You are on page 1of 34

Nhớ rừng

-Thế Lữ-
I TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
2. Tác phẩm
II TÌM HIỂU VĂN BẢN
1.Tâm trạng của con hổ trong vườn thú
2. Nỗi nhớ về thời kì huy hoàng của con hổ
3. Khát vọng tự do mãnh liệt

III TỔNG KẾT


1.Nội dung
2.Nghệ thuật
I TÌM HIỂU CHUNG
1 Tác giả

- Thế Lữ (1907 - 1989), quê ở Bắc Ninh, là nhà


thơ tiêu biểu nhất trong phong trào Thơ mới.

- Hồn thơ Thế Lữ dồi dào và đầy lãng mạn.

- Tác phẩm chính: Mấy vần thơ (thơ, 1935),


Vàng và máu (truyện, 1934), Bên đường
Thiên lôi (truyện, 1936).

- Ông được Nhà nước truy tặng Giải thưởng


Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (năm
2003).
I TÌM HIỂU CHUNG
1 Tác giả
I TÌM HIỂU CHUNG
1 Tác giả

Anh Thơ Lưu Trọng Lư Hàn Mặc Tử Nguyễn Bính


(1921-2005) (1911-1991) (1912-1930) (1918-1966)

Các tác giả tiêu biểu của phong trào thơ mới
I TÌM HIỂU CHUNG
2 Tác phẩm

Xuất xứ
In trong tập
“Mấy vần thơ”
(1935)
I TÌM HIỂU CHUNG
2 Tác phẩm

Thể loại

Thơ 8 chữ
(thơ mới hiện đại)
I TÌM HIỂU CHUNG
2 Tác phẩm

PTBĐ
Biểu cảm
I TÌM HIỂU CHUNG
2 Tác phẩm

Bố cục

1 Khổ 1+4: Tâm trạng của con


hổ trong vườn thú

2 Khổ 2+3: Nỗi nhớ về thời kì


huy hoàng của con hổ

3 Khổ 5: Khát vọng tự do, mãnh liệt


II TÌM HIỂU CHI TIẾT
1 Tâm trạng của con hổ trong vườn thú

Khổ 1
Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt,
Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua,
Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ,
Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm.
Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm,
Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi,
Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi,
Với cặp báo chuồng bên vô tư lự.
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
1 Tâm trạng của con hổ trong vườn thú

Khổ 1
Bị nhốt trong cũi sắt

Hoàn Nhục nhằn, tù hãm


cảnh

Thành món đồ chơi


II TÌM HIỂU CHI TIẾT
1 Tâm trạng của con hổ trong vườn thú

Khổ 1
Gặm một khối căm hờn Căm hờn, uất hận
Ta nằm dài Ngao ngán
Tâm Chịu ngang bầy
trạng Bất bình
Bị làm trò lạ mắt thứ
Nay sa cơ, bị nhục nhằn Cam chịu, bất lực

 Tâm trạng căm hờn, phẫn uất tạo thành một khối âm thầm nhưng dữ
dội như muốn nghiền nát, nghiền tan
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
1 Tâm trạng của con hổ trong vườn thú

Khổ 1
Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt,  Chán ghét cuộc sống tầm
Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua, thường, khát vọng tự do
Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ,
Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm.   Tâm trạng của con hổ
Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm, cũng giống tâm trạng của
Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi,
người dân mất nước, Căm hờn
Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi,
Với cặp báo chuồng bên vô tư lự.
và phẫn uất trong cảnh đời tối
tăm.
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
1 Tâm trạng của con hổ trong vườn thú

Sử dụng từ ngữ, hình ảnh chọn lọc

Khổ Giọng thơ linh hoạt, tiết tấu phong phú


1
Tâm trạng ngao ngán căm uất, chỉ đành bất lực
buông xuôi tuy nhiên bên trong vẫn ngùn ngụt một
ngọn lửa căm hờn.
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
1 Tâm trạng của con hổ trong vườn thú

Khổ 4
Nay ta ôm niềm uất hận ngàn thâu,
Ghét những cảnh không đời nào thay đổi,
Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối:
Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng;
Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòng
Len dưới nách những mô gò thấp kém;
Dăm vừng lá hiền lành, không bí hiểm,
Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vu
Của chốn ngàn năm cao cả, âm u.
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
1 Tâm trạng của con hổ trong vườn thú

Khổ 4
 Cảnh nhân tạo
“Cảnh không đời nào thay đổi”
của con người.
Cảnh “Sửa sang, tầm thường, giả dối”  Nhân tạo vô
vườn “Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng” cùng tẻ nhạt, không
bách có linh hồn
“Dải nước đen, mô gò thấp kém”
thú  Tầm thường, giả
“Vừng lá hiền lành, không bí hiểm” dối
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
1 Tâm trạng của con hổ trong vườn thú

Nhịp thơ ngắn, dồn dập

Khổ
Từ ngữ liệt kê
4
Giọng thơ giễu cợt ở 2 câu đầu, như kéo dài hơn ở
những câu tiếp theo
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
1 Tâm trạng của con hổ trong vườn thú

Qua khổ thơ 1+4, với những hình ảnh trong tù đầy, gợi cho
ta suy nghĩ đến xã hội đương thời.

