1/12/2020

Barnat antimikotike
Dr.Delina Xhafaj

•Barnat antimikotike=barna që veprojnë kundër mykeve,

kërpudhave (fungicid/fungostatik)

•Infeksionet fungale janë rritur ndjeshëm vitet e fundit

(pse?)

•Infeksionet fungale janë zakonisht më të vështira për tu

mjekuar sesa infeksionet bakteriale sepse organizmat
fungal rriten më ngadalë dhe sepse infeksionet fungale
shpesh rriten në inde që depërtohen me vështirësi nga
agjentët antimikrobikë (p.sh inde të pavaskularizuara).

•Terapia e infeksioneve fungale zakonisht kërkon një

mjekim të zgjatur në kohë

1
 1/12/2020

Infeksionet sipërfaqësore fungale përfshijnë sipërfaqet

e lëkurës (lëkura
lëkura,, thonjtë dhe flokët),
flokët), dhe sip e membr
mukoze (oropharingu dhe vagina).
vagina).

Infeksionet fungale të thella të shkaktuara nga funget

dimorfike dhe kërpudhat .
Cryptococcus neoformans,
neoformans, dhe Candida spp. spp. të ndryshme
I përgjigjen disa agjentëve të kufizuar sistemik:
sistemik:
amphotericin B (një poliene),
poliene),
flucitosine (një antimetabolit),
antimetabolit), azoleve më të reja
(ketoconazole
ketoconazole,, fluconazole,
fluconazole, itraconazole,
itraconazole, and
voriconazole),
voriconazole ), and kaspofungin
kaspofungin..

I. Antif
Antifungal
ungalët
ët që dëmtojnë përshkueshmërinë të mëmbranës
qelizore
midazolett: Bifonazole, Clotrimazole, Econazole,
midazole
Ketoconazole, Miconazole
•Triazole
Triazolett: Fluconazole, Itraconazole, Voriconazole
•Alilaminat
laminat:: Terbinafine, Naftifine
•Mor
Morffolinet
olinet:: Amorolfine
•Thio
Thiokkarbamate
arbamatett: Tolciclate, Tolnaftate
•Pyridonet
yridonet e zëv:
zëv: Ci
Cikklopirox
•Antibiotikët polienikë:
polienikë: Amphotericin B, Nystatin
II. Antifungal
Antifungalëtët që dëmtojnë sinte ntezën
zën e kitinës në murin qelizor
•Caspofungin, Griseofulvin
III. Antifungal
Antifungalëtët që frenojnë sintezën e acideve nukleike
•Flucytosine

2
 1/12/2020

1. Polienikë-t
Amphotericin B dhe Nistatina lidhen me
ergosterolin e membranës duke cuar në rritje të
përshkueshmërisë qelizore dhe humbje të përbërësje
brenda qelizor.
Antimikotikë më spektër të gjerë
Amphotericin ka një afinitet më tu lidhur me
kolesterolin e qelizave njerëzore, por ky ndërveprim
është tregues I efekteve anësore.
Amphotericin B ka në aktivitet kundër Candida spp.,
Cryptococcus neoformans, Blastomyces dermatitidis,
Histoplasma capsulatum, Sporothrix schenckii,
Coccidioides immitis, Paracoccidioides braziliensis,
Aspergillus spp., Penicillium marneffei, etj.

Amphotericin i.vi.v.. për mjekimin Candida esopha-

gitis, ose aspergillosis invasive.
Intratekale në pacientë me miningit të shkaktuar nga
Coccidioides.
Intraocular është përdorur më sukses fungal
endophthalmitis.
•Helmueshmëria lartë
•Tretshmëria e ulët në ujë
•Qëndrueshmëri e ulët kimikë
Në formë të solubilizuar (dispersion
koloidal and amphotericin B
liposomal toksicitet më I ulët dhe
shpërndarje më e mirë)

3
 1/12/2020

Lidhja polienike
Përndryshim permabiliteti
Sekuestrimi I steroleve
AmB makrolakton
Mikozamine Ergosteroli

Nystatin është një a polien

Me një strukturë unazore dhe mekanizëm të
ngajshëm me amphotericinën B.
Tepër toksik për përdorim sistemik, kufizohet
vetëm për mjekim topik të infex
sipërfaqësore të shkaktuara nga C.
albicans.

