
1.ความต้องการเกีย ่ วก ับศาสนา
2.ต้องการมีสมพั ันธภาพทีด ่ ก
ี ับบุคคลอืน
่ ๆ
3.ต้องการควบคุมตนเองได้
4.ต้องการทำหน้าทีข ่ องตนเองให้เสร็จเรียบร้อย
5.ต้องการสมผ ั ัสก ับธรรมชาติ
6.ต้องการพบเห็นแต่สงิ่ ทีด ่ ๆี
 แนวคิด 7 ประการของพระ
อาจารย์ไพศาล วิสาโล
1.การดูแลด้ วยความรัก ความเข้ าใจ
2. การช่ วยให้ ผ้ ูป่วยยอมรับความตายทีจ่ ะมาถึง
3. การช่ วยให้ ผ้ ูป่วยจิตจดจ่ อกับสิ่ งดีงาม
4. การช่ วยให้ ผ้ ูป่วยปลดเปลือ้ งสิ่ งค้ างคาใจ
5. การช่ วยให้ ผ้ ูป่วยปล่ อยวางสิ่ งต่ าง ๆ
6. การสร้ างบรรยากาศทีเ่ อือ้ ต่ อความสงบใจ
7. การช่ วยให้ ให้ ผ้ ูป่วยได้ กล่ าวคำอำลา
 ด ้านบริการ มิตด
ิ ้านจิตวิญญาณ,
Humanized care
การประยุกต์หลัก
กระบวนการดูแลทีสำ ่ คัญ
ศาสนาพุทธในการ
ดูแลผู ้ป่ วยโรค
มะเร็งอวัยวะ
สบื พันธุส ์ ตรี
(Religion and นวดด ้วยใจ
Beliefs) (อุบล บัว (ปนัดดา สุวรรณ)
ชุม)

การดูแลด ้านจิตวิญญาณ
แบบล ้านนาให ้แก่ผู ้ป่ วยระยะ
สุดท ้ายและครอบครัว
(นงนุช นวลหล ้า)

การดูแลภาวะ
เศร ้าโศกของ
ญาติ(Bereave
ment) ผู ้ป่ วย
ทีม
่ าเสยี ชวี ต
ิ
ในห ้องผ่าตัด
กิจกรรมการดูแล
 เครือ
่ งมือในการดูแลผูป
้ ่ วย

Advanced Care Plan

1. Suandok Palliative Care Model
2. PPS-Adult /Children Suandok
Family meeting
3. ESAS (Edmonton Symptom Assessment
System)
4.Palliative Care Outcome Scale (POS)
Living Will
5. แบบประเมินความพึงพอใจของผู้ป่วย
6.แบบประเมินความพึงพอใจของ
ญาติ(FAMCARE-2) สมุ ดเบาใจ
Living Will
การทำ Advance Care Plan
และ Family meeting
CPR
ดู แลต่อเนื่ องร่วมกับ
เครือข่าย
การประสานส่ งต่ อผู้ป่วย
บ ัตรทองโรงพยาบาลเขือ
่ งใน จ. อุบลราชธานี

ฝ่ายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาราชนคร
เชียงใหม่
การเยีย่ มบ้ าน
หญิงไทยใน
สงิ คโปร์
Palliative Care Nurse
 ์ ู แลผู้ ป่วยประคับประคองแบบองค์
ศู นยด
รวม(Comprehensive Palliative Care Center)
โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ คณะ
แพทยศาสตร์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
 ึ ษาแพทย์ปี5
น ักศก
คณะเทคนิคการ
แพทย์
กายภาพบำบ ัด
การผลักดันให้การดูแลผู้ป่วยแบบ
ประคั
ประคับบประคองประคอง
เข้
เข้าาสูสู่ก่การรั
ารรับบรองเฉพาะโรค
รองเฉพาะโรค
(Disease
(Disease Specific Specific
Certification:
Certification: DSC)
DSC)
Disease
DiseaseininPalliative
Palliative
Care : Heart Failure การดู
การดู แแลล PC
PC
Care : Heart Failure
เฉพาะโรค
เฉพาะโรค ::
Heart
Heart
failure,
failure,
Stroke,
Stroke,
End
End stage
stage
renal
renal
disease,
disease,
COPD,
COPD,
Lung
Lung cancer,
cancer,
 สงิ่ ทีไ่ ด้จากการทำงาน
Palliative care
ผูป
้ ่ วยและครอบคร ัวมีคณ ุ ภาพชวี ต ิ ทีด่ ี
ผูป้ ่ วยตายดี
ลดค่าใชจ ้ า่ ยในการดูแลในสงิ่ ทีไ่ ม่
จำเป็นของครอบคร ัวและโรงพยาบาล
ลดอ ัตรากำล ังบุคลากรในการดูแลผูป ้ ่ วย
ลดความข ัดแย้งและข้อร้องเรียน
บุคลากรทำงานอย่างมีความสุข
Thank you