Makale özeti

Hazırlayan: Venera ŞİHKAMALOVA

 İÇINDEKILER
İÇINDEKILER

●
Araştırmanın sorusu
●
Araştırmanın amacı
●
Araştırmanın önemi
●
Araştırmanın yöntemi
●
Araştırmanın modeli
●
Araştırmanın evreni
●
Araştırmanın örneklemi
●
Araştırmanın toplama araçları
●
Araştırmanın verilerin değerlendirmesi
●
Bulgular
●
Tartışma
●
Kaynakça
 MAKALENIN
MAKALENINADI
ADI

 “PSIKOLOJIK YILDIRMA VE ÖRGÜTSEL

BAĞLILIK İLIŞKISINDE ÖNYARGININ
ARACILIK ROLÜ”
 MAKALENIN SORUSU
MAKALENIN SORUSU

Araştırmanın sorusu “Psikolojik yildirma

ve örgütsel bağlilik ilişkisinde önyarginin
rolü nedir?” şeklinde belirlenmiştir.
ARAŞTIRMANIN
ARAŞTIRMANINAMACI
AMACI

Bu araştırmanın genel amacı; sınıf

yönetimi dersi alan öğretmen
adaylarının öğretmen özyeterlik algı
düzeyindeki değişmeyi incelemektir.
 ARAŞTIRMANIN
ARAŞTIRMANINALT
ALT
AMAÇLARI
AMAÇLARI

Sınıf yönetimi dersinin öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik

algı düzeyine etkisi nedir?

Öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algı düzeyi sınıf

yönetimi dersi almadan önce ve sınıf yönetimi dersi aldıktan sonra;
• Cinsiyete,
• Genel akademik başarı durumuna ve
• Mezun oldukları lise türüne göre, anlamlı farklılık göstermekte midir?
 Araştırmanın
AraştırmanınÖnemi
Önemi

Alanyazında psikolojik
yıldırma ve örgütsel bağlılığa
ilişkin çalışmalar olsa da bu
kavramları önyargı ile
ilişkilendiren bir çalışma
bulunmamaktadır. Bu araştırma
alanyazında eksikliği belirlenen
bir boşluğu giderme önemlidir.
 YÖNTEM
YÖNTEM

Bu bölümde araştırmanın amacına,

Bu bölümde araştırmanın amacına,
örneklemine, veri toplama araçlarına
örneklemine, veri toplama araçlarına veve
verilerin
verilerindeğerlendirilmesine
değerlendirilmesineyeryer
verilmiştir.
verilmiştir.
 Araştırma
AraştırmaModeli
Modeli

Bu araştırma deneme öncesi (pre-

experimental) desenlerden tek gruplu ön-
test-son-test modeline göre
hazırlanmıştır.
Tek grup ön-test-son-test modelinde,
gelişigüzel seçilmiş bir gruba bağımsız
değişken uygulanır.

Hem deney öncesi (ön-test) hem de

deney sonrası (son-test) ölçmeler
uygulanır.
 ARAŞTIRMANIN
ARAŞTIRMANINEVREN
EVRENVE
VE
ÖRNEKLEMI
ÖRNEKLEMI

Araştırmanın çalışma grubunu, 2006–2007 eğitim-öğretim

yılı ikinci döneminde Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim
Fakültesinin Elektronik ve Bilgisayar Öğretmenliği
Bölümü üçüncü sınıf öğrencilerinden toplam 91 öğrenci
oluşturmuştur. Bu öğrenciler Şubat-Mayıs ayları arasında
toplam 14 haftalık bir dönemde sınıf yönetimi dersine
katılan öğrencilerdir
VERI
VERITOPLAMA
TOPLAMAARAÇLARI
ARAÇLARI

“Öğretmen Öz-yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Bu

ölçeğin Türkçeye adaptasyonu, geçerlik ve
güvenirlik çalışması Çapa, Çakıroğlu ve Sarıkaya
(2005) tarafından yapılmıştır. Ölçek 9’lu Likert
tipinde toplam 24 madde içermektedir. Öğrenci
meşguliyeti boyutunda, öğretim stratejileri
boyutunda ve sınıf yönetimi boyutunda 8’er madde
yer almaktadır.
VERI TOPLAMA ARAÇLARI
VERI TOPLAMA ARAÇLARI