+ Hình ảnh con hổ  hình ảnh người


chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi
+ Tâm trạng con hổ  Thái độ của
nhân dân với xã hội
 Sự căm phẫn, bất bình, tuy bị
“Nhốt” nhưng vẫn quyết tâm đấu tranh,
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
2 Nỗi nhớ về thời kì huy hoàng của con hổ
Ta sống mãi trong tình thương nỗi nhớ,
Thủa tung hoành hống hách những ngày xưa.
Nhớ cảnh sơn lâm, bóng cả, cây già,
Với tiếng gió gào ngàn, với giọng nguồn hét núi,
Với khi thét khúc trường ca dữ dội,
Khổ 3
Ta bước chân lên, dõng dạc, đường hoàng, Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối,
Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng, Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?
Vờn bóng âm thầm, lá gai, cỏ sắc. Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn,
Trong hang tối, mắt thần khi đã quắc, Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới?
Là khiến cho mọi vật đều im hơi. Đâu những bình minh cây xanh nắng gội,
Ta biết ta chúa tể cả muôn loài, Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng?
Giữa chốn thảo hoa không tên, không tuổi. Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng.
Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt,
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật?
Khổ 2 - Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
2 Nỗi nhớ về thời kì huy hoàng của con hổ

Đọc đoạn thơ số 2 và hoàn thành phiếu học tập sau:

Chi tiết Từ ngữ


Hình
Nhóm ảnh
1+ 3 Cảnh Âm
núi thanh
rừng
Nhận xét
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
2 Nỗi nhớ về thời kì huy hoàng của con hổ

Đọc đoạn thơ số 2 và hoàn thành phiếu học tập sau:

Chi tiết Từ ngữ

Nhóm Hành
2+ 4 Hình
động
ảnh con
hổ
Tư thế
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
2 Nỗi nhớ về thời kì huy hoàng của con hổ
a, Cảnh núi rừng hùng vĩ

Chi tiết Từ ngữ


Cảnh núi rừng hùng vĩ với: “bóng cả, cây già” đầy vẻ
Hình ảnh thâm nghiêm
Âm thanh dữ dội: “tiếng gió gào ngàn”,“giọng nguồn hét
Cảnh núi Âm thanh núi”,“thét khúc trường ca dữ dội”
rừng
→ Từ ngữ chọn lọc, phong phú và gợi tả
Nhận xét  Nổi bật cảnh đại ngàn hùng vĩ, mạnh mẽ, hoang dã,
bí ẩn linh thiêng, nơi giang sơn mà hổ đã từng ngự trị.
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
2 Nỗi nhớ về thời kì huy hoàng của con hổ
b. Hình ảnh con hổ

Chi tiết Từ ngữ


+ Bước chân lên
+ Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng → so sánh
Hành động
Hình ảnh làm nổi bật sự mềm mại của thân hình hổ.
con hổ + Vờn bóng âm thầm
Oai phong; mạnh mẽ; uy nghiêm: dõng dạc đường
Tư thế hoàng; mắt thần quắc (khiến mọi vật đều im hơi)

 Câu thơ sống động, giàu chất tạo hình, diễn tả chính xác vẻ đẹp vừa uy
nghi, dũng mãnh vừa mềm mại, uyển chuyển của chúa sơn lâm.
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
2 Nỗi nhớ về thời kì huy hoàng của con hổ

Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối,


c. Bức Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?
tranh Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn,
tứ Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới?
bình Đâu những bình minh cây xanh nắng gội,
Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng?
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng.
Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt,
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật?
- Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
2 Nỗi nhớ về thời kì huy hoàng của con hổ
Đêm vàng bờ suối Ngày mưa

c. Bức
tranh
tứ
bình
Bình minh Chiều lênh láng máu
Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối Đâu những ngày mưa chuyển 4 phương ngàn
Ta say mồi đững uống ánh trăng tan? Ta lặng ngắm giang san ta đổi mới