4
 1/12/2020

2. Azolet janë barna sintetike me spektër të gjerë

1. Imidazolet e vjetër
(clotrimazole, ketoconazole, miconazole) me dy
atome N
2. triazolet
(fluconazole, itraconazole, and voriconazole),

Të gjitha azolet frenojnë enzimën

cytochrome P450 përgjegjëse për demetilimin e
lanosterolit në ergosterol …membranë që nxjerr
jashtë produktet brendaqelizore
Toksiciteti varet nga afiniteti relativ për enzimën cit
P450 të njeriut dhe saj fungale.
Kanë më pak efekte anësore, përthithje më të
mirë, shpërndarje më të mirë dhe më pak
ndërveprime me barnat.

5
 1/12/2020

Fluconazole është sh efektive kundër infeksioneve të

Candida spp.. 150 mg është vepruese per mjekimin e
cadidazave vaginale.
Një trajtim 3 ditor I flukonazolit oral është veprues kundër
candida të traktit urinar.

Fluconazole përthithet sh mirë 80-

90% me t1/2 27-37 orë …..adm një herë
në ditë

6
 1/12/2020

Fluconazoli tolerohet mirë . Alopecia është raportuar se

është efekti anësor më I pranishëm tek pacientët që e
marrin për periudha të gjata në terapi me dozime të larta.
Papajtueshmëri me Fenitoinën!

Itraconazole është lipofilik dhe kërkon Ph të ulët

gastrik për tu përthithur mirë.
(larg ushqimeve!)
‘drug of choice’ për të gjitha format e sporotrichosis.

Sporo-
trichosis

Sporothrix schenkii

7
 1/12/2020

Ketoconazole (Nizoral®) mund të përthithet nga

administrimi oral por kërkon një mjedis gastrik acidik
(pra, larg ushqimeve!!!)
Për mjekimin e dermatofiteve kutane dhe të
membranave mukoze dhe infeksioneve të
kërpudhave, por është zëv nga triazolet më të reja në
mjekimin e infex të Candidas.
Ketoconazoli përdoret zakonisht për mykun e gojës
Thrush, sidomos infeksionet e sipërfaqes së lëkurës
mjekohen lehtësisht me ketokonazol

Tableta

Krem shampo
Thrush

Clotrimazole është një fungostatik imidazolik me

spektër të gjerë të përdorur në mjekimin lokal të
gojës, lëkurës dhe infex vaginale të C. albicans si
dhe dermatofitet kutane.
Përdorimi lokal rezulton në përqëndrime terapeutike
në epidermë dhe membrana mukoze; më pak se
10% e barit përthithet sistemikisht!

8
 1/12/2020

4. Allylaminat –Terbinafine (Lamisil®) është I

disponueshëm për përdorim lokal dhe sistemik (si
tabletë) në mjekimin e lëkurës dermatofite dhe infex të
thonjve.

Griseofulvin është një lëndë fungostatike orale e

përdorurpër mjekimet afatgjata të infex dermatofite të
shkaktuara nga Epidermophyton, Microsporum,
dheTrichophyton spp.
Frenon rritjen fungale duke u lidhur me
mikrotubujt përgjegjës për formimin e boshtit
mikotik .
Bari lidhet me qelizat prekursore të keratinës dhe
keratinës së sapoformuar në shtresën cornuem
të lëkurës, flokëve thonjve, duke ndaluar rritjen e
infeksionit dermatofit.
Kohëzgjatja e mjekimit ndryshon nga 4-6 javë për
mjekimin e mykut të mjekrës, skalpit dhe
sipërfaqeve të tjera të lëkurës.

9
 1/12/2020

Përmbledhje e
mekanizmave të
veprimit të
klasave
kryesore të
antifungalëve

10