 Psikolojik Yıldırma Ölçeği, Einarsen ve Raknes (1997)’in

 Psikolojik Yıldırma Ölçeği, Einarsen ve Raknes (1997)’in
geliştirdiği ‘Olumsuz Davranış Soruları’ ölçeği ve Leymann
geliştirdiği ‘Olumsuz Davranış Soruları’ ölçeği ve Leymann
(1990) tarafından geliştirilen ‘Psikolojik Terör Envanteri’
(1990) tarafından geliştirilen ‘Psikolojik Terör Envanteri’
ölçeği temel alınarak araştırmacı tarafından hazırlanmıştır. 22
ölçeği temel alınarak araştırmacı tarafından hazırlanmıştır. 22
maddenin oluşan ölçeğinin hesaplanan Cronbach Alpha
maddenin oluşan ölçeğinin hesaplanan Cronbach Alpha
katsayısı (α=.87) ile doğrulanan Bileşik güvenirlik katsayısı
katsayısı (α=.87) ile doğrulanan Bileşik güvenirlik katsayısı
değeri .91 olarak belirlenmiştir.
değeri .91 olarak belirlenmiştir.
 VERI TOPLAMA ARAÇLARI
VERI TOPLAMA ARAÇLARI

 Örgütsel bağlılık davranışı Allen ve Mayer (1990) tarafından

 Örgütsel bağlılık davranışı Allen ve Mayer (1990) tarafından
geliştirilen ve Meyer, Allen ve Smith (1993) tarafından
geliştirilen ve Meyer, Allen ve Smith (1993) tarafından
güncellenen ölçekten ve Porter, Steers, Mowday ve Boulian
güncellenen ölçekten ve Porter, Steers, Mowday ve Boulian
(1974) tarafından geliştirilen öl çeklerden faydalanılarak
(1974) tarafından geliştirilen öl çeklerden faydalanılarak
araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. 23 maddeden oluşan
araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. 23 maddeden oluşan
ölçeğin Örgütsel Bağlılık Ölçeğinin hesaplanan Cronbach
ölçeğin Örgütsel Bağlılık Ölçeğinin hesaplanan Cronbach
Alpha katsayısı ve doğrulanan Bileşik güvenirlik katsayısı
Alpha katsayısı ve doğrulanan Bileşik güvenirlik katsayısı
0.86 olarak belirlenmiştir.
0.86 olarak belirlenmiştir.
 VERILERIN
VERILERIN
DEĞERLENDIRILMESI
DEĞERLENDIRILMESI
Sınıf yönetimi dersi alan öğretmen
adaylarının ölçeğin genelinde ve alt
boyutlarında öz-yeterlik algı düzeylerinin ön-
test ve son-test puanlarının farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek amacıyla bağımlı
t-testi uygulanmıştır. Ayrıca etki büyüklüğü
(η2)) korelasyon katsayısı hesaplanmıştır.

Diğer taraftan ön-testte ve son-testte ölçeğin

genelinde ve alt boyutlarında öğretmen
adaylarının öğretmen öz-yeterlik algılarının
cinsiyet, genel akademik başarı ve mezun
oldukları lise türüne göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek amacıyla bağımsız
t-testi uygulanmıştır
 BULGULAR
BULGULARVE
VEYORUMLAR
YORUMLAR

Psikolojik
Sonuçlar yıldırma
incelendiğin davranışını
de n, mesleki
araştırmanın
kıdem (r= .
bağımsız
değişkeni 44, p<.05)
olan örgütsel ve yaş (r= .
bağlılığın, 42, p<.05)
kontrol ile pozitif
değişkenleri yönlü zayıf
nden mesleki ilişkisinin
kıdem (r= . olduğu
38, p<.05) ve belirlenmişt
yaş (r= .32,
ir. Okul
p<.05) ile
büyüklüğüy
pozitif yönlü
zayıf le
ilişkisinin psikolojik
olduğu yıldırma
görülmektedi davranışı
r. Ayni arasında
zamanda pozitif
okul yönlü orta
büyüklüğü düzeyde bir
(r= .59,
ilişki içinde
p<.01) ile
pozitif yönlü
olduğu
orta düzeyde tespit
ilişki içinde edilmiştir
olduğu tespit (r= .54,
edilmiştir. p<.01).
BULGULAR
BULGULARVE
VEYORUMLAR
YORUMLAR

Önyargı davranışı ile mesleki kıdem (r= .

60, p<.01), yaş (r= .61, p<.01), ve okul
büyüklüğü (r= .57, p<.01) ) değişkenleri
arasında orta düzeyde pozitif yönlü ilişki
bulunmaktadır.

Psikolojik yıldırma ile önyargı arasında

yüksek düzeyde pozitif yönlü ilişki olduğu
bulunmuştur (r= .83, p<.01). Örgütsel
bağlılık ise hem psikolojik yıldırma (r=
-.76, p<.01) hem de önyargı ile (r= -.72,
p<.01) yüksek düzeyde negatif yönlü
ilişkiler içerisinde olduğu görülmüştür.
 BULGULAR VE YORUMLAR
BULGULAR VE YORUMLAR
Bu noktada etki büyüklüklerine
(η2 ) bakıldığında; uygulanan
sınıf yönetimi dersine ilişkin etki
büyüklük değerlerinin ölçeğin
genelinde (η2 = .025 ), öğrenci
meşguliyeti boyutunda (η2 = .
020 ), öğretim stratejileri
boyutunda (η2 = .031) ve sınıf
yönetimi boyutunda (η2 = .008 )
olduğu belirlenmiştir
SONUÇ
SONUÇVE
VETARTIŞMA
TARTIŞMA

