Ekzaminimet Laboratorike ne Mykologji

Diagnoza mikrobiologjike e dermatofiteve

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 1

Infeksionet fungeale :
• Infeksionet superficiale fungeale jane infeksione beninje te lekures , skalpit dhe thonjve te shkaktuar
nga dermatofitet(tinea).
• Manifestimet klinike vijne si rezultat I pergjigjes immunitare te hostit ndaj fungut invadues.
• Ekzoenzimat e cliruara nga fungu ndihmojne ne invazionin dhe venien e indit te hostit ne dispozicion
te fungut.
• Transmisioni : pervecse shperndarjes permes kontaktit me njeri-tjetrin ,lekura e deskuamuar dhe
floket e rena jane shkaku me I zakonshem I infektimit.
• Dermatofitet me te zakonshem , shkaktare te infeksioneve superficiale jane :
• Trichophyton :
• Infektojne flokun, thonjte dhe lekuren(24specie).
• T.rubrum
• T.mentagrophytes
• T.schoenleinii
• T.tonsurans
Pedagogu i lendes : Albina Hasa 2
Klasifikimi morfologjik :
• Microsporum: • Epidermophyton :
• Infekton lekuren dhe floket(16specie). • Infekton lekuren dhe floket (2specie)
• M.audouinii • E.floccosum
• M.canis • E.stockdaleae
• M.equinum
• M.gypseum

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 3

Klasifikimi ekologjik I dermatofiteve :

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 4

Infeksionet superficiale fungale (Infeksionet Tinea):

• Tinea capitis :infeksion I skalpit te kokes.

• Kerion : reaksion inflamator I rende dhe I dhimbshem I shoqeruar me abces dhe lezione ne skalpin e
flokut.
• Favus :kore reth folikujve te flokut te infektuar qe rezulton me alopeci.
• Parazitizmi I flokeve mund te jete I tipit :
• Ectothriks- artrospore te vendosura si mozaik rreth flokut/si zinxhir ne siperfaqen e boshtit te flokut,
kutikula e flokut mbetet e paprekur.
• Endothriks –artrosporet vendosen brenda boshtit te flokut, kutikulat e flokut shkaterrohen.
• Ecto-endothriks

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 5

 Infeksionet superficiale fungale (Infeksionet Tinea):
• Tinea cruris :
• Infeksion fungal I lokalizuar ne zonen inguinale ,perineum ,zonen perianale,skrotum.
• Tinea barbae :
• Infeksion fungal qe prek mjekren dhe mustaqet tek meshkujt.
• Tinea manuum :
• Hiperkeratoze difuze kryesisht e shuplakeve te duarve.Preken edhe gishterinjte.
• Tinea pedis:
• Njihet ndryshe si kemba e atletit.Infeksion fungal qe prek kemben dhe gishterinjte. Shoqerohet me
lezione , eriteme,skuqje,ndjesine e djegies,kruajte.
• Tinea corporis:
• Lezione te shfaqura kudo ne tup.
• Tiena unguium :
• Infeksion fungal qe prek thonjte-onychomycosis.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 6

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 7
Llamba Wood:
• Ekzaminimi me llamben Wood eshte nje test qe perdor rrezatimin ultraviolet per te dedektuar
ndryshime ose jo ne lekure.
• Kjo llambe emeton rrezatim ultraviolet ne nje gjatesi vale360nm.
• Nese ne zonen e lekures ku iluminohet nga llamba wood eshte I pranishem nje infeksion do
perftohet nje ngjyre.
• Zakonisht perdoret per identifikimin e tinea capitis.Fugit si:specie e microsporum dhe trichophyton
schoenleinii jane me te zakonshmit ne kete rast.
• Ky test kryhet per identifikimin e :
 Infeksioneve bakteriale
 Infeksioneve fungale
 Ndryshime te ngjyres se lekures
(vitiligo) etj.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 8

 Marrja e mostres:
• Vendosja e diagnozes se nje infeksion fungal ne baze te shkaktarit kalon ne disa faza ekzaminimi qe
mund te jene te nevojshme:
• Mbledhja e mostres:material I marre nga floku , nga thonjte dhe lekura.
• Mostrat merren permes mjeteve te ndryshme laboratorike ne baze te rastit me te cilin po
merremi .Ketu perfshijme : kyrete,bisturi, gershere,tampon(I njomur me solucion fiziologjik)etj.
• Marrja e materialit nga floku I infektuar:
• Me pincete sterile do te merren fije floku te infektura sebashku me rrenjen.Nese qimet e flokut jane te
thyera behet geryerje e lekures ne vendin e infektuar.Te gerryhet skaji I lezionit te qimeve.
• Marrja e meterialit nga lekura :
• Me nje kyrete ose bisturi sterile behet gerryerje e lezionit te pranishem.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 9