→ Cảnh đẹp diễm lệ con hổ say mồi → Hình ảnh con hổ mang dáng
đứng uống ánh trăng đầy lãng mạn dấp của một bậc Đế vương
tựa 1 thi sĩ
Đâu những bình minh cây xanh nắng gội Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng
Tiếng chim ca giấc ngủ ta từng bừng? Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật?
 Cảnh chan hòa ánh sáng rộn rã
 Hổ trở thành chúa tể muôn loài - một
tiếng chim ca hát cho giấc ngủ của
con mãnh thú săn mồi đầy quyền uy
chúa sơn lâm
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
2 Nỗi nhớ về thời kì huy hoàng của con hổ

c. Bức
tranh
Câu hỏi tu từ + điệp ngữ “nào đâu? đâu?” → Diễn tả thấm thía nỗi nhớ da
tứ
diết, đau đớn của con hổ đối về quá khứ huy hoàng của nó.
bình
Điệp từ “ta” Khí phách ngang tàng, tư thế kiêu hùng, ý thức được uy quyền
của vị chúa tể, tạo nhạc điệu rắn rỏi, hùng tráng.

“ - Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?”  Tiếc nuối cho một thời oanh liệt,
khao khát tự do

 Bộ tranh tứ bình đẹp lộng lẫy, cảnh nào cũng có núi rừng hùng vĩ tráng lệ
 Nổi bật hình ảnh chúa sơn lâm với tư thế lẫm liệt, uy nghi, kiêu hùng.
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
3 Khát vọng tự do, mãnh liệt

Hỡi oai linh, cảnh nước non hùng vĩ !


Là nơi giống hùm thiêng ta ngự trị,
Nơi thênh thang ta vùng vẫy ngày xưa,
Nơi ta không còn được thấy bao giờ !
Có biết chăng trong những ngày ngao ngán,
Ta đương theo giấc mộng ngàn to lớn
Để hồn ta phảng phất được gần ngươi,
- Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi !
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
3 Khát vọng tự do, mãnh liệt

Câu cảm thán liên tiếp, lời gọi Hỡi oai linh, cảnh nước non hùng vĩ !
thiết tha → Khát vọng tự do mãnh Là nơi giống hùm thiêng ta ngự trị,
liệt nhưng bất lực. Nơi thênh thang ta vùng vẫy ngày xưa,
Nơi ta không còn được thấy bao giờ !
Khao khát tự do mãnh liệt, nhớ
Có biết chăng trong những ngày ngao ngán,
lại, tiếc nuối cho quá khứ huy
Ta đương theo giấc mộng ngàn to lớn
hoàng của ngày trước
Để hồn ta phảng phất được gần ngươi,
- Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi !
Bất hòa, bế tắc, bất lực với thực
tại
II TÌM HIỂU CHI TIẾT
3 Khát vọng tự do, mãnh liệt

Tâm trạng của con hổ bị giam Hỡi oai linh, cảnh nước non hùng vĩ !
cầm cũng là tâm trạng chung của Là nơi giống hùm thiêng ta ngự trị,
người dân Việt Nam đang sống Nơi thênh thang ta vùng vẫy ngày xưa,
trong cảnh nô lệ bị nhục nhằn tù Nơi ta không còn được thấy bao giờ !
hãm, cũng ngậm một khối căm Có biết chăng trong những ngày ngao ngán,
hờn và tiếc nhớ khôn nguôi thời Ta đương theo giấc mộng ngàn to lớn
oanh liệt với những chiến công Để hồn ta phảng phất được gần ngươi,
chống giặc ngoại xâm vẻ vang
- Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi !
trong lịch sử.
II TÌM HIỂU CHI TIẾT

m ư ợ n lờ i c o n h ổ bị nhốt
Tác giả
o n g c ũ i sắ t đ ể n ói lên một
chặt tr
ầ y đ ủ , s â u s ắ c tâ m trạng u
cách đ
a th ế h ệ th a n h n iên trí
uất củ
â y h ọ c v ừ a th ứ c tỉnh ý
thức T
á n h â n , vô cù n g bất mãn
thức c
in h g h é t th ự c tạ i bất công,
và kh
n g ạ t c ủ a x ã h ộ i đ ương thời.
ngột
u ố n p h á tu n g x iề ng xích nô
Họ m
"c á i tô i" t ự d o đ ược khẳng
lệ để

định và phát triển
III TỔNG KẾT

1 NỘI DUNG
 Tác giả mượn lời con hổ để kín đáo thể hiện tình yêu nước,
sự bất công, chịu đựng của con người trong xã hội cũ

2 NGHỆ THUẬT
 Cảm hứng lãng mạn, hình ảnh thơ giàu chất tạo hình

 Ngôn ngữ nhạc điệu phong phú, giàu sức biểu cảm.

 Biểu tượng thích hợp đẹp đẽ thể hiện chủ đề bài thơ.

You might also like