Öğretmenlerin etkili sınıf yönetimi

Öğretmenlerin
becerileri etkili sınıf yönetimi
kazanabilmelerinde etkili
becerileri kazanabilmelerinde
olan faktörlerden biri de öğretmen etkili
olan faktörlerden
öz-yeterliğidir. biri deöğretmen
Bu noktada öğretmen
öz-yeterliğidir.
öz-yeterliği hem Busınıf
noktada öğretmen
yönetimi
öz-yeterliği
becerilerini hem sınıf
etkilemekte hemyönetimi
de sınıf
becerilerini
yönetimi becerilerinden de sınıf
etkilemekte hem
yönetimi becerilerinden
etkilenmektedir. Çünkü yapılan
etkilenmektedir. Çünkü yapılan
araştırmalarda öğretmen öz-
araştırmalarda öğretmen
yeterliğinin öğretmenlerin sınıf öz-
yeterliğinin
yönetimindeöğretmenlerin
kullandıkları sınıf
yönetiminde
yaklaşımlarıyla vekullandıkları
becerileriyle
yaklaşımlarıyla ve becerileriyle
ilişkili olduğu vurgulanmaktadır
ilişkili olduğu vurgulanmaktadır
 SONUÇ
SONUÇVE
VETARTIŞMA
TARTIŞMA
Eğitim ve öğretimde hedefler ne kadar
iyi belirlenirse belirlensin, dersin
içeriği ne kadar işlevsel seçilip
Sonuç olarak, bir ülkenin ekonomik, organize edilirse edilsin, ilgili hedefler
kültürel ve sosyal yönden uygun niteliklere sahip öğretmenler
kalkınmışlık göstergesi, mevcut tarafından öğrencilerde davranış
eğitim sisteminin çağın değişen olarak ortaya çıkartılmaya
koşullarına uygunluğuna bağlıdır. çalışılmadıkça, eğitimden beklenen
sonucun alınması mümkün değildir

Dolayısıyla, bu sistemde öğretmenler

eğitim-öğretim sürecinin en önemli
unsurlarının başında gelmektedir.
 SONUÇ
SONUÇVE
VETARTIŞMA
TARTIŞMA

 Okul büyüklüğü değişkene göre, büyüklüğü,

 Okul büyüklüğü değişkene göre, büyüklüğü,
örgütsel
örgütselbağlılık,
bağlılık,psikolojik
psikolojikyıldırma
yıldırmaveveönyargı
önyargı
davranışını
davranışınıetkilemektedir.
etkilemektedir.Büyük
Büyükölçekli
ölçekliokullarda
okullarda
önyargı
önyargıvevepsikolojik
psikolojikyıldırma
yıldırmadavranışları
davranışları
gözlemlenirken, küçük ölçekli okullarda örgütsel
gözlemlenirken, küçük ölçekli okullarda örgütsel
bağlılık
bağlılıkdavranışının
davranışınındaha
dahayüksek
yüksekolduğu
olduğu
belirlenmiştir. Bunun nedeni olarak, öğretmen
belirlenmiştir. Bunun nedeni olarak, öğretmen
sayısı
sayısıfazla
fazlaolan
olanokullarda
okullardaçalışan
çalışanöğretmenlerin,
öğretmenlerin,
okuldaki
okuldakidiğer
diğerçalışanlarla
çalışanlarlailişki
ilişkikurmakta
kurmakta
zorlandığında
zorlandığındakaynaklandığı
kaynaklandığıdüşünülmüştür
düşünülmüştür
 ÖNERILER
ÖNERILER

Bu araştırma sonuçlarından yola çıkılarak aşağıdaki

araştırma önerileri sunulabilir:
• Öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algı düzeylerine etki eden
faktörler incelenebilir.
• Formasyon grubu derslerinin öğretmen adaylarının öğretmen öz-
yeterlik algı düzeylerine etkisinin incelendiği bir araştırma
hazırlanabilir.
• Elektronik ve bilgisayar öğretmen adaylarıyla yapılan bu araştırma
farklı branşlardaki öğretmen adaylarıyla da yapılabilir. Böylece elde
edilen sonuçların karşılaştırılması sağlanabilir.
 KAYNAKÇA
KAYNAKÇA

 Ali BALTACI, “Psikolojik Yıldırma ve Örgütsel Bağlılık İlişkisinde

Önyargının Aracılık Rolü”, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15.04.2018
 htpp: : https://dergipark.org.tr/download/article-file/469521
DIKKATINIZDEN DOLAYI
TEŞEKKÜR EDERIM!!!!