Marrja e materialit :
• Marrja e materialit nga thoi :
• Paraprakisht zona e infektuar pastrohet me alkol 70%. Gerryehet(kyrete ose bisturi) pjesa e
sperfaqesore e thoit dhe eleminohet. Do gerryhet thoi I infektuar nga brenda per te marre nje sasi
te mjaftueshme materiali per tu ekzamininuar.
• Ps: gjate marrjes se materialit mund te merret edhe material me tampon te njomur me solucion
fiziologjik.
• Mbledhja dhe transporti: gjate kohes qe behet marrja e materialit(thua/floke/lesion nga lekura) do
te mbahet nje xham /nje tjeter mjet laboratorik steril qe do mundesoje mbledhjen e lezioneve qe
do bien gjate manipulimit.Me pas do mbeshtillet mostra dhe sebashku me fleten shoqeruese do
transportohet ne laboratorin perkates.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 10

Diagnoza laboratorike :
 Ekzaminimi direct mikroskopik I materialit patologjik.
• Ekzaminimi mikroskopik me preparate direkte eshte metoda me e rendesishme per
diagnozen laboratorike te dermatofiteve.
• Per te vene ne dukje patogjenin shkaktar te infeksionit eshte e nevojshme qe te perdoren
substance disociante te cilat shkrijne keratinen e mostres patologjike.
• Lenda disociante me e zakonshme qe perdoret eshte hidroksidi I kaliumit (KOH).
• KOH mundeson identifikimin e infeksionit fugal ne indet e keratinizuara(lekure,thonj dhe
floke) I cili vepron duke e tretur keratinen ,lizuar elementet qelizore te pranishem
(RBC,WBC,mucus), bakteret dhe si rrjedhoje behet lehtesisht I identifikueshem elementi
fungeal perkates.
• KOH :ka nje force disociuese te vogel prandaj duhet te nxehet ne flaken e llambes.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 11

 Ekzaminimi ne mikroskop:
• Mundeson nje diagnoze te shpejte te infeksioneve fungeale , vecanerisht dermatofiteve.
• Procedura :
• Ne nje lame sterile hidhet mostra qe duam te studiojme,shtojme nje pike KOH dhe
homogjenizohen sebashku.
• Vendoset lamela dhe ushtrohet me kujdes presion siper lameles ne menyre qe te behet hapja e
njetrajtshme e materialit dhe te mos kete asnje flluske.
• Lihet 30 min per te ndervepruar KOH me materialin perkates.
• Per te shpejtuar proceduren , behet ngrohje e preparatit per nje kohe te shkurter por pa e lene
te thahet materialin).
• Ekzaminohet ne mikroskop me objektiv 10x dhe 40x.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 12

Ekzaminimi ne kulture:
• Per te percaktuar specien e fungut patogjen behet kultivimi I tyre ne terren.
• Perdorim terrene qe ndahen ne dy kategori :
 Terrene izolimi (per shumicen e fungjeve patogjene)
 Terrene diferencuese per te percaktuar karakteristikat morfologjike te fungut ne studim.
• Terrenet qe perdorim per izolimin e fungjeve jane:
• Sabouraud dextrose agar.
• PCB(patate-karrote-bile).
• DTM(dermatophyte test medium) etj.
• Karakteristike per terrenet e perdorur ne mykologji eshte se u shtohet antibiotic per te inhibuar
rritjen e organizmave tjere ne terren.
• Sab+ Chloromfenical- frenon rritjen e baktereve dhe fungjeve jo dermatofitike.
• Sab + Chloromfenical + actidione – frenon rritjen e disa fungjeve jo dermatofitike qe mund te jene te
pranishem shpesh si kontaminues ambienti.
Pedagogu i lendes : Albina Hasa 13
Ekzaminimi ne kulture:

• Procedura :
• Me nje anse ne forme L-je(ne majen e anses do vendoset pak material Saburo ) do merret materiali
dhe do te kultivohet ne terren me cpim.
• Preparati do te lihet ne thermostat ne temperaturen 25-28C per 15 dite.
• Mbjellja e fungjeve mund te behet ne pjate petri ose ne tub laboratorik.
• Ekzaminimi ne kulture shoqerohet me:
• Ekzaminim makroskopik te kolonise (forma,ngjyra,madhesia,konsistenca,koha e zhvillimit)
• Ekzaminim mikroskopik per studimin morfologjik te kolonise se dermatofitit permes preparative
direkte.
• Nese mostra do te ekzaminohet me tej behet kalimi ne subkultura/mikrokultura dhe procedohet me
ekzaminime te tjera mikroskopike me ngjyrosje.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 14

 Mikrokultura:
• Nje tjeter teknike e mbjelljes se fungjeve eshte edhe pergatitja e mikrokulturave.
• Mikrokulturat kosistojne ne zhvillimin e nje fragmenti te vogel te kolonise fungale ne studim.
• Procedura :
• Me nje pjate petri sterile do vendoset nje leter filtruese. Mbi te do vendoset nje shufer xhami ne forme
U-je.
• Letra sterile do te njomet me solucion fiziologjik.
• Me nje pincete siper shufres ne forme U-je do te vendoset nje lame sterile .
• Me nje bisturi do pritet nje bllok nga terreni Saburo dhe do vendoset ne lame.
• Me nje anse ne forme L-je do te merret material nga terreni Saburo I rritur dhe do te inokulohet ne
bllokun e Saburo ne kater anet e tij.
• Do te vendoset nje lamele siper dhe do lihet ne 28C per 48h (ose m shume ne baze te fungut ne studim.
• Ne fund me kete preparat do behet ngjyrosje dhe vrojtim ne mikroskop.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 15

Morfologjia:

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 16

Ekzaminimi mikroskopik :
• Diferencimi mikroskopik :
• Microsporum: permban macroconidia te shumta me mure te trasha,forme boshtore,
shumeqelizore dhe microconidie te rralla.
• Trichophyton: macroconidie te pakta me mur te holle, te lemueshme , te septuara dhe ne formin
e lapsit, shume microconidie.
• Epidermophyton :macroconidiete shumta ne forme shkopthi te vendosur ne grupe, te
lemueshme , nuk ka microconidie.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 17

Trichophyton :
• Anetaret e kesaj gjinie afektojne lekuren,floket dhe thonjte.
• Shkaktar per :tinea corporis tinea pedis, tinea ungium, tinea cruris,tinea capitis.
• Trichophyton rubrum( macroscopia) :Koloni ngjyre e bardhe dhe periferi ngjyre roze ndersa ne
anen e kundert ngjyre e kuqe e thelle.
• Microscopia: Macroconidie ne forme lapsi dhe microconidie ne forme sferike pergjate hifeve.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 18

 Microsporum:
• Anetare te kesaj gjinie afektojne lekuren dhe floket.
• Micosporum canis :
• Macroskopia :koloni ne ngjyre te bardhe ne qender dhe ne periferi ne ngjyre te verdhe. Ne anen e
kundert merr nje ngjyre te verdhe , e verdhe ne portokalli.
• Microscopia: macroconidie ne forme boshtore me mure te holle,multiqelizore dhe disa microconidie
te vendosura pergjate hifeve.
• Zakonisht shkakton infeksion ne skalpin e flokut.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 19

 Epidermophyton:
• Anetaret e kesaj gjinie afektojne lekuren dhe thonjte.
• Epidermophyton floccosum :
• Macroscopia : koloni ne ngjyre te verdhe – kafe , ne anen e kundert portokalli ne kafe dhe
me border ne ngjyre te verdhe.
• Rritja e kolonise eshte ngadalte, macroconidie me mur te holle te vecuara ose ne grupe,
microconidiet mungojne , klamidiosporet jane te shumte.

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 20

Te tjera:
Ne diagnozen laboratorike te dermatofiteve si rregull ekzaminimi mikroskopik direkt dhe
ekzaminimi makro dhe mikroskopik I kultures se mbjelle eshte I mjaftueshem.
Teknika te tjera laboratorike ne diagnozen e dermatofiteve jane :
 Testet biokimike
 Testet serologjike :
Reaksionet e aglutinimit
Reaksionet e precipitimit
Reaksionete fiksimit te komplementit
 Metoda molekulare:PCR
…

Pedagogu i lendes : Albina Hasa 21